بررسی اجزای سیستم خنک کننده موتور پژو 206 + عملکرد و عیب یابی

بررسی اجزای سیستم خنک کننده موتور پژو 206 + عملکرد و عیب یابی

سیستم خنک کننده 206 , سیستم خنک کننده پژو 405 , سیستم خنک کننده سمند

سیستم خنک کننده موتور پراید-سیستم خنک کننده سمند-سیستم خنک کننده پژو 405-سیستم خنک کننده 206

مایع خنک کننده موتور چیست-منبع انبساط پراید-مایع خنک کننده موتور و ویژگی های آن-سیستم روغن کاری خودرو

سیستم خنک کننده موتور

سیستم خنک کننده موتور

آشنایی با سیستم خنک کننده موتور خودرو و آموزش عیب یابی

یکی از سیستم‌های بسیار حیاتی و مهم که در هر وسیله نقلیه نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند سیستم خنک‌کننده موتوراست.

این سیستم شرایطی را فراهم می‌کند تا موتور اتومبیل در دمای استاندارد تعریف شده خود کار کند و اجازه بالاتر رفتن و یا پایین‌تر آمدن دما را از دمای استاندارد تعریف شده برای آن نمی‌دهد.

همانطور که می‌دانید موتوراحتراق داخلی اتومبیل به دلیل وجود احتراق‌های پی در پی به سرعت دچار افزایش دما می‌شوند این افزایش دما باید تا مقدار معینی ادامه پیدا کند و سپس موتور در همین دما به عملکرد خود ادامه دهد.

این دما معمولا با توجه به آلیاژ به کار رفته در ساخت بلوک بالایی و پایینی موتور و همچنین دمای مورد نیاز برای اینکه بیشتر سوخت پاشش شده به طور کامل احتراق یافته و همچنین برای جلوگیری از احتراق ناقص تعیین و تعریف می‌شود.
بنابراین آشنایی با اجزای تشکیل دهنده این سیستم و همچنین شناسایی عیوب آن و اقدام به موقع برای رفع این عیوب یکی از مهمترین نکاتی است که باید مالک هر وسیله نقلیه به خوبی با آن آشنا باشد.

زیرا در صورت عدم بازدید به موقع سیستم خنک کننده و رفع مشکلات آن، به طور مستقیم در کار موتور خودرو اختلال ایجاد می‌شود که این بروز اختلال در موتور اتومبیل می‌تواند از یک افزایش دمای ناچیز تا از بین رفتن کامل موتور اتومبیل و هزینه‌های چند میلیون تومانی برای بازسازی و احیا مجدد موتور را شامل شود.

اصلی‌ترین اجزای تشکیل دهنده سیستم خنک کننده موتور اتومبیل را رادیاتور، شلنگ‌های آب، واتر پمپ (پمپ آب)، ترموستات، پروانه خنک کننده (فن برقی)، سنسور دمای آب خودرو و مجاری آب اطراف بلوک موتور تشکیل می‌دهند که هر یک از این اجزا وظایف خاص خود را دارا هستند.

چگونگی عیب یابی سیستم خنک کننده:

زمانی که درجه آب افزایش دمای بیش از حد موتور اتومبیل را نشان می‌دهد.

عیوب احتمالی:

1- پایین بودن سطح مایع خنک کننده: در این شرایط اولین اقدام کنترل کردن سطح مایع خنک کننده در مخزن مخصوصی است که در کنار رادیاتور تعبیه شده، توجه داشته باشید که در هنگام گرم بودن موتور از باز کردن درب رادیاتور خودداری کنید. این مشکل می‌تواند با سوراخ بودن رادیاتور یا شلنگ‌ها و یا خرابی درب رادیاتور ایجاد شود.

2-خرابی فن‌ها: ممکن است فن‌های خنک کننده به هر دلیلی از جمله قطعی در سیم یا بروز مشکل در سیم پیچ‌های آنها روشن نمی‌شوند یا به اندازه کافی دور نمی‌گیرند.

