مجله تخصصی خودرو اخبار خودرو , قیمت خودرو , خرید و فروش خودرو , قیمت ماشین , قیمت اتومبیل
برسی همه جانبه تفاوت موتور های 8 سوپاپ با 16 سوپاپ
پیشرانه بعنون قلب تپبنده و تامین کننده نیروی محرک خودرو محسوب می گردد که از قطعات بیشمار تشکیل شده است اما شما بعنوان یک فرد عادی و غیر تخصصی شاید بیش از هر چیز در زمان خرید خودرو نام سوپاپ را زیاد شنیده باشید . این امر زمانی بیشتر نمود می باید که فروشند یا کارخانه تولید کننده خودرو بر روی تعداد بیشتر سوپاپ های بکار گرفته شده در موتور خودرو مانور تبلغیاتی می دهد بعنوان مثال در بنر های تبلغاتی خودروهای وطنی یا غیر وطنی عنوان شده که خودروی مذکور از موتور 16 سوپاپه بهره می برد .
حال سئوالی که مطرح می شود این است که تعداد بیشتر سوپاپ ها چه مزایایی دارد و چه تفاوتی بین یک موتور چهار سیلندر 8 سوپاپه با موتور 4 سیلندر 16 سوپاپه است .
تفاوت موتور های 8 سوپاپ با 16 سوپاپ در چیست ؟
واژه سوپاپ خودرو از زبان فرانسوی Soupape وارد زبان ما شده است به در معنای فارسی می توانیم از آن به عنوان دریچه یاد کنیم . هر چند که در لغت نامه فرهنگ معین ، سوپاپ اینگونه تعریف شده است ( پولکی که روی دهانه دریچه‌های سر سیلندر قرار گرفته و دریچه‌ها را سد می کند ) سوپاپ های وظیفه ورود مخلوط بنزین و هوا و خروج دود ناشی از احتراق را بر عهده دارند .
پیشرانه به منظور تولید نیرو نیاز به هوا و سوخت دارد که حاصل انفجار مخلوط این دو در محفظه احتراق یا همان سیلندر تبدیل به انرژی جنبشی می گردد . از این رو باید در زمان مناسب مخلوط بنزین و هوا وارد سیلندر شود که این وظیفه ای بر عهده قطعه ای با نام سوپاپ گذاشته شده است . سوپاپ قطعه قارچی شکل است که از دو قسمت پولک و ساقه تشکیل می گردد . قسمت پولکی شکل سوپاپ در دهانه سیلندر و در دریچه ورود مخلوط هوا و بنزین تعبیه شده و جابجایی آن باعث خواهد شد که این مخلوط در زمان مناسب وارد سیلندر گردد و سپس بسته خواهد شد تا مانع تخلیه این مخلوط پیش از انفجار گردد . به سوپاپ ورودی هوا و بنزین اصطلاحا سوپاپ گاز گفته می شود .
اما نوع دومی از سوپاپ خودرو هم در پیشرانه وجود که از نظر ساختار شبیه به سوپاپ گاز است اما در وظیقه متفاوت عمل می کند . هنگامی که سیلندر به مراحله تراکم برسد با ایجاد جرقه ای توسط شمع موتور انفجار صورت می پذیرد و نتیجه این انفجار دود خواهد بود که باید سریعا از محفظه احتراق خالی شود تا دوباره مخلوط هوا و بنزین جایگزین آن شود . از این رو نوع دوم سوپاپ که اصطلاحا سوپاپ دود نامیده می شود پدیدار می گردد.در این هنگام سوپاپ دود باز شده و با فشار پیستون که در مرحله تخلیه قرار داد دود از محفظه احتراق خارج می گردد .
جهت اطلاع کافی است بدانید سوپاپ ها توسط میل بادامک که به نحوی به میل لنگ خودرو متصل است باز و بسته می گردنند .
در گذشته نه چندان دور هر سیلندر موتور به یک سوپاپ گاز و یک سوپاپ دود مجهز بودند اما مهندسان همیشه در پی افزایش راندمان موتور در مقابل کاهش مصرف سوخت بوده اند از همین رو به این نکته پی بردند که هر چه میزان مکش هوا و بنزین سریع تر و بیشتر صورت پذیرد و همچنین تخلیه کاملی از دود انجام شود راندمان موتور افزایش خواهد یافت . در نتیجه این تفکر بود که تعداد سوپاپ ها افزایش یافت تا راه ورود و خروج بیشتر گردد .
امروز در خودروهای رایج هر سیلندر موتور به 2 سوپاپ گاز و 2 سوپاپ دود مجهز شده اند لذا ودر یک پیشرانه 4 سیلندر به جای 8 سوپاپ ، 16 سوپاپ بکار گرفته می شود و این تفاوت موتورهای 8 سوپاپه و 16 سوپاپه را رغم می زند . در اینگونه موتور از دو میل باداماک برای باز و بشته شدن سوپاپ ها استفاده می گردد . البته هر چه تعداد سیلندر بیشتر باشد این اعداد افزایش می باید . برای مثال موتور های 6 سیلندر امروزی به 24 سوپاپ مجهز شده اند . این نکته هم خالی از لطف نیست که موتورهای قدرتمند که در خودروهایی خاص استفاده می گردند از تعداد سوپاپ های بیشتری برای هر سیلندر بهره مند هستند که می توان به 3 سوپاپ بنزین در کنار 2 سوپاپ گاز اشاره کرد .
انواع سوپاپ
پیشرانه به منظور تولید نیرو نیاز به هوا و سوخت دارد که حاصل انفجار مخلوط این دو در محفظه احتراق یا همان سیلندر تبدیل به انرژی جنبشی می گردد . از این رو باید در زمان مناسب مخلوط بنزین و هوا وارد سیلندر شود که این وظیفه ای بر عهده قطعه ای با نام سوپاپ گذاشته شده است . سوپاپ قطعه قارچی شکل است که از دو قسمت پولک و ساقه تشکیل می گردد . قسمت پولکی شکل سوپاپ در دهانه سیلندر و در دریچه ورود مخلوط هوا و بنزین تعبیه شده و جابجایی آن باعث خواهد شد که این مخلوط در زمان مناسب وارد سیلندر گردد و سپس بسته خواهد شد تا مانع تخلیه این مخلوط پیش از انفجار گردد . به سوپاپ ورودی هوا و بنزین اصطلاحا سوپاپ گاز گفته می شود .
اما نوع دومی از سوپاپ هم در پیشرانه وجود که از نظر ساختار شبیه به سوپاپ گاز است اما در وظیقه متفاوت عمل می کند . هنگامی که سیلندر به مراحله تراکم برسد با ایجاد جرقه ای توسط شمع موتور انفجار صورت می پذیرد و نتیجه این انفجار دود خواهد بود که باید سریعا از محفظه احتراق خالی شود تا دوباره مخلوط هوا و بنزین جایگزین آن شود . از این رو نوع دوم سوپاپ که اصطلاحا سوپاپ دود نامیده می شود پدیدار می گردد . در این هنگام سوپاپ دود باز شده و با فشار پیستون که در مرحله تخلیه قرار داد دود از محفظه احتراق خارج می گردد. جهت اطلاع کافی است بدانید سوپاپ ها توسط میل بادامک که به نحوی به میل لنگ خودرو متصل است باز و بسته می گردنند .
در گذشته نه چندان دور هر سیلندر موتور به یک سوپاپ گاز و یک سوپاپ دود مجهز بودند اما مهندسان همیشه در پی افزایش راندمان موتور در مقابل کاهش مصرف سوخت بوده اند از همین رو به این نکته پی بردند که هر چه میزان مکش هوا و بنزین سریع تر و بیشتر صورت پذیرد و همچنین تخلیه کاملی از دود انجام شود راندمان موتور افزایش خواهد یافت . در نتیجه این تفکر بود که تعداد سوپاپ خودرو افزایش یافت تا راه ورود و خروج بیشتر گردد .
امروز در خودروهای رایج هر سیلندر موتور به 2 سوپاپ گاز و 2 سوپاپ دود مجهز شده اند لذا ودر یک پیشرانه 4 سیلندر به جای 8 سوپاپ ،16 سوپاپ بکار گرفته می شود و این تفاوت موتورهای 8 سوپاپه و 16 سوپاپه را رغم می زند . در اینگونه موتور از دو میل باداماک برای باز و بشته شدن سوپاپ ها استفاده می گردد . البته هر چه تعداد سیلندر بیشتر باشد این اعداد افزایش می باید . برای مثال موتور های 6 سیلندر امروزی به 24 سوپاپ مجهز شده اند . این نکته هم خالی از لطف نیست که موتورهای قدرتمند که در خودروهایی خاص استفاده می گردند از تعداد سوپاپ های بیشتری برای هر سیلندر بهره مند هستند که می توان به 3 سوپاپ بنزین در کنار 2 سوپاپ گاز اشاره کرد .
1- سوپاپ هوا: از لحاظ اندازه مقداری بزرگتر از سوپاپ دود است و در دمای پایین تری کار می کند .
2- سوپاپ دود: به علت تماس مداوم با احتراق یا گازها ی داغ ناشی از احتراق، دمای بالاتری دارد . و البته از لحاظ اندازه هم کوچک تر است .
ساختمان سوپاپ
سوپاپ‌های متداول امروزی معمولا از نوع سوپاپ قارچی شکل یا پایه دار می باشند . این سوپاپ ها شامل یک ساقه ( که به مشابه ساقه قارچ است ) و یک سه تخت و پهن ( که مشابه کلاهک قارچ ) می باشند . همچنین سه سوپاپ دارای یک لبه مورب است که وجه نامیده می شود . همچنین محل قراررگیری سوپاپ که درسرسیلندر و یا خود سیلندر قرار دارد نیز دارای یک لبه به نام نشیمن گاه است .
در انتهای دیگر سوپاپ یعنی بر روی ساقه آن یک یا گاهاً دو فنر قوی قرار دارد که بوسیله یک نگه دارنده و دو عدد خار به انتهای سوپاپ محکم شده اند . فنر سوپاپ موجب می گردد تا وجه سوپاپ بر روی نشیمن گاه سوپاپ محکم نگه داشته شده و بدین ترتیب از هر گونه نشتی در زمان های تراکم و قدرت جلوگیری شود . زاویه رایج برای وجه و نشیمن گاه سوپاپ 45 درجه است . اما برای سوپاپ های هوا گاهی از زاویه 30 درجه نیز استفاده می شود .جنس سوپاپ ها :
جنس سوپاپ ورودی معمولا از فولاد کروم نیکل و یا فولاد کبالت و یا فلزات دیگر می باشد در حالی که سوپاپ های دود از فلزاتی ساخته می شود که در مقابل حرارت زیاد مقاومت داشته باشد مثل فولاد کروم و نیکل زیرا که حرارت بیشتری بر سوپاپ خروجی اثر می کند .
طرز کار سوپاپ
گفته شد که سوپاپ ها وظیفه دارند تا در زمان های مناسب ابتدا هوا را وارد سیلندر سازند . پس از آن در مراحل متراکم و قدرت ( احتراق سوخت ) بسته بمانند و سپس در مرحله تخلیه ، گازهای ناشی از احتراق را از سیلندر خارج کند. اما این سوال مطرح می شود که چه قطعه ای کار تنظیم زمانی سوپاپ ها را به عهده دارد ؟
تنظیم زمان بندی کار سوپاپ ها
محل زمان بندی و تنظیم زمان های باز شدن یا بسته ماندن سوپاپ ها را قطعه ای به نام میل بادامک انجام می دهد . این میله با توجه به ساختار و شکل برجستگی‌های روی آن ( بادامک ها ) تعیین می کند که سوپاپ ها می بایست در چه زمانی باز شده و پس از آن بسته شوند . همچنین تعیین می کند که بسته ماندن سوپاپ ها می بایست تا کی ادامه پیدا کند . از آنجایی که حرکاتِ باز و بسته شدن سوپاپ ها می بایست با حرکات بالا و پایین رفتن پیستون در سیلندر ، کاملاً هماهنگ باشد . برای تأمین کردن این هماهنگی در ساختمان موتورها ، میل بادامک ها را در ارتباط ثابت و همیشگی با میل لنگ نگه می دارند .
از آنجا که میل لنگ تحت تأثیر حرکات بالا و پایین پیستون می چرخد از اینرو حرکت میل بادامک به خودی خود با حرکت پیستون هماهنگ می شود . این هماهنگی باعث می شود تا در لحظه پایین آمدن در ابتدای کورس خود ، به منظور مکش هوا به داخل سیلندر میل بادامک سوپاپ هوا را باز کند . این کار تا زمانی ادامه می یابد که پیستون شروع به متراکم ساختن هوای ورودی کند در این زمان سوپاپ هوا و سوپاپ دود هر دو بسته شده اند . بسته بودن سوپاپ تا پایان مرحله قدرت ادامه پیدا می کند در این لحظه با شروع حرکت رو به بالای پیستون ، سوپاپ دود هم باز شده و تا رسیدن پیستون به نقطه مرگ بالا باز می ماند . پس از آن سیکل ( دور ) جدیدی آغاز می شود .
وظایف سنسور میل سوپاپ خودرو چیست ؟
این سنسور جهت تفکیک دقیق موقعیت جرقه زنی سیلندر شماره یک و تفکیک آن از موقعیت اندازه گیری شده توسط سنسور دور موتور و عملکرد ترتیبی ( سیلندر به سیلندر ) انژکتور ها و کویل ها در کنار سنسور دور موتور که در جلوی موتور و روی پولی میل لنگ و یا در قسمت عقب بر روی پوسته کلاچ قرار گرفته و وظیفه آن این است که وضعیت میل لنگ را نسبت به نقطه مرگ بالا تعیین و علائم را به ECU ارسال و ECU نیز برای پاشش صحیح و درست بودن زمان و البته مدت زمان جرقه از این علائم استفاده نماید ، به کار می رود . این سنسور قادر است احتراق ناقص را شناسایی کرده و آوانس جرقه را برای از بین بردن کوبش کم می کند .
البته در بعضی از مواقع فیلر نبودن صحیح سوپاپ باعث ایجاد آوانس جرقه ریتارد یا منفی در سیستم انژکتور می شودوکه این عیب را باید از عیب درست کار نکردن سنسور موقعست میل سوپاپ تفکیک کرد .
بیشتر بخوانید:
