کمپرسور کولر پراید + قیمت و اجزا و قطعات کمپرسور کولر

کمپرسور کولر پراید + قیمت و اجزا و قطعات کمپرسور کولر

کمپرسور کولر پراید

کمپرسور کولر (2)

کمپرسور کولر خودرو چیست ؟

کُمپرِسور یا متراکم کننده (به انگلیسی: Compressor) می‌توانند برای فشرده کردن سیالات به کار رود و اسم عامیانه آن پمپ می‌باشد. در برخی دستگاه‌ها و ماشین‌آلات، کمپرسورها وسایلی هستند که توسط آنها هوا فشرده شده و سپس به سمت قسمت احتراق فرستاده می‌شود.

گاز درون کمپرسور کولر R 134 می باشد.

از کمپرسورها برای فشرده کردن گازها استفاده می‌شود. در حقیقت کمپرسورها وسایلی هستند که با صرف انرژی مکانیکی فراوانی، سیال را با سرعت به درون خود مکیده و سپس آنرا فشرده می‌سازند. در اثر این عملیات، دمای گازی که فشرده می‌شود نیز افزایش می‌یابد. معمولاً گاز پر فشار خروجی از کمپرسورها را از یک سیستم خنک‌کننده عبور می‌دهند تا دمای گاز دوباره به حد معمولی بازگردد. انواع گوناگونی از کمپرسور وجود دارد که برای مصارف صنعتی و عمومی طراحی شده‌اند. بد نیست بدانید که حتی پمپ آکواریوم که برای وارد کردن هوا به آکواریوم ماهی‌ها استفاده می‌شود نیز یک نوع کمپرسور است.

کمپرسور کولر (1)

قیمت کمپرسور کولر پراید-تعمیر کمپرسور کولر پراید

انواع کمپرسور

کمپرسورها دارای انواع مختلفی هستند. دسته‌بندی‌های گوناگون، کمپرسورها را بر پایه ویژگی‌های گوناگون طبقه‌بندی می‌کنند. در یکی از رایج‌ترین این طبقه‌بندی‌ها، برپایه نحوه انتقال انرژی از کمپرسور به سیال، کمپرسور به دودسته تقسیم می‌شوند:

کمپرسورهای دینامیکی: در این کمپرسورها انتقال انرژی به سیال به طور دایمی است. انواع کمپرسورهای دینامیکی عبارت اند از:

جریان شعاعی (Centrifugal)
جریان محوری (Axial)

از کمپرسورهای دینامیک در فشارهای با نرخ پایین و دبی‌های بالاتر استفاده می‌شود.

کمپرسورهای جابجایی مثبت: در این کمپرسورها انتقال انرژی به سیال به صورت متناوب یا پریودیک صورت می‌پذیرد. انواع کمپرسورهای جابجایی مثبت عبارت اند از:

رفت و برگشتی (Reciprocating)
دوار (Rotary)

قدرت تراکم این کمپرسورها نسبت به نوع دینامیک بیشتر است. البته دبی این کمپرسورها به مراتب کمتر از نوع دینامیک می‌باشد.

نیروی محرکه کمپرسورها بسته به قدرت آنها می‌تواند الکتروموتور (برقی) یا موتوردیزلی (Diesel Engine) باشد.

کمپرسورهای دینامیکی

کمپرسورهای دینامیکی در دو طرح محوری و شعاعی موجود می‌باشند. طرح‌های محوری غالباً کمپرسورهای توربینی یا کمپرسورهای توربینی شعاعی نامیده می‌شوند و طرح‌های شعاعی غالباً کمپرسورهای گریز از مرکز نامیده می‌شوند. برخلاف کمپرسورهای جابجایی که با جریان ثابت کار می‌کنند، کمپرسورهای دینامیکی با فشار ثابتی کار می‌کنند. عملکرد کمپرسور دینامیکی تحت تأثیر شرایط بیرونی قرار دارد، از جمله، ایجاد تغییری جزئی در فشار ورودی باعث تغییر زیادی در ظرفیت می‌شود.

کمپرسور گریز از مرکز

کمپرسور کولر (5)

 

قیمت کولر پراید-عیب یابی کولر پراید

کمپرسور گریز از مرکز تک مرحله‌ای

از جمله ویژگی‌های کمپرسور گریز از مرکز، جریان رانش شعاعی آن است. هوا با استفاده از پره‌های شعاعی وارد مرکز پروانه دواری می‌شود و توسط نیروهای گریز از مرکز به سوی محیط پروانه دوار به بیرون پرتاب می‌شود. قبل از اینکه هوا به مرکز پروانه دوار بعدی رانده شود، از یک پخش کنند و یک محفظه حلزونی عبور می‌کند، که در این محفظه انرژی جنبشی به فشار استاتیک تبدیل می‌شود.

نسبت فشار هر مرحله، نسبت فشار کلی کمپرسور را مشخص می‌کند. همچنین بعد از هر پروانه دوار سرعت هوا بطور چشمگیری افزایش می‌یابد. دمای هوا در قسمت ورودی هر یک از مراحل نقش مهمی در مقتضیات توان کمپرسور دارد و به همین دلیل است که خنک کاری بین مراحل نیاز می‌شود. کمپرسورهای گریز از مرکز با بیش از ۶ مرحله و فشاری تا ۲۵ بار غیر معمول نیستند. پروانه دوار می‌تواند دارای طرح باز و یا بسته باشد. طرح باز در کاربردهای هوا رایج تر است. از طرح باز در کمپرسورهای گاز نیز استفاده می‌شود. پروانه دوار معمولاً از آلیاژ فولاد ضد زنگ و یا آلومینیوم ساخته می‌شود. سرعت این کمپرسور در مقایسه با کمپرسورهای دیگر خیلی بالا است، حدود ۱۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ دور بر دقیقه کاملاً رایج می‌باشد.

کمپرسور کولر (4)

بهترین گاز کولر خودرو-رله کولر پراید

این، بدین معنی است که به جای یاتاقان‌های ساچمه‌ای از یاتاقان‌های تخت (JOURNAL BEARINGS) یا همان یاتاقانهای لغزشی در این کمپرسورها استفاده می‌شود.

یاتاقان‌های ساچمه‌ای در کمپرسورهای یک مرحله‌ای با نسبت فشار کم مورد استفاده قرار می‌گیرند.

غالباً کمپرسورهای چند مرحله‌ای دارای دو پروانه دوار هستند که بر روی هر دو انتهای محور گردان نصب شده‌اند که بارهای محوری تولید شده توسط اختلاف فشار را خنثی می‌کنند.

پایین‌ترین میزان جریان حجمی در کمپرسور گریز از مرکز عمدتاً توسط جریان موجود در آخرین مرحله تعیین می‌شود.

مقدار حد عملی l/s ۱۶۰ در مجرای خروجی از یک تجهیز افقی دو تکه، غالباً قاعده کلی است.

هر کمپرسور گریز از مرکز باید بطور مناسبی آب‌بندی شود تا میزان نشتی را در راستای محور گردنده که از میان محفظه کمپرسور عبور می‌کند را کاهش دهد.

آب بندهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند و پیشرفته‌ترین آنها را می‌توان در کمپرسورهای پر سرعت که تأمین کننده فشارهای بالا می‌باشند، یافت.

رایج‌ترین انواع آب بندهای چهارگانه شامل آب بندهای لابیرینتی، آب بندها حلقوی (معمولاً آب بندهای گرافیتی که خشک کار می‌کنند، اما آب بندهای مایع نیز به کار گرفته می‌شود)، آب بندهای مکانیکی (MECHANICAL SEAL)و آب بندهای هیدرواستاتیکی می‌باشد.

