آموزش نحوه عیب یابی خودرو از روی صدای موتور
عیب یابی خودرو از روی صدای موتور
عیب یابی موتور از روی صدا یکی از چندین روشی ست که در اروپا استفاده میشود و در حال حاضر شرکت های بزرگ خودروسازی، کارشناسانشون رو با برگزاری کلاس آموزشی انواع روشهای عیب یابی، تربیت میکنند.
یاتاقان زدن که به اصطلاح عموم گفته میشود. پدیدهای است که توام با صدا و افت فشار روغن موتور همراه است.
فاصله ی استاندارد بین یاتاقان و میلنگ (چه در لنگ ثابت و چه در لنگ متحرک) در هر موتوری متفاوت است، اما به عدد این فاصله بین ۵ تا ۸ صدم mm متغیر ه
بنابراین زمانی که به دلایل مختلف(اعم از :روانکاری نشدن، شل شدن پیچ کپه، جنس یاطاق، روغن نامرغوب، افت فشار روغن…) این فاصله افزایش میابد، لذا ضربه ناشی از احتراق به لنگ معیوب منتقل میشود و تولید صدا میکند.
صدای گژنپین، هم به همان صورتی که در یاتاقان تولید صدا در اثر ازدیاد فاصله میشود، بوجود می آید.
راه_تشخیص
ابتدا موتور را روشن کرده و با گوش دادن به مسیر صدا (که از بالای موتور است یا پایین موتور) محل تولید صدا را پیدا کنید.
نکته:
در بعضی موارد صدا به اصطلاح می پیچد، که تشخیص سخت خواهد شد.
با بستن گیج اندازه گیری فشار روغن در قسمت فشنگی روغن موتور، میزان فشار روغن را اندازه و بررسی کنید.
نکته
میزان فشار روغن در درور آرام و دور بالا را با مقدار درج شده در کتابچه تعمیرات موتور مقایسه کنید. افت فشار همراه با صدا نشان دهنده زیاد بودن فاصله یاتاقان با لنگ مربوط خودش است.
صدای ناشی از یاتاقان زدن هنگام بالا بردن دور موتور افزایش یافته و عموماً در زمان انفجار تولید میشود، که ریتمیک خواهد بود.
از لحاظ فرکانس صدا، چون ضربه ناشی از احتراق از پیستون به شاتون و سپس به یاطاق انتقال می یابد، طول موج تغییر کرده و صدایی با فرکانس زیر (طول موج کوتاه) تولید میشود که اگر در فاصله دورتری (حدود ۱m)از موتور قرار بگیرید باز هم شنیده میشود.
صدایی شبیه به کشیدن یک میله آهنی به روی نرده محافظ پنجره
اما تشخیص صدای یاتاقان متحرک از ثابت :
ابتدا باید عرض کنم که چون فشار روغن در ورودی به کانال میلنگ در لنگهای ثابت است و سپس به لنگ متحرک، بنابراین افت فشار روغن در زمانی که لنگ ثابت یاتاقان زده باشد بیشتر است.
و چون کوبش ضربه به لنگ متحرک اثر بیشتری دارد، در مورد یاتاقان ثابت صدا بم تر و با طول موج بلند شنیده میشود، و در زمان رها ساختن گاز که موتور برای رفتن به دور سلو می رود به دلیل ذخیره انرژی در فرایول، برگشت ضربه دورانی این انرژی به لنگ ثابت معیوب منتقل شده و تولید صدا میکند،
یعنی هم در زمان انفجار صدا تولید میشود(خفیف تر) هم در زمان رها کردن اهرم یا پدال گاز، (این مورد در موتور های دیزلی مشهودتر است).
صدایی شبیه به کشیدن میله آهنی به روی نرده محافظ اما با این تفاوت که فاصله میله ها از هم باز تر باشد.
