مجله تخصصی خودرو اخبار خودرو , قیمت خودرو , خرید و فروش خودرو , قیمت ماشین , قیمت اتومبیل
عیب یابی کلاچ خودرو و آموزش تعویض دیسک و صفحه کلاچ
اگر خودرویی که دارید دنده دستی است ، حتماً با سیستمی به نام کلاچ آشنایی دارید . کلاچ قطعه ای است که هنگام تعویض دنده گیربکس را به موتور متصل کرده یا ارتباط این دو را با هم قطع می کند . روش کار استفاده از این سیستم هم بسیار راحت است و با فشردن پدال کلاچ زیر پای خود ، که در سمت چپ پدال ترمز قرار گرفته می توانید سیستم کلاچ را فعال کنید .
گاهی اوقات ، ممکن است در حین رانندگی کلاچ خودرو شما مشکل پیدا کند . چه مشکل از پدال کلاچ باشد یا دیسک کلاچ خراب بشود ، متوجه خواهید شد که با فشردن پدال سیستم کلاچ فعال نمی شود . گاهی اوقات ممکن است به علت شکستن قطعه ای به نام کائوچویی کلاچ ، پدال خراب شود و نتواند در موقعیت اصلی خود قرار بگیرد . اگر این اتفاق ها رخ بدهند ، شما به روش همیشگی قادر به تعویض دنده نخواهید بود .
البته تا زمانی که به تعمیرگاه برسید می توانید به رانندگی با خودرو ادامه دهید . رانندگی یک خودروی دنده دستی بدون استفاده از کلاچ کار نسبتاً سختی است و می تواند آسیب های جدی به گیربکس خودروی شما وارد کند . این کار را فقط باید در مواقع اضطراری و به مدت بسیار کوتاه انجام داد .
بخش اول : تعویض دنده به بالا بدون استفاده از کلاچ
زمانی که شما با یک خودروی دنده دستی رانندگی می کنید و کلاچ خودرو خراب می شود ، شما می توانید به مسیر خود ادامه داده و دنده را بزرگ تر بکنید . تعویض دنده به بالا بدون استفاده از کلاچ کار راحتی نیست و به دلیل این که از کلاچ برای راحت تر کردن تعویض دنده استفاده نمی شود ، باید کمی خشن تر رفتار کنید .
قدم اول: سرعت خودرو را تا نقطه‌ای که دنده را باید عوض کنید افزایش بدهید . این سرعت در هر خودرو متفاوت است .
ولی به طور کلی ، تعویض دنده به بالا بین دور موتورهای 3 هزار تا 3500 توصیه می شود .
قدم دوم: به طور همزمان ، پای خود را از روی پدال گاز برداشته و دنده را خلاص کنید . زمانی که پای خود را از روی پدال گاز برداشته اید ، فشاری روی گیربکس وجود ندارد .
دسته دنده با اندکی تلاش به حالت خلاص در خواهد آمد . اگر برای خلاص کردن دنده بیش از حد صبر کنید ، ممکن است مجبور شوید دوباره دور موتور را افزایش داده و بار دیگر تلاش کنید .
قدم سوم: دسته دنده را به موقعیت دنده بزرگ بعدی ببرید . به عنوان مثال اگر در دنده 3 بودید ، دسته دنده را در موقعیت دنده 4 قرار دهید .
در حالی که دور موتور کاهش پیدا می کند ، فشار اندکی به دسته دنده وارد کنید . زمانی که دور موتور با سرعت گیربکس یکی شود ، دسته دنده به راحتی در موقعیت دنده بعدی قرار خواهد گرفت . اگر دسته دنده را خیلی محکم فشار دهید صدای بدی را از داخل گیربکس خواهید شنید و اگر فشار خیلی کم باشد ، ممکن است موفق به تعویض دنده نشوید .
قدم چهارم: سرعت خودرو را تا تعویض دنده بعدی افزایش دهید . به محض این که دسته دنده در موقعیت دنده بعدی قرار گرفت ، سریعاً با فشردن پدال گاز سرعت خودرو را افزایش دهید .
به این روش ، می توانید دنده خودرو را حین رانندگی ، بدون استفاده از کلاچ بزرگ کنید .
بخش دوم : تعویض دنده به پایین بدون استفاده از کلاچ
تقریباً همانند تعویض دنده به بالا ، می توانید بدون استفاده از کلاچ هنگام رانندگی دنده را کوچک کنید . چون کلاچ خودرو خراب شده یا استفاده نمی شود ، با استفاده از پدال گاز قادر خواهید بود تا کاهش سرعت خودروی خود را کنترل کنید .
قدم اول: با برداشتن پا از روی پدال گاز ، سرعت خودرو را کاهش دهید . سرعت خودرو به آرامی کم خواهد شد .
قدم دوم: زمانی که دور موتور بین 1200 تا 1500 دور در دقیقه است ، دسته دنده را از موقعیت دنده ای که در آن قرار دارد خارج کنید . اکنون دسته دنده در حالت خلاص قرار دارد .
برای این کار گاهی اوقات باید به میزان بسیار کمی هنگام خارج کردن دسته دنده ، پدال گاز را فشار دهید . حدوداً فقط یک ثانیه پدال را به آرامی فشار دهید تا این فرآیند راحت تر انجام شود . با این کار فشار از روی گیربکس برداشته می شود و شما می توانید دنده را خلاص کنید .
قدم سوم: دور موتور را تا حدود 3 هزار دور در دقیقه افزایش دهید . باید دور موتور با آن عددی که همیشه در دنده کوچک تر هست هماهنگ شود .
به عنوان مثال ، اگر در دنده سوم هستید و می خواهید به دنده دو بروید ، حدوداً 1200 دور در دقیقه دنده سوم برابر با 2500 دور در دقیقه در دنده دوم .
قدم چهارم: دسته دنده را به موقعیت دنده کوچک تر ببرید . با یک فشار ملایم آن را در همان حالت نگاه دارید .
همانند بزرگ کردن دنده ، فشار بیش از حد موجب ایجاد صدا از گیربکس و فشار کم باعث از دست دادن زمان مناسب برای تعویض دنده خواهد شد .
قدم پنجم: اجازه دهید دور موتور کاهش پیدا کند . زمانی که سرعت موتور با سرعت گیربکس در دنده ای که می خواهید هماهنگ شد ، دسته دنده در موقعیت دنده کوچک تر جا خواهد گرفت .
با استفاده از پدال گاز ، سرعت خودرو را حفظ کرده یا بدون فشردن آن ، اجازه دهید خودرو تا زمان تعویض دنده بعدی سرعتش کم تر شود .
زمانی که خودرو متوقف شد ، دیگر از این روش نمی توانید استفاده کنید . این روش فقط زمانی که در حال حرکت هستید قابل استفاده است و راهی برای درگیر کردن دنده یک بدون استفاده از کلاچ در حالت توقف کامل وجود ندارد .
رانندگی با یک خودرو دنده دستی بدون کلاچ فقط وقتی امکان پذیر خواهد بود که خودرو در حال حرکت باشد . اگر خودرو شما متوقف شده و کلاچ از کار افتاده است ، این روش به کار شما نخواهد آمد . هر از چند گاه یک بار سیستم کلاچ خود را توسط یک مکانیک ماهر مورد بررسی قرار دهید تا دچار دردسرهایی مانند رانندگی بدون کلاچ نشوید .
روش اول : همراه با هزینه اولیه ، معقول ترین گزینه
یک روش برای تعویض دنده در گیربکس های دستی بدون استفاده از کلاچ ، تعویض سیستم کلاچ مکانیکی خودرو با انواع موسوم به برقی است ، با این کار گیربکس دستی خودرو تبدیل به یک نمونه نیمه اتوماتیک می شود که هنگام تعویض دنده اقدام به درگیری کلاچ می نماید . این مورد در اکثر خودروهای با گیربکس دستی قابل نصب است و حتی نمایندگان دو خودروساز ( بخوانید مونتاژ کار ) کشور نیز اقدام به نصب این سیستم روی خودرو های خود می کنند . با این روش استهلاک صفحه کلاچ کاهش می یابد ، درنتیجه هزینه تعویض این قطعه مصرفی نیز کاهش خواهد یافت .
یکی از این خودرو سازان سازنده پراید اتوماتیک است که از نمونه های کمی پیشرفته تر این فناوری استفاده می کند درواقع خودرویی نیمه اتوماتیک است . در این سیستم با استفاده از دکمه ای که عموماً روی دسته دنده نصب می شود اقدام کلاچ گیری می کنند . این گزینه برای افرادی که روزانه مدت زمان زیادی را در شهر رانندگی می کنند ، همچون رانندگان تاکسی و یا کسانی که از مشکلات ستون فقرات یا پا رنج می برند توصیه می شود .
روش دوم : بدون هزینه اولیه ، بعضاً با هزینه سنگین ثانویه
روش دوم تعویض دنده بدون کلاچ نیازی به نصب یا تعویض هیچ قطعه ای در خودرو ندارد . این روش برای افرادی که می خواهند آن را روی خودروهای صفر چند ده میلیونی خود امتحان کنند توصیه نمی گردد . برای انجام بی نقص این روش به تمرین نیاز است و تعویض های اشتباه مکرر در این روش منجر به مراجعه به تعمیرگاه و تعویض دنده برنجی گیربکس و بعضاً بلبرینگ‌ها خواهد شد . این روش نیز همچون روش قبل باعث کاهش استهلاک صفحه کلاچ می شود .
