10 توصیه طلایی برای نگهداری بهتر خودرو + عوامل موثر بر عمر خودرو

همیشه نگهداری از خودرو جزء دغدغه های همه افرادی است که اتومبیل دارند به همین دلیل باید به نکاتی توجه کنید که علاوه بر نگهداری بهتر خودرو برای طول عمر سالم خودرو نیز تاثیر گذار باشد.

لذا در این مقاله از مجله خودرو توصیه های مهمی درباره نگهداری بهتر خودرو و عوامل تاثیر گذار بر عمر خودرو را برای شما گردآوری کرده ایم

نگهداری صحیح از خودرو به تعویض زود هنگام مایعات‌ حیاتی و کنترل اجزای مکانیکی آن محدود نمی ‌شود .

می ‌توان ادّعا کرد که عدم اطلاع مالکین از چند ونک چون نگهداری از اتومبیل ، عاملی تاثیرگذاری بر عمر پایین خودرو ها در کشورمان است .

البته مواردی همچون کیفیت پایین اتومبیل نیز در این مورد صادق است .

نگهداری بهتر خودرو

1- باتری

باتری‌ خودرو از جمله بخش ‌های بسیار مهمی ا‌ست که معمواً با بی ‌توجهی رانندگان مواجه می‌ شود .  برخی حتّی تا زمانی که باتری ‌اتومبیل از فرط کار و فرسودگی متلاشی نشده و ایشان را در راه نگذارد ، به فکر تعویض آن نمی‌ افتند .

باتری ‌خودرو ها به دو دسته‌ ی سربی و اسیدی و بدون ‌نگهداری ( سیلید اسید ) تقسیم ‌بندی می ‌شوند . انواع سربی و سیدی به مراقبت و نگهداری احتیاج دارند و بسته به شرایط آب و هوایی و میزان فشار وارده ، به طور متوسط حدود 4 سال عمر می‌ کنند ولی باتری ‌های بدون ‌نگهداری که اصطلاحاً به اتمی  معروف شده یک تا دو سال بیشتر عمر می ‌کنند .

البته کیفیت ‌کار شرکت‌ سازنده نیز در عمر مفید آن‌ ها تاثیر ‌گذار است . باتری‌ های سربی و اسیدی دارای 6 درپوش منفظ‌دار به منظور کنترل سطح مایع  الکترولیت  ( آب ‌اسید موجود در آن ) هستند . مایع موجود در این دسته از باتری ‌ها به شدت سمی و خورنده بوده و در هنگام کنترل آن می ‌بایست از هرگونه تماس مستقیم آن با دست خود‌داری کرد .

بهتر است ماهی یک مرتبه نسبت به کنترل سطح مایع الکترولیت باتری ‌های سربی و اسیدی اقدام کرد زیرا هنوز هم شرکت ‌های سازنده‌ ی وطنی ، به طور عمده از آن‌ ها در محصولات خود استفاده می ‌کنند .

در صورتی که سطح مایع هر یک از خانه ‌های باتری از میزان مشخص شده کمتر شده باشد ، باید از آب  مقطر  برای جبران آن استفاده کرد . معمولاً علامت شاخصی روی بدنه‌ی باتری‌ ها وجود دارد که حداقل و حداکثر سطح الکترولیت خانه‌ های آن را نشان می‌ دهد .

2- روغن موتور

انتخاب روغن ‌موتور به سال ‌ساخت ‌خودرو و تکنولوژی به کار رفته در آن بستگی دارد . روغن موتور‌ها از نظر استاندارد کیفی و گرانروی هر کدام مختص یک سری از خودرو ها بوده و در هنگام خرید باید رده بندی API آن را با نوع پیشنهادی در کاتالوگ خودرو تطبیق داد .

غلظت (ویسکوزیته) روغن‌ موتور نیز دیگر موردی‌ است که می‌ بایست در هنگام خرید به آن توجه داشت و تمامی اطلاعات مندرج در دفترچه ‌ی راهنمای ‌خودرو  در این ‌باره را مطالعه کرد .

معمولا اطلاعات مربوط به کیفیت و ویسکوزیته ‌ی روغن‌ موتور به صورت برچسب پشت درب ‌موتور لحاظ شده است . طبقه ‌بندی روغن‌ موتورها بر اساس گرانروی با حروف اختصاری SEA  ( انجمن ‌مهندسین ‌خودروی آمریکا ) روی ظرف آن‌ ها قابل تشخیص است .