خرابی کمپرسور کولر پراید

کمپرسور کولر (3)

فیوز کولر پراید-قیمت شارژ گاز کولر ماشین

پویانمایی از یک کمپرسور محوری

یک کمپرسور محوری (Axial compressors) دارای جریان محوری است، هوا یا گاز از میان ردیف‌هایی از پره‌های ثابت و متحرک در امتداد محور گردان کمپرسور عبور می‌کنند. بدین ترتیب سرعت هوا بتدریج همزمان با اینکه پره‌های ثابت انرژی جنبشی را به فشار تبدیل می‌کنند، افزایش می‌یابد. پایین‌ترین میزان جریان حجمی در چنین کمپرسوری حدود ۱۵/s است. معمولاً یک استوانه متعادل کننده‌ای در کمپرسور تعبیه می‌شود، تا نیروی فشار محوری را متعادل سازد. کمپرسورهای محوری بطور کلی از کمپرسورهای گریز از مرکز کوچکتر هستند و بطور معمول سرعت آنها ٪ ۲۵ بالاتر است و این کمپرسورها برای میزان جریان حجمی بالا در فشار نسبتاً متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرند. به استثنای کاربردهای توربین گازی، نسبت فشار به ندرت بالاتر از ۶ است. جریان معمول تقریباً / s ۶۵ و فشار مؤثر تقریباً ۱۴ بار است.

کمپرسورهای جابجایی مثبت

یک کمپرسور جابجایی (Displacement compressor) دارای این خصوصیت است که حجم معینی از گاز یا هوا را محصور می‌کند و سپس با کاهش دادن منطقه حجم محصور شده، فشار را افزایش می‌دهد.

یک پمپ دوچرخه ساده‌ترین نوع یک کمپرسور جابجایی است، که در این نوع پمپ، هوا وارد سیلندر می‌شود و توسط پیستون متحرکی فشرده می‌شود. کمپرسور پیستونی دارای اصل عملکردی مشابهی است با یک پیستون، این کمپرسور دارای پیستونی است که در آن یک میله اتصال و یک میل لنگ چرخشی باعث عقب و جلو رفتن آن می‌شود. اگر برای فشردن هوا فقط یک طرف پیستون استفاده شود، پیستون یکطرفه نامیده می‌شود. اگر هر دو طرف بالا و پایین مورد استفاده قرار گیرد، کمپرسور دو طرفه نامیده می‌شود. تفاوت بین فشار در قسمت ورودی و قسمت خروجی به عنوان اندازه‌ای از کار کمپرسور است.

نسبت فشار، رابطه بین فشار مطلق در قسمتهای ورودی و خروجی است؛ بنابراین ماشینی که هوایی تحت فشار اتمسفر را تا ۷ bar فشرده می‌سازد دارای کاری با نسبت فشار ۱=۸ / (۷+۱) است.

پیستونی

کمپرسور پیستونی (Piston compressors) قدیمی‌ترین و متداولترین انواع کمپرسور است. این کمپرسور در شکل‌های دو طرفه یا یکطرفه موجود می‌باشند که قطعات آن‌ها روغنکاری شونده یا روغن کاری نشونده می‌باشند که به اشکال متفاوتی دارای تنوع تعداد سیلندر هستند. به استثنای کمپرسورهای واقعاً کوچک که دارای سیلندرهای عمودی هستند، شکل بندی V برای کمپرسورهای کوچک رایج‌ترین است.
در کمپرسورهای بزرگ دو طرفه، شکل بندی نوع L با سیلندر عمودی فشار پایین و سیلندر افقی فشار بالا مزایای بسیار زیادی داشته و به همین علت است که این نوع طرح نسبت به طرح‌های دیگر رایج تر است.
کمپرسورهایی که روغنکاری می‌شوند بطور معمول با سیستم روغن کاری پاششی یا روغن کاری فشاری کار می‌کنند. بیشتر کمپرسورها دارای سوپاپ‌های خودکار هستند. یک سوپاپ خودکار به هنگام بروز اختلافات فشار در دو سمت بشقابک سوپاپ باز و بسته می‌شود.

کمپرسور ۳پ کاکا

مشخصات: همان‌طور که از اسمش پیداست این کمپرسور سه مرحله‌ای، پیستونی و برای فشرده کردن اکسیژن به کار می‌رود(۳:سه مرحله‌ای/پ:پیستونی/کا:کمپرسور/کا:کیسلاروت (به زبان روسی یعنی اکسیژن)) ساخت کشور روسیه (شوروی سابق) اجزا کمپرسور:

  1. الکتروموتور
  2. ژنراتور
  3. بافر یا تجهیزات حجمی
  4. پیستون
  5. سردکن گاز
  6. پمپ روغن
  7. سردکن روغن
  8. لوله و اتصالات گازی
  9. لوله و اتصالات آبی
  10. لوله و اتصالات روغنی
  11. سوپاپ‌های گازی
  12. کارتر
  13. سیلندر

طریقه کارکرد: کارکرد آن به این صورت است که ابتدا اکسیژن با فشاری در حدود ۰٫۵اتمسفر به طریقه مکش وارد بافر شده سپس وارد سیلندر می‌شود پس فشرده شدن در حدود ۲اتمسفر وارد بافر دوم شده وپس از تعدیل فشار وارد سردکن اول می‌شود پس از خنک شدن در سردکن وارد مرحله دوم شده وپس از فشرده شدن در حدود ۱۵ تا ۱۷ اتمسفر وارد بافر سوم و سردکن دوم می‌شود و دوباره پس از خنک شدن وارد مرحله سوم شده وتا فشار بیش از ۲۵اتمسفر فشرده شده وارد بافر چهارم و سردکن گاز سوم می‌شود وپس از خنک شدن نهایی برای مصرف فرستاده می‌شود.

حفاظت‌ها: برای حفظ ایمنی و جلوگیری از آسیب دیدن تجهیزات به کار می‌رود به طور مثال اگر درجه حرارت یاتاقان‌ها تا۷۰درجه سانتیگراد بالا رود سیستم سیگنالیزاسیون فعال شده و سیگنال به صورت نوری یا صوتی و یا هر دو ظاهر می‌شود.

پیستونی روغنکاری نشونده

کمپرسور کولر (1)

محور موتور شش سیلندر کمپرسور رفت و برگشتی است که می‌تواند با دو، چهار و شش سیلندر عمل کند.

کمپرسورهای پیستونی روغنکاری نشونده (Oil-free piston compressors) دارای رینگ‌های پیستونی از جنس پلی اتیلنی یا کربنی می‌باشند و یا اینکه دیواره پیستون و سیلندر آنها می‌تواند همانند کمپرسورهای مارپیچی شیاردار باشد. کمپرسورهای بزرگتر دارای یک یاتاقان متحرک و واشرهای درزگیری هستند که بر روی پین‌های انگشتی پیستون قرار دارند و دارای قطعه میانی تهویه کننده‌ای است که از انتقال روغن از محفظه کارتل روغن به محفظه تراکم ممانعت می‌کند. کمپرسورهای کوچک‌تر غالباً دارای یک کارتل روغن به همراه آب‌بندی جهت افزایش عمر یاتاقان‌ها هست.

دیافراگمی

کمپرسورهای دیافراگمی (Diaphragm compressors) گروه دیگری را تشکیل می‌دهند. دیافراگم بطور مکانیکی یا هیدرولیکی به کار انداخته می‌شود. کمپرسورهای دیفراگمی مکانیکی با جریان اندک و فشار پایین یا به عنوان پمپ‌های خلاء مورد استفاده قرار می‌گیرند. کمپرسورهای دیافراگمی هیدرولیکی برای فشار بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مار پیچی

اصول کلی کمپرسور جابجایی چرخشی با پیستون مار پیچی شکل (Screw compressors)، در سال‌های دههٔ ۱۹۳۰ توسعه یافت، و این زمانی بود که یک کمپرسور چرخشی با ظرفیت بالا و جریانی ثابت در شرایط متفاوت، مورد نیاز بود. اجزاء اصلی هواساز کمپرسور شامل روتورهای نر و مادگی می‌باشد، که مادامی که به طرف یکدیگر حرکت می‌کنند، حجم بین آنها و محفظه کاهش می‌یابد. هر هواساز مارپیچ دارای نسبت فشار ثابتی است که به طول مارپیچ، فاصله میان دنده‌های مارپیچ و شکل مجرای تخلیه آن بستگی دارد. برای بدست آوردن بهترین راندمان، نسبت فشار باید با فشار کاری مورد نیاز تطبیق داده شود. کمپرسور مارپیچی دارای سوپاپ نبوده و هیچ نیروی مکانیکی ندارد که باعث عدم تعادل شود. این بدین معنی است که این نوع کمپرسور با ابعاد برونی کوچک می‌تواند با سرعت میله گردنده بالائی کارکند و جریان عظیمی را ترکیب نماید. یک نیروی محوری فعال که به اختلاف فشار بین ورودی و خروجی بستگی دارد بر یاتاقان‌ها وارد می‌گردد. مارپیچ، که در اصل متقارن بود، هم اکنون در طرح‌های مختلف به صورت اشکال حلزونی توسعه یافته است.

کمپرسورهای مارپیچی روغن کاری نشونده

اولین کمپرسورهای مارپیچی دارای شکل متقارنی بودند و در محفظه فشار آنها از مایع استفاده نمی‌شد. به همین دلیل به آنها کمپرسورهای مارپیچی روغنکاری نشونده یا خشک می‌گفتند. در اواخر دههٔ ۱۹۶۰ کمپرسور مارپیچی روغنکاری نشونده سرعت بالائی بوجود آمد که دارای شکل مارپیچ نامتقارنی بود. این شکل جدید روتور بطور چشمگیری منجر به افزایش راندمان شد، این افزایش کارایی به علت کاهش نشت در دستگاه بود.

در کمپرسورهای مارپیچی خشک از یک چرخ دنده بیرونی استفاده می‌شود تا روتورهای چرخشی را که در جهت عکس یکدیگر حرکت می‌نمایند، هماهنگ کند. از آنجائیکه روتورها نه با یکدیگر و نه با محفظه تراکم کمپرسور تماس پیدا می‌کنند بنابراین در محفظه تراکم نیازی به روغن کاری نیست در نتیجه هوای فشرده شده کاملاً عاری از روغن است. روتورها و محفظه با دقت بسیار زیادی ساخته می‌شوند تا نشت روغن از قسمت تراکم به قسمت ورود هوا به حداقل برسد. نسبت فشار هوا اختلاط شده توسط اختلاف درجه حرارت بین ورودی و خروجی، محدود می‌شود. به همین دلیل است که کمپرسورهای مارپیچی روغنکاری نشونده را غالباً به صورت چندین مرحله‌ای می‌سازند.

مارپیچی مایع تزریقی

در این نوع کمپرسور تزریقی، مایعی با هدف روغن کاری و خنک کاری به محفظه تراکم و غالباً به یاتاقان‌های کمپرسور تزریق می‌شود. نقش این مایع خنک کاری و روغن کاری کمپرسور و کاهش نشت برگشتی به قسمت ورودی هوا است.

امروزه، روغن، به دلیل خواص خوب روانسازی رایج‌ترین مایع مورد استفاده در روانکاری است. با توجه به این از مایعات دیگری نیز استفاده می‌شود، از جمله آب. کمپرسورهای مارپیچ مایع تزریقی می‌توانند برای نسبت‌های فشار بالا ساخته شوند، زیرا که با یک مرحله تراکم هوا فشاری معادل ۱۳ بار ایجاد می‌نماید.

کمپرسور دندانه دار

واحد هواساز در کمپرسور دندانه دار (Tooth compressor) از دو روتور تشکیل می‌شود که در محفظه تراکم به طرف یکدیگر حرکت می‌کنند. فرایند فشرده سازی از سه مرحله مکش، تراکم و رانش تشکیل می‌شود. در مرحله مکش، هوا وارد محفظه تراکم می‌شود، که با حرکت روتورها بتدریج کوچک و کوچکتر می‌گردد. خروجی هوا در مرحله تراکم به وسیله یکی از روتورها مسدود می‌باشد، در حالیکه ورودی برای مکش هوای تازه در قسمت دیگر محفظه تراکم باز است. عمل تخلیه هنگامی صورت می‌گیرد که یکی از روتورها کانال را باز کند و بدین ترتیب هوای متراکم شده با نیروی زیادی به بیرون از محفظه تراکم فرستاده شود. مراحل مکش و رانش هوا در محفظه تراکم بصورت شعاعی صورت می‌پذیرند، که این امکان را فراهم می‌آورد از طرح‌های ساده‌تر یاتاقان استفاده شود و همچنین ویژگی‌های پر کردن هوا را بهبود بخشد. هر دو این روتورها از طریق چرخ دنده‌ای هماهنگ شده و بطور همزمان می‌چرخند. حداکثر نسبت فشاری که توسط کمپرسور دندانه دار روغنکاری نشونده بدست می‌آید، ۵/۴ است. در نتیجه برای فشارهای بالاتر چندین مرحله دیگر مورد نیاز است.

فرفره‌ای

مکانیسم پمپ فرفره‌ای

این کمپرسور یکی از انواع کمپرسورهای جابجایی مارپیچی روغنکاری نشونده‌است، به عنوان مثال این کمپرسور با کاهش همواره حجم معینی از هوا آن را فشرده می‌سازد. واحد هواساز کمپرسور از یک حلزونی ثابت در قسمت محفظه و یک موتور که بصورت گریز از مرکز راه‌اندازی می‌شود و همچنین یک مارپیچ متحرک، تشکیل شده‌است. حلزونی‌ها با اختلاف فاز ۱۸۰ درجه نصب می‌شود تا محفظه هوایی با حجم‌های متغیری را تشکیل دهند. این امر باعث می‌شود که قسمتهای تشکیل دهنده کمپرسور دارای تعادل شعاعی باشند، میزان نشتی وقتیکه اختلاف فشار در محفظه‌های هوا کمتر از اختلاف فشار بین ورودی و خروجی باشد، به حداقل می‌رسد. حلزونی متحرکت توسط میل لنگی به کار انداخته می‌شود که دارای کورس کوتاهی است و این مارپیچ بطور گریز از مرکز در حول مرکز حلزونی ثابت حرکت می‌کند. قسمت ورودی هوا در بالای محفظه تعبیه شده‌است.

وقتیکه مارپیچ متحرک برخلاف عقربه‌های ساعت حرکت می‌کند، هوا به داخل فرستاده می‌شود و در یکی از محفظه‌های هوا حبس و بطور متغیری به سمت مرکز فشرده می‌شود. در این قسمت دریچه خروجی و سوپاپ یکطرفه‌ای تعبیه شده‌است. دوره تراکم به ازاء هر ۵/۲ دور چرخش در حال اجراء است که در این دوره، جریان هوا ثابت و بدون ضربه‌است. از آنجائیکه این فرایند عاری از هر گونه تغییرات گشتاور بوده، تقریباً آرام و بدون لزرش است؛ بنابراین با کمپرسور پیستونی قابل مقایسه‌است.

پره‌ای

اصول کار کمپرسور پره‌ای (Vane compressor) همانند بسیاری از موتورهای هوای فشرده دیگر است. پره‌ها معمولاً از آلیاژهای ریختگی مخصوص ساخته می‌شوند و بیشتر کمپرسورها از نوع روغن روغنکاری شونده می‌باشند. یک روتور که دارای پره‌های متحرک شعاعی است به صورت خارج از مرکز در محفظه استاتور نصب می‌شود. وقتیکه روتور می‌چرخد، پره‌ها به واسطه نیروی گریز از مرکز با دیواره‌های استاتور تماس برقرار می‌نماید وقتیکه فاصله بین روتور و استاتور افزایش می‌یابد، هوا به داخل فرستاده می‌شود. هوا در محفظه‌های مختلف کمپرسور حبس شده و حجم این محفظه‌ها همزمان با چرخش کاهش می‌یابد. وقتیکه پره‌ها از مقابل مجرای خروجی می‌گذرند، هوا تخلیه می‌شود.

کمپرسور حلقه روغنی

کمپرسور حلقه روغنی (Liquid-ring compressor) یکی از انواع کمپرسورهای جابجایی است که دارای نسبت فشار درونی می‌باشد. روتور این کمپرسور دارای پره‌های ثابتی است که به صورت خارج از مرکز در یک محفظه قرار گرفته که بخشی ازآن با مایعی پر می‌شود. چرخ پره، مایع را به اطراف محفظه کمپرسور منتقل نموده و به واسطه نیروی گریز از مرکز حلقه‌ای از مایع در اطراف محفظه کمپرسور تشکیل می‌شود. از آنجائیکه محفظه کمپرسور بیضوی شکل است، حلقه مایع به صورت خارج از مرکز در اطراف روتور قرار می‌گیرد. حجم بین چرخ پره بطور متناوب تغییر می‌کند. این کمپرسور معمولاً دارای دو محفظه تراکم متقارن رو به روی هم است تا بدین ترتیب از اعمال نیروهای شعاعی بر روی یاتاقان‌ها ممانعت به عمل آید.

فرایند خنک کاری در این کمپرسور بصورت مستقیم است و به تماس بین مایع و هوا بستگی دارد، به این معنی است که افزایش درجه حرارت بر روی هوای تراکم یافته خیلی کم است. با این وجود، اتلاف از طریق اصطکاک گرانروی مایع بین محفظه و تیغه‌ها بالا است. هوا توسط مایع کمپرسور اشباع می‌شود، که بطور معمول آب است. گاهی اوقات به منظور جذب عنصر تشکیل دهنده معینی از گاز و یا حفاظت کردن کمپرسور در مقابل فرسودگی و خوردگی در مواقعی که گازهای تهاجمی تحت فشار قرار می‌گیرند، می‌توان از مایعات دیگری نیز استفاده کرد.

کمپرسورهای فرایندی

کمپرسورهای فرایندی عموماً در مراحل استخراج نفت و گاز از چاه برای افزایش فشار آنها جهت تزریق به چاه‌های نفت و یا خطوط لوله و نیز برای پالایشگاه‌ها کاربرد دارد. گازهای فرآیندی مخلوطی از انواع هیدروکربنها و سولفید هیدروژن و انیدرید کربنیک حاصل از استخراج نفت می‌باشد. این کمپرسورها در دو نوع پیچی (اسکرو)API 619 و پیستونی (رفتی برگشتی)API 618 طراحی می‌شوند

دمنده‌ها

یک دمنده (Blower)، به این علت که بدون تراکم سازی درونی کار می‌کند، کمپرسور جابجایی نیست. وقتی که محفظه تراکم در تماس با مجرای خروجی قرار می‌گیرد، هوای فشرده از قسمت تراکم رهائی می‌یابد. وقتی که حجم اتاقک فشار با چرخش‌های پیوسته کاهش می‌یابد، عمل تراکم صورت می‌پذیرد. بدین ترتیب، تراکم در تقابل با فشار کاملاً مخالف صورت می‌گیرد و به همین دلیل بازدهی کمپرسور کاهش می‌یابد و سر و صدای زیادی تولید می‌شود. دور روتر هم شکل، متقارن معمولی، که برخلاف جهت یکدیگر در محفظه دارای انتهای مسطح می‌چرخند، در محفظه استوانه‌ای کار می‌کنند. روتورها توسط چرخ دنده همزمان کننده‌ای به طور هم‌زمان با یکدیگر می‌چرخند. دمنده‌های معمولاً هوا روغنکاری نشونده می‌باشند. بازدهی پایین باعث می‌شود که آنها فقط در کاربردهای کم فشار و فشرده سازی تک مرحله‌ای مورد استفاده قرار گیرند، حتی اگر دو یا سه مرحله‌ای آن در دسترس باشد. دمنده‌ها معمولاً به عنوان پمپ‌های خلاء و عوامل نیوماتیکی به کار گرفته می‌شوند.

راندمان سیستم‌های کمپرسور

کمپرسورها بعد از پمپ‌ها، دومین تجهیزات مصرف‌کننده انرژی در صنایع مختلف می‌باشند (با مصرف ۱۶ درصد برق موتورهای صنعتی توسط کمپرسورهای هوا و ۷ درصد آن توسط کمپرسورهای سیستم‌های تبرید) و نیز دومین جایگاه در پتانسیل کاهش مصرف انرژی را نیز به خود اختصاص می‌دهند (به طور متوسط ۱۷٫۱ درصد) .[۲]

کمپرسورهای دیگر

پمپ‌های خلاء

خلاء به معنی فشار پایین‌تر نسبت به فشار اتمسفر است. یک پمپ خلاء، کمپرسوری است که در این دامنه فشار کار می‌کند از جمله ویژگی خاص پمپ خلاء این است که آنها با نسبت فشار خیلی بالا کار می‌کنند، با این وجود، علی‌رغم این موضوع، کمپرسورهای متراکم کننده چند مرحله‌ای می‌توانند برای محدوده فشارهای ۱ بار تا ۱/. بار مورد استفاده قرار گیرند.

کمپرسورهای کمکی

کمپرسور کمکی (Booster compressor)، کمپرسوری است که هوای فشرده شده از قبل را تا فشار بالاتری متراکم می‌سازد. این کمپرسور برای جبران فشارهایی که در طول خطوط لوله‌های طویل افت کرده‌است مورد استفاده قرار می‌گیرد و یا در مواردی که به فشارهای بالاتری در فرایند نیاز است، استفاده می‌شود. تراکم ممکن است که یک یا چند مرحله‌ای باشد و کمپرسور نیز می‌تواند از نوع دینامیکی یا جابجایی باشد، اما در این مواقع کمپرسورهای پیستونی رایج‌ترین هستند. توان مورد نیاز برای کمپرسور کمکی با افزایش نسبت فشار، افزایش می‌یابد، درحالیکه جرم در حال حرکت افت می‌نماید. منحنی مقتضیات توان که تابعی از فشار ورودی می‌باشد از نظر شکل کلی با منحنی پمپ خلاء مشابه‌است.

تشدید کننده‌های فشار

تشدید کننده‌های فشار (Pressure intensifiers)، فشار را در سیال افزایش می‌دهند به عنوان مثال برای تست‌های آزمایشگاهی بر روی شیر، لوله‌ها و شیلنگ‌ها. فشاری حدود ۷ بار را می‌توان با یک مرحله تا ۲۰۰ بار یا حتی تا فشار ۱۷۰۰ بار در تجهیزات چند مرحله‌ای افزایش داد. تشدید کننده فشار فقط برای جریان‌های خیلی کم موجود می‌باشند. وقتی که محفظه پر فشار از هوا پر می‌شود، پیستون کم فشار بالا برده می‌شود. وقتی که سیال مولد فشار وارد محفظه می‌شود پیستون به طرف پایین رانده می‌شود، و تحت فشار بالایی سیال را به بیرون می‌راند. تشدید کننده فشار می‌تواند در یک فرایند تناوبی تا دامنه سطح فشار از پیش تنظیم شده‌ای کار کند. تمامی گازهای خنثی می‌توانند به این طریق فشرده شوند. هوا را نیز می‌توان در یک تشدید کننده فشار متراکم ساخت، اما باید کاملاً عاری از روغن باشد تا از احتراق خود به خود آن ممانعت شود.

اجزا و قطعات کولر گازی انواع خودرو و نحوه کارکرد آنها

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (12)

اجزا کولرگازی خودرو

در این آموزش به شناخت قطعات و اجزا کولرگازی خودرو می‌پردازیم که لازم است هر راننده‌ای آشنایی مختصری با آن داشته باشد تا در مواقع ضروری بتواند آن  را از قطعات دیگر متمایز کند همچنین باید توجه داشت که عدم کارکرد یا نادرست کار کردن هر یک از این قطعات باعث بروز مشکل در سیستم شده و کار سیستم را با مشکل مواجه می‌کند کولرگازی خودرو

۱فن الکتریکی

وقتی‌که فن الکتریکی مورداستفاده قرار می‌گیرد، می‌توان آن را روی کندانسور و یا روی رادیاتور نصب کرد. اگر فن کندانسور جلوتر از رادیاتور ماشین نصب شده باشد، در این حالت فن به‌گونه‌ای نصب می‌شود که هوا را از بیرون مکیده و روی سطح کندانسور می‌‌دمد (وضعیت رانشی). در صورتی که فن کندانسور در پشت کندانسور و در مقابل موتور نصب شود، هوا را از روی سطح کندانسور مکیده و به سمت موتور می‌دمد

شرایط استفاده از فن الکتریکی نسبت به شرایط به‌کارگیری آن‌ها متفاوت است، در صورتی که یک سوئیچ فشار سه وضعیتی در سیستم وجود داشته باشد فن الکتریکی با افزایش و یا کاهش فشار قطع و وصل خواهد شد. در غیر این صورت فن به‌صورت دائم کار و همراه با استارت سیستم تهویه مطبوع وارد مدار می‌شود.

در بعضی حالات فن کندانسور توسط یک سوئیچ حرارتی (thermistor) کنترل می‌شود. بدین‌صورت که با فن موتور هم‌زمان روشن و خاموش می شود و درواقع تابعی از شرایط حرارتی موتور است.

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (2)

۲-اواپراتور

یکی دیگر از قطعات اصلی سیستم کولر اتومبیل اواپراتور است.
اواپراتور مجموعه‌ای از قطعات است که وظیفه ایجاد برودت و کاهش گرمای هوای کابین اتومبیل را بر عهده دارد. یکی دیگر از وظایف مهم این قطعه، جذب رطوبت از هوای داخل کابین می‌باشد.
جریان سریع هوای ایجاد شده توسط فن الکتریکی با عبور از سطح کویل اواپراتور، برودت ایجاد شده توسط کویل را از طریق کانال‌ها و دریچه‌های هدایت هوا به داخل کابین اتومبیل انتقال می‌دهد. عمل ایجاد برودت توسط کویل اواپراتور باعث تقطیر رطوبت هوای داخل کابین گشته و قطرات آب ایجاد شده از طریق لوله مخصوصی به خارج از کابین اتومبیل منتقل می‌گردد.
سیستم کولر اتومبیل دارای دو سوئیچ کنترلی است که یکی از آن‌ها زمانی که فشار گاز کم یا زیاد باشد، کمپرسور را از مدار خارج نموده و دیگری از ایجاد یخ در داخل محفظه اواپراتور جلوگیری می‌نماید. عدم کارکرد مناسب هریک از این دو سوئیچ می‌تواند باعث از کار افتادن کل سیستم گردد.

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (6)

۳کمپرسور

کمپرسور دستگاه حرکت دهنده گاز مبرد در کولر اتومبیل می‌باشد. کمپرسور با گرداندن گاز در اجزاء سیستم درواقع شبیه به قلب مجموعه عمل می‌نماید. همچنین کمپرسور فشار و درنتیجه دمای گاز کم‌فشار خارج‌شده از اواپراتور را نیز افزایش می‌دهد.

کمپرسور گاز مبرد را از اواپراتور به داخل کندانسور و سپس به کپسول خشک کننده و مجدداً به داخل اواپراتور سوق می‌دهد.

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (11)

کمپرسورهایی که در سیستمهای کولر اتومبیل به کار برده می‌شوند، می‌بایست دارای خواصی از قبیل وزن و حجم متناسب باقدرت موتور باشند تا هنگام نصب به‌راحتی در محل موردنظر قابل جایگذاری بوده و بار اضافی بر موتور اتومبیل تحمیل ننمایند.

۴کندانسور (رادیاتور کولر)

کندانسور یکی از اجزائی است که وظیفه تبادل حرارت را بر عهده دارد.
کندانسور گرمای جذب شده توسط اواپراتور از گاز مبرد داخل سیستم را به هوای محیط خارج از کابین اتومبیل انتقال می‌دهد.

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (10)

۵رسیوردرایر

رسیوردرایر به‌عنوان منبع ذخیره گاز مبرد و جاذب رطوبت گاز عمل می‌نماید. معمولاً این قطعه دارای یک پرشرکنترل (مانوستات) ایمنی می‌باشد تا در مواقعی که فشار گاز از حد تعریف شده کمتر یا بیشتر شود، به‌طور خودکار جریان برق کمپرسور را قطع ‌نماید.
همچنین بر روی این قطعه، شیشه‌ای جهت رؤیت گاز وجود دارد. شیشه رؤیت به ما این امکان را می‌دهد تا بتوانیم گردش و میزان گاز موجود در سیستم را کنترل نماییم.

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (8)

۶شیر انبساط

شیر انبساط تعیین کننده میزان صحیح گاز وارد شونده از کندانسور به داخل اواپراتور از طریق یک فیلتر است. همچنین این قطعه فشار مبرد را به‌طور ناگهانی کاهش می‌دهد. هنگامی ‌که کمپرسور شروع به کار می‌نماید، شیر انبساط بازشده و مبرد مایع با عبور از صافی مربوط به ورودی مایع پرفشار به گاز پر فشار تبدیل می‌گردد.

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (5)

۷-سیم کشی

وظیفه انتقال فرمانهای اجزای مرتبط با مجموعه کولر خودرو و نیز برق رسانی به این اجزا بر عهده درخت سیم کولر میباشد لازم به ذکر است در خودرو های جدید معمولاً تمام فرمان‌ها توسط ECU و به‌وسیله درخت سیم اصلی خودرو انتقال داده می‌شوند.