همه می دانیم که پس از انتخاب دنده سبک تر و تعویض دنده ، دور موتور خودرو کاهش می یابد و برعکس پس از تعویض دنده به دنده سنگین تر ، دور موتور خودرو افزایش خواهد یافت . برای تعویض دنده در این روش ، ابتدا گیربکس را خلاص می کنیم ، سپس منتظر می‌مانیم تا دور موتور کاهش یابد پس از آن با کمی فشار ( با کمی فشار خیلی کم ) دنده را سبک تر می کنیم ، دنده باید بدون صدا تعویض شود . تأکید می کنم دنده باید بدون صدا تعویض شود ، شنیدن صدا از گیربکس هنگام تعویض دنده ناشی از سایش دنده ها به هم است و باعث خرابی گیربکس خواهد شد . این مراحل باید حدود یک تا دو ثانیه به طول بیانجامد ( همچون مواقع عادی بدون فکر کردن ) ، در غیر این صورت امکان از دست رفتن کنترل خودرو وجود خواهد داشت . ( برای تمرین این روش به هیچ عنوان از مسیرهای عمومی استفاده نکنید . )
کاربرد و چگونگی عمل کلاچ
کلاچ در واقع وسیله ای برای قطع یا وصل کردن است که در سیستم های انتقال نیرو به کار می رود . به طور کلی این سیستم ها جهت استفاده از توان و نیروی تولید شده در موتور به شکلی دیگر یا در محلی دیگر مورد نیاز می باشند . برای آن که بتوان بر روی این انتقال نیروی کنترلی را اعمال کرد ، ساده ترین راه استفاده از کلاچ می باشد تا هر زمان که نیاز به توقف یا برقراری دوباره انتقال نیرو باشد ، این عمل انجام می شود .
ساختار ساده و اساس کار یک کلاچ صفحه ای
این نوع کلاچ یک اتصال اصطکاکی میان موتور اتومبیل به عنوان منبع تولید توان و جعبه دنده اتومبیل برقرار می کند . در حالی که کلاچ اتومبیل درگیر است توان از موتور به جعبه دنده و از آنجا به چرخ ها انتقال می یابد . ولی گاهی لازم می شود که دنده مورد استفاده در جهبخ دنده خودرو بر حسب شرایط جاده و سرعت حرکت تغییر یابد . برای آن که به توان موتور از چرخ دنده های موجود در جعبه دنده جدا شود . برای قطع کردن این ارتباط توان میانی جعبه دنده و موتور از کلاچ استفاده می شود . این کار برای راننده اتومبیل می تواند به راحتی فشار دادن یک پدال به کمک پای چپ خویش باشد .
قطعات کلاچ شامل چه چیزی های می شود :
1- نرم کننده کلاچ
2- صفحه کلاچ
3- دیسک کلاچ
4- پدال
5- دو ساخه کلاچ
6- بلبرینگ کلاچ
به صفحه کلاچی که با مایع روغنی روغن کاری شده باشد اصطلاحا صفحه کلاچ خیس و در غیر این صورت به آن صفحه کلاچ خشک می گویند .
سیستم کلاچ در خودرو های مختلف دنده دستی بر اساس نحوه عملکرد آن که به 3 دسته تقیسم می شود که آن ها روغنی ، سیمی و اهرمی می باشد . سیستم کلاچ شبیه به سیم ترمز می باشد که کلاچ و ترمز باهم ارتباط دارند . این سیم به یک اهرم در بخش انتهایی کلاچ متصل بوده و کشیدن شدن آن باعث می شود تا خودرو به حالت خلاصی وارد و آماده تعویض شود .
ترمز یکی از مهم ترین قطعات در خودرو می باشد که اگر نباشد ، ماشین خطرناک ترین سواری دنیا می باشد . پس همیشه یکی از قطعاتی که در لحظه روشن شدن خودرو باید از سلامت آن مطمعن شوید ، ترمز خودرو می باشد .
علائم خرابی سیم کلاچ
1- پس از رها کردن پدال کلاچ ، سیستم کلاچ همچنان درگیر می باشد .
2- کلاچ خالی شده و دیگر کار نمی کند و در نهایت بریده می شود .
3- با فشردع پدال کلاچ ، خودرو به صورت خلاص شده و به سختی می توان کلاچ بگیرید .
4- کلاچ پایین تر از حد معمول عمل می کند و باید پدال ترمز را بیشتر فشار دهید .
5- کلاچ بالاتر از حد معمول عمی می کند و باید با نوک پا آن را فشار دهید .
6- پدال کلاچ بسیار سفت شده و به سختی بالا و پایین می رود .
7- پدال کلاچ بسیار شل شده و با کوچیک ترین فشار به سمت پاینن حرکت می کند .
بیشتر بخوانید:
