مجله تخصصی خودرو اخبار خودرو , قیمت خودرو , خرید و فروش خودرو , قیمت ماشین , قیمت اتومبیل
همه آنچه که درباره استفاده از ضد یخ باید بدانید + نکات مهم استفاده از آن
در فصول سرد سال و با آن صبح‌های پرسوز و سرمایش ، شاید شما هم افرادی را دیده باشید که به هر روشی دست می زنند تا موتور خودرو خود را گرم کنند از پیک نیک گرفته ، تا آب جوش ، چرا که سرمای شبانه منجر به یخ زدگی شده است . برای این دسته از افراد و برای شما که گریزان از این وضعیت هستید ، استفاده از ضد یخ راهکاری است که به هیچ وجه نباید فراموش کنید . البته باید بگوییم ضد یخ در تابستان بعنوان ضد جوش استفاده می شود .
ضد یخ چیست ؟
تور اتومبیل با سوزاندن سوخت ( بنزین یا گازوییل ) انرژی زیادی تولید می کند . بخشی از این انرژی ( حدود یک سوم ) صرف حرکت کردن خودرو می شود . دوسوم باقیمانده این انرژی تولید شده به گرما تبدیل خواهد شد .
نیمی از این گرما از طریق اگزوز خارج می شود ، اما نیمی دیگر در محفظه موتور باقی می ماند .
موتور خودرو باید به روشی خنک شود و این گرما را دفع کند . در غیر این صورت دمای موتور مدام افزایش می یابد تا جایی که اجزای فلزی داخل آن شروع به ذوب شدن می کنند و پس از مدتی کل موتور را تحت الشعاع قرار می دهند . برای جلوگیری از این مشکل به مایع خنک کننده نیاز است . مایع خنک کننده موتور مایعی بر پایه آب است که گرمای موتور را جذب می کند .
البته خود مایع خنک کننده هم به دلیل گرمای موجود در محفظه موتور داغ می شود . به همین دلیل سازوکاری در سیستم خنک کننده تعبیه شده است که این مایع را برای خنک شدن به رادیاتوری که در قسمت جلوی ماشین قرار دارد منتقل می کند . با حرکت اتومبیل به جلو ، هوا در شیار های رادیاتور که حاوی این مایع خنک کننده داغ است جریان می یابد و باعث خنک شدن آن می شود .
نکاتی که باید در استفاده از ضدیخ مورد به آن توجه کنید
1- عمر مفید ضدیخ برحسب زمان و شرایط کاری متغیر می باشد . زمان مناسب تعویض ضدیخ دو سال ، توصیه می شود .
2- رنگ ضدیخ ربطی به کیفیت آن نداشته و سازندگان برای مشخص کردن محصولات خود از رنگ های گوناگونی استفاده می نمایند .
3- همرنگ بودن ضدیخ ها دلیلی بر کیفیت یکسان آنها نیست بنابراین از مخلوط کردن آنها باید جداً اجتناب کرد .
4- در مورد نسبت صحیح رقیق سازی نیز باید به دستورالعمل سازندگان توجه نمود . بهترین کارایی ضدیخ- ضدجوش اسپیدی ترکیب آن به نسبت یک به یک با آب است .
5- اگر عمل مخلوط سازی به نسبت یک به یک با آب صورت گیرد ، ضد یخ- ضد جوش اسپیدی تا دمای 38 درجه سانتی گراد نقطه انجماد مخلوط را پایین خواهد آورد .
6- در مورد رقیق سازی نیز باید به دستور العمل سازندگان توجه کرد . اگر غلظت ضدیخ بیشتر از مقدار توصیه شده باشد ، امکان خرابی واترپمپ و افزایش خوردگی وجود دارد . همچنین اگر غلظت ضدیخ کمتر از حد توصیه شده باشد ، موجب افزایش نقطه انجماد و یخ زدن آن در مجاری سیستم رادیاتور می شود .
7- توجه کنید که کیفیت آب استفاده شده در رقیق سازی ضد یخ ، مهم است . حتی المقدور باید از آب با املاح کم استفاده کرد .
8- سطح سیال باید دائما کنترل شود تا از میزان مشخص شده کمتر نباشد .
9- ضد یخ ها معمولا کف تولید نمی کنند . مشاهده کف می تواند به علت وارد شدن هوا به سیستم و سوراخ شدن بخش مکش واترپمپ باشد . در این صورت باید رادیاتور را کاملا تخلیه کرده و تمامی لوله های رابط ، واشرها ، بست ها و ترموستات را بررسی و نسبت به تعمیر قطعات معیوب اقدام کرد .
هنگام ترکیب چه کنیم؟
تا جایی که ممکن است ، سیستم خنک کننده را خالی کرده و سپس پر کنید . اگر فرمولاسیون این دو نوع ضدیخ متفاوت باشد و درون سیستم به گردش در بیایند ، سبب می شود تا خرده ریز و گلولای ایجاد شود .
اگر این اتفاق رخ داد ، دوباره سیستم را خالی کرده و آن را با مایع خنک کننده پر کنید ، دوباره آن را خالی کنید و این کار را تا زمانی تکرار کنید که ذرات ریز خارج شوند . در پایان ، مایع خنک کننده را با آنچه خودرو ساز توصیه کرده تعویض کنید . در واقع موتور خودرو طوری طراحی شده تا با مایع خنک کنند های که در آن ریخته شده کار کند . بررسی و تعویض مایع خنک کننده در خودرو‌های امروزی به دلیل نیاز‌های گوناگون به این مایع ، بسیار پیچیده است .
تفاوت ضد یخ با مایع خنک کننده
خیلی‌ها مایع خنک کننده را با ضد یخ اشتباه می گیرند و هر دو را یکی می دانند . در حالی که ضد یخ همان مایع خنک کننده نیست ، بلکه یکی از دو جزء اصلی تشکیل دهنده آن است . در واقع مایع خنک کننده از مخلوط ضد یخ و آب مقطر تشکیل شده است .
خود ضد یخ ترکیبی از آب مقطر و نوعی الکل است . معمولا رایج ترین آنها اتیلن گلیکول است ، زیرا هم ارزان تر است و هم به هر نسبتی با آب مخلوط می شود . با این حال به تازگی ماده جدید تری به نام پروپیلن گلیکول به بازار عرضه شده است که گران تر است ولی خطر کمتری دارد .
کاربرد ضد یخ
مواد شیمیایی موجود در ضد یخ مزایای زیادی برای سیستم خنک کننده موتور خودرو دارند . یکی از این مزایا که مهم ترین کاربرد ضد یخ است، این است که اجازه نمی دهد مایع خنک کننده درون محفظه موتور در هوای زمستانی یخ بزند . اگر می خواهید بدانید که ضد یخ در چه دمایی یخ می زند ، این طور فکر کنید که آب در صفر سانتی گراد یا در 32 درجه فارنهایت منجمد می شود . بنابراین مخلوطی از 50% آب و 50% ضد یخ در حدود 37 سانتی‌گراد یا 35درجه فارنهایت یخ می زند .
کاربرد دیگر ضد یخ این است که نقطه جوش آب را بالا می برد . همان طور که می‌دانید آب در 100 سانتی گراد یا 212 درجه فارنهایت به جوش می آید . هر چه این درجه بالاتر باشد ، به نفع موتور خواهد بود ، چرا که آب جوش به موتور آسیب می رساند . مخلوط 50 – 50 ضد یخ و آب ، باعث می شود نقطه جوش آب به جایی بین 240 و 270 سانتی گراد ( 464 و 518 درجه فارنهایت ) برسد . البته تعیین دقیق نقطه جوش به فشار مخلوط آب و ضد یخ در محفظه موتور هم بستگی دارد .
وضعیت مایع خنک کننده
مورد بعدی که باید بررسی کنید وضعیت فعلی مایع خنک کننده است . خوردگی ، علت اصلی عملکرد پایین رادیاتور در خنک کنندگی پیشرانه است و این امر معمولا به خاطر عدم نگهداری صحیح و تعمیر سیستم خنک کننده رخ می دهد . قدرت مواد ضد خوردگی موجود در ضدیخ به تدریج و طی زمان تحلیل می روند ، بنابراین مایع خنک کننده را به صورت دور‌های یعنی هر دو سال یک بار یا پس از کارکرد 40 تا 50 هزار کیلومتر عوض کنید تا نیازی به تعمیرات و هزینه کرد در این سیستم نداشته باشید . ضدیخ هایی که عمر پنج ساله با کارکرد 240 هزار کیلومتر دارند ، خطر خوب کار نکردن رادیاتور را کاهش داده و با استفاده از این مواد ، سیستم خنک کننده به تعمیر کمتری نیاز خواهد داشت . البته هنوز در بعضی از خودرو‌های قدیمی ، ضدیخ با افزودنی های معمولی در سیستم خنک کننده وجود دارد ، بنابراین هر وقت از بررسی و عوض کردن مایع خنک کننده معمولی چشم پوشی شود ، با گذر زمان خطر خوردگی شدت می گیرد .
بررسی میزان اسیدی و قلیایی بودن (pH) مایع خنک کننده به وسیله نوار تست مواد شیمیایی به تشخیص وضعیت و کیفیت مایع خنک کننده کمک می کند . قلیایی بودن ترکیب معمولی ضد یخ و آب بسته به مواد افزودنی ضد یخ فرق می کند و ممکن است از 8 تا 14 باشد، اما سطح متوسطی که استفاده می شود در حدود 10/5 است ، البته بعضی از مایعات خنک کننده با عمر درازمدت ، محافظت از خوردگی را با 8/3 pH هم تامین می کنند . بسته به نوع نوار تست pH، این ابزار ممکن است وضعیت مایع خنک کننده را اشتباه تشخیص دهد و آن را نامناسب اعلام کند . برای جلوگیری از هرگونه اشتباه ، بدانید که چه نوعی از مایع خنک کننده در سیستم وجود دارد تا بتوان از آزمایش مناسب برای بررسی آن استفاده کرد .