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (3)

۸کلید کنترل فشار (مانوستات)

کلید کنترل فشار که معمولاً آن را مانوستات (MANOSTAT) می‌نامند، دارای دو وظیفه مهم می‌باشد. اول محافظت از اجزاء سیستم در برابر خرابی‌های ناشی از تغییرات فشار و دوم کنترل تغییرات فشار کندانسور. این سوییچ به سه نوع اصلی تقسیم می‌شود:

الف ـ کلید کنترل فشار پایین

ب ـ کلید کنترل فشار بالا

پ ـ کلید کنترل فشار سه مرحله

الف – این کلید معمولاً روی رسیورـ درایر و در قسمت بالایی آن که اتصالات ورودی و خروجی قرار دارند نصب شده و مجهز به دو ترمینال است که از یک طرف به کلاچ برقی و از طرف دیگر به ترموستات وصل می‌شود.

نحوه کارکرد کلید فشار پایین بسیار ساده است. در داخل این کلید یک سیلندر یا یک دیافراگم قرار دارد که در صورت حس کردن فشاری کمتر از مقدار تنظیم‌شده، مدار الکتریکی را قطع می‌کند. باید توجه داشت که در صورت کاهش فشار براثر وجود نشت در سیستم، کمپرسور توسط این کنترل از مدار خارج می‌شود تا از بروز آسیب‌های احتمالی جلوگیری به عمل آید.

کلید فشاری که به این صورت عمل می‌کند، عموماً از نوع معمولاً بسته (normally closed) می‌باشد.

ب – این کلید در اغلب مواقع روی رسیورـ درایر نصب می‌شود و دقیقاً عکس کلید فشار پایین عمل می‌کند. اما همانند کلید فشار پایین در مدار الکتریکی قرار می‌گیرد. در حقیقت کلید فشار بالا، مدار الکتریکی مرتبط با خود را در صورتی که فشار اعمال شده روی سیلندر و یا دیافراگم آن، بیشتر از مقدار تنظیم‌شده روی فنر (معمولاً ۲۷ bar تا ۳۲ bar) باشد قطع می‌کند. بدین ترتیب اگر فشار سیستم افزایش پیدا کند کارکرد کمپرسور متوقف شده و از صدمه دیدن کمپرسور و یا ترکیدن شلنگ‌ها و یا سایر اجزاء جلوگیری به عمل می‌آید. کلید کنترل فشار بالا نیز از نوع معمولاً بسته (normally closed) می‌باشد.

پ – در خودروهایی که در آن‌ها از فن الکتریکی برای خنک کردن موتور استفاده می‌شد و یا در حالت‌هایی که جریان هوای عبوری از کندانسور زیاد است از این کلید فشار استفاده می‌کنند.

این نوع کلید فشار نیز بر روی مسیر ولوله گاز فشار بالا نصب می‌شود و به همان صورت که قبلاً گفته شد عمل می‌کند و دارای چهار ترمینال برقی می‌باشند.

وظایف یک کلید فشار سه وضعیتی عبارت است از:

ـ کنترل فشار پایین

ـ کنترل فشار بالا

ـ کنترل کارکرد فن الکتریکی کندانسور

عملکرد دو مورد اول به همان صورت می‌باشد.

سومین خصوصیت این کلید باعث می‌شود که فن کندانسور تنها در مواقع نیاز و زمانی که شرایط سیستم ایجاب می‌کند وارد مدار شود. کنترل فن الکتریکی توسط دو سطح فشار تنظیم‌شده انجام می‌شود. زمانی که فشار رانش به سطحی بالاتر از فشار ماکزیمم رسید فن الکتریکی وارد مدار شده و یا فن در دور دوم شروع به کار می‌کند (در صورتی که فن دو دور باشد) و پس از آنکه فشار از به مقدار تنظیم شده رسید، فن کندانسور از مدار خارج می‌شود. کارکرد پیوسته فن الکتریکی سبب افزایش توان مصرفی، صدا و کاهش طول عمر فن می‌شود. مقادیر تنظیم شده روی کلید فشار سه‌حالته که بستگی به وظیفه این قطعه دارد به ترتیب عبارت است از:

ـ کلید فشار پایین در فشار ۲٫۵ bar مدار کلاچ کمپرسور را قطع می‌کند.

ـ کلید فشار بالا در فشار ۲۷ bar تا ۳۲ bar مدار کلاچ کمپرسور را قطع می‌کند.

ـ فن الکتریکی کندانسور حدوداً در فشار ۱۶ bar وارد مدار شده و در ۱۲ bar از مدار خارج می‌شود.

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (7)

۹-شلنگ

شلنگ ها در سیستم تهویه مطبوع خودرو وظیفه ایجاد ارتباط بین اجزاء مختلف سیستم را بر عهده دارد. به‌گونه‌ای که اجزاء سیستم بتوانند در تمام شرایط کاری، به‌خوبی انجام‌وظیفه کنند.

این شلنگ ها به دلیل شرایط کاری خاص بایستی مطابق با استانداردهای بین‌المللی نظیر SAE (انجمن خودروسازان امریکا) ساخته می‌شوند.

ـ لایه داخلی شلنگ که از نفوذ مبرد جلوگیری می‌کند و ثبات فیزیکی و شیمیایی بسیار خوبی در دامنه -۳۰°C تا ۱۲۰°C دارد.

ـ قسمت میانی شلنگ که از یک سری الیاف بافته‌شده منسوج تشکیل‌شده است تا باعث افزایش مقاومت شلنگ در فشار‌هایی بالاتر از ۱۷۵ atm شود.

ـ لایه بیرونی که از موادی با مقاومت بالا در برابر عدم نفوذ رطوبت ساخته‌شده است.

اتصالاتی که در اجزاء مختلف شلنگ ها بکار می‌روند متناسب با نحو اتصالات اجزای شلنگ به سایر قطعات سیستم کولر خودرو، انتخاب می‌شوند.

که بر همین اصل مهم‌ترین انواع آن، فیتینگهای اتصال سریع (QUICK CONNECTION) و فیتینگهای اورینگ دار (o-ring fitting)‌ می‌باشند.

این اصل مهم را همواره باید در نظر گرفت که اتصالات می‌بایست به‌راحتی و به‌سرعت قابل وصل باشند و در عین حال آب بندی خود را در تمام شرایط کاری حفظ کنند.

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (9)

۱۰-سوئیچ A/C

این قطعه در سیستم کولر خودرو وظیفه خاموش و روشن نمودن کولر را بر عهده دارد که با شکل‌های متفاوت در خودروهای مختلف وجود دارد معمولاً یک LED وظیفه نمایش حالت روشن یا خاموش این سوئیچ را نمایش می‌دهد لازم به ذکر است در بعضی از خودروهای روز دنیا این قطعه حذف گردیده و سیستم تهویه همراه با روشن نمودن خودرو به حالت فعال درمی‌آید و فقط دما بایستی تنظیم گردد.

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (4)

۱۱-گاز کولر

خواص گاز R134 کولر استاندارد به شرح زیر است:

دما و فشار بحرانی مبرد، بالاتر از دما و فشار کاری سیستم

دمای انجماد پایین‌تر از نقطه انجماد کاری سیستم
گاز نباید اشتعال‌زا باشد، قابل‌انفجار نباشد و سمی نیز نباشد
زیست محیطی، مضر نبودن برای لایه ازون
زیست محیطی، پتانسیل گلخانه‌ای

اجزا و قطعات کولر گازی خودرو (1)

در ادامه مطلبی در راستای آموزش ترفندهایی برای اینکه کولر خودرو را خنک تر کنید میخوانید:

ترفندهایی برای اینکه کولر خودرو را خنک تر کنید

زمانی وجود تجهیزات رفاهی برای خودروها منحصر به گروه خاصی بود و به خاطر گرانقیمت بودن آنها مشتریان خاصی نیز جذ‌بشان می‌شدند، اما امروزه این تجهیزات فراگیر شده و اغلب محصولات تولیدی شرکت‌های خودروساز با طیف وسیعی از آنها به مشتریان عرضه می‌شود.

یکی از مهم‌ترین تجهیزات رفاهی که جنبه عمومی پیدا کرده کولر و سیستم تهویه مطبوع است که همزمان با تغییرات اقلیمی جدید و گرم‌تر شدن زمین، نیاز به آن در سال‌های اخیر بیش از پیش حس می‌شود.

با این حال همه رانندگان از این ابزار رفاهی در زمان مناسب بهره نمی‌برند. این روزها بسیاری از رانندگان حرفه‌ای را می‌بینیم که همچنان درگیر باورهای غلط گذشته هستند و با توجیه‌های نه‌چندان علمی و استفاده نکردن از نعمت کولر خودرو، تحمل گرما را به جان می‌خرند.

در ادامه با نحوه کار، روش‌های نگهداری و راه‌های استفاده صحیح از کولر خودرو آشنا خواهیم شد.

اجزای تشکیل‌دهنده کولر خودرو

کمپرسور: کمپرسور، دستگاه حرکت‌دهنده گاز مبرد در کولر اتومبیل است. این قطعه حساس با گرداندن گاز در اجزای  سیستم در واقع شبیه به قلب مجموعه عمل می‌کند. کمپرسور گاز مبرد را از اواپراتور به داخل کندانسور و سپس به کپسول خشک‌کننده و مجدد به داخل اواپراتور به حرکت درمی‌آورد. کمپرسورهایی که در سیستم‌های کولر اتومبیل به کار برده می‌شوند، باید خواصی از قبیل وزن و حجم متناسب با قدرت موتور داشته باشند تا هنگام نصب براحتی در محل مورد نظر جاگذاری شوند و بار اضافی بر موتور اتومبیل تحمیل نکنند.

کندانسور: کندانسور یکی از اجزایی است که وظیفه تبادل حرارت را به عهده دارد. کندانسور گرمای جذب شده توسط اواپراتور از گاز مبرد داخل سیستم را به هوای محیط خارج از کابین اتومبیل انتقال می‌دهد.

کپسول خشک‌کننده: کپسول خشک‌کننده به عنوان منبع ذخیره گاز مبرد و جاذب رطوبت گاز عمل می‌کند. معمولا این  کپسول دارای یک سوئیچ ایمنی است تا در مواقعی که فشار گاز از حد تعریف شده کمتری بیشتر شود، به طور خودکار جریان برق کمپرسور را قطع کند. روی این کپسول دریچه‌ای شیشه‌ای برای رؤیت گاز وجود دارد.

اواپراتور: یکی دیگر از قطعات اصلی سیستم کولر اتومبیل اواپراتور است. اواپراتور مجموعه‌ای از قطعات است که وظیفه  کاهش گرمای هوای کابین خودرو را برعهده دارد. یکی دیگر از وظایف مهم این قطعه، جذب رطوبت از هوای داخل کابین است. جریان سریع هوای ایجاد شده توسط فن الکتریکی با عبور از سطح کویل اواپراتور، سرمای ایجاد شده توسط کویل را از طریق کانال‌ها و دریچه‌های هدایت هوا به داخل کابین اتومبیل انتقال می‌دهد. عمل ایجاد سرما توسط کویل اواپراتور باعث تقطیر رطوبت هوای داخل کابین شده و قطرات آب ایجاد شده از طریق لوله مخصوصی به خارج از کابین اتومبیل منتقل می‌شود. سیستم کولر اتومبیل دارای دو سوئیچ کنترلی است که یکی از آنها زمانی که فشار گاز کم یا زیاد باشد، کمپرسور را از مدار خارج کرده و دیگری از ایجاد یخ در داخل محفظه اواپراتور جلوگیری می‌کند. کارکرد نامناسب هریک از این دو سوئیچ، می‌تواند باعث از کار افتادن کل سیستم شود.

مجموعه لوله و شیلنگ: شیلنگ‌ها در سیستم تهویه مطبوع خودرو وظیفه ایجاد ارتباط بین اجزای مختلف سیستم را بر عهده دارند. این شیلنگ‌ها به دلیل شرایط کاری خاص باید از استانداردهای خاصی برخوردار باشند.

کلید A/C: این قطعه در سیستم کولر خودرو وظیفه خاموش و روشن کردن کولر را بر عهده دارد که با شکل‌های متفاوت در خودروهای مختلف وجود دارد. معمولا یک لامپ ال‌ای‌دی وظیفه نمایش حالت روشن یا خاموش این سوئیچ را عهده‌دار است. لازم به ذکر است در بعضی خودروهای روز دنیا، این قطعه حذف شده و سیستم تهویه همراه با روشن کردن خودرو به حالت فعال در می‌آید و فقط دما باید تنظیم شود.

فن کولر: وقتی فن الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌توان آن را روی کندانسور یا روی رادیاتور نصب کرد. اگر فن کندانسور جلوتر از رادیاتور ماشین نصب شده باشد، در این حالت فن به گونه‌ای نصب می‌شود که هوا را از بیرون مکیده و روی سطح کندانسور می‌‌دمد (وضعیت رانشی). در صورتی که فن کندانسور در پشت کندانسور و در مقابل موتور نصب شود، هوا را از روی سطح کندانسور مکیده و به سمت موتور می‌دمد.

شیر انبساط: این وسیله تعیین‌کننده میزان صحیح گاز واردشونده از کندانسور به داخل اواپراتور از طریق یک فیلتر است.  همچنین این قطعه فشار مبرد را به طور ناگهانی کاهش می‌دهد. هنگامی ‌که کمپرسور شروع به کار می‌کند، شیر انبساط باز شده و مبرد مایع با عبور از صافی مربوط به ورودی مایع پرفشار به گاز پرفشار تبدیل می‌شود. زمانی که اواپراتور میزان بیشتری مبرد نیاز داشته باشد، شیر انبساط اجازه می‌دهد تا مبرد کم فشار مورد نیاز به داخل کویل اواپراتور وارد شود. شیر انبساط، برقرارکننده تعادل میان بار گرم و خنک‌کنندگی بهینه اواپراتور است.

رابطه مصرف سوخت با روشن کردن کولر

سامانه تهویه مطبوع خودروها با یک تسمه به کمپرسور موتور متصل می‌شود که هنگام استفاده از کولر، همزمان با افزایش فشار بیشتر به موتور مصرف سوخت نیز بیشتر می‌شود. براساس نتایج به دست آمده از سوی کارشناسان خودروساز به طور متوسط چهار تا پنج اسب بخار از قدرت موتور برای راه‌‌اندازی و فعالیت سیستم تهویه مطبوع اختصاص پیدا می‌کند. به همین دلیل است که به طور محسوسی شاهد تنبل شدن موتور در حالت کولر روشن خواهیم بود. میزان افزایش مصرف سوخت نیز در این حالت به طور متوسط دو لیتر در هر صد کیلومتر بیشتر می‌شود.

راهکارهایی برای استفاده بهینه از کولر خودرو

در ابتدای فصل گرما از سالم بودن کولر خودرو و کافی بودن فشار گاز آن مطمئن شوید. کولر خودرو فضایی مناسب برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌هاست. بنابراین تمیز یا تعویض کردن فیلترهای تصفیه هوای سیستم تهویه، برای کاهش ابتلا به مشکلات ریوی و پوستی و همچنین برای بهره‌گیری بیشتر از سرمای کولر، ضروری است. استفاده از کولر در فضای داخلی خودرو میزان قارچ‌ها و آلودگی‌های هوا را تا 80 درصد کاهش می‌دهد.

تا آنجا که ممکن است خودروی خود را زیر آفتاب شدید پارک نکنید. اگر مجبور شدید، موقع بازگشت ابتدا چند دقیقه‌ای شیشه‌ها را پایین بکشید و دستگاه تهویه را بدون روشن کردن کولر روشن کنید. حتی بهتر است کمی حرکت کنید تا هوا عوض شود و گرمای داخل خودرو کمی متعادل شود. در این صورت وقتی کولر را روشن کنید فشار کمتری به آن وارد خواهد شد.

وقتی کولر مشغول کار است ـ بخصوص در خودروهای کمتر از شش سیلندر ـ قدری از توان خودرو کاسته خواهد شد. در این شرایط از حرکت با سرعت بالا، بویژه در مسیرهای طولانی بپرهیزید و بی‌جهت پدال گاز را فشار ندهید. در غیر این صورت نه‌تنها به موتور خودرو فشار بیشتری وارد می‌کنید، بلکه مصرف سوخت را هم افزایش می‌دهید.

هنگام رانندگی در ترافیک شدید یا سربالایی‌هایی با شیب تند بهتر است کولر را چند دقیقه‌ای خاموش کنید یا از درجات کمتر آن استفاده کنید زیرا در این شرایط موتور خودرو معمولا بیشتر تحت فشار است.

هنگام فعالیت کولر، حرکت با پنجره‌های باز توصیه نمی‌شود. بسته بودن پنجره‌ها فشار کمتری به کولر وارد می‌کند و موجب کاهش چشمگیر مصرف سوخت می‌شود؛ ضمن آن که هوای خنک داخل خودرو در صورت باز بودن حتی یک پنجره به آسانی و بسرعت از دست می‌رود.

روش‌های نگهداری سیستم کولر

شیشه‌ای که در قسمت بالای کپسول ذخیره و خشک‌کننده گاز تعبیه شده، برای مشاهده عبور گاز در مدار گاز سیستم است. هنگامی که گاز مایع در مدار به اندازه کافی وجود داشته باشد، عبور مایع سفید رنگ پرفشار به همراه حباب‌های فراوان از زیر شیشه به چشم می‌خورد. اگر فقط حباب‌ها را به همراه کف کم فشار می‌بینید، گاز مایع در سیستم به‌اندازه کافی وجود ندارد و اگر حباب و مایع سفید رنگ در مدار مشاهده نمی‌شود، سیستم کولر شما بدون گاز است.

سیستم کولر را بدون گاز یا با گاز کم روشن نکنید. در صورت رعایت نکردن این موضوع به کمپرسور کولر آسیب خواهد رسید.

هنگام شارژ گاز، مطمئن شوید گاز داخل سیستم کولر شما با گاز دیگری به اشتباه مخلوط نشده باشد و همواره از گازی که با سیستم کولر اتومبیل شما سازگار است استفاده شود.

مطمئن شوید لوله فاضلاب اواپراتور مسدود نشده باشد. در این صورت آب جذب شده توسط اواپراتور به داخل اتاق اتومبیل نشت می‌کند.

دقت کنید هنگام استارت زدن، سیستم کولر اتومبیل در حالت خاموش باشد. قبل از روشن کردن سیستم، بهتر است اجازه دهید موتور اتومبیل کمی گرم شود.

سیستم کولر اتومبیل را در سرعت و دور موتور بالا روشن نکنید. بهترین زمان برای راه‌اندازی سیستم، قبل از حرکت یا در سرعت بسیار پایین است. البته خاموش کردن سیستم سرمایش در هر سرعتی بلامانع است و خطری به همراه نخواهد داشت.

رابطه مصرف سوخت با روشن کردن کولر

سامانه تهویه مطبوع خودروها با یک تسمه به کمپرسور موتور متصل می‌شود که هنگام استفاده از کولر، همزمان با افزایش فشار بیشتر به موتور مصرف سوخت نیز بیشتر می‌شود. براساس نتایج به دست آمده از سوی کارشناسان خودروساز به طور متوسط چهار تا پنج اسب بخار از قدرت موتور برای راه‌‌اندازی و فعالیت سیستم تهویه مطبوع اختصاص پیدا می‌کند. به همین دلیل است که به طور محسوسی شاهد تنبل شدن موتور در حالت کولر روشن خواهیم بود. میزان افزایش مصرف سوخت نیز در این حالت به طور متوسط دو لیتر در هر صد کیلومتر بیشتر می‌شود.

انواع گازهای موجود برای کولر خودرو

اولین گازی که برای کولر خودروها به کار گرفته شد آر 11 (R11) بود. در آن سال‌ها انواع محدودی از خودروها به کولر مجهز بودند و به همین دلیل این گاز نتوانست به صورت عمومی و همه‌گیر مورد استفاده قرار بگیرد. نسل بعدی‌ که جایگزین آر 11 شد آر 12 نام گرفت و تا سال 1371/ 1992 برای تمام محصولات تولید شده به کار گرفته شد. این گاز به دلیل داشتن خواص مطلوب حرارتی و ترمودینامیکی، روی فلزاتی همچون آلومینیوم، مس، آهن، فولاد و… اثر شیمیایی نداشت و براحتی با روغن‌های معدنی قابل استفاده بود. این گاز به دلیل اثر مخربی که بر محیط ‌زیست داشت، پس از مدتی طولانی از چرخه فعالیت خارج شد. پس از آن نوبت به گاز آر134ای (R134a) رسید؛ گازی بی‌خطر با خاصیت جذب و انتقال سریع گرما. این گاز غیرقابل اشتعال و غیرسمی است و پایداری شیمیایی و حرارتی مناسبی در مجاورت سرما از خود نشان می‌دهد. همچنین آر134ای هیچ گونه واکنشی نسبت به لایه ازن ندارد، اما مانند نسل‌های گذشته خود درصورت آزاد شدن در هوا باعث گرمایش زمین می‌شود که البته میزان آن بسیار کمتر از گذشتگان خود است.

گردآوری: مجله خودرو

2 نظر

  1. سلام خسته نباشید ببخشید من پراید مدل 84 دارم بعد کمپرسوری که روش هست مارک ساندن سوخته خواستم بدونم که میشه کمپرسور مارک داک بجاش نصب کرد یا نه لطفا راهنماییم کنید ممنون میشم

  2. احمدعلی نژااد

    سلام وعرض ادب.لوازم موردنیازوقطعات لازم برانصب کولرروی. پرایدمدل 88 میخوام.کلا چقدردرمیاد.لوازمی مثل کمپرسورساندن.ایسی ساندن.رادیات کولروفن کولر.شلنگ فلزی ومتعلات ملزومه برانصب روی پرایدباپایه کمپرسورو…..ِ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.