مجله تخصصی خودرو اخبار خودرو , قیمت خودرو , خرید و فروش خودرو , قیمت ماشین , قیمت اتومبیل
راهنمایی گام به گام صفر تا صد یک معامله خودرو
با سلام خدمت مخاطبين گرامی مگ کارز در این پست برای کسایی میخواهن ماشین بخرن و بفروشن راهنمایی گام به گام صفر تا صد یک معامله خودرو را فراهم کردیم امیدوارم لذت ببرید و بفرستید برای دوستاتون که رانندگی میکنن و همچنین خواهشمنديم با نظرات و پيشنهادات خود ما را ياری بفرماييد.
خیلی‌ها حوصله بروکراسی نمایندگی‌ها را ندارند و ترجیح می‌دهند حتی خودروی صفر را از دست بخرند! خصوصا که زمان تحویل خودرو از نمایندگی معمولا روی هواست و تاخیرهای چندماهه اصلا دور از ذهن نیست. فروش خودرو هم کلا کار سختی است! در کنار همه اینها، نشناختن قوانین و مراحل انجام معامله، ممکن است شما را در چاله‌ها و چاه‌های عمیقتری هم بیاندازد!
الان فرض می‌کنیم که شما قصد دارید برای اولین بار، سراغ معامله خودرو بروید، و نسبت به این موضوع هیچ دانش قبلی ندارید. پس یک طومار بلندبالا از صفر تا صدِ این داستان برایتان می‌نویسیم و ماجرا را هم از دید فروشنده و هم از دید خریدار، تعریف می‌کنیم. (البته بیشتر خریدار)
ببخشید که طولانی است. واقعا جزئیات ماجرا خیلی زیاد است. آنچه در ادامه می‌خوانید، حاصل تجربه معامله چندین خودرو است و مطمئن باشید تک‌تک نکاتی که می‌خوانید، مهم و عملی هستند.
راهنمایی معامله خودرو
در هر معامله این مراحل باید پشت سر گذاشته شوند:
۱ـ بازدید و کارشناسی فنی
۲ـ قولنامه
۳ـ مراجعه به مراکز تعویض پلاک نیروی انتظامی یا همان موسسه راهگشا و تعویض پلاک (بد نیست سری به سایت موسسه راهگشا هم بزنید. اما کل ماجرا را همینجا برایتان گفتیم!)
۴ـ مراجعه به دفتر اسناد رسمی و ثبت سند قطعی.
۵ـ اگر خودرو بیمه بدنه دارد، مراجعه به نماینده بیمه مربوط و تهیه الصاقیه تغییر مالکیت.
مدارک مورد نیاز برای معامله خودرو
راهنمایی معامله خودرو کارکرده – راهنمایی معامله خودرو صفر -راهنمایی معامله خودرو دسته دوم
راهنمایی معامله خودرو، باید مدارک زیادی داشته باشید. در لحظه‌ای که خودرو برای خرید یا فروش بازدید می‌شود، ۵ مورد اول هم باید ارائه شوند تا بعدا به مشکل بر نخورید. برای ۲ مورد آخر فرصت هست:
کارت خودرو و برگ سبز: این دو تا، اسناد اصلی شناسایی مالکیت خودرو از دید نیروی انتظامی هستند. فارغ از هر سند دیگری، خودرو متعلق به کسی است که برگ سبز (و کارت خودرو) به نام اوست.
بنابراین در صورت بروز اختلاف طرفین معامله، هر سند دیگری دالّ بر معامله داشته باشید، بدون حکم قضایی (یعنی دادگاه)، تبدیل به حکم توقیف خودرو نخواهد شد.
این ماجرا را همین الان یک بار در ذهنتان ثبت کنید:
معامله در لحظه‌ای قطعی می‌شود که برگ سبز انتقال یابد. ضمنا تغییرات مهم خودرو، مثل تعویض موتور، در برگ سبز قید می‌شود.
برگه کمپانی: این در حقیقت فاکتور فروش خودرو است و نشان می‌دهد فلان خودروساز در فلان تاریخ این خودرو را با چه شماره موتور، و چه شماره شاسی به چه کسی و با چه قیمتی فروخته است. خودروهای لیزینگی، روی برگه کمپانی‌شان قید می‌شود که سند در رهن کمپانی است و مالک، حق ندارد بدون تسویه حساب با خودروساز، خودرو را بفروشد.
سند قطعی:
این یکی از عجیب‌ترین قسمت‌های ماجراست. در اولین معامله هر خودرو، یعنی زمانی که کسی مستقیما از خودروساز خرید می‌کند، چیزی به اسم سند وجود ندارد. اما برای معامله‌های دوم و بیشتر، یک چیزی وجود دارد به نام «سند قطعی» که سربرگ قوه قضاییه و مهر برجسته دارد و در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود.
مطلب مرتبط: چک لیست و راهنمای خرید خودروی دست دوم
اگر نام قید شده روی برگه کمپانی، با نام روی برگه سبز یکی باشد، نیازی به سند قطعی نیست. در غیر این صورت، باید سند قطعی وجود داشته باشد که نشان بدهد مالک فعلی خودرو، با مالک قبلی تسویه حساب کامل را انجام داده و معامله‌شان تحت نظارت قوه قضاییه، ختم به خیر شده است! ماجرای سند قطعی از اختلافات میان نیروی انتظامی و قوه قضاییه است.
نیروی انتظامی می‌گوید من با این سند کاری ندارم و مالک خودرو، مالک برگ سبز است. اما قوه قضاییه می‌گوید من معامله را بدون تنظیم سند قطعی در دفاتر اسناد رسمی، به رسمیت نمی‌شناسم! و البته این مردم هستند که درگیر یک فرایند بروکراتیک عجیب و غریب می‌شوند! شما در نظر بگیرید که احتیاط شرط عقل است. بدون سند قطعی به هیچ عنوان معامله نکنید.
بیمه شخص ثالث:
بدیهی است که خودرو بدون بیمه ثالث حتی یک سانتی‌متر از جایش نباید تکان بخورد. معامله که جای خود دارد.
مدارک شناسایی و وکالت: فروشنده خودرو در لحظه بازدید باید کارت ملی خود را ارائه دهد و اگر شخصا مالک خودرو نیست، باید وکالت تام محضری در امور معامله خودرو داشته باشد.
این وکالت باید شامل دو قسمت «شماره گذاری» و «تنظیم سند قطعی» باشد. برای مالکانی که خارج از کشور زندگی می‌کنند، وکالت‌نامه باید مهر تایید وزارت خارجه داشته باشد.
مفاصا حساب عوارض شهرداری: هر خودرو بسته به نوع و کاربری و ابعاد، هر سال باید مقداری عوارض به شهرداری بدهد. معمولا کسی هر سال عوارض را پرداخت نمی‌کند و همه صبر می‌کنند تا موقع معامله خودرو، حدودا سالی ۳۰ هزار تومان (برای سواری‌های معمول ایرانی) عوارض پرداخت می‌کنند و یک برگه می‌گیرند.
عوارض شهرداری بر عهده فروشنده است و باید تا پایان سال جاری پرداخت شود. مثلا اگر فروردین ۹۵ خودرو را معامله می‌کنید، باید عوارض تا پایان ۹۵ پرداخت شود.
دفاتر خدمات الکترونیک شهر این برگه را ارائه می‌دهند. برای پرداخت آن فقــــط باید کارت بکشید. وجه نقد قبول نمی‌کنند. کارت خودرو هم باید همراهتان باشد.
برگه عدم خلافی:
مالک پلاک فعلی، باید تمام جریمه‌هایش را پرداخت کند و برگه عدم خلاف را ارائه دهد. فروشنده (مالک فعلی) به دفاتر پلیس + ۱۰ مراجعه می‌کند و برگه خلافی خود را می‌گیرد. اگر جریمه‌ای وجود داشت پرداخت می‌کند و فیش پرداخت را به برگه خلافی الصاق می‌کند.
اگر برگه عدم خلافی نداشته باشید، باید در محل تعویض پلاک، خلافی خودرو را بگیرید و اگر صفر نبود فـــــقط با کارت‌های عابربانک بانک‌های دولتی پرداخت کنید. دقت کنید، خلافی همیشه یک هفته تاخیر دارد.
یعنی در برگه قید می‌شودهک این عدم خلاف مربوط به یک هفته پیش است و خلاف‌های یک هفته گذشته در آن قید نشده. اما جای نگرانی نیست، چون خلاف مربوط به پلاک است و فروشنده هرقدر خلاف کرده باشد، ربطی به خریدار ندارد! این خلاف‌ها اگر شش ماه دیگر هم مشخص شوند، به نام پلاکی ثبت می‌شوند که با آن خلاف صورت گرفته.
مدارک احراز محل سکونت خریدار:
برای هر پلاک، یک بار باید محل سکونت محرز شود. یعنی اگر قبلا پلاک داشته‌اید، بدون این مدرک هم احتمالا کارتان راه می‌افتد. اما در حالت کلی باید یکی ازین مدارک را داشته باشید: سند خانه، اجاره‌نامه، دفترچه بیمه تأمین اجتماعی، گواهی اشتغال به تحصیل، قبوض آب، برق، گاز، تلفن. همه اینها یا باید به نام خریدار باشد یا بستگان درجه یک او.
برگ سبز این شکلی است!
بازدید و کارشناسی
اولین گام پس از مذاکره اولیه پای تلفن، بازدید خودرو است. یعنی خریدار به همراه کارشناس پیش فروشنده می‌رود و خودرو را با مدارکش بازدید می‌کند. به هــــــیچ وجه خودتان تنها خودرو را کارشناسی نکنید. ریزه‌کاری‌های کارشناسی خودرو آنقدر زیاد است که حتی فکرش را هم نمی‌توانید بکنید.
پس اگر خودرو را پسند کردید، دو کارشناس باید خودرو را ببینند: صافکار و مکانیک. هزینه هر کارشناسی برای خودروهای عادی، حدود ۲۰ الی ۶۰ هزار تومان است. دوباره هم خواهش می‌کنیم. بدون کارشناسی خودرو نخرید.
ممکن است فاجعه بیافرینید و با خرید یک خودروی چپی، راحت ۱۰ میلیون تومان ضرر کنید. باور کنید بعضی از کلاهبردارها جوری ماشین را خوشگل می‌کنند که باورتان نمی‌شود این خودرو قبلا کوچکترین تصادفی داشته باشد.
مطلب مرتبط: هزینه انتقال سند پژو پارس در دفاتر اسناد رسمی کشور
کارشناس صافکار به شما درباره تصادف‌ها و رنگ‌شدگی‌ها و تعویض‌های قطعات بدنه اطلاعات می‌دهد. کارشناس مکانیک هم شرایط فنی خودرو را برایتان شرح می‌دهد. دقت کنید که صافکار باید به بدنه خودرو دست بکشد، تک تک درهای ماشین را باز و بسته کند
با ناخن روی رنگ جاهای مختلف ضربه بزند، و چه بهتر که دستگاه تست ضخامت رنگ داشته باشد (برای تشخیص رنگ شدگی و بتونه‌کاری). اگر خودروی انژکتوری می‌خرید
کارشناسی خودرو بدون دستگاه دیاگ بی‌فایده است. پس اگر کسی گفت خودرو را کارشناسی می‌کنم و دیاگ را به خودرو متصل نکرد، به نتیجه کارشناسی‌اش اعتماد نکنید.
