تسمه آلترناتور در خودرو چیست و چه زمانی باید تعویض شود؟ + انواع آن

تسمه آلترناتور در خودرو چیست و چه زمانی باید تعویض شود؟ + انواع آن

ما در این نوشته می خواهیم راجع به تسمه آلترناتور در خودرو صحبت کنیم. یکی از قطعاتی که در خودرو بسیار کاربرد دارد و همچنین بسیار مهم می باشد و به موتور و ماشین کمک می کند ، تسمه دینام یا تسمه پروانه می باشد که در خودرو می باشد و از موتور ماشین حفاظت می کند .  این تسمه علاوه بر اینکه از موتور محافظت می کند ، وظیفه اش انتقال قدرت موتور به قطعاتی همچون دینام ، واتر پمپ ، سیستم تهویه مطبوع و پمپ فرمان هیدرولیک را بر عهده دارد که باعث حرکت کردن موتور می شود . تسمه دینام یا همان تسمه پروانه باید به طور مرتب آن را چک کرده و در صورت بودن مشکل ، آن را تعمیر کنید .

تسمه دینام چیست ؟

اگر درب محفظه موتور یا همان کاپوت خودرو بالا زده ، در قسمت جلویی موتور ، می فهمید وظیفه آن چگونه است . امکان دارد در هر ماشین از چند تسمه استفاده شود . معمولا در اکثر خودرو ها تعداد تسمه هایی که در قسمت جلویی خودرو تعبیه شده اند بیش از دو مور نیست که یکی از آن ها برای چرخاندن دینام و دیگر برای چرخاندن کمپرسور تهیه  هوا ، فرمان هیدرولیک و واتر پمپ می باشد .

این تسمه ها با اولین استارت و همگام با روشن شدن خودرو شروع به چرخش نموده و قطعاتی که به آن ها متصل شده اند را به حرکت وادار می کند . تسمه پروانه که می تواند از تسمه دینام جدا باشد یا به همراه آن باشد ،  باعث به حرکت در آوردن پروانه خودرو در قسمت جلویی و سایر قطعاتی که گفته شد ، به کار می رود . تسمه دینام باعث به حرکت در آمدن دینام خودرو و تبدیل نیروی حرکتی موتور به نیروی الکتریکی می شود که در نهایت این نیرو به باتری انتقال پیدا کرده و سبب شارژ شدن آن می شود .

علائم خراب شدن تسمه دینام یا پروانه :

1- شل شدن تسمه پروانه سبب ایجاد اشکال در کنترل فرمان هیدرولیک خواهد شد .

2- تسمه دینام باعث چرخاندن دینام و شارژ باتری می شود ، در صورت آسیب دیدن آن باتری شارژ نخواهد شد معمولا چراغ باتری در پشت آمپر روشن می گردد .

3- پارگی تسمه پروانه باعث از کار افتادن واتر پمپ و عدم گردش جریان آب در موتور می گردد . به این ترتیب خودرو به سرعت داغ شده و جوش می آورد .

زمان تعویض تسمه دینام و یا پروانه چه موقعی می باشد ؟

پارگی تسمه دینام و تسمه پروانه سریعا در خودرو ایجاد مشکلاتی می شود که راننده را مجبور به متوقف ساختن خودرو و تعویض تسمه آسیب دیده می کند .

برای تعویض تسمه دینام و پروانه زمان مشخصی تعیین نشده است و نمی توان قطعا گفت که پس از طی چند کیلو متر باید این تسمه ها تعویض گردد . تشخیص زمان تعویض این تسمه ها یک امر کاملا تجربی ای می باشد و باید زمانی که خراب شد ، آن را عوض کنید .

نشانه های که معلوم می شود ، تسمه دینام و پروانه خراب است یا نه ؟

1- عدم کار کرد صحیح کولر و تهویه مطبوع

2- نداشتن کنترل مناسب بر فرمان

3- شنیده شدن صدایی شبیه به جیر جیر از بخش موتور

4- چرب شدن تسمه

5- پیدا کردن خاصیت کشسانی در تسمه

6- داشتن پارگی ، خورده شدگی و سائیدگی آن

5 نشانه خرابی تسمه دینام یا تسمه پروانه

1- اتصالات شل یا قطع شده

در صورتی که اتصالات شل یا قطع شده باشند ، باید همه موارد مربوط به دینام را چک کنید . ممکن است تسمه ها مشکلی نداشته باشند و هیچ مورد آشکار دیگری هم دیده نشود ولی باتری خوابیده باشد . در این صورت دینام برق تولید می کند ولی برق تولید شده جایی نمی رود . جریان برقی دینام تولید می کند توسط سیم های بلند و کوتاه منتقل می شود . اگر این قسمت حیاتی درست کار نکند ، برقی که دینام تولید می کند ، نمی تواند مورد استفاده قرار بگیرد .

2- خوابیدن باتری

اگر دینام مشکلی نداشته باشد ، روشن نشدن خودرو علامتی است از این که مشکلی در سیستم استارت خودرو شما به وجود خواهد آمد . وقتی سوئیچ را می چرخانید ، صدای تلق تلق به گوش خواهد رسید ولی هیج اتفاقی نمی افتد . بعد از مدتی ، حتی همان صدا هم قطع می شود . باتری را می تولن با استفاده از اهم متر تست کنید . بیشتر تعمیر گاه ها ابزار هایی برای تست کردن وضعیت و ظرفیت شارژ باتری ها دارند .

3- بینایی ، شنوایی ، بویایی

بینایی : بیشتر مکانیک ها می گویند وقتی مشتری هایشان با مشکلات مربوط به دینام مواجه می شوند ، کاپوت را بالا می زنند تا ببینند آیا تسمه ای در رفته است ، دسته موتور پاره شده یا قسمتی از موتور از کار افتاده است یا خیر .

شنوایی : بیشتر راننده ها نی گویند قبل از این که مشخص شود دینام مشکلی پیدا کرده است یا خیر ، صدای غرغر یا جیغ به گوش می رسد . دینام به وسیله تسمه ای به حرکت در می آید که به فولی سر میل لنگ متصل است .

بویایی : بوی سیم یا لاستیک سوخته ، اغلب مربوط به وجود مشکل در دینام می شود . اگر فولی دینام تراز نباشد و یا نتواند آزادانه بچرخد ، تسمه اصطلاک بیشتری پیدا می کند و باعث می شود بوی لاستیک بلند شده و به مشام شما برسد .

4- چراغ هشدار دهنده

روی صفحه کیلو متر بیشتر خودرو هایی که در دهه اخیر ساخته شده اند ، یک چراغ هشدار دهنده وجود دارد که روشن شدن آن نشان دهنده وجود مشکل در دینام است . اگر دینام با حداکثر توانش کار نکند یا ولتاژ بیش از حد از آن خواسته شود ، ممکن است میزان ولتاژ از محدوده تعیین شده بالا تر یا پایین تر برود و منجر به روشن شدن چراغ شود .

5- چراغ های کم نور

از آن جایی که دینام نیاز های برقی خودرو را تامین می کند ، وقتی کارایی آن پایین بیاید ، دستگاه های برقی هم خوب کار خواهند کرد . در این صورت ممکن است چراغ های جلو و چراغ های روی داشبورد کم نور و یا به شدت پر نور شود .

چند پیشنهاد برای پیشگیری از خرابی تسمه دینام یا تسمه پروانه خودرو

1- فشار دادن پدال گاز و بالا بردن دور موتور تا حدودی 2000 دور در دقیقه در مدت زمان توقف طولانی .

2- خودداری از روشن کردن چراغ ها در زمان های غیر ضرور

3- بازدید مرتب وضعیت شل یا سفت بودن تسمه دینام

4- قرار دادن دور فن کولر در پایین ترین درجه

5- استفاده از باطری هایی که دارای ظرفیت بیشتر هستند .

دینام چیست و چه نقشی در اتومبیل دارد ؟

این قطعه موتور تولید مولد جریان است که از قطعاتی شامل یک پوسته فلزی ، دو عدد بالشتک ، آرمیچر ، بوش ، کلکتور ، فولی و چند قطعه زغال ساخته شده است و جریان مستقیم مورد نیاز برای باتری اتومبیل ، جریان مورد نیاز برای چراغ های جلو ، تجهیزات برقی یا هیدرولیکی و برف پاک کن را تولید می کند . در داخل دینام یک میدان مغناطیسی دارد که وظیفه اش تولید جریان الکتریکی است .

چند نوع دینام وجود دارد ؟

1- دو ذغال که با آفتامات سه قرقره عمل می کند .

2- سه ذغال که با آفتامات یک قرقره عمل می کند .

نسل جدیدی از این قطعه با نام آلترتانور شناخته می شود که بر عکس مدل های قدیمی تر قادر است در دور کند موتور که اتومبیل درجا کار می کند نیز انرژی مورد نیاز برای آن را تامین می کند .

علائم خرابی تسمه دینام در اتومبیل

1- مشکل باطری خودرو : اگر در ابتدای صبح با مشکل خوابیدن باطری رو به رو شدید دو احتمال قوی در این مورد وجود دارد اولا اینکه عمل باطری به پایان رسیده است و دوم اینکه این قطعه دچار مشکل شده است .

2- کم نور شدن چراغ ها : کاهش نور چراغ به معنی ندم برق رسانی صحیح به آن است که نیاز به بررسی دینام دارد .