3-خرابی ترموستات: ممکن است ترموستات اتومبیل پس از مدت طولانی کارکرد ضعیف شده و همانند روز اول توانایی باز و بسته کردن مسیر آب را نداشته باشد در این صورت با بسته ماندن و باز نشدن به موقع مانع گردش آب و فرآیند خنک سازی می‌شود.

4-خرابی فشنگی (سنسور دمای آب): خرابی و یا ایجاد قطعی در سنسور دمای آب یا فشنگی می‌تواند فرمان صحیح و لازم را برای فن‌ها صادر نکرده و در نتیجه باعث افزایش بی‌رویه دمای مایع خنک کننده شود.

5-عملکرد ضعیف واتر پمپ‌: واتر پمپ‌ها بعد از مدتی کارکرد ممکن است عملکرد اولیه خود را از دست بدهند علاوه بر این شل بودن یا خرابی تسمه نیز می‌تواند باعث عدم چرخش کافی پروانه واتر پمپ شده و سبب بروز مشکل در گردش صحیح آب شود.

6-خرابی فشنگی مربوط به آمپر آب: در برخی موارد خرابی فشنگی مربوط به آمپر دمای آب می‌تواند اطلاعات غلط را در اختیار راننده قرار دهد، ولی در عمل افزایش دمایی مشاهده نشود.

7-ضعیف بودن اتصال بدنه: در قسمت‌های مختلف بدنه تمامی خودرو‌ها اتصالاتی بنام اتصال بدنه تعبیه شده که این اتصالات به قطب منفی باتری خودرو متصل هستند. در بسیاری از موارد مشاهده شده ایجاد رسوب و سولفات در این اتصالات موجب ضعیف شدن آنها می‌شود و یکی از مشکلاتی که ضعیف شدن این اتصالات ایجاد می‌کنند ایجاد خطا در دمای آب مایع خنک کننده یا اختلال در کار فن‌هاست.

8-خرابی موتور اتومبیل: خرابی واشر سرسیلندر اتومبیل یا تاب برداشتن سرسیلندر می‌تواند باعث ورود آب به داخل سیلندر‌ها شود که این آب ورودی در پروسه احتراق بخار می‌شود و از طریق اگزوز خودرو خارج می‌گردد. بنابراین مهم‌ترین نشانه بروز این مشکل ورود بخار آب و رطوبت قابل احساس توسط دست انسان در گاز خروجی از اگزوز است.

اجزای سیستم خنک کننده موتور (2)

 معرفی اجزا سیستم خنک کننده می پردازیم:

منبع انبساط : وظیفه نگه داشتن آب ذخیره و آب برگشتی از رادیاتور را دارد و فشار سیستم خنک کننده را با کمک درب مبنع کنترل می نماید.
واتر پمپ: وظیفه به گردش کردش درآوردن آب در سیستم خنک کننده را بر عهده دارد.
ترموستات: وظیف نگه داشتن دمای آب در حداقل ممکن (دمای ایدآل) و کنترل حرکت آب موتور به رادیاتور را بر عهده دارد.
فشنگی آب: وظیفه اندازه گیری دمای آب و فرستادن اطلاعات لازم به ECU برای نمایش در آمپر و یا روشن شدن فن های دور تند و کند را بر عهده دارد.
سنسور ۱۱۸ درجه: متصل به بدنه موتور است که به عنوان سنسور پشتیبان، در صورتی که دمای موتور به هر دلیلی مثل خالی شدن ناگهانی آب و یا تشخیص نادرست فشنگی آب، بالاتر از حد مجاز رود، چراغ استوپ روشن شده و فن دور تند کار کند.
مقاومت فن: یک سنسور است که جلوی رادیاتور نصب شده و عملکرد دور کند فن بر عهده آن می باشد. با افزایش حرارت تابشی رادیاتور، مقاومت سیم پیچ آن تغییر کرده و ای سی یو تشخیص می دهد که دما بالا رفته است.
رادیاتور: با کمک فن و جریان هوا وظیفه خنک کردن آب موتور را بر عهده دارد.

