یاتاقان چیست و هزینه تعمیر آن چقدر است؟

یاتاقان چیست و هزینه تعمیر آن چقدر است؟

ما در این نوشته میخواهیم راجع به یاتاقان  صحبت کنیم. وقتی موتور ماشین گرم می کند یا صدای تلق تولق یا هر صدای غیر طبیعی دیگری از آن شنیده می شود لازم است سریعا ماشین را نگه دارید و منبع صدا را پیدا کنید . راننده حرفه ای باید با صدای موتور آشنا باشد و سریع صدا را تشخیص دهد . وقتی این وضعیت پیش آید دیگر چاره ای نیست جز باز کردن سر سیلندر ها و باید آن را تعمیر کرد مثل 405 که هزینه آن حدودا چهار صد یا پانصد تومان برای شما آب می خورد .

این بی اعتنایی به صدای موتور و دیگر صدا های ماشین و همچنین وضعیت روغن می تواند عواقب فاجعه باری را پیش بیاورد . چون هم باعث خراب شدن خودرو در هنگام سفر خواهد شد و همچنین این اتفاق زمانی رخ می دهد که شما در بیابان و یا جاهای دیگر باشید .

یاتاقان

چه زمانی باید یاتاقان را عوض کنیم ؟

در صورت وجود هر گونه خراشیدگی و یا سائیدگی بابت یاتاقان ها ، لازم است که یاتاقان ها را عوض کرده و اگر یاتاقان ها آسیب و یا خراشی داشت باید میزان کلیرنس را پایین بیاورید . میزان لقی یاتاقان 3 یا 4 میلی متر باشد ، اگر نباشد باعث بدتر شدن ماشین شما خواهد شد .

وقتی بعد از گذشت 10 سال یا رفتن یک مسیر طولانی ( بالای 100 متر ) باید تعمیر اساسی شود و باید تمام ماشین ها چک شود و یا بهتر است که یاتاقان ها عوض شود .

روغن کاری یاتاق ها چگونه می باشد ؟

از مدار اصلی روغن مسیری به کپه های ثابت روی بلوک راه دارد که روغن از آن مسیر وارد سوراخ مجرای روغن میل لنگ شده و سطح کلیه یاتاقان ها را روغن کاری باید کرد . این کار یعنی روغن کاری به تمامی سطوح یاتاق ها روغن کاری می شد و وقتی که به میل لنگ فشار می آید باعث شناور شدن در روغن می شود .

خصوصیات یک یاتاقان خوب چه می باشد ؟

ساختن یک یاتاقان ایده آل کار بسیار سخت می باشد و دلیل آن هم این می باشد که برای بالا بردن یک خاصیت در یاتاقان ایجاد معایب دیگر در آن پیدا می شود . به هر حال یاتاقان خوب باید دارای مشخصات زیادی باشد ، به طور خلاصه به صورت زیر می باشد .

1- قابلیت هدایت حرارتی

2- مقاومت در مقابل سائدیگی در یاتاقان

3- مقاومت در برابر خوردگی در یاتاقان

4- مقاومت در برابر خستگی در یاتاقان

5- نرمی و قابلیت فرو بردن ذرات خارجی در یاتاقان

6- مقاومت یاتاقان در مقابل فشار حمل بار و ضربات ناشی از احتراق

علت یاتاقان زدن موتور چه می تواند باشد ؟

1- خراب شدن پمپ روغن

2- کثیف بودن فیلتر روغن و یا کهنه بودن بیش از اندازه روغن

3- راندن موتور با سرعت های خیلی زیاد به طوری که دور موتور به محدوده قرمز نزدیک شود .

4- بدون آب ماندن موتور ها و می تواند هر علتی که باعث داغ شدن موتور می شود .

اگر میزان ذوب شدن بابیت زیاد شود ، پس از اینکه سرد شود به میل لنگ چسبیده و مانع حرکت میل لنگ و روشن شدن موتور خواهد شد ولی همراه با صدای لق لق می باشد که بسیار آزار دهنده می باشد و همچنین اگر سر نشین در ماشین باشد ، باعث اذیت شدن سر نشینان می شود .

ساختمان یاتاقان

پوسته یاتاقان از فولاد و بنز ساخته شده است . این فولاد استحکام و مقاومت بالایی دارد و به یاتاقان ها کمک می کند . روی این قسمت یک یا چند لایه مواد یاتاقانی به ضخامت چند هزار می باشد . علت استفاده از مواد نرم در یاتاقان ها این است که در صورت تاثیر عوامل خارجی فقط مواد یاتاقانی از بین خواهد رفت و میل لنگ سالم می ماند.

مواد یاتاقان

جنس یاتاقان از باییت می باشد که در موتور ها به کار می رود و لایه آن از پوسته فولادی و لایه باییت تشکیل شده است که در ساختمان باییت از دو فلز اصلی قلع و سرب استفاده می شود . در بعضی از یاتاقان نسبت به نوع موتور دو یا سه لایه مواد یاتاقان روی پوسته قرار دارد و در موتور های سنگین به چهار لایه در یاتاقان نیز می رسد .

یاتاقان ها بالشت هایی می باشند که در میل لنگ که روی بدنه موتور قرار دارد نگه داری می شود و محل اتصال ذسته شاتون ها به میل لنگ بر روی آن ها تکیه دارد در واقع مهم ترین بخش چرخشی موتور ماشین همین یاتاقان ها هستند و چون وجود آن ها باعث کمک کردن به اصطکاک بین فلزات می شود ، آن ها را حذف می کند .

اندازه یاتاقان های چه مقدار می باشد ؟

اندازه هایی که در ادامه به آن اشاره می شود ، استاندارد می باشد .

1- 0.25 میلی متر

2- 0.50 میلی متر

3- 0.75 میلی متر

4- 1 میلی متر

5- در صورت خراب بودن میل لنگ بیش از 1 میلی متر می باشد .

انواع یاتاقان ها براساس عملکرد

این قطعه می تواند حرکتی چرخش محور ، خطی ، کروی یا مفصلی داشته باشد . طریقه عملکرد و نوع حرکتی که این قطعات در انواع مختلف دارند ، باعث می شود که در وسایل و تجهیزات مختلفی به کار رود . این قطعات در خودرو ها ، براساس نوع سیستم موتور ، طراحی ، شتاب و قدرت هر خودرو انتخاب می شوند .

دسته بندی یاتاقان ها براساس زیر می باشد :

1- ساده :

یاتاقان ها سر محور و بوش های دو نوع از یاتاقان های ساده می باشند . این مدل از یاتاقان ها معمولا لقی بسیار کمی دارد و عمر آنچنانی ندارد و علت آن هم نیز بودن اصطکاک آنچنان بالایی نمی باشد . در این نوع سرعت ها پایین دارای کارایی بیشتری است .

2- مرصع :

در نوع مرصع ، تحمل نیرو به وسیله پیچیدن یکی از اجزای خارج از مرکز محور است . سرعت این یاتاقان کم است و اگر در تعمیرات دوره ای به آن توجه شود ، عمر مناسبی دارد . از این نوع بیشتر در ساعت ها استفاده می شود .

3- غلتشی :

بلبرینگ ها و رولربرینگ ها دو نوع از یاتاقان های غلشتی هستند . این دو قطعه به دلیل ساچمه ها و غلتک هایی که در ساختشان به کار رفته است ، در این دسته قرار دارند .  برای کاهش این نوع یاتاقان در زمان تعویض یاتاقان ، باعث افزایش کارایی می شود و به کمک فراوانی نیاز دارد و تحت تاثیر عواملی همچون دما می شود .

4- لغزشی :

تحمل نیرو در یاتاقان لغزشی ، توسط سیال یا گاز می باشد . عمر مدل این نوع یاتاقان کمتر از مدل ها دیگر یاتاقان می باشد . زمانی که این مدل شروع به کار و به پایان کار می رسد ، کمی لهنه می شود و به همین دلیل لازم نمی باشد که از این یاتاقان آنچنان مراقبت کرد .

5- خشمی :

این نوع ، از سرعت بسیار زیادی برخوردار می باشد و بستگی و به شرایط محل انجام کار دارد و کارایی بسیار متفاوتی دارد . این نوع یاتاقان ها در سیستم های هم تراز نوری می باشد و این مدل نوری می باشد .

6- مغناطیسی :

این مدل میدانی وجود دارد و عمل می کند که نیرو ها را تحمل می کند و از برخورد دو جسم فلزی بهم جلو گیری می کند . سرعت و عمل این مدل ، بسیار نامحدود می باشد و دیر خراب می شود . همچنین این مدل یاتاقان نام دیگری دارد که مگنتی نیز می گویند .

عوامل خرابی یاتاقان ها چه می تواند باشد ؟

عملکرد یاتاقان با وارد شدن شوک به آن دچار اختلال خواهد شد . عمده ترین علت خرابی یاتاقان ، نرسیدن روغن می باشد . در ادامه در مورد عوامل خراب شدن یاتاقان ها صحبت خواهیم کرد .

1- از بین رفتن بابیت : بابیت به سطح داخلی یاتاقان گفته می شود که بسیار مهم می باشد و بودن آن نیز ضروری می باشد .

2- خرابی پمپ روغن : روغن موتور نامناسب و تجمع رسوبات در قسمت های مختلف آن باعث خرابی پمپ روغن می شود . خرابی پمپ روغن یا هر یک از قسمت های آن از روغن کاری مناسب جلوگیری می کند . بودن روغن در موتور ماشین باعث روان شدن قطعات و کاهش اصطکاک می باشد .

3- گرم شدن بیش از حد موتور : داغ شدن موتور به هر دلیلی مثل کم شدن آب رادیاتور ، منجر به یاتاقان زدن موتور می شود .

4- سرعت بالای خودرو : اگر سرعت ماشین شما بالا باشد و روغن موتور نیز نریخته باشید و یا کم باشد ، باعث یاتاقان زدن ماشین می شود و حتی به موتور نیز آسیب وارد می کند .

5- روغن موتور نامناسب : این مورد دو علت دارد که یکی از علت های آن روغن نامطلوب می باشد و دیگری تعویض کردن روغن موتور می باشد که آسیب جدی به ماشین وارد خواهد .

یاتاقان به گیر بکس نیز ربط دارد و به هم دیگر وصل می باشد و بودن این دو در کنار هم بسیار مهم و ضروری می باشد .

یاتاقان

تعویض روغن گیر بکس به دو روش می باشد که شامل موارد زیر می باشد .

1- تخلیه روغن با روش ساکشن

این روش با استفاده از موتور مکش می باشد . که با این روش می توانید 5 لیتر از بنزین ماشین خود را خالی کنید . استفاده از این روش ، برای تعمیر کاران ایرانی یک روش جدید می باشد و کارخانه سازنده خودرو ، ابزار و دستور العمل برای آن نیامده است .

پس از اضافه نمودن روغن ( به همان اندازه باید ساکشن کنید ) و مخلوط شده آن را با الباقی روغن کهنه باعث بهتر شدن کیفیت گیر بکش می شود .

2- تخلیه روغن از طریق باز کردن پیچ تخلیه گیر بکس

در این روش بعد از باز کردن 2 بار پیچ تخلیه ، 3 لیتر از بنزین شما خالی خواهد شد . درصورت تعویض روغن گیر بکس با این روش ، خودرو می تواند 25 تا 30 هزار کیلو متر مسافت را برود . حتی در بدترین ترافیک ها .

زمانی که روشن گر روشن می شود و با صدای بوق به شما اخطار می دهد به چه معنا می تواند باشد ؟ علت های آن شامل موارد زیر می باشد :

1- رسیدن شمارنده روغن گیر بکس به حدی که باید تعویض شود که اگر تعویض نشود ، باعث پایین آمدن استهلاک موتور و گیر بکس می شود ، پس بهتر است زمانی که صدای بوق اخطار بلند می شود ، آن را عوض کنید .

2- ضعیف یا خراب شدن شیر برقی . که در این حالت گیر بکس به دنده 3 بروید و از آن خارج نشوید ، مگر اینکه ماشین خود را خاموش و بعد روشن کنید .

3- کمتر یا بیشتر شدن فشار روغن از حد تعیین شده .

4- موارد دیگر که باعث به آن توجه کنید  ، شامل موارد زیر می باشد .

– پاک شدن برنامه تعریف پدال گاز

– مسدود شدن مجرای گردش روغن گیر بکس

– نقص در تامین ECU

– چرب شدن و یا کثیف شدن سوکت های ارتباطی بین اجزای گیر بکس

اگر ضربه ای به گیر بکس وارد شود ، و در تعویض آن دچار مشکل شوید ، علت آن چه می تواند باشد ؟

1- کم بون سطح روغن گیر بکس اتوماتیک

2- هرز گاز خوردن گیر بکس در حالت D

3- خارج شدن از تنظیمات گیر بکس که در اثر موارد زیر می باشد :

– رانندگی های مکرر در ترافیک در حالت D

– فرار روغن از کلاچ ها

– ضعیف یا خراب شدن شیر برقی

– افزایش دمای گیر بکس و از بین رفتن خاصیت روغن آن

نکات مثبت

– طراحی ظاهری مناسب

– کابین جا دار

– بهبود کیفیت ساخت و مونتاژ نسبت به قبل

– گستردگی خدمات پس از فروش

نکات منفی

– کشش نه چندان خوب قوای محرکه به ویژه در نسخه اتوماتیک

– افت قیمت نسبتا زیاد نمونه کار کرده

– کیفیت نامناسب ادوات کابین

تعمیر گیر بکس اتوماتیک

گیر بکس ها در دو نوع اتوماتیک و دستی می باشد ، گیر بکس دستی در زمان تعویض دنده نیازمند کلاچ گیری توسط راننده است اما در گیر بکس اتومات این عمل به صورت خودکار انجام می شود . انتخاب اتومیل هایی با گیر بکس اتومات در شهر های پر ترافیک بسیار حائز اهمیت بوده و انتخابی مطمعن و هوشمندانه است ، زیرا خستگی ناشی از کلاچ گیری وجود نداشته و بسیار راحت است .

یاتاقان

بیشتر بخوانید:

سگدست خودرو چیست و چه وظیفه ای دارد؟

اکسل خودرو چیست و چگونه کار می کند؟

علت روشن شدن چراغ روغن و استپ پژو 405

منبع: خودروتک

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.