مجله تخصصی خودرو اخبار خودرو , قیمت خودرو , خرید و فروش خودرو , قیمت ماشین , قیمت اتومبیل
چگونه رادیاتور را شسته و آن را تمیز نگه داریم + وظیفه رادیاتور خودرو
رادیاتور خودرو یکی از مهم ترین اجزاء سیستم خنک کاری خودرو بوده که با تبادل حرارت با هوای جریان یافته پیرامون خود موتور را خنک می کند .
البته این انتقال حرارت به آیتم هایی چون دمای هوای جریان یافته ، حجم هوای در حال جریان بر روی پره های رادیاتور و میزان بزرگی و شکل طراحی آن بستگی دارد .
برای آنکه به اهمیت رادیاتور بیشتر پی ببریم لازمست به این مسئله توجه کنیم که از احتراق بنزین در موتور دمایی در حدود 2000 – 2500 درجه سانتی گراد حرارت تولید میشود و شما فقط با چند لیتر سیال مثل آب و با ترکیبی از آب و ضدیخ / ضد جوش بایستی موتور را به دمای بین 90 تا 95 درجه برسانید و ان را خنک کنید .
درست است که برای کاهش اصطکاک و انتقال حرارت ناشی حرکت قطعات گردنده مثل میل لنگ و شاتون ها از روغن استفاده می شود ولی خنک کاری به روانکاری با روغن ختم نشده و استفاده از سیال های خنک کننده و اجزایی مانند رادیاتور شکل تکامل یافته تری برای ایفای این مهم به خود می گیرد . خوب است که بدانید قدرت خنک کنندگی آب بیست برابر روغن می باشد و وجود سیستم خنک کاری متکی به رادیاتور و سیال های ضد جوش بخصوص در مناطق گرم جهان نقشی غیر قابل انکار در کاهش دمای موتورها را دارد .
در گذشته موتورهای ژیان و فولکس فاقد رادیاتور بودند و بیشتر این خودروها بدرد مناطق خنک می خوردند و بدلیل حجم و توان پایین موتورها امکان حذف سیستم خنک کاری با رادیاتور وجود داشت اما با افزایش قدرت و سرعت خودرو های امروزی امکان خنک کردن موتورها با هوا منتفی است .
حتی در مورد اتوبوس های ماگیروس که ساخت کشور روسیه بود پس ازفروش در ایران بدلیل طراحی خاص و هواخنک بودن آن مورد استقبال قرار نگرفت و این نوع موتور بیشتر به درد همان مناطق سرد روسیه می خورد که در صورتی که دمای موتور افزایش می یافت توسط یک فن بزرگ که بر روی موتور نصب شده بود هوا را مستقیما بر روی پره ها ( فین ) های موتور به جریان در می آورد و موتور را خنک می کرد .
شاید برای شما هم جالب باشد که یکی از دلایل شکست ارتش آلمان نازی به رهبری هیتلر در جنگ سیبری روسیه وجود آب در رادیاتور خودرو های نظامی آن زمان بود که بدلیل یخ زدگی موتورها ارتش آلمان زمین گیر شد . و کمی بعد به دستور هیتلر موتورهای فولکس طراحی و ساخته شد اما فرصت برای آلمانی ها دیگر دیر شده بود .
کیفیت رادیاتور به تعداد شبکه ها ، تعداد لول ها و شکل طراحی و جنس رادیاتور بستگی دارد . مثلا هر قدر تعداد شبکه ها و لول ها بیشتر باشد و نوع طراحی بنحوی ایجاب کند که هوای بیشتری با رادیاتور در تماس باشد انتقال حرارت بهتر انجام خواهد شد . رادیاتور از فلزات و آلیاِژ های فلزی انتخاب می شود که انتقال حرارت به سهولت امکان پذیر باشد . مثلا رادیاتور های تولیدی با تعداد لول های 4 – 3 – 2 لول تولید می شود و برای تماس بیشتر هوا با پره ها آنها را بصورت مارپیچ و با زیگزاگ می سازند .
