بررسی کامل مشخصات فنی موتور های جدید ایران خودرو

بررسی کامل مشخصات فنی موتور های جدید ایران خودرو

موتور ملی سه سیلندر ایران خودرو که به ( موتور سه استوانه ) معروف شده و با کد FX3  شناخته می‌ شود ، قرار است از زمستان سال 1401 نسخه یک لیتری ‌اش وارد مرحله تولید انبوه شود . همچنین نسخه 1.3 لیتری آن نیز از زمستان 1402 تولید خواهد شد .

ایران خودرو

موتور ملی سه استوانه ایران خودرو ، طی سال ‌های آینده و بتدریج ، روی اکثر محصولات این شرکت قرار خواهد گرفت . دلیل این موضوع ، به قابلیت بالای انطباق ‌پذیری موتور FX3 برمی‌ گردد چرا که ایران خودرو گفته از نسخه‌ های مختلف این موتور ، می ‌توان در خودروهای سگمنت A ، سگمنت B ، کراس ‌اورها (CUV ) و حتی شاسی‌ بلند ها (SUV ) نیز استفاده کرد .

خانواده موتور FX3 ایران خودرو ، قرار است در 4 نسخه مختلف ، به تولید انبوه برسند که دو نسخه آن ، پایه گاز سوز بوده و دو نسخه دیگرش نیز بنزینی هستند . در جدول زیر ، مشخصات این 4 نسخه مختلف را مشاهده می‌ کنید :

کد موتور 3F0N 3F3N 3F3L 3F3H
آلایندگی یورو 6 یورو 6 یورو 6 یورو 6
سوپاپ 12 12 12 12
نوع سوخت بنزین بنزین CNG CNG
نوع تنفس طبیعی توربو توربو توربو
حجم موتور 1048 CC 1299 CC 1299 CC 1299 CC
فشار موثر ( BMEP ) 11.8 bar 11.8 bar 17.9 bar 23.9 bar
قدرت 72 hp 87 hp 120 hp 148 hp
گشتاور 98 nm 122 nm 185 nm 240 nm

اطلاعات جدول فوق ، براساس داده‌ های رسمی ایران خودرو است :

هنوز سگمنت موردنظر ایران خودرو برای این چهار نسخه موتور FX3 مشخص نشده است . ضمن اینکه طبق گفته ‌های ایران خودرو ، گیربکس مورد استفاده در برخی از این موتور ها ، یکسان نخواهد بود .

رونمایی موتور ملی سه استوانه

آقای مقیمی ( مدیرعامل ایران خودرو ) در تاریخ 29 دی ‌ماه ، برای نخستین ‌بار از موتور 3 استوانه ایران خودرو رونمایی کرد . در این مراسم که با حضور وزیر صمت و وزیر نفت برگزار شده بود ، آقای مقیمی با اشاره به گیربکس جدید 6 سرعته ایران خودرو ، خبر داده که تولید انبوه آن در بهمن 99 آغاز می ‌شود .

آقای مقیمی همچنین گفته که در دهه فجر 99 ، موتور های XU7 و EF7 بهینه شده ، رونمایی می‌ شوند که مصرف سوخت آنها حدود یک لیتر کاهش یافته است . مدیرعامل ایران خودرو ، گریزی هم به محصولات جدید این شرکت زده و گفته که تولید رانا پلاس با سقف پانوراما ، از بهمن ماه 99 تولید خواهد شد . ضمن اینکه تولید تارا برقی نیز در دستور کار این شرکت، قرار گرفته است .

ساخت محصولات ایرانخودرو با موتور 3 سیلندر

آقای مقیمی ، مدیرعامل ایران خودرو ، خبر داده که اولین محصول این شرکت با موتور 3 سیلندر ( معروف به موتور 3 استوانه ) ساخته شده و ایران خودرو برای رونمایی آن در تاریخ 23 دی ‌ماه آماده است .

با اینکه هنوز مشخص نیست که این موتور 3 استوانه ، روی کدامیک از محصولات ایران خودرو جانمایی شده ، اما از آنجایی که این محصول جدید با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و همچنین سازمان ایدرو ( گسترش و نوسازی صنایع ) ساخته شده است ، به نظر نمی‌ رسد که ایران خودرو برای تولید انبوه آن آمادگی داشته باشد .

آنطور که آقای مقیمی خبر داده ، طراحی این خودرو با موتور 3 استوانه ، با هدف رسیدن به مصرف 5 لیتر در 100 کیلومتر ، انجام شده است .

مشخصات موتور TU5 پلاس ایرانخودرو

در حاشیه مراسم رونمایی تارا ایران خودرو که با حضور مدیرعامل این شرکت و وزیر صمت در 29 آذر ماه 99 برگزار شد ، باخبر شدیم که ایران خودرو ، نام موتور تارا را از EC5 به TU5 پلاس تغییر داده و تولید انبوه آنرا نیز شروع کرده است . حالا سوال اینجاست که آیا تفاوتی بین این دو موتور وجود دارد ؟

جواب منفی است . ایران خودرو صرفا بدلیل مسائل داخلی‌ سازی ، ترجیح داده که از نام جدید +TU5 بجای نام EC5 استفاده کند . حتما می ‌دانید که موتور TU5 پلاس ، نسخه ارتقایافته TU5 است که هم قدرت و گشتاورش بیشتر شده و هم آلایندگی آن ، بهبود یافته است .

نوع موتور TU5 TU5 پلاس
قدرت 105 اسب بخار 110 اسب بخار
دور موتور در حداکثر قدرت 5800 6000
گشتاور 142 نیوتن متر 150 نیوتن متر
دور موتور در حداکثر در گشتاور 4000 4800
آلایندگی یورو 4 بهینه یورو 5

اطلاعات جدول فوق ، از وب سایت ایران خودرو گرد آوری شده است :

آقای مقیمی ، مدیرعامل ایران خودرو ، در مراسم افتتاح خط تولید موتور TU5 پلاس گفته بود که +TU5 نخستین موتور تولید داخل است که پمپ روغن آن ، با فناوری متغیرسازی میزان روغن ‌خروجی ساخته شده است . بنابراین امکان کنترل فشار روغن در مواقع غیرضروری در این موتور وجود دارد که همین موضوع باعث کاهش مصرف سوخت و افزایش راندمان موتور TU5 پلاس شده است . همچنین تکنولوژی زمان ‌بندی متغیر سوپاپ‌ ها یا CVVT مزیت دیگر +TU5 نسبت به TU5 است .

مصرف سوخت موتور TU5 پلاس ، در خودروهای مختلف ، متفاوت خواهد بود اما باید بدانید که ( تارا دنده ‌ای ) با این موتور جدید ، حدود 7 لیتر در سیکل ترکیبی می‌ سوزاند .

بعد از تارا ، دومین محصول ایران خودرو که با موتور TU5 پلاس عرضه خواهد شد ، رانا پلاس پانوراما خواهد بود .

برنامه تولید موتور سه استوانه ایران خودرو

آقای رجبعلی ، مدیرعامل شرکت ایپکو ، در تاریخ 20 مهر ماه خبر داده که موتور 3 سیلندر توربوشارژ ایران خودرو ، تا 5 سال آینده ، جایگزین تمام موتورهای فعلی محصولات ایران خودرو می‌ شود .

تولید این موتور جدید که به موتور 3 استوانه نیز معروف است ، در واقع همان نسل دوم موتورهای EF ایران خودرو است که با اهداف زیر ، طراحی و تولید شده‌ اند :

1- بهبود استاندارد آلایندگی

2- کاهش یک لیتری مصرف سوخت

3- بهبود قدرت به میزان 15 اسب بخار

4- بهبود گشتاور به میزان 30 نیوتن متر

نخستین نمونه آزمایشی این موتور ، قرار است در زمستان 99 به تولید برسد اما تولید انبوه آن از اواخر سال 1401 در ایران خودرو شروع می ‌شود و سپس طی 4 سال و حداکثر تا پایان سال 1405 ، جایگزین تمام موتورهای فعلی ایران خودرو خواهد شد .