در موتور پژو ۲۰۶ به طور کلی برای خنک کردن موتور چرخه زیر انجام میشه:
آب اطراف سیلندر بخاطر همجواری با سیلندر ها و احتراق، شروع به گرم شدن میکنه و پس از رسیدن به دمای ترموستات (۸۹- ۹۱) آب گرم شده برای خنک شدن به رادیات رفته و آب منبع و یا رادیات جایگزین آب اطراف سیلندر میشه تا دما به دمای ایدآل برگرده و این جریان تا همدما شدن تمام آب ادامه داره و در مرحله بعد از فن ها برای خنک شدن سریع تر آب کمک گرفته میشه.

اجزای سیستم خنک کننده موتور (1)

فشنگی آب (سنسور دمای آب) :
این سنسور بر روی هوزینگ (پوسته) ترموستات قرار داره (در موتور ۱۴۰۰ با ۱۶۰۰ تفاوت هایی در محل قرار گیری و روش تعویض وجود داره). این فشنگی، دمای آب قبل از ترموستات رو اندازه گیری میکنه! پس دمایی که این سنسور اندازه میگیره دمای آب اطرف سیلندر هست! این اطلاعات (دمای آب) بسیار مهم هستن چون هم به آمپر فرستاده میشه تا راننده مشاهده کنه و هم به فن ها دستور روشن شدن در دور کند و تند رو میده؛ پس عملا پایه عمل کرد سیستم خنک کننده خودرو همین اطلاعات دریافتی از فشنگی هست. این سنسور هم مثل بقیه سنسور ها می تونه دچار مشکل و خرابی بشه که در اثر کثیفی آب، دمای زیاد و یا پایان عمر سنسور هست.

اجزای سیستم خنک کاری، واترپمپ چیست، ترموستات چیست ،رله فن چیست؟ رادیاتور چیست، مقاومت فن چیست ،سنسور دمای آب چیست، کار فشنگی آب چیست، معایب سنسور دمای آب

تشخیص خرابی سنسور آب:
۱- اگه به آمپر آب دقت کنید در هنگام سرد شدن و یا گرم شدن به آرامی تکان میخوره، پس اگه ناگهان آمپر پایین اومد و یا بالا پرید امکان داره که سنسور ایراد داشته باشه
۲- اگه لوله رابط ترموستات به رادیات گرم باشه ولی دمای آمپر پایین باشه نشان از خرابی سنسور هست
۳- هنگامی که موتور در درمای پایین و نرمال کار کنه ولی آمپر عدد بالا نشون بده و پایین نیاد هم نشان از خرابی سنسور داره

 به این نکته توجه کنید که اگر فیش این سنسور از جاش خارج بشه، آمپر تا بالاترین حد بالا میره و چراغ stop روشن میشه و فن تند هم شروع به کار میکنه؛ که معمولا برای خنک کردن موتور توسط بعضی از تعمیرکارها انجام میشود.

نکته مهم: گاهی اوقات ممکنه صفحه کیلومتر خراب باشه و یا کالیبره نباشه به همین دلیل آمپر عدد درست درست رو نشون نمیده؛ پس حتما به وسیله دیاگ PPS از سلامت پشت آمپر خود مطمئن شوید!

اجزای سیستم خنک کننده موتور (3)

مقاومت فن: همانطور که گفته شد مقاومت فن در مقابل رادیاتور قرار دارد در صورت خرابی، دور کند فن از کار افتاده ، دمای موتور بالاتر از حد نرمال رفته و سپس دور تند روشن می شود و دما پایین می آید. این قضیه دائما تکرار می شود و خبری از دور کند نیست.

اجزای سیستم خنک کننده موتور (1)

اجزای سیستم خنک کننده موتور (6)

سنسور ۱۱۸ درجه: این سنسور که به فشنگی خشک هم معروف است به بدنه سرسیلندر متصل شده و از مزایای موتور ۲۰۶ است. این سنسور در هر ۲ موتور موجود در ایران نصب شده است. در صورتی که آب رادیاتور به صورت ناگهانی تخلیه شود، فشنگی آب (فشنگی متصل به هوزینگ ترموستات) با هوا در تماس می شود و نمی تواند دمای درستی را تشخیص دهد. در این حالت همه چیز تا حدودی عادی به نظر می رسد ولی ظرف مدت کمتر از ۱ دقیقه (موتور در حال کار در جاده یا خیابان) دمای موتور به بیش از ۱۲۰ درجه می رود. در این حالت است که سنسور ۱۱۸ درجه به کمک آمده و به دلیل سنجش دما به صورت تماسی، چراغ STOP را روشن کرده و آمپر به صورت ناگهانی تا انتها بالا می رود. همچنین در صورتی که به هر دلیلی، فشنگی، پارامتر غلط ارسال کند و دمای موتور بالا برود، سنسور ۱۱۸ درجه این افزایش دما را تشخیص داده و دستور دور تند فن را صادر می کند.

رله فن: در صورت خرابی رله فن، فن (دور کند و تند به صورت مجزا) از کار افتاده و عمل نمی کند. این مورد با تست سیمکشی (برق دادن) و یا دیاگ به راحتی قابل تشخیص است. ضمنا” در صورتی که فن به صورت دائمی روشن بماند ولی دما عادی باشد، احتمال قفل کردن رله وجود دارد. در این صورت در شرایط اضطراری ممکن است با چند ضربه رله آزاد شود.

رادیاتور : تشکیل شده از لوله های باریک و فشرده که با عبور جریان هوا باعث خنک شدن آب درون خود میشود که این عمل به کمک هوایی که به خودرو بر اثر حرکت ایجاد میشود و یا فن ها انجام می پذیرد
رادیات در تمامی تیپ ها مشترک هست ولی در اتومات ها خروجی برای خنک کردن گیربکس اتومات وجود داره و از نظر ظاهری کمی متفاوت هست ولی از نظر کارکرد مشابه بقیه تیپ ها عمل میکنه!

اجزای سیستم خنک کننده موتور (5)

ترموستات :
یک وسیله مکانیکی هست! پس عمر مشخصی ندارد و بیشتر به نحوه کارکرد و شرایط نگهداری بستگی دارد. ترموستات وظیفه بالا نگه داشتن دمای آب رو بر عهده داره و اگه خراب بشه دمای آب پایین میاد. در شرایط خاصی هم در صورت خرابی ترموستات، دمای موترو بالا میره و خطر جدی رو ایجاد میکند پس باید سریعا مورد رسیدگی قرار بگیره.

اجزای سیستم خنک کننده موتور (4)

موارد لازم برای بررسی سیستم خنک‌کننده:

غلظت ضد یخ – ضد جوش را کنترل کنید که از حداقل ضروری (متناسب با تغییرات دمای هوا) کمتر نباشد.
اندازه و شرایط ضدیخ را بررسی نمائید. در صورت کثیف بودن یا داشتن مواد ناشی از زنگ زدن فلزات آن را عوض کنید.
دستگاه را برای اطمینان از عدم وجود نشتی ، تحت فشار (ترجیحاً وقتی ضد یخ سرد است) آزمایش کنید.
درپوش و لوله متصل به در پوش رادیاتور را بازرسی کنید.
لوله‌ها را بازبینی نمائید و محل اتصال لوله‌ها را محکم کنید.
تسمه پروانه‌ها را از لحاظ سالم بودن و کشش صحیح کنترل کنید.
در صورتی که دمای آب رادیاتور بیش از حد گرم یا سرد می‌شود، ترموستات را کنترل کنید.
در تمام فصول سال محلول ضد یخ در رادیاتور باشد.
آب رادیاتور هر دو سال یکبار تعویض گردد و زمان تعویض، ابتدای سرمای هر سال می‌باشد.

گردآوری: مجله خودرو

19 نظر

  1. مطلب مفیدی بود ، ممنون

  2. دمتون گرم مطالب عالی بود

  3. سلام بنظرم اون 206 مدل ۸۰ که موتور کپ میکنه وانگار سه سیلندرش کارمیکنه ایرادش یکی از سوکتهای سر انژکتورش خرابه سوکتش رو عوض کنه درست میشه حالا یا سوکت اول یا دو یا سه ویا چهارمی منم همین مشکلو داشتم چند ماه هم الاف شدم ولی بالاخره خودم فهمیدم چون درحال دست زدن به سوکتها بودم که یهو صدای ماشین عوض شد وفهمیدم یکی ازسوکتها خرابه ودرستش کردم

  4. سلام .من ۲۰۶مدل ۸۰ دارم الان پنج ماهه که دیگه کلافم کرده ماشینم تو حرکت با سرعت بالا مشکلی ندارم خیلی کم پیش میاد شتابش کم بشه الان بیشترین مشکلی که داره وقتی حالت ترافیکی حرکت میکنم ماشین خاموش میشه یا کلا کپ میکنه دور موتور میاد پایین خاموش میشه یا تو همون حالت میمونه .شمع .کوئل .صافی بنزین .فشار بنزین ،فشارکمپرسورو…. چیزایی که مرتبط با این بوده و به فکر تعمیرکار رسیده عوض کردم مشکل اینجاست وقتی کلا یه بارریستش میکنم تا ده روز خیلی عالی کار میکنه ولی بعد ده روز باز شروع میکنه خاموش شدن و ریپ زدن انگار داره با سه سیلندر کار میکنه لطفا راهنمایی کنید

    • منم این مشکل و داشتم. که حتی بهم گفتن پمپ بنزین سوخته عوض کردم ولی بازم همینجوری شد. تا رفتم پیش باطری ساز گفت که سنسور اکسیژن مشکل داره
      عوض کردم درست شد هم شتابش عالی شد هم مصرف کم شد هم صدای موتور بهتر شد

  5. سلام .من ۲۰۶مدل ۸۰ دارم الان پنج ماهه که دیگه کلافم کرده ماشینم تو حرکت با سرعت بالا مشکلی ندارم خیلی کم پیش میاد شتابش کم بشه الان بیشترین مشکلی که داره وقتی حالت ترافیکی حرکت میکنم ماشین خاموش میشه یا کلا کپ میکنه دور موتور میاد پایین خاموش میشه یا تو همون حالت میمونه .شمع .کوئل .صافی بنزین و…. چیزایی که مرتبط با این بوده و به فکر تعمیرکار رسیده عوض کردم مشکل اینجاست وقتی کلا یه بارریستش میکنم تا ده روز خیلی عالی کار میکنه ولی بعد ده روز باز شروع میکنه خاموش شدن و ریپ زدن انگار داره با سه سیلندر کار میکنه لطفا راهنمایی کنید

  6. سلام .من ۲۰۶مدل ۸۰ دارم الان پنج ماهه که دیگه کلافم کرده ماشینم تو حرکت با سرعت بالا مشکلی ندارم خیلی کم پیش میاد شهاب کم بشه الان بیشترین مشکلی که داره وقتی حالت گرافیکی حرکت میکنم ماشین خاموش میشه یا کلا کپ میکنه دور موتور میاد پایین ولی میشه.شمع .کوئل .صافی بنزین و…. چیزایی که مرتبط با این بوده و به فکر تعمیرکار رسیده عوض کردم مشکل اینجاست وقتی کلا یه بارریستش تا ده روز خیلی عالی کار میکنه ولی بعد ده روز باز شروع میکنه خاموش شدن و ریپ زدن انگار داره با سه سیلندر کار میکنه لطفا راهنمایی کنید

  7. حسین فتاحیان

    سلام،من ۲۰۶ تیپ ۲ دارم،چند وقت پیش واشر سرسیلندر عوص کردم،بعداز اون مدام آمپرم میچسبید زیر خط قرمز،بعد به ترتیب رادیات،رادیات بخاری،ترموستات،فشنگی،رله فن،همرو تعویض کردم،الان داخل شهر آمپر روی ۹۰ هست ولی توی اتوبان باز میجسبه زیر خط قرمز،هرچی بیشتر گاز میدم آمپر بالا تر میره،لطفا راهنمایی کنید،ممنون میشم

  8. سلام درب موتور و بالا بزنیدقسمت محوطه موتور جعبه ی پلاستیکی هست که هشدار داده آب بهش پاشیده نشه داخل آن سوکتی هست که مربوط به فن اتاق هست معمولا اون دچار نیم سوزی یا سوختگی میشه که در نتیجه فن کار نمیکنه!

  9. حسین گوهری

    سلام من وپژو۲۰۶ دارم تیپ ۲وقتی کولرروشن میکنم دورتندفن کارنمیکنه مشکلش چیه ممنون جوابشوبدین

  10. سلام.من یه 206 تیپ 2 دارم.ترموستات.رادیات.واترپمپ عوض کردم.ولی بعضی اوقات باز هم توی جاده امپر ماشین به 110 میرسه و بعد مدت کوتاهی سریع میاد پایین.ایا اتصالی یا قعطی در سیستم وجود داره.لطفل کمک کنید که خیلی هزینه بالا نره

    • مهدی خوش فکر

      سنسور مپ شما خرابه یه سالمشو بندازید درست میشه منم مشکل شما رو داشتم
      وقتی سنسور سالم بندازید روش باید دور موتور در حالت درجا روی 800 یا 900 واسه. ولی احتمالا الان دور موتورتون روی نیم باشه که درست نیست.

  11. رحیم نارنگی فرد

    موتور فن 206 دارای 2عدد رله می باشد که وظیفه این. رله ها رسانند ولتاژ به مقاومت فن دردور کند ورله دیگر دردور تند که آن فرمان ها توسط ECu صادر میشود

  12. در زمان روشن شدن فن ، فن جریانی در حدود 12 امپر از باطری و سیستم برق رسانی ماشین میکشد و برای کم کردن ولتاژ و استفاده ان به عنوان دور کند ، مدار فن را با یک مقاومت وات بالا سری میکنند در نتیجه دمای زیادی در مقاومت تولید میشه به همین دلیل مقاومت فن رو جلوی ماشین میذارن تا خنک بشه و باعث سوختن سیستم نگهدارنده مقاومت نشه.

    و فن دستور روشن شدن رو از ECU ماشین میگیره ، کاش میشد کاری کرد که فن در دمای پایینتر روشن بشه ، در مورد ماشین خود من دما تا نزدیک 100 درجه بالا میره بعد فن روشن میشه و هر جا که نشون دادم گفتن عادیه ولی قبلا یه 206 تیپ 2 داشتم که همیشه دمایی که امپر دما نشون میداد همیشه رو 90 بود و خیلی خیلی کم تغییر میکرد مگر تو هوای خیلی سرد که یه کم پایین تر از 90 می ایستاد ولی این 206 فعلی که دارم همیشه پشت چراغ قرمز و تو شهر امپر دما بین 100 تا 90 بازی میکنه یعنی دما میره رو 100 فن روشن میشه میاد رو 90 خلاصه بدجور حالمو گرفته کسی راه حلی برای روشن کردن فن در دمای پایینتر نداره ؟ راه حل گول زدن سیستم و نمیدونم نصب مقاومت و ولوم بدترین بلایی که میشه سر سیستم خنک کاری ماشین اورد ؟ راه حل از طریق تغییرات ECU کسی سراغ داره یا نه؟

    • ریمپ کن عزیزم دمای روشن شدن فن و پایینتر البته فقط تا ۱۰ درجه کمتر تنظیم کن

  13. تاج گردون

    مقاومت فن: یک سنسور است که جلوی رادیاتور نصب شده و عملکرد دور کند فن بر عهده آن می باشد. با افزایش حرارت تابشی رادیاتور، مقاومت سیم پیچ آن تغییر کرده و ای سی یو تشخیص می دهد که دما بالا رفته است.
    رادیاتور: با کمک فن و جریان هوا وظیفه خنک کردن آب موتور را بر عهده دارد.
    مطلب فوق در مورد مقاومت فن درست نیست. این مقاومت سنسور نیست. این مقاومت با موتور فن سری شده است و برای پایین آوردن دور موتور است و در صورتی که دمای اب کمی بالا رفته باشد در وحله اول رله دور کند موتورفن را با مداری که این مقاومت در مسیرش است روشن میکند.
    علت اینکه در جلو رادیاتور قرار داده شده است برای خنک شدن این مقاومت است.

    • رحیم نارنگی فرد

      منظور شما این است که مقاومت فن یک کاهش دهند ولتاژ هست نه یک سنسور؟ من با بررسی که کردم موتور فن دارای دو سیم می باشد ایا شما مدار سیم کشی ان را مورد پیکیری کردید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.