استاندارد حفاظ فاصله ۱۰cm است که کشیدن میله آهنی روی نرده ای با فاصله ۵cm صدایی همانند صدای یاتاقان زدن لنگ متحرک است. حال تصور کنید این فاصله از ۵ به ۱۰cm تغییر کند. صدای تولیدی در این محدوده شبیه به یاتاقان زدن لنگ ثابت است.
صدا اگر از بالای موتور شنیده شود میتواند از سیستم سوپاپ ها و گژنپین باشد.
اگر از سوپاپ ها و زمان احتراق مطمئن هستید، اجازه دهید که موتور گرم شود.
ایراد در بوش شاتون یا گژنپین، که با تولید صدا همراه است، هرچه موتور دمای بالا رو تجربه کند صدا کاهش می یابد.
چون ضربه ناشی از احتراق که به سرپیستون برخورد میکند،مستقیم روی گژنپین و بوش آن برخورد میکند،صدایی با طول موج بلند تولید میکند که این فرکانس بم بود، تا زمانی که به موتور نزدیک نشده آید قابل شنیدن نیست.
(خاصیت صدا با طول موج بلند)
مثال نرده حفاظ که در بالا بیان شد نیز در مورد این صدا برای درک بهتر کاربرد دارد.
با این تفاوت که، به جای میله آهنی تصور کنید که با یک تکه چوب شما روی نرده محافظی میکشید، با فاصله حدود۱۵cm، صدای تولید شده شبیه به صدای گژنپین زدن خواهد بود.
چون خاصیت انبساط پذیری فلزات در مورد گژنپین و پیستون هم صدق میکند، با گرم شدن موتور گژنپین منبسط شده و فاصله ایجاد شده اور لپ میشود. که توام با قطع صدا همراه است.
نکته
در زمانی که بار از روی سیلندر ها به تفکیک برداشته شود(موتور بنزینی با کشیدن وایرشمع، موتور دیزلی با قطع سوخت) تغییری در صدا ایجاد میشود که در مورد یاتاقان زدن این تغییرات محسوس نیست.
اما قبل از تصمیم گیری موارد زیر باید چک شده باشد:
موتور بنزینی، تنظیم آدوانس جرقه.
موتور دیزلی :تنظیم آدوانس پمپ و تنظیم سوزن انژکتور
در هر دو نوع موتور نیز میزان لقی استاندارد سوپاپ ها چک شود خصوصاً لیفتر های اتوماتیک
عیب یابی موتور
تشخیص صداهای گوناگون موتور مخصوصا به منظور توضیح و تشریح صدا برای تعمیر کاران حائز اهمیت است. علی رغم ارائه ی راه کارهای مختلف ،لازم است متذکر شویم آنچه که در جدول زیر و تحت این عنوان آمده است ،فقط جنبه ی پیشنهاد و راهنمایی دارد زیرا یک عیب معین در دو موتور مختلف دلیلی نخواهد داشت که هر دو یک صدا ایجاد نمایند.
یک روش برای شنیدن صدای موتور استفاده از یک پیچ گوشتی بلند یا میله می باشد که غالبا محل یا منبع صدا را مشخص می سازد ،برای این کار یک سر پیچ گوشتی یا میله را در نقاط مختلف موتور قرار داده و سر دیگر آن را به قسمت استخوانی زیر لاله ی گوش می چسبانیم ولی از آن جایی که موتور روشن است هنگام انجام این کار بایستی احتیاط کامل نمود که شالگردن و یا قسمت هایی از لباس یا پیراهن (در مورد بانوان روسری و موی سر) بوسیله ی تسمه و تسمه پروانه به داخل کشیده نشود که بسیار خطرناک خواهد بود ،ضمنا مواظب باشید که پیچ گوشتی یا دستتان با پروانه برخورد نکند.
