سقف کانورتیبل یا جمع شونده خودرو چگونه کار می ‌کند ؟

سقف کانورتیبل یا جمع شونده خودرو چگونه کار می ‌کند ؟

سقف‌ های کانورتیبل علاوه ‌بر ظاهر جذاب ، پیچیدگی ‌های مهندسی فراوانی دارند . عبور باد از میان موها و حس جریان هوای اطراف باعث می ‌شود لذت جاده و مناظر دوچندان شود . این حس خوشایند تنها یکی از مزایای هیجان ‌انگیز نشستن در یک خودروی کانورتیبل ( روباز یا سقف جمع ‌شونده ) است . خودروی کانورتیبل ظاهری جذاب و اغلب جوان ‌پسند دارد که به‌لطف سقف متحرک می ‌تواند تجربه‌ های هیجان‌ انگیزتری نسبت به خودروهای معمولی رقم بزند .

سقف کانورتیبل

ساختار

طراحی یک خودروی روباز به‌سادگی بریدن سقف و نصب پارچه‌ ای تاشو نیست . حقیقت این است که سقف در یک خودروی معمولی برای تأمین امنیت و استحکام ساختار شاسی خودرو حیاتی است . در حالت استاندارد سقف مانع پیچش و خم‌ شدن خودرو می ‌شود و طراحی خودرویی بدون سقف مانند طراحی یک پل معلق بدون استفاده از کابل است . خودروی بدون سقفی که از لحاظ ساختاری استحکام کافی نداشته باشد ، پیچ ‌و تاب می ‌خورد و درنتیجه فرمان ‌پذیری ضعیفی دارد . برای مثال هنگام عبور از روی سرعت‌ گیر ( خصوصا در صورت عبور قطری و مورب ) بدنه‌ ی خودرو به‌ طور کاملا ملموس دچار پیچش خواهد شد .

برای حل این معضل ، ساختار یک خودروی کانورتیبل باید به‌ طور قابل ‌توجهی استحکام یابد و بدنه ‌ی خودرو باید با سازه ‌های سنگین تقویت شود که همین امر باعث می‌ شود اغلب خودروهای کانورتیبل نسبت به نسخه ‌های استاندارد سنگین ‌تر باشند .

آیرودینامیک

به‌ طور معمول خودروهای کانورتیبل در حالتی که سقفشان جمع شده است ، نسبت به نسخه ‌های استاندارد ، ویژگی ‌های آیرودینامیکی ضعیف ‌تری دارند . وجود یک سقف کشیده باعث می‌ شود ، هوا به ‌صورت جریان آرام در اطراف خودرو جریان یابد و درنتیجه ضریب درگ کاهش می‌ یابد . با این حال ، با پرداختن به جزئیات مهندسی می ‌توان خودرویی روباز ساخت که در حالت بدون سقف نیز از لحاظ آیرودینامیکی مناسب باشد .

یکی از این جزئیات ، استفاده از شیشه ‌ای کوچک در عقب پشت ‌سری‌ های صندلی است . شاید به ‌صورت تصادفی خودروهای کانورتیبلی را دیده باشید که موهای سرنشینانش به سمت جلو ( خلاف جهت حرکت خودرو و وزش باد ) حرکت می‌ کند . دلیل این است که جریان هوا باسرعت از روی شیشه ‌ی جلو عبور می ‌کند و در برخورد با جریان آرام هوای داخل کابین بخشی از آن سرعت خود را از دست می ‌دهد . با ازدست ‌دادن سرعت این جریان آشفته شده و یک طوفان افقی کوچک ایجاد می‌ کند که در کابین خودرو به حرکت درمی ‌آید و آن صحنه ‌ی عجیب را رقم می‌ زند . تعبیه‌ ی یک شیشه‌ ی کوچک در قسمت عقب راه نفوذ هوای آشفته به درون کابین را سد می ‌کند و درنتیجه کابین ساکت ‌تر و سرنشینان آسایش بیشتری خواهند داشت . به‌ علاوه ، خودرو از لحاظ آیرودینامیکی عملکرد بهتری خواهد داشت . برای نمونه لکسوس SC430 در حالت سقف بسته و سقف باز تقریبا ویژگی ‌های آیرودینامیکی یکسانی دارد .

