مجله تخصصی خودرو اخبار خودرو , قیمت خودرو , خرید و فروش خودرو , قیمت ماشین , قیمت اتومبیل
نحوه چگونگی تشخیص نشتی روغن گیر بکس + دلایل نشتی آن
مشکلات پیش آمده برای خودروها از جمله نشتی روغن می توانند در عین خسته کنندگی و هزینه بر بودن ، دردسر های زیادی را نیز برای صاحب خودرو ایجاد کنند . لذا قبل از صرف پول و وقت خود برای مراجعه به یک مکانیک ، بهتر است ابتدا نگاهی به خودرو خود بیاندازید و ببینید که آیا می توانید مشکل آن را تشخیص دهید یا خیر .
دلایل نشت روغن گیربکس :
روغن های زیادی در خودرو استفاده می شوند که یکی از آنها واسکازین یا روغن گیربکس نام دارد، روغن گیربکس از موادی تشکیل شده است که به خوبی از چرخ دنده ها محافظت کند ؛ همچنین دسته بندی این روغن ها مانند روغن موتور بر اساس شناسه کیفی API می باشد . خاصیت اصلی روغن گیربکس سازگاری بالا با فلزات جعبه دنده و همچنین گرانروی بالا است ؛ میزان غلظت روغن دنده به مراتب بیشتر از روغن موتور می باشد و همین موضوع کمک می کند تا در نگاه اول متوجه شویم که روغنی که نشت کرده مربوط به موتور است یا گیربکس .
قطعا ساده ترین راه کشف این روغن ریزی ، رویت و مشاهده زیر خودرو پس از چند ساعت توقف آن است ، اما پیدا کردن محل و علت روغن ریزی کار چندان ساده ای نیست و گاهی پس از صرف چند روز از وقت خود و نظرات مختلف مکانیک ها باز هم به نتیجه نخواهید رسید البته در بیشتر مواقع نیاز به تعمیر زیادی نیست ، به عنوان مثال ممکن است کاسه نمد های پلوس یا پشت میل لنگ خراب شده و با هزینه ای ناچیز قابل رفع است . پس حتما حواس خود را جمع کنید که با فاکتور های با سنگین روبه رو نشوید . برای این که کارشناسی نه چندان خوب مکانیک های سطح شهر ، موجب هزینه اضافی برای شما نشود بهتر است تا ابتدا خودتان اطلاعات مختصری از دلایل نشت و نقاطی که امکان نشت در آن جا هست داشته باشید . می توانید با کمک 7 مورد زیر ، نشتی روغن گیربکس را پیدا کنید :
1ـ کاسه نمد‌های مربوط به دیفرانسیل
2ـ کاسه نمد میله تعویض دنده
3ـ کاسه نمد شفت اصلی
4ـ فشنگی دنده عقب
5ـ بررسی سنسور سرعت
6ـ روغن ریزی از محل اتصال پوسته کلاچ و پوسته گیربکس
7ـ وجود هرگونه شکستگی یا ترک خوردگی روی پوسته کلاچ یا پوسته گیربکس
مشکلات رایج گیربکس
1ـ وجود سروصدای اضافی در گیربکس :
از جمله مشکلاتی که ممکن است برای گیربکسخودرو پیش بیاید وجود سرو صدا در این مجموعه است خصوصا در خودروهای داخلی این موضوع بیشتر رویت می شود . عوامل متعددی موجب بروز صدا در گیربکس می شود و هرکدام دارای صدای خاصی می باشد . به طور مثال وجود ساییدگی یا شکستگی در چرخ دنده ها باعث ایجاد صدای زوزه می شود و یا خشک شدن و یا خرابی هر یک از بلبرینگ ها باعث می شود که گیربکس به طور پیوسته سوت بکشد .
2ـ خلاص شدن :
این مورد عموما در خودروهایی با سن و سال بیشتر به چشم می خورد و ساییدگی زیاد چرخ دنده و یا زیادی سفت بودن اهرم های دسته دنده می تواند از عوامل آن باشد .
3ـ بد جا رفتن و یا جا نرفتن دنده :
خشک شدن میله بندی اهرم دسته دنده ، تنظیم نبودن کلاچ ، آسیب دیدن ماهک و یا ساییدگی دنده برنجی از مواردی هستند که موجب جا نرفتن دنده می شوند اما مهم ترین نکته ای که باید در چنین مواقعی به آن توجه کرد سطح روغن گیربکس است ، زیرا ممکن است به علت وجود نشتی سطح مایع روان کننده پایین باشد و یا کاملا خالی شده باشد و دنده خودرو به سختی جا بخورد . وجود نشتی در این بخش را اغلب زمانی متوجه می شویم که با مقداری روغن در محل پارک خودرو روبرو شده باشیم یا اینکه در هنگام تعویض روغن موتور و سرویس دوره ای با نگاه کردن سطح مایع روان کننده متوجه شویم که مقدار آن به صورت قابل توجهی کاهش یافته البته چک کردن روغن گیربکس کار ساده ای نیست و برخی از خودروها باید حتما بر روی چال مکانیکی رفته یا با استفاده از جک از زمین جدا شوند تا بتوان وضعیت این روغن را در آن ها سنجید . به یاد داشته باشید که عملکرد نادرست دنده های اتوماتیک و همچنین سفت شدن دنده ها در خودروهای دستی از نشانه های بارز خراب شدن و یا نشت این روغن هستند .