درخنک کاری موتور بسته به نوع طراحی سیستم خنک کاری موتور از دو نوع سیستم استفاده می شود . در خودرو هایی که از سیستم معمولی با مدار باز استفاده می شود منبع انبساط ندارند . خودوهایی مثل پیکان .
اما در خودروهایی که دارای منبع انبساط بوده وبا انبساط و انقباض ، سیال به منبع انبساط وارد و خارج می شود ( در حال انبساط سیال وارد و در حالت انقباض از منبع خارج می شود ) سیستم خنک کننده مدار بسته گفته می شود که در این سیستم پرت مایع خنک کننده در حد بسیار ناچیزی بصورت بخار می باشد .
کثیف بودن سطح رادیاتور یکی از عواملی است که موجب داغ کردن می شود. به نحوی که در اثر گرما و بخارات روغن موجود در محفظه موتور شرایط برای نشستن گرد و غبار روی پره های رادیاتور ایجاد می گردد و همچنین خاک و خاشاک و حشراتی که از سمت جلو پنجره خودرو به سطح کندانسور و رادیاتور خودرو برخورد می نماید در لابه لای فواصل پره های رادیاتور قرار گرفته و مانع از عبور مناسب هوا از شیارهای طراحی شده در سطح پره های رادیاتور می گردد . لذا باید در شرایط معمول حداقل سالی یک بار سطح بیرونی رادیاتور با آب گرم پر فشار ( کارواش ) شسته شود و این عمل باید به نحوی باشد که جریان آب از سمت داخل محفظه موتور به سمت خارج پاشیده شود .
عملکرد نادرست رادیاتور
رادیاتور یکی از مهم ترین اجزاء سیستم خنک کننده موتور است که هر گونه اشکال در عملکرد آن باعث داغ کردن موتور اتومبیل در شرایط خاص می شود ، اولین و شایع ترین اشکال رادیاتور کثیف شدن و جرم گرفتن شبکه های داخلی رادیاتور است که باعث جلوگیری از چرخش صحیح مایع خنک کننده در سیستم می شود . معمولا وقتی رادیاتور اتومبیل کثیف باشد اتومبیل در سربالایی ها در صورت انتخاب دنده سبک و ترافیک داغ میکند و با ریختن کمی آب روی رادیاتور بسرعت دمای آب پایین می آید .
اگر درب آب رادیاتور را در هنگام سرد بودن موتور باز کنید و به کانال های آب نگاه کنید میتوانید جرم و تکه های مسدود کننده شبکه ها را ببینید ، توجه داشته باشید مقدار جرم موجود شبکه ها در زیر درب رادیاتور بسیار کمتر از شبکه های کناری رادیاتور است .
در مورد اکثر خودروها مخصوصا خودروهای ساخت و مونتاژ داخل تعویض کامل رادیاتور بهترین و اقتصادی ترین گزینه است زیرا تعمیر رادیاتور هزینه ای تقریبا برابر با نصف یا حداقل یک سوم قیمت رادیاتور را دارد که با توجه به امکان نشتی بعد از تعمیر و مشکلات متعدد بعدی تعویض رادیاتور کامل توصیه می شود .
گاهی علت داغ کردن موتور کثیف شدن قسمت بیرونی شبکه های رادیاتور است ، از آنجایی که تقریبا تمام اتومبیل های امروزه دارای کولر هستند رادیاتور کولر ( کندانسور ) جلوی رادیاتور آب نصب شده و سرعت عبور هوا را کم می کند ، در شهرهایی که حشرات زیادی وجود دارند ، آب و هوای غبار آلوده و یا جاده های خاکی دارند شبکه های رادیاتور کولر و آب اتومبیل در زمان نسبتا کوتاهی کثیف و مسدود می شوند . اگر وقتی که اتومبیل خاموش است در مکانی کم نور درب موتور را باز کنید و نور چراغ قوه یا وسیله مشابهی را از کنار پروانه فن اتومبیل به سمت جلو بیندازید با نگاه از جلوی اتومبیل می توانید تمیز یا کثیف بودن شبکه های خارجی رادیاتور اتومبیل خود را برسی کنید . در صورت کثیف و مسدود بودن مسیر می توانید با فشار آب شلنگ از دو طرف داخل و خارج شبکه های رادیاتور را خاک گیری و تمیز نمایید البته بعلت اینکه گرد و خاک و کثیفی هنگام داغ بودن به رادیاتور چسبیده تمیز کردن آن صبر و حوصله زیادی لازم دارد بنابراین می توانید با مراجعه به کارواش و توضیح این مسأله این کار را راحتر انجام دهید .
