جلوگیری از خالی شدن باتری ماشین در زمان پارک طولانی ماشین
برای افزایش عمر باتری خودرو می بایست آن را همیشه شارژ نگه داشت و اگر باطری برای مدت زیادی شارژ نشود صفحات داخلی آن سولفاته کره و غیر قابل استفاده می شود .
سطح الکترولیت یا آب باطری را کنترل کنید . میزان آب باطری موجود در محفظه باطری بایستی 10 تا 15 میلی متر بالاتر از صفحات سربی آن باشد .
در صورتی که میزان آب باطری موجود درون محفظه در دوره های زمانی کوتاه بخار شود و سطح آب باطری کاهش یابد ؛ احتمالا آفتامات دینام خراب می باشد و در صورت عدم توجه کافی خرابی زود هنگام باطری را سبب می شود .
در صورتی که میزان آب باطری در سلول ها یا همان خانه های باطری زیاد باشد ممکن است شارژ باطری سبب پاشش آن به زیر درب موتور شده و خسارات جدی را به رنگ باعث شود . در زمانی که خودرو خاموش می باشد حتی المقدور از لوازم الکتریکی خودرو کمترین بهره برداری را داشته باشید .
سیستم پخش خودرو و یا چراغ های بزرگ بالاترین مصرف داشته و حتی در ترافیک های سنگین که موتور خودرو نیز روشن می باشد بهتر است چراغ های بزرگ را خاموش کنید . زیرا در این هنگام دور دینام و شدت جریان تولیدی دینام پایین است . با این کار علاوه بر کاهش مصرف شارژ باتری ؛ از فشار وارده بر دینام نیز کاسته می گردد .
دقت شود سوراخ های تعبیه شده بر روی درب خانه های باطری همیشه باز باشند تا تهویه درون سلول ها به خوبی انجام شود .
باتری ماشین تیبا
گرمی بیش از حد باعث خرابی صفحات و شبکه های داخل باطری و همچنین کاهش رسانایی الکتریکی می شود که اینامر سبب ضعیف شدن باطری و در نتیجه فرسودگی زودرس آن می شود . در صورت نیاز باطری به آب باطری فقط به آن آب مقطر اضافه کنید .
روی قطبین باطری را به صورت چشمی کنترل کنید و در صورت وجود سولفاته ان را با آب جوش تمیز کرده و سپس مقداری گریس بر روی آن بمالید .
هیچگاه به قطبین باطری ضربه نزنید و باطری را با احتیاط حمل کنید و رد صورت وارد آمدن ضربه به باطری خطر شکستگی صفحات سربی وجود دارد .
از به وجود آمدن اتصال کوتاه بین قطب های باطری بپرهیزید . زیرا تخلیه الکتریکی همراه با جرقه و آتش و حتی در بعضی موارد باعث ترکیدن باطری می شود .
از نزدیک کردن هرگونه شعله و یا جرقه به سلول های باطری با درب باز خودداری کنید . این عمل می تواند عواقب خطرناکی از جمله انفجار و آتش سوزی در پی داشته باشد . در هنگام جوشکاری بر روی خودرو موتور را خاموش کرده و اتصالات باطری را از قطبین ان جدا کنید . از تماس پوست و لباس با آب باطری اجتناب کنید . اتصالات و سر سیم های باطری را از نظر سفتی و محکمی و عایق در دوره های مختلف کنترل کنید .
باطری هایی که تاکنون شارژ نشده اند و مایع الکتولیت درون آنها ریخته نشده است امکان انبار کردن و نگهداری برای مدت طولانی را دارند .
باطری های اتمی موجود در بازار بسته به تناسب و میزان آمپر نیازی به نگهداری و کنترل خاصی از نظر سطح مایع الکترولیت نداشته و می توان سلامت باطری را از طریق یک چشمی تعبیه شده بر روی باطری کنترل کنید .
بعنوان مثال زمانی که چشمی سبز رنگ است باطری سلامت می باشد؛ اگر چشمی سیاه بود نشان از نیاز باطری به شارژ می باشد . اگر چشمی سفید رنگ بود باطری نیاز به تعویض دارد .
علل خرابی باتری
باتریهای اتومبیل به منظور ایجاد جریان استارت اولیه با آمپر بالhigh initial cranking amp معمولاً برای 5 تا 15 ثانیه برای روشن کردن موتور به صورتی خاص طراحی شده اند . یک باتری با کیفیت خوب در صورت نگهداری مناسب حدود 1.5 سال می تواند کار کند . هدف اولیه استفاده از باتری استارت زدن ، تثبیت انرژی و تهیه نیروی کافی برای جرقه زدن ، روشنایی و دیگر مصرف کننده هایی است که به مقدار انرژی بیشتر از ظرفیت سیستم شارژ نیازمندند؛ برای مثال در موقعی که موتور کار نمی کند . در مرحله بعد باتری اتومبیل ، توان الکتریکی سیستم را در موقعی که سیستم شارژ فعال نیست ، فراهم می کند . سن یک باتری به ریزش مواد فعال صفحات آن در اثر انقباض و انبساط این صفحات که در طول فرآیند شارژ و دشارژ اتفاق می افتد بستگی دارد .
