کویل خودرو و علت خرابی آن چیست + عملکرد آن

کویل خودرو و علت خرابی آن چیست + عملکرد آن

ما در این نوشته راجع به کویل خودرو صحبت خواهیم کرد. کویل خودرو یک قطعه ای می باشد که سبب تقویت برق باطری بیش از ۲ هزار برابر خواهد شد. درباره کویل نکات بسیار مهمی وجود دارد ولی بهتر است بدانید که برقی که در کل وجود دارد سبب برق گرفتگی می شود همچنین این قطعه به این مهمی سبب تولید انرژی و جرقه زنی در خودرو خواهد شد. موتور برای اینکه روشن شود به چهار چیز نیاز دارد که شامل متراکم شدن مخلوط سوخت و هوا مکث هوا احتراق سوخت و هوای متراکم شده و همچنین تخلیه مواد هستند منظور از تخلیه مواد همان دودی است که از اگزوز خارج می شود.

وقتی که در مرحله احتراق پیستون موجود در خودرو از پایین به سمت بالا میرود مخلوط سوخت و هوا را که در سیلندر وجود دارد متراکم می کند و سپس به وسیله یک جرقه شمع سبب منفجر شدن کل مخلوط می شود و پیستون را به سمت پایین می آورد که همین چرخه سبب می شود که میل لنگ حرکت کند و در موتور قدرتی به وجود آید. دقت کنید برای اینکه جرقه احتراقی به وجود آید باید ولتاژش بالا باشد و این در حالی است که باتری خودرو فقط ۱۲ ولت می باشد پس در اینجا به یک قطعه دیگری احتیاج دارد که سرعت افزایش ولتاژ شود پس در خودرو از یک قطعه به اسم کویل استفاده می کنند. در واقع کویل از یک سری سیم پیچ های القایی به وجود آمده است که سبب تولید جریان برق با ولتاژ بالا می شود.

:ساختار کویل

کویل از یکسری قسمت هایی مانند بدنه، هسته موتور متورق شده، ترمینال های ورودی و خروجی و مرکزی مقاومت و روغن ساخته شده است. بدن کل به عنوان یک عایق نسبت به اجزای داخلی آن عمل می کند. بر روی بدنه این قطعه ترمینال تعبیه شده است که شامل ورودی، خروجی و مرکزی است. برای هر کدام از این ترمینال ها و علامت خاصی را مشخص کردند که برای ترمینال ورودی علامت +، SW و Coil و عدد ۱۵ نوشته می شود که به IG سوییچ متصل خواهد شد.

ترمینال خروجی را معمولاً با علامت -، DIS و CB و همچنین عدد یک نشان می دهند که معمولاً از طریق یک سیمی به فیش پلاتین متحرک وصل است. ترمینال مرکزی را بدون هیچ علامتی نشان میدهند و محل قرارگیری آن در مرکز درب است. با توجه به اینکه از قسمتهای مختلف سیستم ولتاژ مشخصی می گذرد می توان سیستم جرقه را به دو بخش مدار اولیه فشار ضعیف و مدار ثانویه فشار قوی تقسیم بندی کرد.

سیم پیچ اولیه:

سیم پیچ اولیه معمولا به ترمینال ورودی و خروجی وصل میشود ضخامت این سیم پیچ ۸ میلیمتر است و تعداد حلقه هایی که دور آن پیچیده شده است ۲۵۰ تا ۳۵۰ دور است. ولتاژی که این قطعه در این قسمت تولید می کند چیزی حدود ۱۲ الی ۳۰۰ ولت می باشد و عبور جریان برق در فشار ضعیف یا همان سیم پیچ اولیه یک مسیری را طی میکند که از مسیر عبارت هستند: مثبت باطری ، ترمینال B اتوماتیک استارت ، ورودی B سوئیچ ، ترمینال جرقه سوئیچ IG ، ترمینال ورودی فشار ضعیف کویل ، سیم پیچ اولیه کویل ، ترمینال خروجی فشار ضعیف کویل ، پلاتین متحرک و خازن ، پلاتین ثابت و بدنه خازن ، بدنه دلکو و منفی باطری.

مقاومتی که در سیم پیچ اولیه استفاده می‌کنند باید حتماً به شکل سری باشد این مقاومت باید از سیم پیچ اولیه به خوبی محافظت کند ولی وقتی که موتور سرد می شود از یک مقاومت دیگری استفاده می‌کنند که در هنگام استارت زدن به داخل مدار سیم پیچ وجود ندارد و بعد از اینکه موتور گرم شود تازه به مدار متصل میشود و وظیفه حفاظت را برعهده می‌گیرد به همین دلیل است که موتور راحت تر روشن خواهد شد و اگر مقامات ایران در مدار قرار نگیرد قدرت جرقه به شدت زیاد می شود.

 سیم پیچ ثانویه:

تعداد حلقه هایی که دور سیم پیچ ثانویه وجود دارد معمولاً بین ۵ هزار تا ۲۵ هزار دور است معمولاً سیم‌ پیچ ثانویه است ترمینال ورودی به سمت ترمینال مرکزی وصل کردیده است و قدرت ولتاژی که این سیم پیچ تولید می کند تا ۲۵ هزار ولت می باشد و قطر سیم آن هم یک میلی متر است. اگر بخواهیم نسبت حلقه های سیم پیچ ثانویه و اولیه را بگوییم معمولاً بین ۵۰ تا ۱۵۰ است و همچنین اجزای مدار فشار قوی یا ثانویه شامل سیم پیچ ثانویه، فنر و زغال در دلکو، وایر شمع، وایر فشار قوی کویل به دلکو، چکش برق و شمع می باشد.

یکی از دلایلی که هسته کویل را به صورت ورقه ای می سازند این است که از به وجود آمدن جریانات و مغناطیسی جلوگیری می‌کند و سبب افزایش جرقه به مقدار قابل توجهی می شود. اگر جریاناتی درون هسته وجود داشته باشند سبب گرم شدن هسته خواهد شد و عملکرد خودرو را تا حد زیادی پایین می آورد و انرژی از دست می رود. وقتی که هسته ورقی باشند موتور بهتر خنک می شود و برای اینکه حرارت مناسب تری را منتقل کند از یک روغن مخصوصی که در کویل وجود دارد استفاده می کند که این روغن به عنوان یک عایق الکتریکی کار می کند. همچنین بین دو سیم پیچ کویل قایق کاغذی قرار می دهند.

علت خرابی کویل:

یکسری از رانندگان برای این که از خراب نبودن سیستم جرقه زنی اطمینان داشته باشند به وسیله یک پیچ گوشتی واشر ها را به بدنه خودرو وصل می‌کند در حالیکه کارشناسان بر این باورند این کار برای خودروهای انژکتوری اصلا توصیه نمی شود. به دلیل اینکه در خودروهای انژکتوری این کار به کامپیوتر ماشین آسیب جدی وارد می‌ کند و به طور کلی وقتی که کویل خودرو خراب می شود حتماً باید به تعمیرگاه مراجعه کنید و از مکانیکی ها کمک بگیرید به دلیل این که آن‌ها یکسری وسایلی را دارند که سبب به حل این مشکل می شود و تامین کاران با استفاده از دستگاه دیاگ به راحتی می توانند علت خرابی کل را پیدا کنند و به یکباره فقط همان قطعه را ترمیم کنند.

یکی از عواملی که سبب خرابی کویل می‌شود ممکن است قطعه بسوزد و با وجود اینکه کویل از عایق های فراوانی ساخته شده است ممکن است در برابر گرما و فشار جریان برق مشکلاتی برایش به وجود آید که این عایق هم از جنس آلومینیوم می باشد. اگر در طولانی مدت از کویل استفاده کنید حتماً خراب خواهد شد. همچنین سعی کنید از کل های با کیفیت استفاده کنید که از همان ابتدا عملکرد خوبی داشته باشند. اگر باتری به درستی کار نکند تقویت برق توسط کل به خوبی انجام نمی شود. و همچنین ممکن است در کل یکسری اتصالات نامناسبی به وجود بیاید که به کل آن را خراب کند.

نحوه عملکرد کویل:

شما فرض را بر این بگیرید که کنتاکت های متحرک و ثابت و همچنین پلاتین دلکو که مانند یک کلید جریان قطع و وصل دارند ممکن است بسته شود و وقتی که سوئیچ در حالت باز قرار بگیرد جریان برق معمولاً از قطب مثبت آن که به راحتی عبور می‌کند و پس از اینکه از کنتاکت های سوئیچ گذشت معمولاً به ترمینال ورودی خواهد رسید.

وقتی که جریان از سیم پیچ اولیه عبور کرد به سمت سیم دلکو حرکت می کند و قسمتی از این جریان به سمت خازن می رود که سبب اشباع و شارژ آن خواهد شد و بخشی از آن هم به پلاتین متحرک می رسد و از طریق پلاتین های ثابت به قطب منفی باتری حرکت می کند که همین سبب روشن شدن چراغ پشت داشبورد و سایر مصرف کننده ها خواهند شد همچنین یک میدان مغناطیسی در سیم پیچ اولیه به وجود می آید که سبب ایجاد ولتاژ می شود.

بعد از اینکه شما موتور را استارت بزنید میل دلکو شروع به چرخیدن میکند و همین سبب باز شدن کنتاکت ها می شود. در این حالت یک میدان مغناطیسی در سیم پیچ اولیه به وجود می‌آید و هسته کل به سمت پایین حرکت می کند همچنین یک شوک الکتریکی و ولتاژ القایی هم در سیم پیچ ثانویه به وجود می آید. همه این موارد سبب می‌شود که یک ولتاژ مضاعفی تولید شود که این ولتاژ از طریق سیم پیچ ثانویه از ترمینال مرکزی می گذرد و به سمت یک سری شمع حرکت می کند. به علت اینکه بین دهانه شمع و جرقه تولیدی فاصله زیادی وجود دارد موتور خودرو روشن نمی شود.