خانواده دنا پلاس ، سدان جدید K132 و همچنین کراس‌اور K125 ایران خودرو ، اولین محصولاتی هستند که با این موتور جدید ، روانه بازار خواهند شد .

مشخصات موتور XU7 پلاس

آقای رجبعلی ، مدیرعامل شرکت ایپکو ، در تاریخ 31 شهریور ماه خبر داده که تا اواخر مهر ماه 99 حدود 50 دستگاه از موتور XU پلاس در ایران خودرو مونتاژ خواهد شد و در صورت تکمیل خطوط مونتاژ آن ، تولید انبوه این موتور جدید از اواخر سال 99 آغاز خواهد شد .

در موتور جدید XU پلاس ، استاندارد آلایندگی موتور به یورو 5 ارتقا یافته است . ضمن اینکه مصرف سوخت آن نیز 1.2 لیتر کاهش یافته است . نکته جالب دیگر اینکه حداکثر گشتاوری تولید موتور XU پلاس حالا دارای منحنی یکنواخت‌ تری شده و از حالت قله ‌ای خارج شده است .

موتور XU پلاس ایران خودرو قرار است از سال 1400 روی نسخه ‌های پایه ‌ای پژو پارس سال ، سمند سال و سورن سال نصب شود .

مشخصات موتور EC5 ایران خودرو

در سال 1998 شرکت پژو سیتروئن موتورهای TU را جایگزین موتور های XU قرارداد . موتورهای TU با نسل پیشین خود ، در معماری سرسیلندر تشابه داشتند ولی موتورهای XU برپایه‌ زنجیر زمان ‌بندی سوپاپ و سیلندر طراحی شده بودند که این تکنولوژی در موتور های TU با تسمه جایگزین شد .

موتورهای TU دیزلی با قرار گرفتن حرف D در کنار کد موتور ، مشخص می‌ شدند و به ‌طور کلی تا سال 2014 قلب تپنده‌ بسیاری از مدل‌ های پژو و سیتروئن بودند .

کمپانی پژو سیتروئن برای جایگزین کردن TUها از موتورهایی با کد EB و موتورهای Prince ، که با همکاری با شرکت ب‌ ام‌ و ساخته شده بودند ، استفاده کرد و برای بازار مصرف روسیه ، چین ، آمریکای لاتین و شمال آفریقا موتورهای  TU را با نام EC ، که با تغییراتی در سیستم مکش و گردش روغن بهینه‌ سازی شده بود ، معرفی کرد .

اخبار بسیاری حاکی از آن است که موتور EC5 ، که پیشتر با مدل پژو 301 وارد کشورمان شد و سپس همراه پروژه‌ی k132 ایران ‌خودرو قرار است روانه‌ ی بازار شود ، جایگزین موتور TU5 نصب شده روی پژو 207 خواهد شد .

کد موتور TU5 EC5
حجم موتور 1587 سی سی 1587 سی سی
نسبت تراکم 10.5 بر 1 11 بر 1
قدرت 105 اسب بخار در دور موتور 5800 114 اسب بخار در دور موتور 5800
گشتاور 142 نیوتن متر در دور موتور 4000 150 نیوتن متر در دور موتور 4000
استاندارد آلایندگی یورو 3 یورو 5

ایران خودرو

CVVT چیست ؟

تفاوت اصلی موتور EC5 با TU5 در تکنولوژی زمان‌ بندی متغیر سوپاپ‌ ها یا CVVT است . این تکنولوژی اولین ‌بار ، یک قرن پس از ساخت اولین موتور احتراق داخلی توسط شرکت پورشه با نام VarioCam معرفی شد . در حال حاضر بسیاری از کمپانی ‌ها سازوکار مشابهی را برای بهینه کردن پیشرانه ‌های خود به ‌وجود آورده ‌اند . افزایش بازدهی ، کاهش مصرف سوخت ، کاهش آلایندگی و افزایش طول عمر موتور از مزایای زمان‌ بندی تنظیم شونده سوپاپ ورودی است .

