همه چیز درباره خرابی کلاچ خودرو و روش های جلوگیری از خرابی آن
عیب یابی خودرو می تواند مثل یک ( هنر سیاه ) مرموز به نظر برسد که فقط توسط مکانیک های حرفه ای و با تجربه انجام می شود البته این موضوع زمانی درست است که فرد نداند قطعات در ماشین چگونه کار می کنند . درک مسئله از قطعه و راه حل تعمیر آن صرفاً نتیجه داشتن دانش درست همراه با یک رویکرد هوشمندانه و منظم است . اگر افراد بتوانند به روشی کاربردی قطعات خودرو را بشناسند ، می توانند در زمان وقوع مشکل به تعمیر قطعه بپردازند . کلاچ وسیله ای است که به کمک آن راننده هر زمان که بخواهد می تواند اتصال موتور را از جعبه دنده جدا کند .
با استفاده از کلاچ و زمانی که موتور روشن است ، بدون اینکه چرخ دنده ها در جعبه دنده بچرخند ، خودرو حرکت می کند . کاربرد کلاچ در مواقع تعویض دنده یا متوقف کردن خودرو است آن هم برای اینکه موتور خاموش نشود . دستگاه کلاچ به وسیله پدال کلاچ که زیر پای چپ راننده قرار گرفته بکار می افتد . برای بکار انداختن کلاچ ، راننده باید با پای چپ پدال کلاچ را تا انتها فشار بدهد .
به هنگام شروع حرکت ، پس از آن که راننده دنده یک را جا می زند، باید پای چپ راننده به آرامی از روی پدال کلاچ برداشته می شود تا از جستن خودرو به سمت جلو جلوگیری بعمل آید . به حالتی که کلاچ گرفته می شود حالت خلاصی و به حالتی که کلاچ رها می شود حالت درگیر شدن کلاچ گفته می شود .
به علت های مختلفی کلاچ روی یک اتومبیل خراب می شود که با یک عمل مکانیکی ساده می توان آن را تعمیر کرد . زمانی که فرد رانندگی می کند ، در هر چند ثانیه پدال کلاچ را فشار می دهد و در آن زمان ، هنگامی که آن را فشار می دهد ، ماشین به جلو خیزش می کند که این خیزش نشان از بروز مشکلی در این قطعه است .
زمانی که کلاچ درگیر می شود باعث بروز اصطکاکی بین دیسک کلاچ ، صفحه فشار و صفحه مجهز به موتور می شود که در نتیجه باعث ایجاد گرما و سایش در آنها می شود و هرچه راننده پدال کلاچ را بگیرد دیسک کلاچ داغت ر می شود .
هر چیزی که باعث افزایش بار روی کلاچ شود ، سایش را تسریع می کند . فشار روی موتور نیز باعث افزایش قدرت می شود که در نتیجه روی کلاچ تاثیر می گذارد .
نسبت به نوع رانندگی و شرایط خودرو صفحه کلاچ پس از گذشت 50 تا 60 هزار کیلومتر نیاز به رگلاژ یا تعویض دارد . اگر هنگام حرکت پای خود را با کلاچ تکیه دهید عملا موجب درگیر شدن کلاچ می شوید که در طولانی مدت عمر این قطعه را کاهش می دهد . همچنین تردد فراوان در مسیرهای شهری به دلیل ترمز و تعویض دنده زیاد عمر صفحه کلاچ را کم می کند .
جنس دیسک کلاچ ها معمولی شبیه به لنت ترمز است . با تمام شدن لنت کلاچ که وظیفه ایجاد اصطکاک با صفحه را برعهده دارد ، انتقال نیرو ضعیف شده و دیسک بر صفحه ساییده می شود . تنبل شدن خودرو ، افت شدید توان شتاب گیری ، ضعف در کشش در سربالایی ها و ایجاد سر و صدا از مهم ترین علائم تمام شدن دیسک کلاچ است .
کلاچ چیست ؟
کلاچ یا دبریاژ یکی از قطعات خودرو می باشد . ریشه لغوی کلاچ یک واژه آلمانی به معنی اتصال است . ولی معنی رایج آن به وسیله ای اطلاق می گردد که عمل اتصال یا قطع کردن را انجام می دهد . در زبان محاوره ای به آن کلاژ نیز گفته می شود .
کلاچ وسیله ای است که به کمک آن راننده هر زمان که بخواهد می تواند اتصال موتور را از جعبه دنده جدا نماید ، بدین معنی که موتور روشن باشد بدون اینکه چرخ دنده ها در جعله دنده بچرخند و خودرو حرکت نمایید .
کاربرد کلاچ در مواقع تعویض دنده یا متوقف کردن خودرو است آن هم برای اینکه موتور خاموش نشود . دستگاه کلاچ به وسیله پدال کلاچ که زیر پای چپ راننده قرار گرفته بکار می افتد . برای بکار انداختن کلاچ ، راننده می بایست با پای چپ پدال کلاچ را تا انتها فشار بدهد .
به هنگام شروع حرکت ، پس از آنکه جعبه دنده در دنده یک گذارده شد ، می بایست پای چپ راننده به آرامی از روی پدال برداشته شود تا از جستن خودرو به سمت جلو جلوگیری به عمل می آید .
به حالتی که کلاچ گرفته می شود حالت خلاصی و به حالتی که کلاچ رها می شود حالت درگیر شدن کلاچ گفته می شود .
کاربرد و چگونگی عمل کلاچ
کلاچ در واقع وسیله ای برای قطع یا وصل کردن است که در سیستم های انتقال نیرو به کار می رود . به طور کلی این سیستم ها جهت استفاده از توان و نیروی تولید شده در موتور به شکلی دیگر یا در محلی دیگر مورد نیاز می باشند . برای آن که بتوان بر روی این انتقال نیروی کنترلی را اعمال کرد ، ساده ترین راه استفاده از کلاچ می باشد تا هر زمان که نیاز به توقف یا برقراری دوباره انتقال نیرو باشد ، این عمل انجام می شود .
9 دلیل که باعث خرابی کلاچ می شود ؟
1- استفاده بی مورد از کلاچ
این اشتباه از جمله اشتباهاتی است که مردم معمولا ندانسته و غیر عمد آن را انجام می دهند ؛ حتی در بین راننده های با تجربه نیز امری رایج است که معمولا در ترافیک ها رخ می دهد . چیزی که باید بدانید این است که وقتی پدال کلاچ کاملا بالا نیامده به معنی استفاده از کلاچ است و باعث استهلاک آن می شود . بنابراین بعد از تعویض دنده پای خود را کاملا از روی کلاچ بردارید . هر چه زمان تعویض دنده و فشردن و رها کردن پدال کلاچ کمتر باشد ، عمر کلاچ شما بیشتر خواهد بود .
2- درست تعویض نکردن دنده
تعویض دنده قبل از کامل فشردن پدال کلاچ و یا برداشتن پا از روی پدال کلاچ پیش از این که دنده به صورت کامل جا برود ، باعث آسیب دیدن کلاچ می شود . تعویض دنده بدون فشردن کلاچ نیز به طور واضح از بدترین روش هاست . این کار باعث آسیب های شدیدی به کلاچ می شود اما این موضوع به کلی مسئله دیگری است .
نکته : اگر شما این گونه اشتباهات را انجام می دهید ، ما با کمال احترام امیدواریم شما برای هزینه های تعویض کلاچ دارای یک اسپانسر ثروتمند باشید .
3- کامل نکردن تعویض دنده قبل از برداشتن پا از روی پدال کلاچ باعث مشکلات زیر می شود
گرفتگی دیسک صفحه ، خرابی و فرسودگی زود هنگام کلاچ و همچنین کج شدگی دیسک . از سوی دیگر چنین کاری باعث بی ثباتی و گرمای بیش از حد می شود . به مرور زمان گرفتن کلاچ و دیسک صفحه سخت تر و سخت تر خواهد شد که این امر موجب شروع فرسودگی و کج شدن آن می شود .
4- متوقف کردن خودرو در سربالایی با استفاده از کلاچ
عقب حرکت کردن خودرو در سربالایی به نوعی خطرناک و همچنین ترسناک است . شما ممکن است در این مورد با فشاری اندک روی پدال عمل ترمز کردن را کامل انجام ندهید . این عمل در واقع بدون فشردن پدال ترمز اتفاق می افتد که متاسفانه باعث رسیدن آسیب های شدید به کلاچ می شود .
5- راه حل خرابی کلاچ
از حرکت به عقب خودرو در سربالایی ها توسط ترمز دستی جلوگیری کنید . این کار کاملا مانع از حرکت نمی شود اما برای جلوگیری از رها شدن خودرو و حرکت آن به عقب کافی است . اگر واقعا در رانندگی حرفه ای هستید ، می توانید با پاشنه پای راست خود ترمز پدالی را نیز فشار بدهید و در حالی که می خواهید روی پدال گاز فشار بدهید پای خود را بردارید . اما این کار یک امر پیچیده و حرفه ای است و برای انجام آن نیازمند تمرین هستید . تا زمانی که برای این مورد آماده می شوید ، می توانید از ترمز دستی استفاده کنید .
