معرفی و آشنایی با سیستم شبکه های مالتی پلکس + مزایای آن

معرفی و آشنایی با سیستم شبکه های مالتی پلکس + مزایای آن

مالتی پلکس یکی از عبارتی است که امروزه در مشخصات و ویژگی های خودرو های بسیاری جای داشته و هر کمپانی خودرو ساز ، استفاده از این نوع سیستم را به عنوان یک امتیاز مثبت در خودرو های خود می پندارد . اما این سیستم سال هاست که ابداع شده است و شرکت های خودرو سازی بسیاری از آن استفاده می کنند .

در کشور ما ایران ، سیستم مالتی پلکس برای اولین بار روی خودرو های پژو 206 نصب و امتحان شد و از آن زمان تا الان خودرو های بسیار دیگری نیز به جمع سیستم خودرو های مالتی پلکس اضافه شده است .

مالتی پلکس چیست؟

مالتی پلکس در واقع به معنای چند جزئی بودن می باشد و در خودرو ها به این معنی است که اجزای مختلف خودرو به صورت جدا از هم کار می کنند و در نهایت به دیگر متصل خواهند شد . در حقیقت یک خودرو که از این سیستم بهره می برند ، تمامی اجزای آن به طور مستقل کار خواهند کرد و در نهایت یک هدف مشترک را که همان روشن شدن و به حرکت در آمدن خودرو فعال شدن امکانات رفاهی آن می باشد .

استفاده از مالتی پلکس در خودرو باعث می شود که حجم سیم کشی و تعداد اتصالات به کار رفته در سیم کشی و برق خودرو به شدت کاهش یافته و از این رو ، عیب یابی و تعمیر خودرو بسیار ساده تر می شود .

برای مثال می توان برای روشن کردن چراغ ها ، نیاز به یک سیم جداگانه ، استفاد از راهنما یک جفت سیم ، استفاده از بوق ، برف پاک کن و بقیه موارد نیز هر کدام یک جفت سیم می باشد . همین عامل سبب می شود که به تنهایی از قسمت داشبورد و زیر فرمان خودرو ، صد ها سیم گذر می کند که باعث به وجود آمدن حجم عظیمی از سیم های متعددی می شد که باعث پیچیده تر شدن عیب یابی و نگهداری خودرو نیز گردید .

اما در نسل جدید خودرو ها ، حجم سیم ها در خودرو ها کمتر شده و مثل ماشین های دیگر سیم های زیاد نمی باشد و تعدادی سیم می باشد .

وظیفه واحد مرکزی الکترونیک چه می باشد ؟

در این سیستم کلیه دستورات و فرامینی که راننده و یا دیگر تجهیزات خودرو صادر می کنند را به صورت کد شده به واحد مرکزی الکترونیک منقل می کند . در حقیقت مرکز الکترونیک ارتباط کیان اجزای الکترونیکی مختلف خودرو داشته و دستورات را از طریق آن عمل می کند .

اگر بخواهیم مالتی پلکس ساده تری را تعریف کنیم ، باید بگوییم که این سیستم به جای استفاده از چندین سیم متفاوت ، تنها از یک سیم برای ارتباطات خود استفاده می کند و هر جزئی از خودرو به این رشتم سیم متصل می گردد .

مزایای استفاده از سیستم مالتی پلکس

سیستم مالتی پلکس دارای مزایای فراوانی می باشد که اصلی ترین آن ها کاهش پیچیدگی و آسان تر شدن تعمیرات برق خودرو می باشد . همچنین باید گفت که این سیستم به دلیل هوشمند بودن ، باعث می شود که فرآیند عیب یابی خودرو بسیار ساده تر از قبل دنبال شود و در برخی از مدل های خودرو ، این سیستم به عنوان یک عیب یابی مستقل نیز ، عمل می کند .

مهم ترین مزایای سیستم مالتی پلکس شامل موارد زیر می باشد :

1- کاهش حجم سیم کشی خودرو

2- کاهش میزان اتصالات

3- آسان تر شدن بحث عیب یابی و نگهداری خودرو

4- کاهش قیمت تمام شده

5- قابلیت کاهش مصرف انرژی

6- بهبود کیفیت عملکردی

7- کاهش زمان طراحی و مونتاژ خودرو

8- کاهش هزینه تعمیر و نگهداری

سیستم برق خودرو چیست ؟

سیستم برق و برق رسانی در اتومبیل یکی از قسمت های مهم و ضروری ماشین می باشد که بودن آن بسیار ضروری و مهم باشد و اگر آن نباشد ماشین روشن نخواهد شد و همچنین حرکت نیز نمی کند . اشتعال سوخت در تمام قسمت های مهم اتومبیل به وسیله برقی کار می کند که تمام وسیله های برقی با کمک برق انجام می شود که اگر برق خودرو نباشد ، هیچ کاری انجام نمی شود .

قطعات سیستم برق خودرو شامل موارد زیر می باشد که بدون آن ها بسیار ضروری و مهم می باشد :

1- وایر شمع : کار انتقال جریان الکتریسیته به شمه ها و تولید جرفه توسط وایر های شمع و لایه های عایق ما بین آن ها به وجود خواهد آمد .

2- کویل : این قطعه وظیفه اش تقویت ولتاژ های باتری می باشد که حتما وظیفه خود را به خوبی انجام دهد . اگر وظیفه خود را خوب انجام ندهد ، باعث به وجود آمدن مشکل های جدی می شود .

3- انژکتور ها : انژکتور ها مانند کاربراتور وظیفه ترکیب سوخت با هوا و تزریق آن در موتور را بر عهده دارد و این کار بسیار دقیق انجام خواهد شد .

4- باتری : منبع اصلی برق خودرو باتری می باشد که باتری مهم ترین و ضروری ترین قطعه هر خودرو می باشد و باعث تامین برق نیاز خودرو می شود .

5- دینام : وظیفه دینام نگه داشتن باتری در حالت پر می باشد .

مهم ترین کاربرد برق خودرو چه می باشد ؟

1- سیستم گرمایشی و سرمایشی

2- عملکرد سوئیچ خودرو

3- دزد گیر خودرو

4- چراغ های راهنما

5- استارت زدن

6- بالا و پایین کردن شیشه ها

7- روشن کردن چراغ های خودرو

وظیفه تولید کننده برق خودرو در چیست ؟

وظیفه تولید برق در خودرو های قدیمی بر عهده دینام و در خودرو های جدید بر عهده آلترناتور می باشد . این قطعه همانند ژنراتور عمل نموده و نیروی مکانیکی را به وسیله تسمه ای از موتور گرفته و به برق 12 ولت با آمپر بالا را تولید می کند . در مرحله بعد این برق ذخیره می شود و در واقع این قطعه وظیفه شارژ کردن باتری در زمان روشن بودن خودرو را دارد .

داشبورد چیست ؟

داشتن یک خودرو به مدت طولانی ، بدون بروز هیچ گونه مشکلی به ندرت اتفاق می افتد و به طور طبیعی هر خودرویی با گذشت چند سال از عمرش با مشکلاتی رو به رو می شود که از معمول ترین و آزار دهنده ترین آن ها لرزشش می باشد . در مواردی تعمیر و بالانس چرخ ها می تواند کار آمد و کم هزینه باشد اما برخی اوقات سرویس فرمان و سیستم تعلیق نیاز به هزینه های بالایی می باشد .

داشبورد یک ماشین ، از سه لایه تشکیل شده است ، که لایه زیرین مشخص نمی باشد . این لایه از یک ترموپلاستیک بسیار تقویت شده با الیاف شیشه ، ساخته شده ست . روی آن لایه ای از فوم پلی یورتان قرار دارد . در چند وقت گذشته ، رویه های داشبورد از آلیاژ PVC با ماده ای به نام ABS ساخته شده است .

سیستم فرمان ( steering system   )

امروزع پیشرفتهای عملس و فنی در تمام زمینه ها تحقق یافته و این امر شامل صنایع خودرو سازی و صنایع وابسته به آن است . یکی از این صنایع و اجزای وابسته ، قسمت فرمان خودرو است که وظیفه خطیر هدایت خودرو از طریق آن انجام می شود . برای تغییر مسیر خودرو از سیستم فرمان استفاده می شود . لذا مجموعه تشکیل دهنده این سیستم نقش مهمی در خودرو به عهده دارد .

معمولی ترین سیستم دنده شانه ای ، سیستم دنده شانه ای Rack  و پینیون می باشد . بطوری که این پینیون حرکت دورانی داشته و دنده شانه ای حرکتش خطی می باشد . و همچنین دنده پینیون حرکتش دورانی غربیلک فرمان را به دنده شانه ای انتقال داده ، دنده شانه ای نیز حرکت خطی را از طریق مفصل ها به چرخ های خودرو انتقال داده می شود و نحوه تبدیل حرکت آن دورامی و به صورت خطی سیستم فرمان می باشد این سیستم فرمان شامل شانه ای و پینیون می باشد .

فرمان خودرو

هنگامی که راننده غربیلک فرمان خودرو را به چپ یا راست می چرخاند این حکت به وسیله پیج بی انتهایی که در انتها میل فرمان است دنده را حول محورش به راست یا چپ بسته به گردش چرخ فرمان  می گرداند . محور ایم دنده به وسیله به وسیله اهرم های مختلف و متفاوت به چرخ های جلو و عقب هدایت می شود و باعث حرکت کردن ماشین و لاستیک شده و همچنین باعث تکان خوردن فرمان نیز می شود .

حساسیت فرمان در خودرو نهایت اهمیت را داشته و راننده باید حتما هر 6 ماه یک بار فرمان را روغن کاری کند و همچنین آن را همیشه و مدارو حتی ماهی یک بار آن را چک کند و اگر مشکلی داشت آن را درست کند .

همچنین در نسل جدید خودرو ها علاوه بر سیستم هیدرولیکی یک سیستم برقی نیز به آن اضافه شده و موتور برقی می شود و چرخاندن فرمان بسیار راحت خواهد شد .

امروزه کیسه های هوایی که محافظ راننده به هنگام تصادف هستند نیز در درون فرمان جاسازی می شوند . در سیستم فرمان هیدرولیک به جای اهرم ها و میله مارپیچ از پمپ هیدرولیک و جک های هیدرولیک استفاده می شود که این ضریب امنیت بالایی دارد .

لزوم استفاده از مالتی پلکس

1- افزایش بیش از حد استفاده از قطعات الکترونیکی در خودرو

2- ساده سازی استفاده از سیم کشی و ساده سازی دسته سیم ها

3- بالا رفتن تعداد ارتباط میان ای سی یو با سایر اجزا اتومبیل و نیاز به هماهنگی داده ها

4- بالا بردن کیفیت ایمنی و آسایش در خودرو ها

5- تغییر روش های عیب یابی خودرو نیاز به ساده کردن کار با دستگاه های عیب یابی و خود مجموعه وسایل داخل خودرو

مزایای سیستم مالی پلکس از نظر فنی :

1- افزایش ضریب اطمینان و کیفیت

2- حفاظت بهتر بار های الکتریکی

3- حفاظت کامل سیم ها در مقابل اتصال کوتاه

4- افزایش طول عمر لامپ ها

5- مدیریت مصرف توان الکتریکی در خودرو

6- حذف جعبه فیوز و ادغام فیوز ها

استاندارد های سیستم مالتی پلکس

1- استاندارد CAN : ساخت آلمان که در خودرو های بنز ، ب ام و ، فیات و ولو به کار می رود .

2- استاندارد VAN : ساخت کشور فرانسه و روی محصولات رنو و پژو این کشور مورد استفاده است .

3- استاندارد J1850 : ساخت کشور آمریکا می باشد که بر روی محصولات تولید کرایسلر فورد و جی ام استفاده می باشد .

4- استاندارد  PORPRIETARY : تولید کشور ژاپن است که بر روی محصولات این کشور مورد استفاده می باشد .

5- استاندارد ABSUS : محصول آلمان و مورد استفاده بر روی محصولات گروه فولکس واگن .

در میان استاندارد های بالا CAN  از موفق ترین آن ها به حساب می آید و بیشتر خودرو سازان از این استاندارد بر روی محصولاتشان استفاده می کنند .

کار هایی که سنسور با کمک ایسیو انجام می دهد :

– سری جدید  خودرو های تولید شده این گونه می باشد که ای سی یو باعث تنظیم آن شد و در دور دوم زمان سرد بودن کم می شود و دور موتور را پایین می آورد .

– اکثر این سنسور ها 3 پایه هستند که 2 پایه آن برای دمای آب ارسال می شود و ECU  را به کیلومتر تبدیل می کند .

– در اکثر خودرو ها یونیت فن آن ها جدا بوده و از چند سنسور و با دما های مختلف کار شده است .

– خودروهایی که کاربراتوری هستند ، و سنسور آن مثل سویچ می باشد که عملکرد آن با ترموستات فرقی ندارد و وقتی فن به حد دما می رسد ، فن آن روشن باقی می ماند .

– در خودرو های تازه تولید شده و قدیمی از سنسوری به نام رادیاتور استفاده می شود که به سنسور ها کمک می کند و باعث خنک شدن موتور می شود .

– خودرو هایی امروزی ، وقتی سنسور با ای سی یو قطع شود ، فرمان روشن می شود و نمی گذارد به شما و ماشین شما آسیب رسیده شود .

نکته : در خودروهایی که تازه تولید شده اند ، سنسور آن رادیاتور نام دارد و دیگر به آن سنسور نمی گویند فقط در بعضی از مواقع گفته می شود .

بیشتر بخوانید:

آموزش شفاف کردن و برطرف کردن مات شدگی چراغ های خودرو

منبع: نت خودرو