مجله تخصصی خودرو اخبار خودرو , قیمت خودرو , خرید و فروش خودرو , قیمت ماشین , قیمت اتومبیل
معرفی سیستم جدید مالتی پلکس ECO MUX سمند و سورن
مالتی پلکس یکی از عبارتی است که امروزه در مشخصات و ویژگی های خودرو های بسیاری جای داشته و هر کمپانی خودرو ساز ، استفاده از این نوع سیستم را به عنوان یک امتیاز مثبت در خودرو های خود می پندارد . اما این سیستم سال هاست که ابداع شده است و شرکت های خودرو سازی بسیاری از آن استفاده می کنند .
در کشور ما ایران ، سیستم مالتی پلکس برای اولین بار روی خودرو های پژو 206 نصب و امتحان شد و از آن زمان تا الان خودرو های بسیار دیگری نیز به جمع سیستم خودرو های مالتی پلکس اضافه شده است .
ارتباط تمام ECU های موجود در یک خودرو را توسط کابل شبکه به یک دیگر ، شبکه مالتی پلکس می گویند . به این معنی که اطلاعات تمام ECU ها توسط این شبکه به اشتراک گذاشته شده و هر قسمت که به این اطلاعات نیاز داشته باشد از آن استفاده می کند . در این سیستم معمولا یک ECU به عنوان مرکز ارتباطی تمام ECU ها انتخاب می شود .
مالتی پلکس چیست ؟
مالتی پلکس در واقع به معنای چند جزئی بودن می باشد و در خودرو ها به این معنی است که اجزای مختلف خودرو به صورت جدا از هم کار می کنند و در نهایت به دیگر متصل خواهند شد . در حقیقت یک خودرو که از این سیستم بهره می برند ، تمامی اجزای آن به طور مستقل کار خواهند کرد و در نهایت یک هدف مشترک را که همان روشن شدن و به حرکت در آمدن خودرو فعال شدن امکانات رفاهی آن می باشد .
استفاده از مالتی پلکس در خودرو باعث می شود که حجم سیم کشی و تعداد اتصالات به کار رفته در سیم کشی و برق خودرو به شدت کاهش یافته و از این رو ، عیب یابی و تعمیر خودرو بسیار ساده تر می شود .
برای مثال می توان برای روشن کردن چراغ ها ، نیاز به یک سیم جداگانه ، استفاد از راهنما یک جفت سیم ، استفاده از بوق ، برف پاک کن و بقیه موارد نیز هر کدام یک جفت سیم می باشد . همین عامل سبب می شود که به تنهایی از قسمت داشبورد و زیر فرمان خودرو ، صد ها سیم گذر می کند که باعث به وجود آمدن حجم عظیمی از سیم های متعددی می شد که باعث پیچیده تر شدن عیب یابی و نگهداری خودرو نیز گردید .
اما در نسل جدید خودرو ها ، حجم سیم ها در خودرو ها کمتر شده و مثل ماشین های دیگر سیم های زیاد نمی باشد و تعدادی سیم می باشد .
مزایای استفاده از سیستم مالتی پلکس
سیستم مالتی پلکس دارای مزایای فراوانی می باشد که اصلی ترین آن ها کاهش پیچیدگی و آسان تر شدن تعمیرات برق خودرو می باشد . همچنین باید گفت که این سیستم به دلیل هوشمند بودن ، باعث می شود که فرآیند عیب یابی خودرو بسیار ساده تر از قبل دنبال شود و در برخی از مدل های خودرو ، این سیستم به عنوان یک عیب یابی مستقل نیز ، عمل می کند .
مهم ترین مزایای سیستم مالتی پلکس شامل موارد زیر می باشد :
1- کاهش حجم سیم کشی خودرو
2- کاهش میزان اتصالات
3- آسان تر شدن بحث عیب یابی و نگهداری خودرو
4- کاهش قیمت تمام شده
5- قابلیت کاهش مصرف انرژی
6- بهبود کیفیت عملکردی
7- کاهش زمان طراحی و مونتاژ خودرو
8- کاهش هزینه تعمیر و نگهداری
لزوم استفاده از مالتی پلکس
1- افزایش بیش از حد استفاده از قطعات الکترونیکی در خودرو
2- ساده سازی استفاده از سیم کشی و ساده سازی دسته سیم ها
3- بالا رفتن تعداد ارتباط میان ای سی یو با سایر اجزا اتومبیل و نیاز به هماهنگی داده ها
4- بالا بردن کیفیت ایمنی و آسایش در خودرو ها
5- تغییر روش های عیب یابی خودرو نیاز به ساده کردن کار با دستگاه های عیب یابی و خود مجموعه وسایل داخل خودرو
مزایای سیستم مالی پلکس از نظر فنی :
1- افزایش ضریب اطمینان و کیفیت
2- حفاظت بهتر بار های الکتریکی
3- حفاظت کامل سیم ها در مقابل اتصال کوتاه
4- افزایش طول عمر لامپ ها
5- مدیریت مصرف توان الکتریکی در خودرو
6- حذف جعبه فیوز و ادغام فیوز ها
استاندارد های سیستم مالتی پلکس
1- استاندارد CAN : ساخت آلمان که در خودرو های بنز ، ب ام و ، فیات و ولو به کار می رود .
2- استاندارد VAN : ساخت کشور فرانسه و روی محصولات رنو و پژو این کشور مورد استفاده است .
3- استاندارد J1850 : ساخت کشور آمریکا می باشد که بر روی محصولات تولید کرایسلر فورد و جی ام استفاده می باشد .
4- استاندارد PORPRIETARY : تولید کشور ژاپن است که بر روی محصولات این کشور مورد استفاده می باشد .
5- استاندارد ABSUS : محصول آلمان و مورد استفاده بر روی محصولات گروه فولکس واگن .
در میان استاندارد های بالا CAN از موفق ترین آن ها به حساب می آید و بیشتر خودرو سازان از این استاندارد بر روی محصولاتشان استفاده می کنند .
آی سی یو سمند و سورن مالتی پلکس
اتصال ECU ها به یک دیگر در خودرو به دو صورت امکان پذیر می باشد :
1- اتصال نقطعه به نقطه ( غیر مالتی پلکس )
2- اتاصل شبکه ای ( مالتی پلکس )
با توجه به عدم توانایی برقراری ارتباط کامل بین ECU ها در روش نقطه به نقطه و نیز وجود معایبی در این روش و همچنین به دلیل نیاز به افزایش برخی از قابلیت ها ، استفاده از شبکه مالتی پلکس در خودرو ها الزامی شد . همچنین شبکه مالتی پلکس دسته سیم ها را حذف نمی کند بلکه تعداد سیم ها و کانکتور ها را کاهش می دهد .
معایب اتصال نقطه به نقطه ( غیر مالتی پلکس ) :
1- پیچیدگی دسته سیم ها
2- افزایش تعداد کانکتور ها و دسته سیم ها
3- عیب یابی زمان بر و سنتی
4- مشکل اضافه کردن قابلیت های جدید به خودرو
5- افزایش وزن خودرو
6- مشکلات فراوان هنگام عیب یابی به دلیل بالا بودن انشعابات و دسته سیم ها
مزایای اتصال شبکه ای ( سیستم مالتی پلکس ) :
1- استفاده از دسته سیم های ساده تر و کاهش وزن خورو
2- استفاده از قابلیت ها و در نتیجه افزایش امکانات خودرو
3- عیب یابی آسان و سریع به دلیل کمتر بودن سیم ها و اتصال دهنده ها
4- افزایش سرعت و راحتی نصب تجهیزات
سمند و سورن مالتی پلکس
در سیستم این خودرو با قرار گرفتن نود های پنج گانه ( PDN – DDN – ICN – FN – CCN ) در شبکه ، تمامی اجزا الکتریکی و اکترونیکی مورد کنترل قرار می گیرد .
نود ( NODE ) به معنای گره و در واقع واسطی جهت اتصال به شبکه و انتقال اطلاعات می باشد .
CENTRAL COMMUNICATION NODE ( CCN ) :
واقع در زیر داشبورد بالای پای راننده و کنترل تمامی تجهیزات و رفاهی که شامل چراغ های سقفی ، دسته راهنما ، برف پاک کن و تجهیزات عقب خودرو بر عهده NODE CCN می باشد . همچنین تمام پارامتر های قابل تغییر در هر نود را پیکر بندی آن نود می گویند .
FRONT NODE ( FN ) :
محل قرار گرفتن آن در کنار کنترل یونیت موتور ECU است و کنترل کلیه تجهیزات موجود ر قسمت جلوی خودرو بر عهده NODE FN می باشد .
INSTUMENT CLUSTER NODE ( ICN ) :
این قطعه با جلو آمپر به صورت یک مجموعه می باشد و کنترل نشان دهنده های جلو آمپر و ساعت و صفحه نمایش بر عهده NODE ICN می باشد .
وظیفه واحد مرکزی الکترونیک چه می باشد ؟
در این سیستم کلیه دستورات و فرامینی که راننده و یا دیگر تجهیزات خودرو صادر می کنند را به صورت کد شده به واحد مرکزی الکترونیک منقل می کند . در حقیقت مرکز الکترونیک ارتباط کیان اجزای الکترونیکی مختلف خودرو داشته و دستورات را از طریق آن عمل می کند .
اگر بخواهیم مالتی پلکس ساده تری را تعریف کنیم ، باید بگوییم که این سیستم به جای استفاده از چندین سیم متفاوت ، تنها از یک سیم برای ارتباطات خود استفاده می کند و هر جزئی از خودرو به این رشتم سیم متصل می گردد .
تعمیرات ECU
ساختار پیچیده خودرو های امروزی و استفاه از عناصر هوشمند همچون پردازنده های سریع و دقیق الکترونیکی ، سنسور ها و عملکرد الکتریکی می باشد . این ساختار دارای دو جنبه می باشد :
1- مشکلات سخت افزاری
خیلی کم رخ می دهد ، در هنگامی که یکی از در ایور های حسگر ها یا عملکرد ها بسوزد ، که در این صورت شکل ظاهری آن کاملا مشخص می باشد و یا اگر ارتباطی در آن باشد را قطع خواهد شد .
2- مشکلات نرم افزاری
حدود بالای 90 درصد از مشکلاتی که ایسیو دارد ، علتش نرم افزاری می باشد . مشکلات نرم افزاری معمولا با دستگاه های برنامه ریزی ای سی یو یا پروگرامر قابل حل می باشد .
ایسیو دارای دو حافظه می باشد که شامل موارد زیر می باشد :
1- حافظه دائم :
این نوع حافظه که مانند سیستم عامل و SETUP کامپیوتری های پی سی می باشد که با قطع کردن برق آن نیز حل نخواهد شد . اما در صورتی که خراب شود ، می توان گفت که ایسیو آن سوخته است . حافظه دائم شامل جدول بزرگی همجون LOOK UP TABLE می باشد که بودن آن ها در جدول ها و خانه ها مهم می باشد .
2- حافظه موقت :
این نوع حافظه با قطع برق باطری از بین می رود اما مجددا قابل استفاده می باشد . به روش آن که برگرداندن حافظه ، روش تجدید حافظه می باشد .
حافظه موقت شناسایی استپ موتور ، دنده ها و حالات عملی موتور و محاسبات لحظه ای برای تنظیمات لحظه ای می باشد و همچنین باید معایب موقت و دائم سیستم انژکتور را نگهدار کند .
سازندگان معروف ای سی یو چه شرکت های می باشد :
1- شرکت NIPPON DENSO در کشور چین
2- شرکت SAGEM در کشور فرانسه
3- شرکت MAGNETI MARELLI در کشور ایتالیا
4- شرکت SIEMENS در کشور آلمان
5- شرکت FORD در کشور آمریکا
6- شرکت DELCO در شرکت آمریکا
7- شرکت BOSCH در کشور آلمان
BSI چیست ؟
یكی از مهم ترین قطعات در سیستم‌های مولتی پلكس می باشد . این ECU در واقع سرور شبكه می باشد و اطلاعاتی كه بین ECUهای دیگر رد و بدل می شود را منتقل می كند ، همچنین یكی از واسطه ها بین سیستم Van هست كه برق سیستم فعال سازی و در نهایت كنترل و نظارت بر این شبكه بر عهده این ECU می باشد . وقتی‌که شما ECUهای خودرو رو عیب یابی می كنید درواقع سیستم BSI در این بین نقش واسطه را ایفا می كند.
شناخت BSI شامل موارد زیر می شود :
مشکلات انژکتور
1- خرابی پمپ بنزین – خودرو استارت می خورد ولی روشن نمی شود .
2- کثیفی صابون بنزین – خودرو صاف کار نمی کند .
3- کثیفی انژکتور ها – به هنگام بالا رفتن دور موتور ریپ می زند .
4- بهم ریختگی نرم افزار آی سی یو – مصرف سوخت بسیار بالا رفته
5- خرابی IC داریو انژکتور
مشکلات و خرابی کوئل
1- کثیفی شمع ها – خودرو استارت می خورد ولی روشن نمی شود .
2- خرابی وایر ها – به هنگام بالا رفتن دور موتور خودرو خاموش می شود .
3- خرابی کوئل – کشش خودرو بسیار کم است .
4- بهم ریختگی نرم افزار آی سی یو – خودرو تک کار می کند .
5- خرابی IC داریو کوئل
مشکلات خرابی استپر موتور
1- کثیفی استپر موتور – صاف کار نکردن خودرو
2- خرابی استپر موتور – نوسان کردن دور موتور
3- داشتن کد خطای استپر – هنگام استفاده ز هیدرولیک خودرو خاموش می شود .
4- خرابی دریچه گاز
5- خرابی سنسور دریچه گاز – به هنگام کم کردن دنده دور موتور افت شدید دارد و حتی ممکن است به خاطر این افت شدید خودرو خاموش شود .
6- بهم ریختگی نرم افزای آی سی یو
7- خرابی IC درایو استپر موتور
8- خرابی IC دریچه گاز
مشکلات خرابی کنیستر
1- خرابی شیر برقی کنیستر – استشمام بوی بنزین داخل اتاق
2- پر شدن فیلتر کنیستر – پارگی دائم ریل سوخت
3- بهم ریختگی نرم افزار آی سی یو – نشتی بنزین از ریل سوخت
4- خرابی IC درایو کنیستر
5- کد خطای کنیستر
مشکلات خرابی سنسور اکسیژن
1- خرابی سنسور اکسیژن – مصرف سوخت بالا
2- پاک نشدن کد خطای سسنور اکسیژن – دود کردن خودرو
3- بهم ریختگی نرم افزار آی سی یو – تنظیم نشدن مصرف سوخت بالا
4- خرابی سوئیچ های سنسور اکسیژن – تنظیم نشدن میزان آلایندگی های خروجی داشتن کد خطای سنسور اکسیژن
بیشتر بخوانید:
راهنمای تعویض قفل های سوئیچی خودرو سمند ، پارس و 405
منبع: کارگیک
