مجله تخصصی خودرو اخبار خودرو , قیمت خودرو , خرید و فروش خودرو , قیمت ماشین , قیمت اتومبیل
بررسی کامل بلوک سیلندر خودرو + نقش آن در خودرو
بلوک سیلندر به عنوان قسمت اصلی موتور بوده و به عنوان یک پایه فلزی محکم و یکپارچه برای تمام قطعات موتور مورد استفاده قرار می گیرد .
در داخل بلوک سیلندر استوانه های تو خالی بنام سیلندر وجود داشته که پیستون در داخل آن استوانه ها حرکت رفت و برگشتی خود را انجام می دهد . شکل بلوک سیلندر بستگی به نوع موتور از لحاظ سیستم خنک کننده دارد . در سطح بالای آن سرسیلندر بسته می شود که دارای مجاری متعددی بوده که این مجاری به طور کلی مجاری آب و روغن و تایپت ها می باشد .
قسمت پایین بلوک که به آن کارتل متصل می شود محفظه میل لنگ گفته می شود که در آنجا میل لنگ در قسمت جلوی بلوک محل قرار گرفتن سینی جلو که در داخل آن زنجیر و دنده میل لنگ و دنده میل سوپاپ قرار دارند، توسط کپه هایی به بلوک سیلندر متصل می شود .
قسمت عقب بلوک در انتهای میل لنگ فلایویل متصل شده که عمل انتقال نیروی موتور به سیستم انتقال قدرت را انجام می دهد ، بلوک سیلندر یکپارچه ریخته شده و جنس آن از چدن خاکستری یا از جنس آلومینیوم می باشد ، بلوک سیلندر های تولیدی شرکت از جنس چدن خاکستری و در انواع موتور های ملی از جمله OHVG، OHV، TU5، EF7 می باشد .
سیلندر ماشین چیست ؟
سیلندر خودرو قسمتی از موتور خودرو است که در هسته مرکزی آن قرار دارد . با انفجار سوخت در این مکان نیروی محرکه اتومبیل تامین می شود ( محفظه روغن موتور زیر بدنه موتور قرار دارد ) . این قطعه ، همانند استوانه تو خالی می باشد که در بدنه بلوکه ساخته شده است . از کاربرد های سیلندر موتور می توان به این موارد اشاره کرد :
1- محلی برای حرکت پیستون می باشد .
2- انرژی شیمیایی را به انرژی حرارتی تبدیل می کند .
3- انرژی حرارتی به فشار تبدیل می شود
4- تبدیل فشار به نیرو
5- تبدیل نیرو به حرکت پیستون
– ساختار سیلندر خودرو :
سیلندرها استوانه های توخالی هستند که محل بالا و پایین رفتن پیستون می باشند . لیکن چگونگی و کیفیت سطح داخلی سیلندر ها که در تماس با پیستون است بسیار مهم است .
دیواره های چدنی یا آلومینیمی سیلندر ها به منظور فراهم آوردن یک سطح صاف برای حرکت پیستون ها باید صیقل زده شود . صیقلی بودن سطح داخلی سیلندر ها به خاطر کم کردن اصطکاک میان پیستون و جداره سیلندر است .
البته بدیهی است که اصطکاک باعث تولید حرارت اضافی و هدر رفتن انرژی می شود که می بایست تا حد امکان از آن جلوگیری کرد .
– اجزای سیلندر ماشین :
همان طور که گفته شد ، سیلندر یکی از قطعات خودرو است که در موتور قرار دارد و بسیار مهم و کاربردی می باشد . سیلندرها با پیستون هم اندازه هستند و قطر هر دو یکی است ، و پیستون نیز در سیلندر حرکت می کند .
در برخی از مواقع جنس سیلندرها را از چدن خاکستری یا آلیاژی از چدن می سازند . موادی که برای ساختن آلیاژ به کار می روند ، شامل : نیکل ، کرم ، مس ، مولیبدن ، وانادیم و تیتان می باشد .
– پیستون :
پیستون یکی از قطعات مهم موتور و سیلندر خودرو محسوب می شود و چهار وظیفه اصلی بر عهده آن می باشد . برخی از افراد تصور می کنند که پیستونی که به حالت استوانه ای شکل است از ایده آل برخوردار است ، در واقع اینگونه نیست و پیستون اصلی به شکل دایره و یا کمی مایل به بیضی شکل است .
پیستون هایی که بیضی شکل می باشند ، هنگامی که در مقابل گرما و حرارت قرار می گیرند ، به شکل دایره ای می شوند . عملکرد پیستون برای موتور مهم است ، به همین دلیل برای سهولت حرکت پیستون باید لقی بین پیستون وسیلندر برطرف شود و مابین آن ها روغن کاری گردد تا فاصله برطرف بشود .
این کار موجب می شود که اصطکاک بین سیلندر و پیستون کاهش پیدا کند ، همچنین از سایش آنها نیز جلوگیری می کند . در نتیجه حرارت موتور از بین سیلندر و پیستون در تبادل قرار می گیرد .
– سرسیلندر :
سرسیلندر یکی از قطعات خودرو می باشد که محل قرارگیری آن در موتور خودرو است و به همراه پیچ و مهره به موتور متصل شده است . جنس سرسیلندر از چدن می باشد و در برخی از موتور خودروها نیز از چدن استفاده می کنند .
در برخی از موتورهایی که هشت سیلندر هستند، دو سر سیلندر در آنها یافت می شود . سر سیلندرها به گونه ای می باشند که تحت تاثیر نیروی اصطکاک قرار نمی گیرند ، اما در مقابل در معرض گرما و حرارت قرار می گیرند .
این موضوع به این دلیل می باشد که سر سیلندرها در اتاق احتراق قرار دارند و به راحتی تحت تاثیر حرارت قرار می گیرند . به همین دلیل در برخی از اوقات سرسیلندرها را از آلومینیوم می سازند ، زیرا این فلز از چودن بیش تر می تواند در مقابل حرارت ایستادگی کند .
– واشر سرسیلندر :
واشر سرسیلندر را برای آب بندی ، گازبندی و روغن بندی کردن محفظه احتراق و مجاری آب و روغن بین سر سیلندر و سر سیلندر قرار می دهند ، زیرا هر قدر سر سیلندر و بلوک سیلندر صافکاری شوند ، باز هم قدرت آب بندی و روغن کاری را ندارند . یکی از ویژگی های واشر سر سیلندر ، داشتن ضریب انتقال حرارت و قابلیت تراکم پذیری است .
– جنس واشر سرسیلندر :
جنس واشر سرسیلندر باید به این صورت باشد که میزان حرارت دریافتی را در خود نگه ندارد و به بیرون بفرستد ، به همین دلیل جنس آن از مس و فولاد و همچنین آزیست می باشد .
– علل سوختن واشر سر سیلندر :
این نکته را همیشه به یاد داشته باشید که در هنگام تعویض سیلندرها ، واشر سرسیلندر نیز حتما باید تعویض گردد ، زیرا یکبار مصرف بوده و امکان استفاده دوباره آن درست نیست . عوامل بسیاری منجر به سوختن واشر سرسیلندر می شوند که می توان به این موارد اشاره کرد :
1- زمانی که موتور بیش از اندازه حرارت تولید می کند .
2- خالی بودن رادیاتور از آب ، در هنگام روشن بودن موتور
3- هنگامی که موتور گرم است ، ضربه ای به آن وارد شود .
4- خیلی سفت و یا شل بستن پیچ های سر سیلندر
انواع سیلندر ماشین
1- سیلندر با بوش جدا نشدنی ( خشک ) :
در این نوع سیلندر بلوکه ، سیلندر از طریق ریخته گری ساخته می شود . در داخل سیلندرها با دقت بالا ، تراشکاری و سپس از روش آبکاری استفاده می شود ، داخل این سیلندرها از اندازه حقیقی ریخته گری شده ، کوچک تر می باشد . در این نوع سیلندر ، بلوکه سیلندر را آبکاری و ماشین کاری می کنند ، که به این نوع سیلندر ، سیلندر با بوش جدا نشدنی و یا سیلندر خشک می گویند .
علت نام گذاری سیلندر خشک ، دیواره سیلندر می باشد ، که با توجه به ضخامت مشخص دیواره سیلندر به طور مستقیم با آب خنکاری نمی شود . هنگامی که این سیلندرها را تعمیر می کنند ، تراشیده می شود و قطر آن ها زیاد می شود و باید پیستون های بزرگ تر و هم اندازه قطر سیلندر تهیه کرد .
2- سیلندر با بوش جدا شدنی ( تر ) :
امروزه با پیشرفت تکنولوژی در ساخت موتورهای پیشرفته از بوش هایی استفاده می کنند که قابل جدا شدن هستند و ضخامت این بوشها دو تا سه میلی متر می باشد .
این بوش ها با آبکاری مستقیم تماس دارند . در این روش به هنگام تعمیر ، دیگر نیاز به تعویض پیستون نخواهد بود ، این در حالی است که در تعمیر سیلندر خشک ، حتما باید پیستون تعویض گردد .
با توجه به مقاوم بودن بوش های تر در برابر نیروی سایشی ، به روش خاصی ساخته می شوند ، در این روش ریخته گری به صورت گریز از مرکز می باشد و سطوح داخلی آن را به روش سمانتاسیون سخت کاری می کنند و از واشر نازک غیر فلزی برای جلوگیری از نفوذ آب خن کاری شده به محفظه کارتل استفاده می شود .
علائم ترک خوردگی سیلندر
وقتی بلوک سیلندر یا سرسیلندر خودرو دچار مشکلاتی مانند ترک خوردگی شوند ، علائم و نشانه هایی در کارکرد خودرو به وجود می آید که از آن طریق می توان به ایجاد ترک خوردگی پی برد .
یکی از شایع ترین علائم ترک‌خوردگی بلوک سیلندر خودرو را می توان مخلوط شدن آب و روغن دانست که نشان می دهد منافذ آب و روغن سیلندر خودرو به یکدیگر راه پیدا کرده اند . این مشکل را می توان از طریق چک کردن روغن داخل کارتر یا آب رادیاتور به خوبی متوجه شد .
از دیگر علامت‌های ترک خوردگی بدنه سیلندر می توان به دیر روشن شدن موتور و همچنین کار نکردن موتور به صورت سالم و ریپ زدن موتور خودرو اشاره کرد . سوختن پی در پی واشر سر سیلندر خودرو نیز می تواند یکی از علائم ترک خوردگی در سیلندر یا سرسیلندر خودرو باشد . خروج بخار آب از اگزوز نیز نشان دهنده وجود راه هایی از قسمت خنک کننده خودرو به خروجی دود خودرو است که نشانه مطمئنی بر ترک خوردگی سیلندر خودرو است . داغ شدن بیش از حد موتور خودرو و بالا رفتن آمپر آب ، نقص در سیستم خنک کننده خودرو را نشان می دهد . یکی از دلایل موجود برای نقص سیستم خنک کننده خودرو را می توان ترک خوردگی بلوک سیلندر دانست .
در صورتی که با یکی از علائم بالا روبرو شدید بهتر است به جای سهل انگاری در کمترین زمان ممکن به تعمیرگاه های مجاز مراجعه کنید تا مشکل خودروی شما حل شود . برخی از ترک خوردگی ها ممکن است در کارکرد طولانی مدت خودرو افزایش یافته و باعث تحمیل هزینه های بیشتری شوند .
ضربه هم برای سر سیلندر و بلئک سیلندر خطرساز است
ضربه خوردن در قسمت های سیلندر و سر سیلندر می تواند باعث ایجاد ترک هایی شود که این ترک‌ها نیز مانند دیگر انواع ترک خوردگی های بلوک سیلندر می‌تواند مسئله‌ساز باشد. به‌طور معمول ترک‌خوردگی سرسیلندر و بلوک سیلندر بر اثر ضربه درمواقعی اتفاق می افتد که موتور خودرو بنا به دلایلی برای تعمیر باز می شود و ممکن است در تعمیرگاه بر اثر اهمال کاری شاگردان تعمیرگاه موتور شما ضربه خورده و بنابراین ترک های ریزی بر روی آن ایجاد شود . توصیه می شود برای تعمیر سیلندر و سرسیلندر خودرویتان را به تعمیرگاه‌های مطمئن و معتبر ببرید تا دچار چنین مشکلاتی نشوید .
راه تشخیص ترکیدگی سیلندر
همان طور که گفته شد ، ترکیدگی بلوک سیلندر باعث ایجاد راه هایی به بیرون خواهد شد که می تواند فشار داخل سیلندر را کم کند و در نتیجه کارکرد فنی خودرو یعنی احتراق ، تخلیه دود و همچنین مکش برای فراهم آوردن اکسیژن و سوخت دچار مشکل می شود . در برخی از موارد ترک خوردگی سیلندر خودرو به قدری زیاد است که با چشم دیده می شود و تشخیص آن نیاز به راهکارهای خاصی ندارد ، ولی در برخی از موارد ترک های ریزی بر روی سیلندر ایجاد می شود که به علت کوچک بودن یا بد بودن موقعیت در دید قرار نمی گیرند .
در این حالت علائم و مشخصات کارکردن ناقص خودرو می تواند نشان دهنده وجود کمپرس یا کم بودن فشار داخل سیلندر شود ؛ بنابراین یکی از احتمال ها می تواند ترکیدگی سیلندر خودرو باشد . در این موارد لازم است که با استفاده از ابزارها و روش های خاصی که در ادامه برایتان شرح می دهیم ، ترکیدگی سیلندر خودرو تشخیص داده شود .
در تشخیص ترکیدگی سیلندر خودرو یک روش مناسب فنی وجود دارد . برای تشخیص ترکیدگی سیلندر خودرو باید شمع های سیلندر باز شده و با استفاده از فشارسنج ، فشار داخلی سیلندرها تک تک اندازه گیری شود . لازم به ذکر است در صورتی که افت فشار همه سیلندر ها تقریبا با هم برابر باشد ، می توان این افت فشار را ناشی از مشکلات سرسیلندر یا واشر سرسیلندر دانست . چنانچه خانه های مختلف سیلندر فشارهای متفاوتی را نشان دهند ، امکان دارد مشکل ترک خوردگی در داخل سیلندر وجود داشته باشد . البته لازم است بدانید استاندارد ترین روش برای تشخیص ترکیدگی بلوک سیلندر یا سرسیلندر روش استفاده از اشعه ایکس است که در ایران آن‌چنان مورد استقبال قرار نمی گیرد .
بیشتر بخوانید:
منظور از حجم موتور چیست و چه تفاوتی با پیشرانه دارد؟
منبع: همراه مکانیک