به عنوان مثال برای اتومبیل ‌های ساخته‌ شده بین سال‌ های 1972 تا 1979 مطابق با استاندارد API  ( انجمن نفت آمریکا ) ، می ‌بایست از انواعی که با حروف اختصاری SE مشخص شده ‌اند استفاده کرد .

بازدید سطح روغن ‌موتور بهتر است حداقل هر هفته انجام شود . تعویض دیرهنگام روغن ‌موتور کار خنک ‌کاری ، روانکاری قطعات و جذب ذرات آلوده‌ ی درون موتور را مختل می ‌کند .

روغن ‌آلوده و کهنه با روشن‌ شدن ‌موتور ، مطابق معمول از طریق مجاری تعبیه ‌شده به تمام قسمت ‌های حساس پمپاژ شده و سایش و استهلاک سریع قطعات را موجب می‌ شود .

عمر مفید روغن‌ها به مسافت پیموده شده ، کارکرد خلاص موتور پشت ترافیک و چراغ قرمز و شرایط محیط بستگی دارد . سلامت دیگر بخش‌های موتور مثل ( سیستم سوخت ‌رسانی ، فیلترهوا و حتّی صافی بنزین ) در عمر آن تاثیر‌ گذار است .

۳-روغن ‌ترمز

روغن ‌ترمز مانند دیگر مایعات ضروری خودرو دارای تاریخ انقضاست و برای آن عمر مفیدی در نظر گرفته شده است .

روغن ‌ترمز به شدت جاذب رطوبت است و پس از فاسد شدن ، نقطه‌ ی جوش آن پایین ‌آمده و عملکرد صحیح سیستم‌ ترمز را تحت ‌تاثیر قرار می ‌دهد .

بی‌ توجهی به تعویض به موقع روغن ‌ترمز جدا از ریسک خطر ، خرابی بخش‌ هایی نظیر ( کالیپرها ، پیستون ‌ها ، لوله‌ های انتقال و بخش ‌هایی از سیستم ترمز ضد قفل ) را به همراه خواهد داشت و هزینه‌ ی سرباری بر دوش مالک خواهد بود .

عمر مفید روغن‌ ترمز معمولا بین 2 تا 5 سال ( بسته به میزان کارکرد خودرو ) است . همچنین یکی از راه‌ های آسان و کم‌ هزینه برای بازدید دوره ‌ای مایع روغن ترمز استفاده از نوار های تست‌ رطوبت بوده که در فروشگاه ‌های معتبر موجود است .

به‌ یاد داشته باشید که از روی ظاهر نمی ‌توان به کیفیت روغن‌ ترمز پی ‌برد حتی اگر غیر شفاف باشد .

4-  روغن جعبه ‌دنده

این ‌روغن که با نام‌ های دیگری نظیر ( واسکازین و روغن‌ دنده ) شناخته می‌ شود ، وظیفه ‌ی روانکاری و جذب حرارت جعبه‌ دنده را برعهده دارد . سایر نواحی مرتبط با جعبه ‌دنده همچون دیفرانسیل ، گاردان و بخش‌ هایی از پلوس‌ ها نیز با واسکازین روغن‌ کاری می‌ شوند .

بهترین ‌زمان تعویض آن در دفترچه‌ ی راهنمای خودرو قید شده و فواصل آن برای انواع اتوماتیک و دستی متفاوت است . تعویض این روغن برای انواع اتوماتیک هر 60 هزارکیلومتر و برای دستی 80 هزار کیلومتر معمول است .

انواع روغن جعبه ‌دنده براساس دو معیار API  ( استاندارد کیفیت ) و SEA  ( شاخص غلظت ) دسته‌ بندی می‌ شوند .

تعویض دیرهنگام آن موجب بدجارفتن دنده‌ ها ، خرابی بلبرینگ‌ ها و کاسه نمد های مجموعه خواهد شد و در انواع جعبه ‌دنده خودکار ، کار نکردن دنده ، استشمام بوی‌ سوختگی ، تاخیر در زمان تعویض و تقه زدن را در پی خواهد داشت .

5- ضد یخ و ضد جوش

وجود مایع ضد یخ و ضد جوش درون موتور خودرو در هر چهار فصل سال ضروری‌ است . علت رنگی ‌بودن آن تشخیص‌آسان این مادّه از مایعات مشابه دیگر مانند آب است زیرا ضدیخ‌ ها با ساختار پایه ( اتیلن گلیکول ) ، ( پروپیلن گلیکول ) و ( منو اتیلن گلیکول ) ، به شدت سمّی ‌اند .

این مایع همچنین از انباشت رسوب در مجاری آب موتور جلوگیری می‌ کند . ضدیخ دارای تاریخ ‌مصرف بوده و فاسد شدنی ا‌ست لذا توجه به فواصل تعویض آن در عمر مفید خودرو بسیار تاثیر ‌گذار است .

برای فصل زمستان غلظت بیش از 68 درصد ضدیخ و 32 درصد آب نه تنها از یخ‌ زدگی تا دمای منهای 69 درجه ‌ی سیلسیوس محافظت نمی ‌کند ، بلکه تاثیر معکوسی را موجب می ‌شود که در علم شیمی به آن ( پدیده ‌ی اتکتیک ) می‌ گویند .

بالاترین حد اختلاط 68 درصد است اما ترکیب 50 – 50 به خوبی جوابگوی شرایط آب و هوایی کشورمان خواهد بود . وجود مایع ضدیخ و ضدجوش دمای سیلندرها را یکسان نگاه می‌ دارد و کاهش استهلاک رینگ‌ ها و عمر بیشتر موتور در پی خواهد داشت .

برای مخلوط کردن ضدیخ می ‌بایست حتماً از آب مقطّر یا دیونیزه استفاده کرد . در جریان بازدید از آب‌ رادیاتور ، وجود آثار زنگ‌ زدگی ( قرمز رنگ ) ، مواد زائد و کف ، بیانگر فاسد شدن ضد‌یخ است و باید نسبت به تعویض آن فوراً اقدام کرد .

6- تسمه‌ ها

برای انتقال نیروی موتور به دیگر قطعات دوار همچون ( میل سوپاپ ‌ها ، پمپ هیدرولیک ، آلترناتور و کمپرسور کولر ) ، از مکانیسم تسمه و پولی استفاده می‌ شود .

تسمه دینام با حالتی مارپیچی ، در معرض دید است ولی تسمه تایم به علت حساسیت بالا پشت قاب محافظ پنهان شده است .

بی ‌توجهی به سلامت تسمه دینام نتایج فاجعه باری را به همراه خواهد داشت .

خرابی تسمه دینام علائمی همچون صدای جیغ کشیدن و بوی نا مطبوع لاستیک سوخته را به همراه خواهد داشت ضمن اینکه با بالازدن درب موتور و بررسی سطح شیارهای آن می ‌توان نسبت به زمان تعویضش آگاهی یافت .

اگر به علت فرسودگی ، تسمه دینام در جای خود بکسواد کند ، آلودگی ایجاد شده از لابلای درز قاب تسمه تایمینگ عبور کرده و با تجمع در شیار های فولی میل سوپاپ ، اصطکاک تسمه تایم را کاهش می ‌دهد .

در این حالت پارگی یا رد کردن دندانه‌های تسمه تایمینگ بسیار محتمل است و اگر اتفاق بیفتند ، به تعمیر موتور خواهد انجامید . پارگی تسمه دینام نیز منجر به از کار افتادن دینام خودرو خواهد شد و بدین ترتیب باتری خالی می ‌شود .

تسمه‌ ها از لاستیک‌ های مصنوعی EPDM یا HSN  ساخته می‌ شوند و عمرمفید آن ‌ها معمولا 90 هزار کیلومتر است .

اگر خودروی شما به زنجیرتایمینگ مجهز است ، دیگر دردسر نگهداری از تسمه ‌تایم را نخواهد داشت در غیر این صورت ، حتما به دفترچه‌ی راهنما مراجعه کنید و فواصل تعویض تسمه‌ تایم خودرویتان را به ذهن بسپارید .

7- گرم کردن موتور ( حتّی در فصل گرما )

در فصول گرم سال نیز بعد از راه ‌اندازی موتور ( پس از یک توقف طولانی ) ، اندکی زمان لازم است تا روغن به تمام قسمت ‌های موتور برسد .

برخلاف تصوّر بسیاری از رانندگان راه افتادن با خودرو بلافاصله پس از روشن ‌شدن می ‌تواند در طولانی مدت باعث کاهش عمر مفید قطعات موتور و خرابی زود هنگام آن شود .

زمان لازم برای کارکرد درجای موتور در فصل زمستان تا یک دقیقه قابل افزایش است و در فصول گرم 30 ثانیه کفایت می‌ کند .

8-  تهیه لوازم‌ یدکی اصلی

می ‌دانیم که تهیه لوازم یدکی اصلی خودروهای وارداتی و حتّی مونتاژی در ایران بیش از پیش با مشکلات کیفی و کمّی روبروست اما تاجای ممکن برای تهیه قطعات اصلی و باکیفیت تلاش کنید .

با صرف وقت ، لوازم مرغوب و دارای هولوگرام ، نوشته‌ ی برجسته‌ ی روی قطعات و مورد تایید کارخانه سازنده را تهیه ‌کنید . قسمت ‌های خیلی‌ مهم اتومبیل مثل ( سیستم ترمز ، جلوبندی ، تعلیق عقب ، لوله ها و اتصالات سیستم خنک ‌کاری و سوخت‌ رسانی ، لاستیک ‌ها ، باتری ) می ‌بایست به طور مرتب از نظر سلامت کنترل شوند و در صورت نیاز به تعویض یا تعمیر ، حتماً از قطعه‌ی یدکی اصلی شرکتی (OEM) مورد تایید کارخانه استفاده شود .

با وجود تقلب زیاد در بازار و جولان قطعات چینی ، ترکیه‌ ای و هندی ، بهترین کار تهیه لوازم شرکتی ا‌ست حتّی اگر قیمتی بالاتر از انواع غیر شرکتی داشته باشند .

استفاده از لوازم غیر شرکتی و نامرغوب ریسک بزرگی برای مالک محسوب می ‌شود و اگر تبعات جانی به دنبال نداشته باشد ، دست کم خسارات سنگینی را وارد خواهد کرد .

9-  محل تعمیر و نگهداری خودرو

کیفیت کار مکانیک مستقیماً روی عمر مفید خودرو تاثیر گذار است . در صورتی که برای رفع ایرادات خودروی شخصی ‌تان به تعمیرگاه مراجعه کردید حتما از ایشان مجوز فعالیت کارگاه را طلب کنید و از این کارتان خجالت زده نشوید زیرا هزینه‌ ی کم ‌کاری یا ناواردی تعمیرکار را شما نباید بپردازید .

اگرچه ممکن است افراد دارای جواز کسب نیز در مواردی ناوارد از آب دربیایند اما به دلیل پذیرش قوانین رایج مملکت و اتحادیه ، دست کم از افراد فاقد جواز مورد اعتماد تر هستند .

ظاهراً آن ‌ها پیش از دریافت مجوز فعالیت ، توسط آزمون ‌های  تخصصی اتحادیه سنجیده می‌ شوند .

عوامل موثر بر عمر خودرو

۱۰-  شستشو و محافظت از رنگ و بدنه‌ی خودرو

بهتر است هر چهار فصل از روکش پارچه‌ای بدنه ‌ی ماشین استفاده شود . در فصول پر بارش و سرد سال نیز کار درست آن است که فواصل شستشوی بدنه ‌ی ماشین کوتاه ‌تر شده و آلودگی ‌ها و نمک‌ سطح راه از روی بدنه و زیر خودرو  دوده شود .

ترکیب آلودگی خروجی اگزوز ماشین ‌ها و آب باران ، اسیدی خواهد بود و به غیر از بدنه ‌ی ماشین ، از طریق راننده و سرنشینان نیز به داخل کابین سرایت می‌ کند ، پس بهتر است شستشوی زیرپایی ‌ها و تمیز کاری سطوح چرمی داشبورد و صندلی‌ ها را از یاد نبرید .

استفاده از واکس بدنه در هر چهار فصل موجب حفاظت بهتر از رنگ اتومبیل خواهد شد . این کار را دست کم سالی 2 یا 3 مرتبه انجام دهید .

به غیر از براقیت و زیبایی ، فایده‌ ی دیگر واکس بدنه این است که یک لایه‌ی محافظ در برابر خوردگی ، باران اسیدی ، شیره‌ ی درختان و فضله‌ی پرندگان ایجاد می ‌کند که بسیار خوب است .

در انتخاب کارواش دقت لازم را به عمل آورید چرا که اگر مهارت کافی در شستشوی اتومبیل را نداشته باشند ، خود عامل تخریب رنگ به حساب می ‌آیند .

شستشوی معمولی خودرو را می‌ توانید هر 3 یا 4 هفته یکبار انجام دهید . البته این کار به میزان استفاده شما از اتومبیل بستگی دارد اما همیشه سعی کنید ماشین خود را براق ، تمیز و عاری از هرگونه آلودگی نگاه دارید . حتما برای نظافت بدنه و کابین از شوینده‌ های توصیه شده مخصوص خودرو استفاده کنید .

بیشتر بدانید

سیستم اگزوز و عملکرد آن + انواع و تاثیر آن بر مصرف سوخت

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.