سقف پارچه ‌ای یا نرم

هوندا S2000 رودستر نمونه ‌ای از یک خودروی روباز معمولی است . سقف کانورتیبل این خودرو نیمه ‌خودکار است ؛ به این معنی که برای باز و بسته کردن آن راننده باید گیره‌ های تعبیه ‌شده روی شیشه ‌ی جلو را باز و بسته کند و سپس با فشردن یک دکمه سقف پارچه‌ ای به‌ آرامی باز می ‌شود . در صورتی که شیشه‌ های خودرو بالا باشند ، قبل از بازشدن سقف ابتدا شیشه‌ ها به ‌طور خودکار پایین رفته سپس فرایند بازشدن سقف آغاز می ‌شود . سقف پارچه ‌ای به ‌واسطه ‌ی یک مکانیزم جمع‌ کننده تا می ‌شود و در صندوق عقب قرار می‌ گیرد .

سقف کانورتیبل

در هوندا S2000 دو موتور الکتریکی در دو طرف پایه‌ های سقف وظیفه‌ی به ‌کار انداختن مکانیزم جمع‌ کننده را برعهده دارند . اتصال موتورها با سازه ‌ی سقف از طریق یک جفت چرخ ‌دنده و میله‌ ی واسط صورت می ‌گیرد . مسیر حرکت و محل قرارگیری سازه در هر لحظه به‌ طور دقیق توسط سازه‌ ی سقف تعیین می‌ شود . اتصالی قیچی شکل که توسط اتصال بازوهای فلزی توسط پین ساخته شده ، با باز و بسته‌ شدن خود سقف پارچه‌ ای را باز یا تا می ‌کند . به‌ محض باز شدن سقف گیره‌ های تعبیه‌ شده روی شیشه‌ی جلو محکم شده و کل سازه را محکم می‌ کند .

جنس شیشه‌ ی عقب در خودروهای کانورتیبل مختلف تفاوت دارد ؛ برای مثال در هوندا S2000 شیشه‌ ی عقب از جنس پلاستیک شفاف است و برای کاهش حجم سقف هنگام باز شدن این پلاستیک نیز تا می‌ شود . در خودروهای مدرن ‌تر امروزی شیشه‌ی عقب دیگر از جنس پلاستیک ساخته نمی‌ شود و البته قابل تاشدن نیست .

سقف فلزی

لکسوس SC430 یک خودروی کانورتیبل مجهز به سقف فلزی است . کابین این خودرو در حالت عادی ساکت است و ساختار مستحکم خودرو کاملا حس می‌ شود . به ‌محض فشردن یک دکمه سقف خودرو باز شده و سطح دیگری از لذت سواری به سرنشینان منتقل خواهد شد . سقف این خودرو هنگام باز شدن به دو نیمه تقسیم می ‌شود و در نهایت در قسمت عقب خودرو درون محفظه ‌ای مشترک با صندوق عقب جای می ‌گیرد . درست مانند هوندا S2000 در این خودرو نیز ابتدا شیشه ‌ها پایین می‌ رود ، سپس فرایند باز شدن سقف آغاز می ‌شود . پس از پایین ‌رفتن شیشه ‌ها در صندوق عقب از قسمت انتها ( نزدیک به ستون ‌های انتهایی سقف ) بالا می ‌آید ، سپس سقف به دو نیمه تقسیم شده و جمع می ‌شود . با قرار گرفتن سقف درون محفظه‌ ی پیش ‌بینی‌ شده در صندوق عقب بسته می‌ شود . نکته‌ ی قابل ‌توجه در مورد این خودرو قابلیت استفاده از صندوق عقب با وجود فضای کم موجود پس از قرارگیری سقف در آن است .

باتوجه به اینکه مکانیزم سقف کانورتیبل این خودرو کاملا خودکار عمل می ‌کند ، در مقایسه با هوندا S2000 و خودروهای قدیمی‌ تر پیچیدگی‌ های فنی بیشتری دارد . برای مثال باتوجه به اینکه گیره‌های مختلفی باید به ‌طور خودکار باز و بسته شوند ، عملگرها و موتور های هیدرولیکی و الکتریکی مختلفی در این خودرو تعبیه شده ، اما در نهایت اساس مکانیزم اصلی برای باز و بسته ‌کردن سقف مشابه هوندا S2000 است .

تاریخچه سانروف

در اوایل دهه 1920 میلادی ، برخی خودرو‌ها تنها دارای سقف آهنی در قسمت عقب بودند و سرنشینان ردیف جلو هیچ گونه پوششی را در بالای سر خود مشاهده نمی‌ کردند . اینگونه از اتومبیل‌ ها که به coupe de  villa  یا  sedanca de villa شهرت داشتند ، بیشتر مخصوص افراد متمولی بودند که قصد فخر فروشی داشته و می‌ خواستند برخورداری ‌شان از راننده شخصی را به رخ بکشند ؛ به همین دلیل بود که بسیاری از رانندگان شخصی ( شوفر ها ) که به افراد ثروتمند خدمت می‌ کردند ، یونیفرم‌ های شیک بر تن می‌ نمودند .

در اواخر دهه 1920 میلادی گونه ‎ای از سقف‌ های فلزی اختراع شدند که نیمی از آن‌ ها به درون شکاف موجود در نیمه دیگر حرکت می ‌کرد و داخل آن پنهان می ‌شد . مدتی بعد ، در سال‌های ابتدایی دهه 1930 میلادی ، خودرو‌های سدان با سقف تمام فلزی وارد بازار شدند ؛ به منظور بهره بردن این خودرو‌ها از شرایطی نظیر انواع coupe de villa ، پنل‌ های فلزی یا پارچه ‌ای جمع شونده به سقف این اتومبیل ‌ها اضافه شد ؛ همچنین در این دهه ، گروه خودرو سازی ام جی انگلستان از یک سانروف فلزی متحرک با قطعات شیشه‌ ای ثابت رونمایی کرد . در سال 1934 نیز اولین سقف شیشه‌ ای در خودرو‌ها مورد استفاده قرار گرفت .

مونروف چیست ؟

پس از آشنایی با سانروف نوبت به مونروف می‌ رسد. مونروف چیست؟ مونروف به وسیله کمپانی فورد برای اولین بار در دهه 70 میلادی به بازار معرفی و عرضه شد . اگر چه سانروف می‌ تواند فلزی و تیره رنگ باشد ، اما این در مورد مونروف صدق نمی‌ کند . جنس مونروف‌ ها از شیشه یا طلق‌ های نسبتا روشن است . به این ترتیب راننده و سر نشینان می‌ توانند فضای بالای سر خود را از درون آن ببینند .

البته مونروف همچون سانروف قابلیت باز شدن دارد و به راحتی می‌ توانید از جریان هوای تازه لذت ببرید . لازم به ذکر است که مونروف نسبت به سانروف کم ‌تر باز می‌ شود . با استفاده از مونروف می‌ توانید سقف پانورامای خود را داشته باشید و از دیدن منظره بالای سرتان لذت ببرید . مونروف‌ ها نیز به صورت دستی و برقی دیده شده و بین سطح خارجی و داخلی سقف خودرو تعبیه می ‌گردند .

تفاوت سانروف و مونروف

اکثر افراد تصور می‌ کنند ، سانروف و مونروف تفاوتی با یکدیگر ندارند و هر دو را یکی می ‌پندارند ، اما این تصور غلط است . تفاوت چشم گیری بین این دو وجود ندارد ، ولی تفاوت های جزئی دارد که شامل موارد زیر است :

1- سانروف ها می ‌توانند به صورت کامل باز شوند ، اما مونروف ‌ها کامل باز نمی‌ شوند و تنها قسمتی برای عبور جریان هوا وجود خواهد داشت .

2- سانروف ‌ها می توانند روشن بوده یا از جنس طلق تیره رنگ انتخاب شوند و شما نتوانید در صورت بسته بودن آن ‌ها ، فضای بیرون را مشاهده کنید . اما در خصوص مونروف اوضاع فرق می ‌کند و این قطعه همیشه از طلق یا شیشه کاملا روشن ساخته شده و قابلیت مشاهده بیرون را چه در حالت باز ، چه در حالت بسته ایجاد می ‌کند .

سقف کانورتیبل

سقف پانوراما

سقف پاناروما در حقیقت نوع پیشرفته‌ تر سقف ‌های مونروف به حساب می ‌آید که برای اولین بار در سال 2008 توسط شرکت شورولت بر روی خودروهای مدل کروز قرار گرفت . سقفی شیشه‌ ای را که از قسمت عقب تا جلوی سقف کشیده شده باشد تا سرنشینان دید کاملی از فضای بالای سری داشته باشند ؛ سقف پاناروما می ‌گویند .

تا اینجای کار سانروف و مونروف در حقیقت فضای بالای سر سرنشینان جلو را پوشش می ‌دادند و لذت زیادی را از تابش نور خورشید و چشمک ستارگان نصیب کسانی ‌که روی صندلی عقب نشسته بودند نمی ‌کردند . به همین دلیل کمپانی‌ های خودروسازی آمدند و سقف را کاملا برداشتند و به جایش از یک شیشه ایمنی ضخیم با قطر معمولا 5 سانتی‌ متر و برخوردار از پلی ‌کربنات برای جذب 60 درصد از اشعه‌ های مضر خورشید استفاده کردند . به این ترتیب آپشنی که آن را با عنوان سقف پانورامیک می‌ شناسیم متولد شد .

بدون شک سرنشینان خودروهایی که از سقف پانوراما بهره می برند لذت خاصی را در روز و شب خواهند برد ( در زمان حضور در خودرو ) چرا که در روز شاهد زیبایی های تابش خورشید هستند و حتی با باز کردن سقف پانوراما در هوای گرم تابستان از نسیم دلنشین عبوری از سقف خودرو خود لذت خواهند برد و در تاریکی شب از زیبایی ستاره ها بهره مند خواهند شد . مخصوصا اگر محل عبوری آن ها در کویر خشک باشد .

البته در ابتدا سقف پانورامیک در حقیقت تنها دو سانروف پشت سر هم بود ، یعنی خودرو سازان آمده بودند و یک سانروف اضافه برای سرنشینان عقب خودرو در نظر گرفته بودند . دو سانروف که توسط یک تیر سازه‌ ای از یکدیگر جدا می‌ شدند . بعد ترها اما سقف شیشه ‌ای با یک درز انقطاع کوچک آمد و در برخی از خودروها هر دو قسمت جلو و عقب این سقف پانورامیک مثل سانروف حرکت می ‌کرد و باعث می‌ شد سقف بالای سر سرنشینان آسمان باشد . البته در بیشتر خودروهای مجهز به سقف پانورامیک تنها تکه جلویی قابلیت حرکت و باز شدن دارد .

مقایسه تفاوت سانروف و پانوروما و مونروف

همان طور که در بالا گفته شد ، هر سه نوع سقف سانروف ، مونروف و پانوروما برای باز کردن دریچه ‌ای رو به آسمان برای سرنشینان خودرو طراحی و ساخته شده ‌اند و هر کدام به نحوی برای رسیدن به این هدف کمک می ‌کنند . از دیگر اهداف آن ایجاد روزنه‌ ای جدید برای ورود هوا به اتاقک است .

از تفاوت سانروف و مونروف به جز اشاره کردن به جنس و شفافیت آن ‌ها ، می ‌توان گفت که سانروف تماماً باز می‌ شود ؛ در حالی که مونروف با وجود آن که باز می ‌شود و امکان ایجاد جریان هوا را ممکن می‌ سازد ولی مانند سانروف کاملاً باز نمی‌ شود و فقط قسمتی از جای خود برای عبور هوا حرکت می‌ کند . پس اختلافات بین این دو نوع از سقف خودرو ، می ‌تواند به عنوان تفاوت سانروف و پانوروما نیز لحاظ شود .

بیشتر بخوانید:

همه چیز درباره دلایل استارت خوردن و روشن نشدن ماشین

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.