دشارژ عمیق ، گرما و لرزش مراحل تخریب آن را تسریع می کنند و عاقبت رسوب تشکیل می شود و سبب اتصال کوتاه می گردد . از دیگر عوامل اصلی تخریب باتری ها ، سولفاته شدن آنهاست . هنگامی که باتری ها به صورت دشارژ یا برای بیشتر از 6 ماه انبار شوند . سولفات سرب صفحات را سخت و چگال می کند و توانایی شارژ شدن باتری کاهش می یابد و یا به طور کلی از بین می رود و مواد فعال صفحات ، دیگر قابلیت تحمل جریان دشارژ را ندارند و باتری از کار خواهد افتاد. تحقیقات اخیر نشان داده در هوای گرم ( بدترین محیط برای کار باتری) میانگین طول عمر یک باتری اتومبیل با کیفیت خوب به نصف کاهش می یابد .
استارت زدن بیجا (Slow Cranking ) خصوصاً در هوای سرد مشخصه خوبی است که نشان می دهد باتری در حال خراب شدن است و این باتری باید تست شود . دشارژ عمیق باتری ها معمولاً در زمان های نامناسب برای مثال بعد از روشن کردن خودرو توسط اتصال باتری به باتری ( start jump )اتفاق می افتد ، متآسفانه اغلب فروشنده های باتری، چگونگی تست یا شارژ صحیح باتری را نمی دانند .
نگهداری پیشگیرانه باتری
بررسی سطح الکترولیت ، محکم بودن سر باتریها ، تمیز کردن سطوح خورده شده قطب و سر باتری و چک کردن تسمه دینام همه برای نگهداری های پیشگیرانه یک باتری لازم است. تناوب اجرای اقدامات پیشگیرانه بستگی به نوع باتری و شرایط آب و هوایی دارد اما باید حداقل یک بار قبل از شروع سرما و ماهی یک بار در گرما این مراقبت دوره ای انجام شود . اگر سطح الکترولیت در باتری های غیر سیلد پائین است ، تا سطح مشخص شده توسط سازنده باتری ( 2 میلی متر بالاتر از سطح صفحات) باتری را از آب مقطر پر کنید . توجه داشته باشید که بیش از اندازه خصوصاً در گرما آن را از آب پر نکنید .
چگونگی افزایش طول عمر باتری
1- بهترین راه جهت افزایش طول عمر باتری مراقبت مستمر از باتری و موتور می باشد . در آب و هوای سرد برای افزایش عمر باتری ، باتری را کاملاً شارژ و موتور را گرم نگاه دارید. در آب و هوای گرم و در طول تابستان ، باید سطح الکترولیت را مرتباً بررسی کرد و آب باتری را به سطح لازم برساند . این مطلب ناشی از دمای زیاد زیر کاپوت است . استفاده از محافظ گرما در باتری ها رایج تر شده و تولید کنندگان خودرو توسط آن ، باتری را از دمای بالای زیر کاپوت محافظت می کنند . برخی تولید کنندگان باتری نوعی باتری مخصوص مناطق گرمسیر تولید کرده اند که مقدار الکترولیت در باتری را افزایش داده اند تا خنک سازی بهتر انجام شود و یا از فرمولاسیون خاصی برای صفحه استفاده کرده اند .
2- آب کاهش یافته را اضافه کنید . هرگز اسید یا آب آلوده اضافه نکنید و بیش از اندازه آن را از آب پر نکنید .
3- قبل از روشن کردن اتومبیل کلیه تجهیزات جانبی برقی و چراغ های خودرو را خاموش کنید به دلیل این که باعث کاهش بار باتری در هنگام استارت و خصوصاً در هوای سرد می شود .
4- روشن گذاشتن کلیه چراغ ها یا تجهیزات جانبی برقی دیگر خودرو و دشارژ کامل باتری خصوصاً در باتری بدون مراقبت و نگهداری ، سبب خراب شدن باتری اتومبیل می شود . بعد از شارژ کامل باتری برای تعیین خسارات وارده احتمالی باتری را تست کنید .
5- بار پارزیتیک را به کمتر از 120 میلی آمپر کاهش دهید .
6- باتری های با شارژ کامل را در مکان های سرد قرار دهید و مرتباً هنگامی که مقدار شارژ آنها به کمتر از 80 درصد شارژ کامل می رسد یا بعد از 6 ماه (هر کدام زودتر اتفاق بیافتد ) آن ها را شارژ کنید .