از چه ضد یخی استفاده کنیم ؟
متاسفانه تشخیص نوع مایع خنک کننده که در سیستم وجود دارد همیشه آسان نیست . نمی توانید از روی رنگ مایع درباره کیفیت آن قضاوت کنید ، زیرا احتمال تغییر در رنگ با گذشت زمان وجود دارد . شرکت های سازنده در طول فرایند تولید ، به ضدیخ رنگ مخصوص اضافه می کنند تا از مایعات مشابه مانند آب قابل تشخیص باشد .
ضد یخ بیشتر خودرو‌های آمریکای شمالی که عمری دو ساله دارند ، به رنگ سبز است . بعضی از سازندگان اروپایی نیز از ضدیخ با عمر طولانی به رنگ سبز استفاده می کنند . مایع خنک کننده با عمر بالا که در خودرو‌های جدید جنرال موتورز استفاده می شود به رنگ نارنجی است که آن را از ضدیخ معمولی متمایز می کند و اگر با انواع دیگری از ضدیخ ترکیب شود ، ممکن است رنگ آن بسته به نسبت ترکیب ، تغییر کند. جنرال موتورز هشدار می دهد که ترکیب مایع خنک کننده با عمر بالا و نوع معمولی ، مدت کارکرد آن را تا میزان نوع معمولی کاهش می دهد . بعضی از خودرو سازان کره‌ای و اروپایی ضد یخ آبی رنگ تولید می کنند . بنز از رنگ زرد و تویوتا از مایع خنک کننده به رنگ قرمز ( با عمر بالا ) استفاده می کند .
تفاوت واقعی و مهم در میان این همه ضدیخ با پایه اتیلن گلیکول ، در نوع ماده افزودنی آن است . ترکیب ضدیخ امروزی برای رادیاتور، سرسیلندر و تنه سیلندر از جنس آلومینیوم است که از سیلیکات به مقدار زیاد استفاده شده و برای موتور های چدنی با رادیاتور‌های برنجی و مسی مناسب نیست . سیلیکات ها ، یک پوشش حفاظتی روی آلومینیوم تشکیل می دهند تا از فلز در برابر پوسیدگی و خوردگی مراقبت شود . مواد افزودنی در ضدیخ های فابریک آسیا یا اروپا ، اگرچه شامل سیلیکات کمتری هستند ، اما بیشتر به بُرات برای جلوگیری از خوردگی تکیه می کنند . در ضدیخ خودرو سازان اروپایی فسفات وجود ندارد ، زیرا آب در نواحی که دارای مواد معدنی ( سختی ) زیادی است ممکن است با فسفات واکنش نشان داده و به همین خاطر رسوبات کلسیم و منیزیوم تشکیل شود . خودرو سازان آسیایی از فسفات استفاده می کنند ، اما بُرات یا سیلیکات در آن وجود ندارد ، زیرا برات سبب خوردگی آلومینیوم می شود . در ضدیخ هایی با عمر طولانی ، از بازدارنده اسید آلی کربوکسیلات به جای سیلیکات ، فسفات یا برات استفاده می شود . برای کاهش سردرگمی ، برخی از تولید کنندگان ضدیخ ، نوع عمومی یا همگانی ضدیخ را تولید می کنند که با همه مدل های خودرو سازگار است .
افزودن یا تعویض ضدیخ
بهترین توصیه در هنگام اضافه کردن یا تغییر مایع خنک کننده ، پیروی از دستورات خودرو ساز است و این که از همان ضدیخی که در سیستم وجود داشته استفاده کنید . این اطلاعات معمولا در دفترچه راهنمای خودرو قید شده یا ممکن است در کنار درپوش رادیاتور یا قمقمه انبساط آب لحاظ شود . اگر چنین اطلاعاتی را در دست ندارید ، بهتر است از ضد یخ های عمومی که با همه نوع کاربری سازگار است استفاده کنید .
برای خودرو‌های قدیمی
اگر خودروتان بیش از 15 سال سن دارد و دارای موتوری از جنس دو فلز یعنی تنه سیلندر آهنی و سرسیلندر و رادیاتور آلومینیومی است ، از ضد یخ با پایه اسید آلی هیبرید یا مایع خنک کننده G-05 استفاده کنید ، زیرا سیلیکات موجود در آن ، بهترین حفاظت از آلومینیوم در برای خوردگی را تامین می کند ؛ به عبارت دیگر اگر خودروی قدیمی با موتور دوفلزه یا آهنی و رادیاتور برنجی یا مسی دارید ، از ضدیخ سنتی به رنگ سبز استفاده کنید . مواد افزودنی در ضدیخ های سنتی از قابلیت حفاظت بهتر برای رادیاتور‌های برنجی و مسی برخوردار هستند .
بیشتر بدانید