به هنگام حرکت ترمزدستی را آزاد کرده و همزمان کلاچ را رها کنید . در همین حین گاز بدهید تا به جلو حرکت کنید . نکته مهم این است که هیچ گاه از کلاچ برای نگه داشتن خودرو در سربالایی استفاده نکنید . این کار باعث سوختن کلاچ می شود .
6- اضافه کردن قدرت به محفظه موتور خودرو
از آن جایی که این موضوع از عوارض ارتقا خودرو است ، نمی توان آن را مشکل نامید . اگر شما گشتاور ایجاد شده از موتور ماشین را افزایش دهید ، در واقع نرخ فرسودگی کلاچ خود را نیز تغییر داده اید . کلاچ ها برای بازه خاصی از گشتاور موتور خودرو ساخته شده اند .
وقتی شما آن بازه را تغییر می دهید معمولا شاهد خرابی و فرسودگی های دور از انتظار کلاچ خواهید بود . صاحبان کامیون های دیزلی اکثرا با این مشکل روبه رو می شوند . دلیل این امر را می توان این گونه بیان کرد که خیلی از آنها برای کشش و قدرت بیشتر و همچنین مصرف سوخت بهتر خودرو خود را تقویت می کنند .
اگر شما نیز با این مشکل مواجه شده اید روی خودور تقویت شده خود از کیت کلاچ تقویت شده استفاده کنید . از سایر دلایلی که می توانند باعث افزایش خرابی کلاچ شوند می توان به افزایش سایز تایرها ، تغییر در نسبت چرخ دنده ها ، یا افزایش وزن خودرو و همچنین کشیدن بار بدون تقویت کلاچی که بتواند ظرفیت گشتاور را کنترل کند ، اشاره کرد .
7- آلودگی کلاچ
این موضوع زیاد رواج ندارد ، اما آن چنان هم کمیاب نیست . چنین اتفاقی زمانی رخ می دهد که نوعی سیال ( معمولا روغن ) روی دیسک صفحه ی کلاچ بریزد . عایق بندی نامناسب و نشتی معمولا دلیل اصلی این اتفاق عنوان می شود . ولی بسیاری از سیال ها می توانند باعث بروز این مشکل شوند ، مانند روغن هیدرولیک که سیلندرهای کلاچ را تقویت می کند . گریس نیز در صورت نصب نادرست صفحه کلاچ می تواند باعث آلودگی آن شود .
8- سوزاندن کلاچ
این اتفاق معمولا زمانی می افتد که با خودرو بارهای سنگینی را کشیده یا لاستیک های خودرو را در حالت درجا به حرکت وادارید ( تیک آف کردن ) . همان اندازه که ما علاقه به چرخاندن ماهرانه و زیبای تایرها به صورت درجا داریم ؛ این امر باعث حداکثر شدن آسیب های وارده به کلاچ می شود . از آنجایی که این کار موجب به آسیب رسیدن به کلاچ می شود اصلا تیک آف کردن را پیشنهاد نمی کنیم . به هنگام کشیدن اجسام توسط خودرو نیز تعویض دنده مناسب و با دقت امری حیاتی است . تعویض دنده را به آرامی و نرم انجام دهید تا فرسودگی کلاچ به حداقل برسد .
9- اجازه رانندگی با خودرو توسط دوستان
صادقانه بگوییم چنین کاری اشتباه بزرگی است مخصوصا وقتی شما دارای خودرو با گیربکس دستی هستید . دوستان شما شاید به نظر خودشان کار خود را به درستی بلد باشند ، اما آنها در اصل نمی دانند پدال کلاچ شما در چه بازه ای اقدام به انتقال قدرت به چرخ ها می کند . و البته گاهی مردم به طور ناخواسته برای خودرویی که مال خودشان نیست حساسیت کمتری قائل هستند . روزی به این موضوع پی خواهید برد که کلاچ شما آن طور که باید کار نمی کند و نمی دانید دقیقا چه مشکلی پیش آمده است .
قطعات کلاچ شامل چه چیزی های می شود :
1- نرم کننده کلاچ
2- صفحه کلاچ
3- دیسک کلاچ
4- پدال
5- دو ساخه کلاچ
6- بلبرینگ کلاچ
به صفحه کلاچی که با مایع روغنی روغن کاری شده باشد اصطلاحا صفحه کلاچ خیس و در غیر این صورت به آن صفحه کلاچ خشک می گویند .
انواع کلاچ ها
1- بدون لغزش
2- یک طرفه
3- اصطکاکی
4- هیدرولیکی
انواع کلاچ اصطکاکی
1- کلاچ مخروطی
2- کلاچ تک صفحه ای
3- کلاچ چند صفحه ای
4- کلاچ چند صفحه ای
5- کلاچ نیمه گریز از مرکز
6- کلاچ گریز از مرکز
بیشتر بخوانید: