مجله تخصصی خودرو اخبار خودرو , قیمت خودرو , خرید و فروش خودرو , قیمت ماشین , قیمت اتومبیل
علت خنک نکردن کولر خودرو چیست و چه باید کرد
سلام خدمت مخاطبين گرامی مگ کارز پستی بسیار کارآمد درباره ی علت خنک نکردن کولر خودرو چیست را فراهم کردیم امیدوارم بخونید و استفاده کنید ا زاین آموزش و بفرستید برای دوستاتون که اونام ممطالعه کنن و همچنین خواهشمندم با نظرات و پيشنهادات خودتون مارو ياری کنید.
تاریخچه کولر
سال‌ها پیش کولر یکی از آپشن‌های پولی برای خودروهای خاص بود. در واقع همه خودروها کولر نداشتند و حقیقتاً استفاده از آن امری تشریفاتی به حساب می‌آمد؛ اما این روزها دیگر حضور این وسیله به قدری حیاتی است که باید آن را یک استاندارد عادی تلقی کرد.
گفته میشود اولین سیستم تهویه مطبوع خودرو که طبیعتاً با ساده‌ترین روش ممکن کار می‌کرد، حدود 80 سال پیش توسط شرکت خودروسازی Packard آمریکا معرفی شد. آمارها نشان می‌دهد که در اواسط دهه 70 میلادی بیشتر از 50 درصد خودروهای مدرن مجهز به این سیستم بودند.
نسخه‌های اولیه از گاز مبرد CFC12 یا همان فریون معروف استفاده می‌کردند که به دلیل آثار مخرب زیست محیطی آن، بعد از چندی به کلی ممنوع شد و گاز جدید HFC یا R134 جای آن را گرفت.
کولر خودرو چطور کار میکند؟
پیش از هرچیز بیایید ببینیم، اساساً کارکرد کولر (که به طور ویژه آن را سیستم تهویه مطبوع یا A/C یاد میکنند) چگونه است؟ جالب است بدانید کولرها با گذشت بیش از 100 سال از صنعت مدرن خودروسازی هنوز هم با ساز و کار سنتی خود کار میکنند.
پکیج‌های تهویه مطبوع همیشه از یک کمپرسور یا متراکم‌کننده هوا استفاده میکنند؛ به عبارت دیگر همه کولرها یک پمپ دارند که مستقیماً به میل‌لنگ پیشرانه متصل است. درست به همین خاطر است که وقت کولر را روشن می‌کنید بخشی از توان پیشرانه خرج آن میشود.
کمپرسور در ابتدای مدار تهویه است. گاز خنک‌کننده یا مبرد در ابتدا به صورت کم‌فشار جریان دارد که پس از ورود به کمپرسور به میزان مشخصی فشرده میشود و به قسمت بعدی می‌رود. مرحله بعدی، ورود گاز متراکم شده به قطعه‌ای موسوم به Condenser (با تعبیر فارسی چگالنده) است.
کندانسور ماهیتی شبیه به رادیاتور دارد؛ یعنی ورود جریان گاز فشرده شده به آن باعث تولید گرما میشود اما وجود لوله‌های رادیاتوری باعث تبدیل سریع گاز به حالت مایع میشود که همین اتفاق باعث از دست رفتن گرما و باقی ماندن سرما است. حالا که سرما تولید شده است، نیاز داریم تا گاز مایع شده را کنترل کنیم.
مطلب مرتبط: آموزش راه اندازی و استفاده از کولر خودرو + عکس
اینجاست که قطعه دیگری موسوم به Receiver Dryer یا به تعبیری خشک کننده وارد بازی میشود و بر حسب فناوری تولیدکننده یا با دانه‌های شیمیایی و یا با لوله‌های انبساطی رطوبت هوا را میگیرد.
برای تکمیل این چرخه نیاز است که گاز فشرده شده که به سرعت تبدیل به مایع ناپایدار شده دوباره تبدیل به گاز کم‌فشار شود. این وظیفه به عهده قطعه TXV که سوپاپ انبساط گرمایی نام دارد، است.
سائل موجود در مدار به وسیله این سوپاپ یا شیر کم‌فشار شده و دوباره به کمپرسور بازگردانده میشود. مدار اصلی سیستم تهویه مطبوع در اینجا کامل میشود ولی در صورتی که با همین چرخه کولر را روشن کنید بعد از چند ثانیه شاهد پرتاب باد گرم خواهید بود.
چراکه مایع سیال توان سرد و سرد شدن پیاپی را ندارد و به از مدتی گرم و گرم‌تر میشود. مهندسان برای رفع این مشکل مجبور به استفاده از قطعه حساسی به اسم Evaporator یا تبخیرکننده شده‌اند. ساختار این قطعه فوق‌العاده پیچیده و البته محرمانه است.
گاز موجود در مدار که حالا سرمای خود را از دست داده و قرار است دوباره به کمپرسور برود، نیاز دارد تا یک با اِواپراتور برخورد داشته باشد تا گرمای زیادی خود را به آن بسپارد. در واقع این قطعه در مدت زمانی کوتاه دمای مایع را به صفر می‌رساند.
این مایع منجمد نمی‌شود ولی بسیار ناپایدار است چون نقطه جوش پایینی دارد و دمای درون محفظه پیشرانه خیلی سریع آن را تبخیر میکند. این عمل ناخواسته باعث تبدیل شدن جریان رقیق مایع به گاز میشود. اکنون مدار سیستم کولر خودرو نهایی شده و میتوان از آن بهره برد.
چرا کولر سرد نمی‌کند؟
کولری که سرد نکند، عملاً بی‌فایده است. باد گرم یا در برخی از موارد بادی که سرمای کافی را ندارد، ریشه در علت‌های مختلفی دارد که یک به یک آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
ترموستات
برخلاف تصور، ترموستات برای جلوگیری از گرمای بیش از حد نیست. این وسیله در تمام سیستم‌های مکانیکی برای کنترل دما است. چه افزایش زیادی و چه کاهش زیادی. اگر ترموستات کولر که اتفاقاً وسیله کوچک و ارزانی است، از کار بیفتد، جریان گاز و مایع درون لوله‌ها بی‌آنکه متوقف شود یا بیش از حد سرد میشود که موجب یخ‌زدگی و انجماد شده و یا بیش از حد گرم میشود که باعث از دست رفتن گاز کولر میشوند. این‌ها تمام به خاطر عدم تشخیص به موقع دمای نامناسب از سوی ترموستات است.
کمپرسور
خرابی پمپ اصلی کولر یکی از رایج‌ترین ایرادهای آن است. گاهی اوقات شل بودن تسمه میتواند دلیل ساده این خرابی باشد. گاهی نیز کار کمی سخت‌تر میشود و ایراد از کلاچ یا همان بوبین است.
فن
اگر فن رادیاتور به هر دلیل روشن نشود و یا یک سره شده باشد، ترموستات نمی‌تواند درست تشخیص بدهد که دمای واقعی چقدر است و این میشود که کولر را مدام خاموش نگه می‌دارد. بررسی فشنگی فن رادیاتور را از یاد نبرید.
کثیفی کندانسور
کمتر کسی به این نکته توجه میکند که این قطعه نیز نیازمند تمیزکاری است. کندانسور به صورت فیزیکی نیز قابل مشاهده است و اساساً جایی خارج از پکیج کولر تعبیه میشود. اگر پره‌های کندانسور جرم گرفته و یا کثیف شده باشند، عملیات گرماگریزی به خوبی انجام نمی‌شود.
تنظیم نبودن پیشرانه
پیش‌تر اشاره کردیم که کمپرسور مستقیماً به میل لنگ متصل است. بنابراین در صورت وجود هرگونه نقص فنی و ایجاد نوسان در پیشرانه، میل‌لنگ چرخشی نامنظم پیدا خواهد کرد و به تبع کمپرسور نیز نمی‌تواند به خوبی کار خود را انجام دهد.
نشتی
در صورتی که هر یک از اتصالات، شیلنگ‌ها، لوله‌ها و پیچ‌ها نشتی داشته باشند، سطح مایع خنک‌کننده کاهش پیدا میکند و بی آن‌که شما متوجه شوید آرام آرام کولر خودرو به سمت خرابی می‌رود. در ابتدای فصل گرما از متخصص بخواهید تا نشتی‌ها را نیز چک کند.
سر و صدا
کولرها غیر از زمان روشن شدن و یا اتومات کمپرسور نباید هیچ صدای دیگری داشته باشند. هرگونه صدای جریان یافتن مایع در لوله‌ها، چکه کردن، کشیدن شدن فلزات روی هم، جیرجیر کردن و صدای برخورد مکانیکی چند قطعه روی هم علایمی است که نشان می‌دهد اجزای متحرک کولر خوب سر جای خود فیکس نیستند. یک آچارکشی ساده پیش از استفاده میتواند این مشکل را برطرف کند.
یخ زدگی اواپراتور
اگر ترموستات به خوبی کار نکند و یا اواپراتور دچار نقص شده باشد، گرمای اضافی جریان سائل گرفته نمی‌شود و پدیده یخ‌زدگی در این قسمت به چشم می‌خورد. معمولاً این ایراد با بوی نامطبوعی همراه است که میتواند سیگنال خوبی برای کشف علت آن باشد.
دلایل خنک نکردن کولر اتومبیل
1. رانندگی پر گاز (تخته گاز)
یکی از ساده ترین دلایل گرم شدن باد کولر رانندگی در حالت پر گاز یا تخته گاز است! اغلب اتومبیل ها دارای مکانیزمی هستند که کولر را هنگام فشردن پدال گاز تا انتها قطع میکنند. رانندگی پر گاز تنها به معنی بالا رفتن دور موتور تا محدوده رد لاین نیست
بسیاری از رانندگان به دلایل مختلف ترجیح میدهند از دنده های سبک تر استفاده کنند، به دلیل شتاب و قدرت کمتر اتومبیل در دنده های سبک راننده مجبور به فشردن پدال گاز تا انتها میشود، بنابراین حرکت در حالت تمام گاز در این نوع رانندگی اجتناب ناپذیر است . این امر باعث میشود کولر در بسیاری از لحظات رانندگی قطع بشود.
2.کثیف بودن کنداسور یا رادیاتور کولر
کندانسور یا رادیاتور کولر یکی از قطعات سیستم خنک کننده اتومبیل است. گاز کولر بعد از عبور از کمپرسور فشرده و مایع میشود. مایع فشرده که حرارت بالایی دارد باید قبل از ورود به سوزن یا شیر اکسپنشن بیش از نیمی از حرارت خود را در کندانسور از دست بدهد تا هنگام ورود به قسمت کم فشار گرمای محیط را گرفته و تبدیل به گاز شود.
از آنجایی که رادیاتور کولر در جلوی اتومبیل و رادیاتور آب قرار دارد، ذرات خاک، حشرات، تکه های گیاهان و…. باعث کثیف شدن و گرفتگی شبکه های خارجی رادیاتور کولر میشود. عملکرد قابل قبول کولر اتومبیل و ایجاد سرما داخل اتاق به دفع گرمای رادیاتور کولر در جلوی اتومبیل بستگی دارد .
در حقیقت بیشتر حرارت کندانسور حرارت داخل اتاق اتومبیل است که از طریق اواپراتور به سمت کمپرسور و کندانسور هدایت شده است.
کثیف بودن کندانسور کولر اتومبیل باعث گرم شدن و اختلال در عملکرد کولر و بالا رفتن آمپر آب اتومبیل در سرعتهای پایین و ترافیک میشود. بنابر این بهتر است هر سال با شروع فصل گرما کنداسور کولر اتومبیل خود را تمیز کنید.
برای تمیز کردن رادیاتور کولر راه های متفاوتی وجود دارد که با توجه به مقدار کثیفی و جرم آن انجام میشود. ساده ترین راه تمیز کردن کندانسور فشار باد است، باد گرفتن از جلو و عقب کندانسور خاک و ذرات لابلای شبکه های رادیاتور کولر را تا حد زیادی بیرون می آورد.
البته این کار باید با حوصله و دقت انجام شود. معمولا قسمتهای پایینی کندانسور بسیار کثیف تر از قسمتهای بالایی است. ممکن است خاک لابلای شبکه های رادیاتور با گذشت زمان و ترکیب با آب باران در جاده به گل خشک شده تبدیل شده باشد.
در این صورت بهترین راه حل استفاده از فشار آب است . بهتر است بعد از گرفتن آب روی شبکه های رادیاتور کولر مدتی منتظر بمانید تا گل و ذرات خشک شده خیس خورده و براحتی جدا شوند.
برای از بین بردن کثیفی های رادیاتور کولر میتوان از محلول پنجاه درصد جرم گیر با آب استفاده کرد، بدین صورت که محلول را روی شبکه ها ریخته یا اسپری کنید و پس از ده دقیقه با فشار آب بشویید. استفاده از فشار آب کارواش برای تمیز کردن رادیاتور کولر نتایج بهتری به همراه دارد.
3.کثیف بودن اواپراتور داخل اتاق
یکی از دلایل خوب خنک نشدن کوار اتومبیل کثیف شدن اواپراتور است. بدلیل عبور دائمی هوا در تابستان و زمستان از اواپراتور معمولا لایه ای از خاک روی آن را میگیرد. کثیف شدن اواپراتور علاوه بر کم کردن سرمای کولر باعث ایجاد بوی نامطبوع هنگام خاموش شدن کمپرسور می شود.
به دلیل رطوبت ایجاد شده در محیط خاک آلود، اواپراتور میتواند محل تجمع انواع باکتری،میکروب و قارچ ها باشد که در مواردی ممکن است سلامتی انسان را به خطر بیندازد.(نگارنده سند و آماری در این خصوص ندارد) تمیز کردن مستقیم اواپراتور یا همان رادیاتور کولر داخل اتاق اتومبیل بدلیل محل قرار گیری آن تا حدودی مشکل است.
در بعضی از اتومبیل ها که فیلتر اتاق داخل اتاق و پشت محفظه داشبورد قرار دارد میتوان با خارج کردن فیلتر و استفاده از فشار باد اواپراتور را تا حدود زیادی تمیز کرد. اما برای تمیز کردن اواپراتور تمام اتومبیل ها یک راه نسبتا ساده وجود دارد که نیازمند صبر و حوصله است و در شرایطی که دسترسی به اواپراتور سخت و پر هزینه است توصیه میشود که در اینجا به توضیح چگونگی انجام آن میپردازیم.
مطلب مرتبط: آموزش شارژ گاز کولر خودرو + مقدار شارژ گاز کولر خودرو
ابتدا کولر اتومبیل را روشن کرده و شدت باد فن را روی کمترین مقدار تنظیم کنید. دریچه ورود هوا الزاما باید روی حالت چرخش داخل اتومبیل باشد. در اتومبیل هایی که سیستم ایرکاندیشن اتوماتیک دارند باید بوسیله حالت دستی شرایط فوق را انتخاب نمود.
حدود هشت تا ده لیتر آب را درون یک ظرف همانند قابلمه جوش بیاورید و آن را جلوی صندلی شاگرد در زیر داشبورد بگذارید. یک شیشه الکل صنعتی(حدود نیم لیتر) به آب اضافه کنید و اجازه بدهید کولر اتومبیل تا ولرم شدن آب حدود چهل دقیقه روشن بماند.
دربهای اتومبیل بایددر تمام این زمان بسته باشد. بر خلاف تصورات عام در جا کار کردن کولر هیچ ضرری برای کولر و موتور اتومبیل ندارد. با نگاه به لوله خروجی آب (drain) کولر در زیر اتاق میتوانید شاهد خروج آب کثیف از محفظه اواپراتور باشید و با قرار دادن ظرف در زیر آن میتوانید این عمل را تا تمیز و صاف شدن آب خروجی ادامه دهید.
4.خرابی دریچه های کولر و بخاری
خرابی یا تنظیم نبودن دریچه های کنترل سرما و گرمای سیستم کولر و بخاری باعث مخلوط شدن هوای گرم و سرد و در نتیجه کاهش سرمای کولر در تابستان و همچنین گرمای بخاری در زمستان می شود. این اشکال معمولا بعد از باز و بست داشبورد و یا نصب رادیو پخش اتومبیل توسط افراد غیر متخصص بوجود می آید.
در بسیاری از اتومبیل ها درایور تنظیم هوای سرد و گرم یک دریچه تنظیم هوا را جابجا میکند که مسیر عبور هوا را از درون رادیاتور بخاری یا مسیر موازی آن انتخاب میکند. درایور تنظیم دما ممکن است بصورت سیمی و کاملا مکانیکی باشد که با تغییر جای روکش سیم کنترل و یا خم شدن سیم مفتول آن از تنظیم خارج میشود.
در بعضی از اتومبیل ها دریچه های بخاری بوسیله خلا کار میکنند که گرفتگی یا ترک خوردن لوله های خلا باعث اختلال در عملکرد دریچه ها میشود. در اغلب اتومبیلهای امروزی دریچه های بخاری و کولر بصورت الکترونیکی کنترل میشوند.
فرمان الکترونیکی به یک موتور گیربکسی کوچک منتقل شده و دریچه ها را باز و بسته میکنند. هر چند کنترل کننده های الکترونیکی بسیار دقیق عمل میکنند اما در مواردی نیز دچار اشکال شده و راندمان کولر یا بخاری را تحت تاثیر قرار میدهند.
خارج از نوع کنترل دریچه تنظیم گرما و سرما چه بصورت مکانیکی و یا الکترونیکی اغلب دریچه ها بوسیله فوم، ابر و یا واشر های لاستیکی آب بندی میشوند. این مواد پس از چند سال خواص خود را از دست میدهند و نمیتوانند دریچه ها را به خوبی آب بندی کنند در نتیجه باعث نشتی هوای گرم در تابستان و هوای سرد در زمستان میشوند.
از آنجایی که گرمای بخاری اتومبیل بوسیله حرارت آب موتور تامین میشود معمولا در هنگام اشکال در دریچه کولر سرمای کولر بعد از بالا رفتن آمپر آب کمتر میشود . در اغلب مواقع نیز میتوان مخلوط بودن باد سرد و گرم‌را به خوبی حس کرد. به این ترتیب که با نزدیک کردن پشت دست به دریچه کولر در قسمتهای مختلف مخلوط بودن باد گرم و سرد محسوس است.
برای رفع اشکال تنظیم نبودن دریچه های کولر و بخاری باید به افراد متخصص و با دقت مراجعه نمود.
5. مشکلات فن کندانسور
کندانسور یا همان رادیاتور کولر معمولا در جلوی رادیاتور آب اتومبیل قرار دارد. برای خنک شدن کندانسور هنگام روشن بودن کولر یک یاچند فن پیش بینی شده است که با روشن شدن کولر بکار می افتند.
چرخش فن باعث عبور هوا و خنک شدن گاز فشرده داغ داخل کندانسور میشود، گاز داخل کندانسور بسیار فشرده است و با از دست دادن حرارت تبدیل به مایع میشود و پس از عبور از اکسپنشن و تبدیل مجدد به گاز ایچاد سرما میکند.
خرابی و کار نکردن فن کندانسور مشکلات متعددی بوجود می آورد که باعث گرم شدن باد کولر میشوند. خنک نشدن گاز فشرده در کندانسور باعث بالا رفتن فشار گاز در قسمت پر فشار و قطع شدن کولر میشود زیرا در مدار پر فشار کولر یک سنسور فشار گاز وجود دارد که برای جلوگیری از خرابی کمپرسور یا ترکیدن لوله های کولر درهنگام کم یا زیاد بودن بیش از حد فشار گاز کمپرسور را قطع میکند.
بنابر این کار کردن فن کندانسور برای خنک شدن کولر ضروری میباشد. در اتومبیل هایی که دارای دو یا چند فن میباشند از کار افتادن یکی از فن ها یا کار نکردن دور تند فن باعث گرم شدن باد کولر بعد از گرم شدن موتور اتومبیل یا در گرمای زیاد هوا میشود.
معمولا کولر این اتومبیل ها در ساعات خنک تر روز به خوبی کار میکنند و در هنگام ترافیک و گرمای زیاد دچار اشکال می شوند. یکی از علایم اشکال در فن اتومبیل داغ کردن موتور اتومبیل هنگام روشن بودن کولر در ترافیک و سربالایی است.
کار نکردن فن کندانسور ممکن است به دلیل خرابی رله، مقاومت کنترل دور یا موتور فن باشد. در برخی از اتومبیل ها یونیت مخصوص کنترل دما و یا ecu فن کندانسور را هنگام روشن شدن کولر بکار می اندازد، بنابر این اشکال در یونیت کنترل دما و کامپیوتر خودرو نیز میتواند باعث اشکال در عملکرد فن بشود.
سلامت باطری نیز تاثیر زیادی در دور و قدرت فن دارد و ضعیف شدن آن میتواند باعث پایین آمدن دور فن و در نتیجه داغ کردن موتور در ترافیک و سربالایی بشود، معمولا داغ کردن بیش ار حد موتور نیز باعث گرم شدن کولر میشود.
نگهداری از کولر خودرو
کولر خودرو را در دور موتور بالا روشن نکنید این کار موجب فشار بیش از حد به تسمه و میل‌لنگ میشود.
شارژ کولر خود را همیشه تکمیل کنید. وجود خلأ در مدار موجب افت کارایی آن میشود.
از قرار دادن خودرو زیر آفتاب پرهیز کنید. وقتی خودرو زیر آفتاب پارک شده باشد، تمام تجهیزات زیر کاپوت داغ میشوند که این خودرو موجب فشار بیش از حد به کمپرسور است.
وقتی خودرو درجا کار میکند به کولر فشار بیشتری وارد میشود. بنابراین در زمان توقف پشت چراغ قرمز کمی به آن استراحت بدهید.
حرکت با پنجره باز وقتی کولر روشن باعث میشود تا دمای اتاق به میزان مناسب سرد نشود و این امر سیگنالی به ترموستات ارسال میکند تا عملیات را یکسره کند.
منبع:باما/ادامک
گردآوری و بازنشر: مجله خودرو
مطالب مرتبط:
قبل از روشن کردن کولر خودرو باید به این نکات توجه کنید
آموزش ترفندهایی برای خنک‌تر کردن کولر خودرو + عکس
سلام و خسته نباشید من خودرو پراید صفر دارم گاز کولر تازه نمایندگی زده اما در حالت ایستاده خنک نمیکنه حتما باید چند بار پدال گازو فشار بدم تا باد خنک بیاد بعد دوبار گرم میشه اشکال از کجاست لطفا راهنماییم کنید