برای کارشناسی خودرو باید یک جوری با همه توافق کنید. یا مکانیک باید همراه شما بیاید، یا فروشنده باید رضایت بدهد و خودروی خود را پیش مکانیک بیاورد.
برای بار هزارم: بدون کارشناسی خودرو نخرید.
پیش از بازدید، چی بپرسیم؟
حالا سوال این است که همان اول، موقع دیدن آگهی‌ها چه چیزهایی باید بپرسیم؟ و بعدا چجوری صحت آنها را تایید کنیم؟
ماشین مدل چند است؟ چه آپشن‌هایی دارد؟ این بدیهیات مقدمه موضوع است و خودتان هم در اسناد خودرو می‌توانید ببینید.
کارکرد ماشین چقدر است؟ ممکن است کارکرد خودرو دستکاری شده باشد. کارشناس فنی می‌تواند کارکرد خودرو را تایید کند.
رنگ‌شدگی دارد؟ خودروها به چند دسته بدون رنگ، یک لکه رنگ، دو لکه رنگ، سه لکه رنگ (!) و دوررنگ تقسیم می‌شوند. تا وقتی خودرو رنگ‌شدگی ندارد، یعنی تصادف خاص و جدی نداشته. ولی رنگ‌شدگی یا تعویض قطعات بدنه نشانه تصادفاتی است که موجب افت قیمت خودرو می‌شوند.
خودروهای تصادفی، سروصدای زیادی دارند، زود به زود خراب می‌شوند، و کلا سواری با آنها دلچسب نیست. این را صافکار یا کارشناس همراه مکانیک تایید می‌کند. لزوما رنگ‌شدگی به معنای از هم پاشیدگی خودرو نیست.
با یک لکه رنگ قید یک خودرو را نزنید. خیلی وقت‌ها یک تصادف کوچک باعث ریختن رنگ می‌شود و هیچ اثری در سواری خودرو ندارد. ضمنا “سپر جزو بدنه نیست”. کلا آسیب‌دیدگی سپر، رنگ‌شدگی یا تعویض آن، جزو رنگ‌شدگی بدنه محسوب نمی‌شود. عرف بازار این است.
راهنمایی معامله خودرو
بیمه و تخفیف بیمه چقدر دارد؟ چند ماه از اعتبار بیمه ثالث خودرو باقیست؟ چند سال تخفیف عدم خسارت بیمه ثالث دارد؟ تخفیف بیمه ثالث به خریدار منتقل می‌شود و از عوامل مهم در تعیین قیمت خودروست. ترجیحا خودرویی بخرید که از همان سال اول تولیدش تخفیف بیمه داشته باشد.
در غیر این صورت یعنی یک جای کار می‌لنگد. (یعنی یک بار با بیمه ثالث خسارت پرداخت شده و تصادف داشته است!) تخفیف بیمه کامل ثالث، ۷۰ درصد است که پس از ۸ سال عدم خسارت حاصل می‌شود. بیشترش دیگر فایده خاصی ندارد. درباره بیمه بدنه: خودِ بیمه بدنه قابل انتقال است. اما تخفیفش منتقل نمی‌شود.
در هنگام انتقال بیمه بدنه، باید ما به‌ازای تخفیفی که منتقل نمی‌شود را بپردازید و این هزینه بر عهده خریدار است.
وضعیت لاستیک، صفحه کلاچ، باتری و سایر لوازم مصرفی چطور است؟ چند درصد لاستیک دارد؟ عمر باطری و صفحه کلاچ چقدر است؟ حتما در هنگام بازدید حواستان باشد که زاپاس و تجهیزات تعویض لاستیک خودرو سالم باشند.
راهنمایی معامله خودرو کارکرده – راهنمایی معامله خودرو صفر -راهنمایی معامله خودرو دسته دوم
لوازم اضافی ماشین، مثل ضبط و روکش صندلی در چه حال است؟
مشکلات فنی خاصی دارد؟ روغن‌ریزی، روغن‌سوزی یا امثالهم ندارد؟ این را هم کارشناس فنی تایید می‌کند.