رادیاتور چیست ؟
موتور خودروی شما در مدت زمانی که روشن است ، در سرعت های بالا ، گرمای زیادی تولید می کند که این گرما می تواند به تمامی قطعات ماشین آسیب وارد کند ، زیرا دمای ناشی از احتراق سوخت و هوا بسیار بالا است . از این رو ، خودرو به یک سیستم خنک کننده نیاز دارد تا دمای موتور را کاهش دهد . سیستم خنک کننده یا همان رادیاتور ، گرمای موتور را کاهش داده و عملکرد خودرو را بهبود می بخشد . زیرا این افزایش دما موجب ذوب شدن سیلندر ، واشر سیلندر و پیستون خواهد شد .
رادیاتور خودرو از چه اجزایی تشکیل شده است ؟
1- شبکه رادیاتور :
قسمت اصلی رادیاتور ، شبکه آن است . در قسمت پشت و جلوی شبکه رادیاتور ، دو فن قرار دارد که هوا را از میان شبکه ها عبور داده و موجب خنک شدن آب رادیاتور می شوند . آب گرمی که از موتور وارد رادیاتور می شود ، به واسطه پروانه رادیاتور یا همین دو فن ، خنک شده ، به محفظه پایین رادیاتور منتقل و دوباره در جریان سیستم خنک کننده قرار می گیرد .
2- محفظه پایین رادیاتور :
این قسمت محل جمع شدن آب سرد شده داخل رادیاتور است . آب سرد به دلیل وزن بیشتری که دارد ، در این محفظه جمع شده و در نهایت به لوله انتقال آب به موتور هدایت می شود .
3- لوله انتقال آب از رادیاتور به موتور :
لوله انتقال آب از رادیاتور به موتور ، در پایین ترین قسمت رادیاتور قرار دارد . این لوله آب سرد را در جریان خنک کردن موتور و سیلندر هدایت خواهد کرد .
4- لوله انتقال آب از موتور به رادیاتور :
آب گرمی که تمام حرارت موتور و سیلندرها را به خود گرفته باید به رادیاتور باز گردد . پس ، این آب گرم ، از طریق لوله انتقال آب از موتور به رادیاتور ، به محفظه رادیاتور منتقل می شود .
وظیفه رادیاتور
ﻭﻇﯿﻔﻪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺧﻨﮏ ﮐﺎﺭﯼ ﻣﻮﺗﻮﺭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻗﯽ ﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺑﺎﻻ ﺭﻓﺘﻦ ﺩﺭﺟﻪ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﻣﻮﺗﻮﺭﻭ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺿﺎﯾﻌﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﺟﺰﺍﯼ ﻣﻮﺗﻮﺭ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ ﻧﻤﺎﯾﺪ . آﺏ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺳﯿﻠﻨﺪﺭ ﻭ ﺳﺮﺳﯿﻠﻨﺪﺭ ﺩﺭ ﻣﺠﺎﺭﯼ ﻣﺨﺼﻮﺻﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .
ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻧﮑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺧﻨﮏ ﮐﺎﺭﯼ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﮔﺮﻡ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻤﭙﯽ آﺏ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﺩﺭ می اﻭﺭﻧﺪ . ﭘﻤﭗ آﺏ ﯾﺎ ﻭﺍﺗﺮ ﭘﻤﭗ ﻭﻇﯿﻔﻪ ﺩﺍﺭﺩ آﺏ ﺭﺍ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺭﺍﺩﯾﺎﺗﻮﺭ ﮐﺸﯿﺪﻩ ﻭآﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺠﺎﺭﯼ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺳﯿﻠﻨﺪﺭ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ . آﺏ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﮔﺮﻣﺎﯼ ﺳﻠﯿﻨﺪﺭ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺳﯿﻠﻨﺪﺭ ﻫﺪﺍﯾﺖ ﮔﺮﺩﯾﺪﻩ ﻭ ﮔﺮﻣﺎﯼ ﻣﺤﻔﻈﻪ ﺍﺣﺘﺮﺍﻕ ﻭ ﺳﯿﺖ ﺳﻮﭘﺎپ ها ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﻻﺳﺘﯿﮑﯽ ﺍﺯ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺭﺍﺩﯾﺎﺗﻮﺭ ﻣﯽ ﺭﯾﺰﺩ .
بهترین آب رادیاتور :
برای خنک کاری موتور اتومبیل ها در ابتدا از مخلوط الکل و آب استفاده می شد ولی با در نظر گرفتن این مطلب که این مخلوط از یخ زدگی موتور و ترکیدگی آن تا دمای منفی 15 درجه سانتی گراد مناسب می باشد و از طرفی نا خالصی و املاح موجود در آب باعث ایجاد خوردگی در مسیر های گردش آب می شد ، پژوهشگران با تلاش فراوان به محلول هایی دست یافتند که ما امروزه آن ها را به عنوان ضد یخ ضد جوش می شناسیم.
آب رادیاتور باید حتماً از آب بدون املاح یا همان آب مقطر باشد و برای آن که موتور خودرو در زمستان ها یخ نزند و نترکد . و در تابستان ها داغ نکند و جوش نیاورد . حتماً باید از ضد یخ استفاده کرد و فرقی هم نمی کند این خودرو در کوهرنگ و شهرکرد با 30 درجه سرمای زیر صفر کار می کند و یا در ماه شهر 50 درجه بالای صفر است و باید ضد یخ داشته باشد ؛ فقط درصد ترکیب آن فرق می کند ، یعنی هرچه سرما بیشتر باشد مقدار ضد یخ بیشتر است . ضمن اینکه استفاده از ضد یخ بخاطر داشتن خاصیت ضد زنگی که دارد به طولانی شدن عمر خودرو کمک می کند.
سازندگان ضد یخ ها درصد مخلوط شوندگی آن ها با آب مقطر را روی محصولات خود درج نموده اند ولی به نظر ما بهترین ترکیب ، ترکیب 50 / 50 می باشد یعنی اگر حجم کلی مایع خنک کننده یعنی ضد یخ و ضد جوش در ماشین شما 6 لیتر می باشد سه لیتر ضد یخ و سه لیتر آب مقطر بهترین توصیه می باشد . اگر به هر دلیل امکان دسترسی به ضد یخ برای شما فراهم نبود می توانید از الکل به صورت موقتی همراه با آب استفاده نمایید .
نقش ترموستات در خنکی خودرو و عدم خرابی رادیاتور
بدون ترموستات آب همواره از موتور به سوی رادیاتور خودرو جریان دارد. در نگاه اول شاید این موضوع خالی از اشکال باشد اما بد نیست بدانید که دمای خیلی پایین به اندازه دمای بالا برای موتور خودرو مضر است .
خنک کاری بیش از اندازه در موتور خودرو موجب احتراق ناقص و افزایش آلایندگی و مصرف سوخت می شود . از این رو ، دمای موتور خودروها باید همواره مقداری ثابت داشته باشد و این عدد توسط قطعه ای به نام ترموستات کنترل می شود .
ترموستات قطعه بین رادیاتور و موتور خودرو است که وظیفه باز کردن جریان آب به سوی موتور را بر عهده دارد . هنگامی که دمای موتور از سطح خاصی پایین تر باشد ترموستات مسیر جریان آب به سمت رادیاتور خودرو را می بندد . در نتیجه آب به جای حرکت به سوی رادیاتور در یک مسیر بسته در موتور خودرو جریان پیدا می کند تا دمای آن افزایش یابد .
بیشتر بدانید