اِشکال
|
عیب |
طریقه ی رفع عیب |
ضربه های آهسته و مداوم با صدای تک تک
|
تنظیم نبودن سوپاپ ها |
سوپاپ ها فیلرگیری وتنظیم شود
|
ضربه های آهسته و مداوم پس از فیلرگیری سوپاپ ها با صدای تک تک
|
خوردگی بادامک ،میل بادامک یا انگشتی سوپاپ |
بازدید کرده و قطعات معیوب تعویض گردد
|
ضربه های ضعیف و مداوم که با تغییر سرعت یا دور موتور نیز تغییر می کند |
خوردگی بوش یا یاتاقان سر شاتون،ضربه زدن پیستون به جداره ی سیلندر (مثل سیلی زدن) یا شکسته شدن رینگ پیستون
|
از متخصص فن کمک بگیرید |
ضربه شدید که با تغییر سرعت یا دور و بار موتور تغییر می کند |
خوردگی یاتاقان کفه ی شاتون یا یاتاقان های بزرگ میل لنگ |
برای جلوگیری از خسارت بیشتر فورا به تعمیرگاه مراجعه شود
|
وقتی که کلاچ عمل می کند،موتور صدای تلق تلق می دهد و یا صدای ساییده شدن می دهد
|
خرابی بلبرینگ کلاچ |
گیربکس را از موتور جدا نموده و از قطعات کلاچ نو استفاده کنید
|
صدای ناله و یا زوزه ی موتور (شبیه صدای لولای روغن نخورده) |
شل بودن تسمه پروانه و یا خوردگی فیبر و فنر پمپ آب |
تسمه پروانه تنظیم شود،اطراف پمپ آب را بازدید نموده و اگر نشانه ای از نشت آب دیده شود،فیبر و فنر آن تعویض گردد
|
وقتی گاز داده می شود صدای فس فس شنیده می شود |
نشت دود از منیفولد اگزوز یا سوراخ بودن انباره ی اگزوز |
پیچ های منیفولد را محکم نمایید،انباره ی اگزوز را بازدید کرده و در صورت لزوم تعمیر یا تعویض گردد |
صدای تلق تلق در دور آرام شنیده می شود |
خوردگی زنجیر موتور و یا نا میزان بودن زنجیر سفت کن |
زنجیر سفت کن تنظیم شود و یا زنجیر موتور تعویض گردد
|
با تغییر دور موتور صدای فس فس نیز تغییر می کند
|
نشت هوا به داخل منیفولد هوای کاربراتور |
واشر بین بدنه ی کاربراتور و منیفولد هوا را بازدید کرده و محکم نمایید
|
|
علت صدای زیاد موتور پراید-علت صدای زیاد موتور ماشین-صدای تق تق موتور ماشین
عیب یابی خودرو از صدای خودرو
صدای سوپاپ پراید-صدای تق تق موتور پراید
اولین قدم برای درمان یک بیماری، تشخیص دقیق آن است. در خودرو نیز تشخیص دقیق و بهموقع اشکال میتواند عمل تعمیر را سادهتر کند. برخی از مشکلات پیش از آنکه در عمل سر راهتان سبز شوند با ایجاد سر و صدا وجودشان را به شما اطلاع میدهند.
عده زیادی از رانندگان بهسادگی از کنار این صداها میگذرند اما اگر شما نمیخواهید پیامهای منفی این صداها را پشت گوش بیندازید، با یک مبحث جذاب همراه ما باشید:
صداهای جعبه دنده:
صدای شاتون-صدای یاتاقان-صدای زیاد موتور سمند
تعویض دندههای جلو با سر و صدا همراه است: احتمالا ایراد در دستگاه کلاچ است که به خوبی آزاد نمیکند و موجب بروز درگیریهای پر سر و صدا میشود. شکستگی فنرهای حلقوی، معیوب بودن دنده برنجی و ... تنها بخشی از این عوامل هستند.
حین حرکت رو به جلو، جعبه دنده صدا میدهد: در یک راستا نبودن جعبه دنده و موتور و همچنین محکمنبودن پیچهای جعبه دنده مشکلساز خواهند بود. دسته موتور و پایه جعبه دنده بازدید و رفع عیب شوند. روغن جعبه دنده اگر به اندازه نباشد یا با مجموعه جعبه دنده خودرو شما همخوانی نداشته باشد، میتواند در این خرابی نقش داشته باشد. بلبرینگهای ورودی جعبه دنده و محور همیشهگرد نیز در صورت فرسودگی و معیوب بودن، تعویض شوند.
صداهای موتور:
دسته موتورها معیوب و فرسوده شدهاند.
در زمان باز و بسته کردن متعلقات موتور، جسم خارجی وارد سیلندرها شده که باید موتور را باز کرده و جسم زائد را خارج کرد.
زنجیر یا تسمه دور چرخدنده میللنگ و میلبادامک را بررسی و اگر شل یا معیوب شده بود، نسبت به تنظیم، تعمیر و در صورت نیاز تعویض آن اقدام کنید.
لقی بین اسبکها و انتهای ساق سوپاپ زیاد است که باید توسط فیلر آن را تنظیم کنید.
گاه پیستون در داخل سیلندر لقی دارد که معمولا مشکل از فرسودگی یاتاقانهای میللنگ یا تغییر حالت سرسیلندر سرچشمه میگیرد. دیگر متعلقات متصل به پیستونها را نیز بررسی کنید.
روشنشدن موتور در هوای سرد، با سر و صدا همراه است: در هوای خیلی سرد گاهی پیش میآید که پمپ آب یخ زده و توانایی انجام کار را ندارد. در این وضعیت خودرو را به جای گرم منتقل کنید تا یخها آب شوند. همچنین میتوانید از روشهای ایمن برای آبکردن یخها استفاده کنید تا در اثر تغییر ناگهانی دمای بدنه پمپ آب، شاهد ایجاد ترک نباشید. جدا از ظاهر پمپ که یخزدگی را نشان میدهد، هرزگردی تسمه روی پولی در شرایط آب و هوایی سرد نیز میتواند نشانهای از یخزدگی پمپ آب باشد. اگر ایراد از پمپ آب و تسمه نبود، شاید بلبرینگهای دینام روغنکاری مجدد را میطلبند. بلبرینگها را با چند قطره روغن سبک، روغنکاری کنید. یک یا ۲قطره کافی است. تسمه پروانه نیز ممکن است شل باشد که ابتدا سلامت تسمه آن را تایید کنید و سپس طبق اندازه مجاز تعیین شده توسط سازنده، آن را سفت کنید.
صداهای سیستم تعلیق:
در صورتی که سرنشین و بار زیادی سوار خودرو نکرده بودید و به طور کل خودرو سبک بود اما متوجه صداهای زیاد ضربه مانند از گلگیرها به خصوص در زمان عبور از ناهمواریها شدید، فنرها و کمک فنرها بیش از حد بازی دارند و اگر نمیتوانید با شرایط کنار بیایید، آنها را با مجموعههای خشکتر تعویض کنید. البته توجه داشته باشید که خشکی خیلی زیاد نیز میتواند در خنثیکردن ضربات حاصل از ناهمواریهای مسیر ضعیف عمل کرده و به خودرو و سرنشینان تنش وارد کند.
در صورتی که در زمان ترمزگرفتن، عبور از مسیرهای ناهموار و شتابگیری، از کمک فنرها سر و صداهای اضافه و آزاردهنده شنیدید، به احتمال فراوان ایراد از بوشهای اتصالدهنده کمک فنرهاست که دچار شکستگی و تغییر شکل شدهاند. شکستگی و تغییر شکل بوشها و اتصالات بر اثر وارد کردن وزن و فشار زیاد و غیرمجاز به خودرو است.
صدای سیستم جرقهزنی خودروهای کاربراتوری:
جرقه پس میزند؛ در داخل کاربراتور ایجاد صدا میکند: نقطههای اتصال دلکو مرطوب هستند. آنها را کاملا خشک کنید. همچنین ترتیب جرقه بههم ریخته است، کنترل و میزان کنید. ممکن است که دلکو نیز عملکرد صحیحی ندارد و میزان نیست. عملکردش را بررسی و کاملا صحیح تنظیم کنید.
صداهای دیفرانسیل:
هنگام فشردن پدال گاز، دیفرانسیل به سر و صدا میافتد: مهمترین علت تماس زیاد بین دندهها در ناحیه پاشنه است. برای برطرف کردن مشکل، کرانویل و پینیون را به هم نزدیکتر کنید.
حین حرکت در تمامی دورها دیفرانسیل صدا میدهد: سائیدگی پینیون و کرانویل زیاد است. فاصله بین آنها را تنظیم کنید. بلبرینگهایی که در اثر عدم تحمل بار غیر استاندارد، شکستهاند را تعویض کنید. ضمنا ممکن است پینیون و کرانویل محکم در سر جای خود قرار ندارند و در اثر لقی زیاد تولید سر و صدا میکنند. آنها را از نظر سالم بودن بررسی و در صورت عدم مشاهده خوردگی و سائیدگی زیاد، لقی را تنظیم کنید.
با گاز دادن صدای دیفرانسیل قطع میشود: مشکل از خوردگی پینیون و کرانویل است. تنها راهحل این مشکل تعویض آنهاست.
دیفرانسیل در موقع دور زدن خودرو صدا میدهد: دندههای داخلی دیفرانسیل خراب هستند، دندههای هرزگرد روی شفت هرزگرد و دندههای سر پولس مجموعه هوزینگ سفت هستند و همچنین احتمالا واشرهای مابین دندهها خرابند.
از دیفرانسیل صدای ضربه و کوبیدن میآید: مهمترین دلیل شکستگی و سائیدگی زیاد بلبرینگهاست. فرسودگی چرخ دندهها نیز میتواند عامل ایجاد ضربه و صدا باشند.
صداهای کولر:
درون مدارات کولر هوا وجود دارد. گاز درون کولر را تخلیه کرده، مجددا شارژ و سپس هواگیری کنید.
تسمه کمپرسور شل شده است. تسمه فرسوده را تعویض و تسمه سالم را سفت کنید.
اتصالات کمپرسور را محکم و قطعات معیوب را تعویض کنید.
صداهای کلاچ:
تولید صدا در دور آرام: تنظیم نبودن انگشتیهای کلاچ، وجود لقی در اهرمبندی پدال، خرابی فنرهای ارتعاشگیر لولهای و اتصال ضعیف پیچهای فلایویل به موتور از جمله عوامل ایجاد صدای کلاچ در دور آرام هستند.
ایجاد صدا هنگام فشردن پدال: خرابی بلبرینگ کلاچ، خرابی یاتاقان محور جعبه دنده، خرابی بلبرینگهای سوزنی داخل فلایویل و همچنین فرسودگی غلتکها باعث بروز صدا از دستگاه کلاچ در زمان فشردن پدال میشوند.
تولید صدا در زمان حرکت، بدون گرفتن پدال: در یک راستا نبودن موتور و جعبه دنده، وجود لقی زیاد در بین هزارخار توپی کلاچ و محور و همچنین عدم لقی کم و گاه در حد صفر پدال کلاچ، ضعیفشدن فنرهای ارتعاشگیر صفحه کلاچ، چسبندگی اهرمبندی کلاچ، کجشدن دوشاخه کلاچ و محکم نبودن فلایویل روی موتور نیز از دیگر عوامل به صدا افتادن مجموعه کلاچ در زمان حرکت خودرو هستند.
گردآوری:توسط مجله خودرو
مطالب مشابه:
دلایل تقه خوردن موتور هنگام رها کردن کلاچ پراید-پژو 405-سمند-206