7- در آب و هوای سرد ، افزایش قطر کابل باتری ( نمره سیم کوچکتر ) به افزایش توان در دسترس باتری برای موتورهای استارتر کمک می کند .
مهم ترین علل ناتوانی ناگهانی باتری
1- کاهش الکترولیت ( که عامل 50 درصد از کارافتادگی باتری هاست ) به دلیل گرمای بیش از اندازه در زیر کاپوت یا شارژ بیش از حد .
2- دشارژ زیاد ( روشن گذاشتن چراغ های اتومبیل )
3- استعمال بیجا یا کاربرد باتری های با سایز نامناسب .
4- شل شدن تسمه دینام یا بدون شارژ ماندن .
5- لرزش بیش از اندازه ( به دلیل لق شدن بست های نگهدارنده )
6- استفاده از آب آلوده .
7- خوردگی .
8- یخ زدگی .
تست کردن باتری
در هنگام تست مطمئن شوید که خودرو خاموش است . اگر از مولتی متر دیجیتالی استفاده می کنید ، آن را بر روی حالت ولتاژ DC قرار دهید . سپس کابل مشکی رنگ مولتی متر را بر روی سر منفی باتری و کابل قرمز را بر روی سر مثبت قرار دهید . مقداری صبر کنید تا مولتی متر یک عدد ثابت را نشان دهد . اگر عددی بیشتر از 12.45 ولت به دست آمده است ، می توانید مطمئن باشید که باتری وضعیت مناسبی دارد و اگر ماشین شما استارت نمی خورد ، مشکل از جای دیگری است . اگر شارژ کمتر از 75 درصد باشد ، شاید بتوان همچنان موتور را استارت زد ولی این موضوع هشداری به شما است که به زودی به مشکل بر خواهید خورد و با توجه به سن باتری ، احتمالا شما نیاز به شارژ کردن یا تعویض آن خواهید داشت .
باتری شما سالم یا خراب است ؟
باتری سالم شارژ می شود و شارژ را نگه می دارد و می تواند شدت جریانی نزدیک به آمپری که روی آن نوشته شده است تولید کند . باطری خراب شارژ نمی شود و شارژ را نگه نمی دارد و نمی تواند شدت جریان کافی برای استارت موتور را تامین کند . باتری سالم قابلیت شارژ مجدد و سرویس دهی دوباره را دارد اما باطری خراب باید تعویض شود . طبق تحقیقات نمایندگی مدیران خودرو اکثر باتری های خودرو تنها 4 تا 5 سال عمر می کنند . بنابراین اگر عمر باتری خودروی شما 4 سال یا بیشتر است و شارژ را نگه نمی دارد و مدام شارژ آن خالی می شود یا به نظر می رسد هنگام استارت موتور را با سرعت عادی نمی چرخاند احتمالا به یک باتری نو نیاز دارید .
بررسی سالم بودن سیستم شارژ
سیستم شارژ اتومبیل شامل یک دینام (یا ژنراتور DC ) ، یک رگولاتور ولتاژ ( آفتامات ) ، باتری و لامپ هشدار یا آمپر دینام است . زمانی که موتور در حال حرکت است ، هدف آن مهیا کردن توان برای بار الکتریکی اتومبیل ( برای مثال جرقه زنی ، روشنایی ، لوازم الکتریکی و ) و شارژ باتری اتومبیل است . زمانی که سیستم شارژ از کار می افتد ، معمولاً یک لامپ هشدار روشن خواهد شد و یا آمپر دینام وضعیت خوب (good ) را نشان نمی دهد . رایج ترین عوامل خوب کار نکردن سیستم شارژ ، لق شدن ، فرسوده شدن یا پاره شدن تسمه دینام است. بنابراین ابتدا باید تسمه دینام را چک کرد . اگر تسمه دینام سالم بود با استفاده از یک باتری سالم دور موتور را برای مدت دو دقیقه به 2000RPM یا بیشتر ( با در نظر گرفتن دمای محیط و بار) برسانید . ولتاژ باتری باید بین 13 تا 15.1 ولت افزایش یابد .
در اکثر خودروها در یک روز گرم مقدار ولتاژ بین 14 تا 14.5 ولت اندازه گیری خواهد شد . اغلب رگولاتورهای ولتاژ یا آفتامات ها ، دارای جبران کننده دما (temperature compensated) برای شارژ درست باتری تحت شرایط مختلف محیطی هستند . هنگامی که دمای محیط کاهش می یابد ، ولتاژ شارژ جهت غلبه بر مقاومت بالای باتری افزایش می یابد . بلعکس ، وقتی که دمای محیط افزایش می یابد ، ولتاژ شارژ کاهش می یابد .
بیشتر بخوانید:
نگهداری از لاستیک خودرو در هوای گرم تابستان + نکات نگهداری خودرو