سنسور دور موتور چیست و چه وظیفه ای در موتور خودرو دارد؟

سنسور دور موتور چیست و چه وظیفه ای در موتور خودرو دارد؟

این سنسور با داشتن دو پایه ارتباطی بهECU  می تواند به صورت امواج شبه سینوسی اطلاعات مربوط به دور لحظه ای موتور را بهECU ارسال می کند . این سنسور درست در بالای سر چرخ دنده های فلایویل دور موتور قرار گرفته است . انتهای این سنسور القایی حساس که واحد آهنربای دائم و یک سیم پیچ است با چرخ دنده های فلایویل دور موتور که کمی جلوتر از فلایویل اصلی موتور است چند میلی متر فاصله دارد . این فلایویل شامل 60 دنده منظم است که دو دندانه آن را برداشته اند .

در هنگام چرخش فلایویل به ازای گذشت هر دندانه از جلوی سنسور یک پالس شبه سینوسی در سنسور تولید شده و بهECU ارسال می شود لذا اولین چیزی که این سنسور بهECU اعلام می کند حرکت فلایویل که معمولا توسط استارت ایجاد می شود . این نقطه تنها نقطه اشتراک استارت و سیستم انژکتور موتور است و در حالت کلی ارتباط مستقیمی بین این دو وجود ندارد .

حین چرخش فلایویل هنگامی که دو دندانه پاک شده به سر انتهایی سنسور رسید دو پیستون 1 و 4 در نقطه مرگ بالا هستند و چون در این لحظه هیچ سیگنالی ارسال نمی شود و بدین ترتیب ECU متوجه می شود و با فهال کردن کویل و انژکتوره ا دستور جرقه و پاشش سوخت را می دهد و همینطور پس از 180 درجه که نقطه مرگ پیستون 2 و 3 است و همین عمل برای آنها انجام می شود .

در حذف کردن دو دندانه به جای یک دندانه باید دقت کرد . دو دندانه حذف شده با احتساب 60 دندانه در 360 درجه شامل 12 درجه می شود . این به این معنی است که ECU 12 درجه قبل از نقطه مرگ بالا سیگنال را می گیرد ( آوانس استاتیکی خودروها در حدود 8 الی 10 درجه  است ) . اگر یک دندانه پاک شود آوانس استاتیکی 6 درجه  خواهد بود اما حالا آوانس استاتیکی 12 درجه است ولی 10 درجه آوانس توسط ECU تایید می شود .

بر روی فلایویل دو نوع چرخ دنده وجود دارد که یک ردیف برای درگیر شدن با استارت و ردیف دیگر برای فعال کردن سنسور دور موتور است .

وظایف سنسور دور موتور :

1- اعلام حرکت فلایویل به ECU .

2- اعلام نقطه مرگ بالا به ECU .

3- اعلام دور موتور به دورسنج از طریق ECU .

4- ارائه آوانس استاتیکی به ECU .

مشکلات سنسور دور موتور :

1- روشن نشدن خودرو به دلیل ارسال نشدن سیگنال ها به ECU برای پاشش سوخت
2- نمایش ناصحیح دور موتور خودرو در زمان روشن بودن ماشین .
3- ایجاد حالت CUT OFF قبل از رسیدن دور موتور به رد لاین .
4- ثابت ماندن یا حرکت نکردن دور سنج از یک دور موتور مشخص .

نکته : در خودروهای  که دارای سنسور میل سوپاپ هستند با سوختن این سنسور خودرو روشن می شود ولی دور موتور از 3.5 الی 4.5 بالاتر نمی رود .

روش تعمیر :

1- سنسوردور موتور را خارج کرده ونوک ان را از ذرات براده اهن وکربن وروغن تمیز کنید .

2- سنسوردور موتور را با سنسور نو جایگزین کنید .

سنسور دور موتور خودرو

سنسور دور موتور این سنسور با داشتن 2 پایه ارتباطی به EUC می تواند به صورت امواج شبه سینوسی ، اطلاعات مربوط به دور لحظه ای موتور را به EUC ارسال کند . این سنسور که وظیفه بسیار مهمی را بازی می کند ودرست بالای سر چرح دنده های فلایویل دور موتور قرار گرفته است . انتهای این سنسور القایی حساس که واجد یک آهنربای دائم و یک سیم پیچ است با چرخ دنده های فلایویل دور موتور که کمی جلوتر از فلایویل اصلی موتور است چند میلی متر فاصله دارد . این فلایویل می توانست شامل 60 دنده منظم باشد که دو دندانه آن را برداشته اند .

در هنگام  چرخش فلایویل به ازای گذشت هر دندانه از جلوی سنسور یک پالس شبه سینوسی در سنسور تولید شده  و به EUC انژکتور فرستاده می شود . لذا اولین چیزی که این سنسور به  EUC اعلام می دارد اعلام حرکت فلایویل است . که معمولا توسط استارت  ایجاد می شود . این نقطه تنها نقطه اشتراک سیستم استارت و سیستم انژکتوری موتور است و در حالت کلی ارتباط مستقیمی  بین این دو مکانیزم وجود ندارد .

حین چرخش فلایویل هنگامی که محل دو دندانه پاک شده به سر انتهایی سنسور رسید دو پیستون 1 و 4 به دلیل لنگ های همنام میل لنگ دقیقا در نقطه مرگ بالا TOP DEAD CENTER –   TDC رسیده اند . در این نقطه سنسور به دلیل اینکه دندانه دیگری را در مقابل خود نمی بیند سیگنالی را نیز تولید نمی کند و لذا EUC  بلافاصله درک می کند که نقطه مرگ بالای این پیستون فرا رسیده است و لذا می تواند با فعال کردن انژکتور ها و کویل دستور پاشش سوخت و جرقه زنی را را صادر کند و موجب روشن شدن این دوسیلندر شود . 180  درجه پس از این دو پیستون دیگر ( 2 و 3  ) به نقطه مرگ بالا می رسند .

نحوه عملکرد سنسور دور موتور

اهم کار های سنسور دور موتور را می توان به شرح زیر می باشد  :

1- اعلام حرکت فلایویل به EUC که می تواند منتج  از انجام استارت و یا هل دادن خودرو در دنده باشد تذکر مهم بنا به ویژگی بالا خودرو های انژکتوری را با هل دادن نیز می توان روشن نمود که البته ما آن را در پژو توصیه نمی کنیم . یبرا در خودرو پژو که تسمه لاستیکی دندانه دار استفاده شده ، ضربه محکم رها کردن ناگهانی پدال کلاچ می تواند با توجه به اینرسی میل سوپاپ باعث در رفتن یک  یا دو دندانه تسمه از روی دندانه های پولی شود و در این حالت خودرو بدون اینکه ایرادی  را توسط دستگاه های عیب یاب اعلام کند دیگر قابل تنظیم نخواهد بود .

2- اعلام نقطه مرگ بالا به EUC جهت تحریک آن به صدور دستور های پاشش انژکتور و ایجاد جرقه .

3- اعلام دور موتور به دور سنج از طریق EUC انژکتور .

4- ارائه آوانس استاتیکی به  EUC برای تنظیم دقیق خودرو در دور آرام آشنایی با خرابی ظاهری دور موتور در روی خودرو با توجه به نقش ویژه این سنسور باید گفت که پس از EUC این سنسور قلب دوم سیستم انژکتوری به شمار می رود و خرابی آن موجب بروز عوامل زیر می شود  :

1- بالا نرفتن دور موتور از یک حد خاص مثلا 3000 دور در دقیقه و یا انجام عمل CUT OFF در دوری پایین تر از 6000 دور .

2- نمایش ارقام نامربوط  در روی دور سنج . به عنوان مثال با روشن شدن خودرو در حالی که عادی است عدد 3500 دور در دقیقه را نشان می دهد و با فشردن پدال گاز بجای افزایش ، دور کاهش میابد .

ایراد سنسور دور موتور

1- روشن نشدن خودرو به دلیل ارسال نشدن سیگنال ها به ECU برای پاشش سوخت .
2- نمایش ناصحیح دور موتور خودرو در زمان روشن بودن ماشین .
3- ایجاد حالت CUT OFF قبل از رسیدن دور موتور به رد لاین .
4- ثابت ماندن یا حرکت نکردن دور سنج از یک دور موتور مشخص .

نکته : در خودروهای  که دارای سنسور میل سوپاپ هستند باسوختن این سنسور خودرو روشن می شود ولی دور موتور از 3.5 الی 4.5 بالاتر نمی رود .

روش تعمیر :

1- سنسوردور موتور را خارج کرده ونوک ان را از ذرات براده اهن وکربن وروغن تمیز کنید .

2- سنسوردور موتور را با سنسور نو جایگزین کنید .

سنسور دور موتور اگر خراب شود باعث می شود خودرو استارت بخورد ولی روشن نشود اولین نشانه خرابی برق سر وایر شمع نمی آید . برای چک کردن شما سوئیچ باز می کنید و با دمباریک یکی از وایرهای سر شمع را بیرون می کشید به یک نفر می گویید استارت بزند به فاصله 3 سانت نزدیک به شمع می گیرد و اگر جرقه نزد سنسور دور موتور خراب هست .

سنسور دور موتور چیست ؟

سنسور دور موتور یا Engine Speed Sensor که با نام سنسور موقعیت میل لنگ یا Crankshaft Position Sensor هم شناخته می‌ شود یک قطعه الکترونیکی است که وظیفه دارد به طور همزمان دور موتور خودرو و محل میل لنگ ( و به دنبال آن موقعیت پیستون ‌ها ) را به ECU اطلاع دهد . بر اساس اطلاعات این سنسور است که ECU زمان پاشش سوخت و جرقه زنی در هر سیلندر را مشخص می‌ کند . این سنسور به طور معمول در سمت فلایویل قرار می‌ گیرد و از طریق دندانه ‌های ویژه ‌ای که بر روی فلایویل قرار دارد می‌ تواند شمار دور موتور و موقعیت میل لنگ را مطلع شده و به ECU اطلاع دهد .

بر روی فلایویل خودرو‌های امروزی دو ردیف دندانه وجود دارد که یکی از آن ‌ها به استارت خودرو متصل است و از طریق آن می ‌توان خودرو را روشن کرد . در شت این دندانه‌ ها ، سری دوم دندانه‌ ها نصب شده است که وظیفه آن‌ها اطلاع رسانی وضعیت به سنسور دور موتور است . با عبور هر دندانه از جلوی سنسور دور موتور ، یک پالس اکاتریکی در این سنسور تولید می ‌شود و به این ترتیب سنسور به ECU اطلاع می ‌دهد موتور خودرو در حال حرکت است و میزان دور آن را هم اعلام می‌ کند و نام سنسور دور موتور هم از همین جا به این سنسور داده شده است . اطلاعات این سنسور همچنین میزان دور موتور را هم از طریق نشان دهنده ‌ها به راننده اطلاع می ‌دهد .

در بین دندانه ‌های سری دوم فلایویل ، دو دندانه خالی است که البته نشانه خرابی آن نیست و به عمد از طرف طراحان بر روی آن نصب شده است . وظیفه این دو دندانه نشان دادن موقعیت فلایویل و در نتیجه موقعیت میل لنگ به سنسور است و به همین خاطر به آن سنسور موقعیت میل لنگ هم گفته می‌ شود .

وقتی این دو دندانه خالی به مقابل سنسور می‌ رسند ، سنسور پالسی دریافت نمی ‌کند و به این ترتیب ECU متوجه می ‌شود که فلایویل در وضعیتی است که با چرخش میل لنگ ، دو پیستون 1 و 4 ( در موتور ‌های 4 سیلندر ) در نقطه مرگ بالایی ( بالا ترین موقعیت در سیکل کاری ) قرار گرفته ‌اند و به این ترتیب ECU می ‌تواند پاشش و جرقه را در سیلندر‌ ها تنظیم کند .

خرابی این سنسور

سنسور دور موتور قطعه مصرفی نیست و به طور معمول خرابی خرابی سنسور دور موتور زیاد روی نمی‌ دهد ولی در صورت خرابی موجب مشکلات زیادی می‌ شود که تشخیص آن دشوار است . با خرابی این سنسور مشکلات زیر در خودرو روی می ‌دهد :

1- ماشین روشن نمی ‌شود چون که سیگنالی در زمینه چرخش موتور و زمان پاشش و جرقه به ECU نمی ‌رسد .

2- دور موتور در نشان دهنده‌ ها اشتباه نشان داده می ‌شود . به عنوان مثال وقتی موتور در حالت آرام کار می ‌کند دور موتور عدد ‌های بالا را نشان می‌ دهد .

3- موتور خیلی زود کات آف Cut Off می ‌کند بدون آن که به ردلاین رسیده باشد چون ECU دور موتور اشتباهی را دریافت می ‌کند .

4- در زمان حرکت دور موتور از یک عدد مشخص بالاتر نمی‌ رود .

راه حل این مشکلات ، در ابتدا بازکردن سنسور در موتور و تمیز کردن آن است ولی اگر این کار مشکلات را حل نکرد باید سنسور جدیدی خریداری و بر روی خودرو نصب کنید . سنسور اصلی و تقلبی هیچ نشانه ‌ای ندارند که شما و یا مکانیک و حتی فروشنده قطعه بتوانند آن را تشخیص دهند . خرید یک سنسور دور موتور غیر اصلی موجب زیان مالی و البته دردسر‌های تعویض مجدد خواهد شد .

عیب یابی سنسور دور موتور

اگر سنسور دور موتور دچار خرابی گردد ، خودرو به هیچ وجه روشن نخواهد شد و اگر خودرو در حال کار باشد به سرعت خاموش می گردد . گاهی اوقات این مسئله به خاطر کثیفی و تجمیع براده در اطراف موتور ایجاد می گردد که این مساله سبب می شود سنسور موقعیت نتواند به خوبی ارسال سیگنال به ECU را انجام دهد . برای رفع این مشکل اگر موتور تمیز شود ، دوباره سنسور دور موتور خواهد تنوانست سیگنال های خود را به ECU ارسال نماید . در این مواقع ، خودرو دوباره روشن خواهد شد ، اما همچنان کد خطا از حافظه ECU پاک نشده و باید برای رفع آن خودرو را دیاگ زد .

بیشتر بخوانید:

همه چیز درباره ترمز اضطراری خودرو AEB و نحوه عملکرد آن

منبع: کار