سند تک برگ است؟ الان سند مالکیت خودرو در چه وضعیتی است؟ خودرویی که از کمپانی خریده می‌شود، فقط یک سند برگ سبز دارد. خودرویی که دست به دست چرخیده است، و یا دست دلال افتاده، دیگر سند دست اول نیست و باید اسناد محضری یا قولنامه داشته باشد.
به هیچ وجه خودرویی که از آخرین معامله آن کمتر از ۲ ماه گذشته، خریداری نکنید. همچنین خودروی قولنامه‌ای خریداری نکنید (یعنی سند به نام شخص آ است و یک قولنامه دست نویس، نشان می‌دهد که شخص آ، خودرو را به شخص ب که فروشنده است، واگذار کرده). این خودرو مشخصا دست دلال بوده!
از روی اسناد مالکیت کاملا متوجه می‌شوید که خودرو در چه وضعیتی است. مثلا وقتی خودرو ۵ سال دست یک خانواده بوده، تمام اسناد آن (بیمه، فاکتور کارخانه، برگ سبز) به نام یک نفر، یا بستگان درجه یک اوست.
یا مثلا خودرویی که کلا ۵ سال کارکرده و یک برگ سند محضری دارد که انتقال آن را در تاریخ دو سال پیش، از مالک اولیه (که نامش در برگه کارخانه هست) به مالک فعلی نشان می‌دهد. این خودرو مشخصا دست مصرف‌کننده بوده.
این قانون راهنمایی معامله خودرو : از دست مصرف‌کننده هرچـــــیزی بخرید، به آنچه از دلال می‌خرید شرف دارد. پس سعی کنید همان پای تلفن، قصه وضعیت مالکیت خودرو را بفهمید. سند تک برگ، بهترین حالت ممکن است. اینطور بگویم که اگر یک خودروی بدون رنگ سند تک برگ پیدا کردید، به احتمال زیاد معامله خوبی خواهید داشت!
بنجل فروشی
راهنمایی معامله خودرو :ماده 422 قانون مدنی می گوید اگر بعد از معامله معلوم شود که مبیع (کالا) معیوب است مشتری حق دارد یا معامله را فسخ کند یا ضمن پذیرفتن جنس معیوب ، تفاوت قیمت جنس معیوب و سالم را از فروشنده بگیرد.
به این خیار، خیار عیب می گویند. خیار عیب زمانی قابل استناد است که برای مشتری ثابت می شود در حین معامله، عیب وجود داشته ولی مخفی بوده است. عیب هم زمانی مخفی محسوب می شود که مشتری زمان خرید از آن آگاه نباشد. نکته دیگر این که بعد از آگاه شدن به عیب عمل به خیار فوری است یعنی باید به محض مطلع شدن از عیوب موجود برای فسخ معامله اقدام کرد.
فریب در معامله
فریب در معامله را حتما خیلی ها تجربه کرده اند اما شاید بیشتر افراد فریب خورده نتوانسته باشند حقوق از دست رفته شان را احقاق کنند. این در حالی است که قانون برای افراد فریب خورده در معامله تسهیلاتی قائل شده، به طوری که اگر فروشنده عملیاتی انجام دهد که موجب فریب خریدار شود، مشتری می تواند از خیار تدلیس استفاده و معامله را فسخ کند. البته نکته مهم در این باره این است که عملیات فریب باید پیش از انجام معامله رخ داده باشد تا به این وسیله رغبت انجام معامله در مشتری ایجاد شود.
منابع چی/تبیان
گردآوری و بازنشر: مجله خودرو
بیشتر بخوانید:
آموزش تشخیص کارکرد واقعی خودرو + تشخیص کم کردن کیلومتر ماشین