3- صدا ها و بو های غیر عادی : صدای عجیب از اتومبیل می تواند نشانه ای از خرابی این قطعه باشد . به علاوه رسیدن بوهای عجیب به مشام نیز از عوارض سوختن بالشتک ها یا زغال های آن است .

4- هشدار دینام : در اتومبیل های پیشرفته در صفحه کیلو متر خودرو چراغی به منظور هشدار تعبیه شده است و در صورت اختلال در عملکرد این قطعه چراغ روشن می شود و همچنین ممکن است رادیو بخش ، چراغ های خودرو و یا برف پاکن ، چراغ اخطار دینام روشن شود .

 

مهم ترین عواملی که باعث خرابی دینام می شود ، چیست ؟

1- سوختن سیم پیچ و بالشتک ها : این مشکل به علت استفاده زیاد از دینام رخ داده و نیاز است که این قطعات تعویض شود .

2- آفتامات : این قطعه وظیفه کنترل نوسانات آن را بر عهده دارد ، و مشکل در آن موجب بالا رفتن تعداد نوسانات شده و ممکن است عملکرد آن را خراب کند .

3- مشکل تسمه دینام : شل و یا سفت بودن بیش از اندازه تسمه و یا پوسیدگی آن عامل خرابی این قطعه می شود .

4- از بین رفتن زغال : در اثر استفاده بیش از اندازه از زغال و یا دمای بالای آن این قطعه از دینام تخریب شده و نیاز به تعویض دارد .

چه زمانی باید نسبت به تعویض تسمه دینام و تسمه پروانه اقدام کرد ؟

1- اختلال در کنترل فرمان هیدرولیک : شل شدن این تسمه با ایجاد مشکل در کنترل فرمان هیدرولیک همراه است .

2- روشن شدن چراغ باتری در پشت آمپر : این تسمه وظیفه شارژ باطری را بر عهده دارد و در صورتی که باطری شارژ نشود این چراغ روشن خواهد شد .

3- جوش آوردن خودرو : اگر تسمه دچار مشکل شود ، کار افتادن واتر پمپ و عدن گردش جریان آب با اختلال مواجه شده و خودرو جوش می آورد .

عواقب پاره شدن تسمه تایم در موتور خودرو

با پاره شدن تسمه تایمینگ و یا دنده رد کردن آن در چنین پیشرانه هایی باعث می شود که سوپاپ در زمان نادرستی باز شده و با پیستون ها برخورد می کند .

اگر خودروی شما دارای پیشرانه ای یا همان موتور با تکنولوژی قدیمی تر باشد ، چنین اتفاقی موتور را از کار می انداز ولی آسیب دائمی به آن وارد نخواهد کرد .

انواع تسمه در خودرو ها

1- تسمه تایم :

نام دیگر آن تسمه مار پیچ است که به دلیل شکار کاربرد آن می باشد ، چرا که این تسمه دوره قرقره های متفاوت پیچیده می شود . این تسمه بر عملکرد اجزای متفاوتی نظیر پمپ آب ، فن رادیاتور ، دینام و سیستم تهویه هوا تاثیر می گذارد .

این تسمه که در جلوی موتور قرار دارد بخش مهمی از موتور است که عملکرد قسمت های مختلف را کنترل می کند .

2- تسمه دینام ( پرانه یا مار پیچ ) :

تسمه ی خراب می تواند به این اجزای نیز آسیب وارد کند . همچنین قدرت را به اجزای متفاوتی از موتور مانند سیستم فرمان و سیستم تهویه انتقال می دهد .

اهمیت انتقال نیرو از تسمه دینام به میل لنگ

برای کار کردن ، اتومبیل شما به بیش از یک موتور و گیر بکس نیاز دارد . اجزای جانبی متصل به موتور برای عملکرد آن لازم هستند . نیروی مورد نیاز برای فعالیت تمام این اجزا از طریق تسمه دینام از میل لنگ به این اجزا انتقال می یابد .

چرا باید تسمه دینام را عوض کنیم ؟

تسمه دینام هر بار که موتور روشن می شود ، استفاده می شود  و این عملیات مداوم مقدار زیادی سایش روی آن می گذارد .

همانند هر جز لاستیکی دیگری در یک موتور ، تسمه دینام در معرض گرما قرار می گیرد و در نتیجه در طول زمان فرسوده خواهد شد .

ژنراتور یا آلترناتور چیست ؟

آلترناتور یا ژانراتور بخشس از یک دیزل ژنراتور ، ژنراتور گازی و موتور جوش است ک دقیقا مثل یک اینورتر عمل می کند و انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می کند تا بتوان از آن جریان برق گرفت .

بیشتر بخوانید:

بهترین مارک تسمه تایم خودروی 206 چیست؟

منبع: استاد کار