توصیه ایمنی:

برای اینکه ولتاژ خروجی تقویت شود باید از یک خازن استفاده کرد که خازن هم به صورت ثانیه ای شارژ و دشارژ خواهد شد. وقتی که دهانه پلاتین باز است به خاطر کم بودن فاصله ای که در مرحله قبل گفته شد جرقه‌های به وجود می آید که اگر خازن در مدار وجود نداشته باشد این جرقه فک های پلاتین را به طور کامل ذوب می کند.

به خاطر وجود خازن در دهانه پلاتین جرقه ای تولید نمی شود بلکه همان ولتاژ ۳۰۰ ولتی موجود در سیم پیچ اولیه سبب شارژ شدن خازن خواهد شد دوباره بعد از لحظه‌ای سازنده شارژ میشود و به خاطر این که دهانه پلاتین باز است یک جریان معکوس ای به سمت سیم پیچ اولیه خواهد رفت که این جریان قدرت الکتریکی کویل را بالا می برد. به همین دلیل ولتاژ سیم پیچ ثانویه هم زیاد میشود در نتیجه قدرت جرقه هم بالا رفته و ترکیب بنزین و هوا هم سبب روشن شدن موتور می شود.

بعد از این که ولتاژ کویل به حد نصاب می رسد جریان به سمت ترمینال ها حرکت می کند که ابتدا از وایر مرکزی سپس از ترمینال مرکزی و در مرحله سوم از زغال و فنر درب می گذرد تا به شمع برسد و جرقه ای را ایجاد کند که سبب احتراق سوخت و هوا می شود.

 

عوامل سوختن کویل:

وقتی که دهانه پلاتین بسته می‌شود و همچنین سوئیچ برای مدت طولانی باز می ماند جریان برق از سیم پیچ اولیه عبور می کند و کویل را تا حد قابل توجهی گرم می کند که همین سبب می‌شود سیم پیچ ها به مرور زمان بسوزند و یا نیم سوز شوند که از نشانه های نیم سوز شدن کویل می‌توان به روشن نشدن موتور و جرقه زدن اشاره کرد.

وقتی که دهانه پلاتین باز شود مشکلی را به وجود نمی‌آورد.

وقتی که ظرفیت خازن نام مناسب باشد و یا به طور کلی خازن از بین برود سبب سوختن کویل می شود.

وقتی که دهانه شمع بیش از حد باز بماند جرقه میزند که در این حالت هم کویل و هم موتور گرم می ‌شوند.

انواع کویل ها

کویل های بدون وایر:

کویل های بدون وایر نسبت به کویل های دیگر مزیتهای بسیار زیادی دارند از جمله این که در آنها وایر وجود ندارد مقاومت و افت فشار هم کمتر است که همه اینها در خودروهای انژکتور دار کاربرد دارند. کویل های بدون وایر به دو دسته تقسیم می شوند که نوع اول آن کویل ‌های بدون وایر کتابی دوبل هستند که معمولاً در خودروهای زانتیا و پژو ۲۰۶ کاربرد دارند. نوع دوم کویل های بدون وایر تکی می باشند که به کویل های قلمی یا مدادی آن را می شناسند. این کویل ها معمولاً در خودرو های انژکتوری وجود دارد و نسبت به کویل های دیگر ولتاژ بالایی دارند و در خودروهایی مانند بنز، پژو ۴۰۷، ال نود و پژو ۶۰۷ دیده می شود.

کویل های با وایر:

کویلهای وایر دار هم معمولاً به دو دسته تقسیم می‌شوند که نوع اول به نام کویل های معمولی در بازار عرضه می ‌شود که معمولاً در خودرو های انژکتوری و خودروهای کاربراتوری که سیستم دلکو دارند به کار می رود که این خودروها شامل پراید، پیکان نیسان، پژو و غیره است.

نوع دوم کویل های دوبل هستند که در بیشتر خودروهای انژکتوری وجود دارد و جرقه های آن هم در سرسیلندر های آن به وجود می آید این نوع کویل معمولاً در سیستم های انژکتوری دو کاربرد مختلف دارد:

در بیشتر خودروهای انژکتوری سیستم جرقه زنی آن از نوع بدون دلکو است و کویل هایی که دارای سیستم جرقه زنی انژکتوری هستند از نظر ظاهر با کویل های معمولی مقداری تفاوت دارند که این تفاوت آنها در کم و زیاد بودن ولتاژ آنهاست که در خودروهای جدید انژکتوری برای هر سیلندر یک کویل بدون وایر در نظر گرفته شده است.

بیشتر بخوانید:

بررسی کامل و مشخصات فنی خودروی آریزو 6

بررسی و مشخصات فنی دنا پلاس + تصاویر

مشخصات فنی و معرفی کامل رنو کولیوس 2014

منبع: کارستان