تکنولوژی CVVT کنترلی اضافی روی سوپاپ گازهای ورودی می‌ دهد ، به این صورت که در سرعت ‌های بالا سوپاپ ورودی وسط و در پایان مرحله‌ کمپرس باز می‌ شود . در عین حال در سرعت ‌های کم نیز با تغییر زمان ‌بندی سوپاپ گازهای ورودی در مرحله‌ مکش ، باعث افزایش بازدهی می ‌شود . در مرحله‌ ی مکش با زودتر بسته شدن سوپاپ ورودی حجم مخلوط احتراق افزایش یافته و بازده موتور بالاتر می ‌رود . علاوه بر این در هنگام کاهش کمپرس ورودی با جبران فشار نقصانی از ضعیف نیروی احتراق جلوگیری می‌ کند .

خط تولید اصلی موتورهای پژو سیتروئن

در انتها باید به پیشرانه‌ جاگزین TU یعنی سری Prince نیز اشاره کنیم . خودرو سازی PSA ساخت موتورهای این سری را با همکاری شرکت ب ‌ام‌ و ، بر پایه‌ موتور TU5 پیش می ‌برد . در سال 2006 مدل اصلی  207  اولین خودرویی بود که این پیشرانه را به همراه داشت . تجهیز شدن با تکنولوژی Valvetronic ب ‌ام‌ و ، پمپ روغن با جریان کنترل شونده ، زنجیر تایم و ریخته‌ گری نوین بلوک موتور باعث افزایش طول عمر موتور و افزایش مقاومت آن تحت کمپرس‌ های بالا ، برای نصب توربو شارژر ، شده است .

در حوزه ساخت‌ و ساز یا صنعت ، وقتی به محصول جدیدی لقب ( ملی ) بودن می ‌دهیم ، منظورمان این نیست که صفر تا صد طراحی و ساخت آن محصول ، همگی در کشورمان انجام شده است بلکه منظورمان این است که با هزینه ‌ای کمتر ولی در ازای کمک مشاوران خارجی ، توانستیم تولید انبوه آن محصول را به ‌نام خودمان ، تجاری‌ سازی کنیم . پس باید توقعی به‌جا داشته باشیم .

در صنعت خودروسازی نیز ، ملی‌ بودن یک محصول دقیقاً به همین معنی است . سمند ایران‌ خودرو یا تیبای سایپا ، هرچند نخستین محصول ملی هر دو خودروساز ایرانی هستند ، ولی همه می ‌دانیم که در فرآیند طراحی و ساخت آن ، شرکت‌ های متعددی از ایتالیا و آلمان بگیرید تا فرانسه ، انگلستان و کره جنوبی ، سهم زیادی داشته ‌اند .

حال بعد از خودرو ملی، نوبت به پیشرانه ملی رسیده است ؛ پیشرانه‌ ای که از نوع 3 سیلندر توربوشارژ است و طبق مصوبه شورای عالی اقتصاد ، 328 میلیون دلار ( از محل یارانه کاهش مصرف سوخت ) برای تحیقی ، توسعه و تولید آن سرمایه‌ گذاری شده است . این موتور ملی هم برای ایران‌خودرو و هم برای سایپا ، به مرحله تولید آزمایشی رسیده اما زمان دقیق برای تولید انبوه آن مشخص نشده است .

بیشتر بخوانید:

بالانس چرخ خودرو به چه معناست و چگونه انجام می‌شود؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.