علایم و روش های تشخیص نشت روغن گیربکس :
رنگ مایع نشتی را بررسی کنید . روغن گیربکس در حالت عادی قرمز رنگ است ، اما اگر زمان تعویض آن فرا رسیده باشد ممکن است به رنگ قهوه ای درآید . همچنین توجه داشته باشید که دیگر مایعات خودرو نظیر ضد یخ و مایع برف پاک کن نیز قرمز رنگ هستند ، اما به وسیله بو و درجه غلظت این مواد ، می توان بین آن ها و روغن گیربکس تمایز قائل شد . در مرحله دوم لازم است که بو و غلظت مایع نشتی را مورد بررسی قرار دهید . روغن گیربکس یک مایع صاف و یکدست است که وقتی آن را لمس کنید روغنی و چرب به نظر می رسد و ازین جهت به روغن موتور و روغن ترمز شباهت زیادی دارد و معمولا بویی شبیه به نفت دارد .
اما اگر روغن گیربکس نیاز به تعویض داشته باشد بویی شبیه به روغن سوخته خواهد داشت . نکته دیگری که باید بررسی کنید محلی است که مایع از آن نشت کرده است . روغن گیربکس معمولا از قسمت جلو و یا وسط ماشین نشت می کند . در واقع اگر در جایی که خودرویتان را نگه داشته اید مقدار زیادی مایع قرمز رنگ را درست در پایین قسمت جلو یا وسط ماشین خود دیدید به احتمال زیاد ماشین شما مشکل نشت روغن گیربکس دارد . نکته بعدی لزوم توجهی همیشگی به نشانه ها و علایم خودرویتان است . مثلا اگر عملکرد ضعیف و کند گیربکس ، احتمالا به سبب سطح پایین روغن گیربکس خودرو است که معمولا از نشتی نشات می گیرد .
اگر گیربکس خودرو اصلا شروع به کار نمی کند ، احتمالا روغن گیربکس تمام شده و این امر نیز ممکن است به دلیل نشتی باشد . به یاد داشته باشید که با بررسی و تعمیر و نگهداری مداوم می توان از نشت روغن گیربکس جلوگیری نمود ، البته بسته به میزان استفاده شما از اتومبیل ، روغن گیربکس معمولا هر دوسال یا هر 30000 مایل ( 50000 کیلومتر ) باید تعویض شود .
روغن گیربکس ( روغن جعبه دنده ) یا همان واسکازین چیست ؟
به طور کلی ، روغن کاری برای بخش های متحرک خودرو یا هر وسیله مکانیکی دیگر لازم و ضروری است ، چون در صورت نبود روغن امکان اینکه بخش های متحرک به طور روان و راحت به حرکت درآیند و کارشان را انجام بدهند ، تقریبا ناممکن می شود . روغن گیربکس یا روغن جعبه دنده یا همان واسکازین هم نوعی روان ساز است و باعث می شود که قطعات و بخش هایی از خودرو که داخل جعبه دنده یا همان گیربکس قرار گرفته اند ، روان سازی شوند و به درستی به کارشان ادامه بدهند .
این روغن به روان سازی بخش های دیگری از خودرو مانند دیفرانسیل و جعبه فرمان هم کمک می کند . وجود واسکازین برای گیربکسی که رابط میان موتور و چرخ ها هستند ، از ضروری هم ضروری تر است . چون گیربکس ها نیرویی را که موتور تولید می کند به سمت چرخ ها انتقال می دهند . چرخش و حرکت چرخ ها به واسطه گیربکس انجام می شود . پس باید هوای آن را حسابی داشته باشید و به مسائلش مانند زمان تعویض روغن گیربکس دقت کنید .
اهمیت تعویض روغن گیربکس در چیست ؟
تمام سیالات موجود در خودرو نیاز به رسیدگی و تعویض دارند . اما باید بدانید که زمان عوض کردنِ هر یک چه موقع است . اگر روغن گیربکس به موقع تعویض شود :
1- گیربکس روان تر و بهتر به کار خود ادامه می دهد .
2- عمر مفید قطعات موجود در گیربکس بیشتر می شود .
3- درجه حرارت گیربکس کاهش پیدا می کند و به همین خاطر آسیب نمی بیند .
4- قطعات موجود در گیربکس سروصدا نمی کنند و همه اینها روی هم باعث می شود که خودرو بهتر کار کند .
بعضی از راننده ها برای خودروی خود سنگِ تمام می گذارند و مثلا روغن های باکیفیت و گرانی برایش تهیه می کنند . این خیلی عالی است اما مشکل زمانی شروع می شود که فکر می کنند ، هزینه کردنِ یک باره دیگر نیاز به در نظر گرفتن مواردی مانند تعویض به موقع روغن گیربکس یا هر روغن دیگری را از بین می برد . چنین چیزی درست نیست .
حتی اگر گران ترین و با کیفیت ترین روغن را هم برای خودروی خود بخرید ، باز هم روزی می رسد که باید آن را عوض کنید . روغن گیربکس یا هر روغن دیگری در خودرو که به موقع تعویض نشود ، خاصیت خود را از دست می دهد و تبدیل به مایعی مانند آب می شود که از عهده روغن کاری و روان سازی برنمی آید . این را هم یادتان باشد که اگر در زمان مناسب برای خودرو و بخش های مختلف آن هزینه نکنید ، خسارات و آسیب هایی که بعداً به وجود می آید ، بسیار بیشتر خواهد شد .
زمان تعویض روغن گیربکس چه موقع است ؟
فرقی نمی کند که گیربکس تان دستی است یا اتوماتیک ؛ در هر حال ، نیاز به تعویض روغن گیربکس وجود دارد . که شامل موارد زیر است :
1- تعویض روغن در گیربکس دستی
در گیربکس های دستی معمولا پس از مدتی که از خودرو استفاده شد ، روغن گیربکس آلوده می شود . البته ممکن است روغن کماکان کیفیت و حالت طبیعی اش را حفظ کند ، اما واقعیت این است که دچار آلودگی شده است . در حقیقت به مرور زمان ، فرسایش دنده و یاتاقان باعث ایجاد ذرات فلزی بسیار ریزی در حد ذرات میکروسکوپی در روغن گیربکس می شود ؛ ذراتی که سیال را غلیظ و آلوده می کنند . این آلودگی مانع از آن می شود که روغن گیربکس به درستی عملیات روان سازی را انجام بدهد . پس باید زمان تعویض روغن گیربکس دستی را بدانید .
کارشناسان و اهل فن معتقدند که هر 50 تا 100 هزار کیلومتر باید به فکر تعویض روغن باشید . البته اگر از خودرو زیاد از حد کار می کشید و در شرایط دشوار رانندگی می کنید ، زمان تعویض روغن گیربکس به هر 25 هزار کیلومتر هم خواهد رسید . راننده های تازه کار ، کسانی که مدام در ترافیک اسیر می شوند و راننده های کوه و کوهستان باید حواس شان را جمع کنند و زود تر از 50 تا 100 هزار کیلومتر اقدام به تعویض روغن گیربکس کنند . به طور کلی ، زمانی که نیاز به تعویض دنده زیاد باشد ، زمان تعویض روغن هم زودتر از حالات عادی و طبیعی فرامی رسد .
2- تعویض روغن در گیربکس اتوماتیک
در گیربکس های اتوماتیک حرارت بیشتری نسبت به گیربکس های دستی ایجاد می شود . همین افزایش دما و حرارت است که کیفیت روغن را کم می کند . فرسودگی قطعات داخل گیربکس هم مزید بر علت می شود و زمان تعویض روغن گیربکس را جلو می اندازد . پس اگر می خواهید که عملکرد خودرو را تحت تأثیر مسائلی قرار ندهید که قابل پیشگیری هستند ، حواستان به تعویض روغنِ به موقع باشد . نظر کارشناسان برای زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک هر 100 هزار تا 150 هزار کیلومتر است . البته اگر زودتر دست به کار شوید و مثلا هر 50 هزار کیلومتر تعویض روغن گیربکس را انجام بدهید هم ضرری ندارد .
ساختمان کلی گیربکس
همانطور که می دانید ، گیربکس یکی از اجزای اصلی سیستم انتقال قدرت می باشد و ساختمان کلی گیربکس از پوسته ، شفت و تعدادی چرخ دنده تشکیل شده است . وظیفه ی گیربکس تغییر گشتاور تولیدی توسط پیشرانه و تنظیم سرعت دورانی چرخ ها است . در درون گیربکس ، چرخ دنده ها مداوم در حال درگیری و چرخش می باشند ، پس قاعدتا جهت جلوگیری از اصتحکاک و همینطور آسیب های ناشی از آن باید از روانکار‌ها یا همان روغن گیربکس استفاده نمود . روغن گیربکس وظیفه نرم کردن ، مرطوب نگه داشتن و همچنین خنک کنندگی جعبه دنده و چرخ دنده های آن را دارد . فرقی نمی کند گیربکس خودروی شما دستی باشد یا اتوماتیک ، ساختمان اصلی هردو تقریبا برابر است و تفاوت اصلی آن ها در مکانیزم عملکردشان می باشد ، البته امروزه استفاده از گیربکس های اتوماتیک رو به افزایش است و گیربکس های دستی محکوم به نابودی هستند .
بیشتر بدانید
