هرچندوقت یکبار و با چه مسافتی باید روغن موتور را تعویض کرد ؟

هرچندوقت یکبار و با چه مسافتی باید روغن موتور را تعویض کرد ؟

زمان تعویض روغن موتور به نوع خودرو، نحوه و مکان رانندگی بستگی دارد . اکثر افرادی که خودرو دارند این سوال برایشان پیش آمده که هر چند وقت یکبار باید روغن موتور را تعویض کرد که در پاسخ باید گفت این موضوع به نوع خودرو ، همراه با نحوه و مکان رانندگی بستگی دارد . در اینجا چند نکته در مورد اینکه چند وقت یکبار باید روغن موتور خودرو را تعویض کرد و اینکه اگر دیر به دیر اقدام به تعویض کنید چه اتفاقی می‌افتد، آورده شده است .

روغن موتور

روغن موجود در موتور اتومبیل برای روان نگه داشتن قطعات ماشین ضروری است یعنی هدف دوگانه استفاده از روغن موتور روان سازی تمام قطعات فلزی و جلوگیری از گرم شدن بیش از حدموتور است. با گذشت زمان ، روغن کهنه شده و اثر آن کمتر می ‌شود . اگر برای مدت طولانی تعویض آن به تعویق بیافتد ، خودرو در معرض آسیب جدی خواهد بود .

یکی از مهم ترین موضوعات در زمینه سرویس و نگهداری خودرو ، کنترل روغن موتور است . روغن موتور طی کارکردی معین خاصیت‌ های خود را از جمله خاصیت چسبندگی را از دست داده کارآیی لازم را برای روانکاری یا جذب کثیفی‌ ها و ذرات معلق نخواهد داشت بنابراین ضروری است که روغن موتور طی دوره‌های زمانی مشخصی تخلیه و سپس روغن جدید به موتور ریخته شود .

اینکه چند وقت یک بار نیاز به تعویض روغن است ، به نوع خودرو بستگی دارد زیرا تمام وسایل نقلیه یکسان نیستند ، حتی شرایط مختلف می ‌توانند فرکانس نیاز به تعویض روغن را تغییر دهند .

بهترین زمان برای تعویض روغن، در کتابچه راهنمای کاربر آورده شده است . هر سازنده‌ ای برای وسایل نقلیه خود فواصل خدماتی متفاوتی را پیشنهاد کرده است . این فاصله می ‌تواند تا 5 هزار کیلومتر باشد ، اگرچه بسیاری از تولید کنندگان فواصل بالاتر از  5 هزار کیلومتر را توصیه می ‌کنند .

همچنین رعایت توصیه‌ های سازنده در مورد نوع روغن استفاده شده ضروری است . اگر در یک محیط آلوده رانندگی می ‌کنید ، خواه یک شهر باشد یا یک جاده ، ممکن است لازم باشد روغن خود را بیشتر از زمان معمول عوض کنید تا روغن آن تمیز بماند و مطمئن شوید که آن طور که باید کار می‌ کند . اگر در شرایط شدید مانند گرمای زیاد ، سرمای بسیار زیاد رانندگی کنید ، همین امر صادق است .

بهترین راه برای دانستن اینکه آیا به تعویض روغن نیاز دارید ، بررسی روغن است . این کار را با بیرون کشیدن قطره آب موجود در زیر کاپوت و نگاه کردن به رنگ روغن انجام ‌دهید . روغن تازه دارای رنگ کهربایی و طلایی است ، اما به مرور زمان به تدریج رنگ آن تیره می ‌شود .

اگر روغن موتور بسیار تیره و به اصطلاح لجنی شد ، نشانگر این است که خودرو نیاز به تعویض روغن دارد . در هنگام رانندگی نیز می توان فهمید که چه زمان باید روغن موتور را تعویض کرد ، هنگام رانندگی به دنبال نشانه ‌هایی از مشکلات جدی‌ تر مانند موتور گرم یا بیش از حد گرم ، کاهش عملکرد یا کاهش مصرف سوخت باشید .  دشوار است که بفهمید هر چند وقت یک بار باید روغن موتور را تعویض کنید . همیشه توصیه‌ های سازنده را دنبال و به یاد داشته باشید که بهتر است روغن موتور را کمی زودتر از موعد عوض کنید .

نقش روغن موتور

روانکاری و کاهش اصطکاک ، اصلی ترین و مهم ترین وظیفه روغن است که باعث بهبود راندمان موتور می شود . تشکیل فیلم روغن با ضخامت مناسب ، موجب کاهش سائیدگی قطعات مختلف تا حد ممکن می گردد  .

روغن موتور هم چنین منتقل کننده حرارت است و به سیستم خنک کننده در خارج ساختن بخشی از حرارت ایجاد شده در اثر کار موتور کمک می کند  . جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی ، حفاظت از سطوح قطعات فلزی درمقابل زنگ زدن و خورده شدن به علت فعل و انفعالات شیمیایی ، پاک کنندگی و معلق سازی ذرات حاصل از سایش قطعات و ترکیبات ناشی از احتراق سوخت و تجزیه روغن و پاک کردن سطوحِ در تماس ، کمک به عمل آب بندی کردن با قرار گرفتن در فضای بین رینگ ، پیستون و سیلندر که موجب افزایش کارآیی موتور خواهد شد و کاهش اثرات منفی ضربه های قطعات متحرک در حین کار ، از وظایفی است که روغن موتور انجام می دهد  .

علاوه بر این ، استفاده از روغن با ویسکوزیته کم و در حد مناسب ، فاصله بین استارت و رسیدن موتور به درجه حرارت عادی را کاهش می دهد که این امر در پایین آوردن میزان مصرف سوخت تاثیر به سزایی دارد  .

استفاده از روغن مناسب و مواد افزودنی متناسب تشکیل دهنده یک روغن مرغوب است . مواد افزودنی که به روغن موتور اضافه می شوند عبارتند از : ماده بالا برنده شاخص گرانروی ، پاک کننده ها و معلق کننده ها ، ترکیبات ضد اکسیداسیون ، بازدارنده های خوردگی و زنگ زدگی ، مواد پایین آورنده اصطکاک و مواد ضد سایش ، ترکیبات پایین آورنده نقطه ریزش و ضد کف .
ویسکوزیته یا گرانروی مقاومت سیال در مقابل جاری شدن است که اصطلاح غلط آن یعنی ( غلظت ) رایج تر می باشد . این خاصیت ، با اهمیت ترین و مهم ترین مشخصه هر روغن است که آزمایش ها ، معمولاً در دما های 40 و 100 درجه سانتی گراد اندازه گیری می شود  .

شاخص گرانروی (VI) ، معیار سنجش تغییرات گرانروی با تغییرات دما می باشد که هر چه رقم آن بزرگتر باشد تغییر گرانروی روغن نسبت به دما کمتر خواهد بود  . نقطه ریزش ، پایین ترین دمایی است که در آن ، روغن کما کان توانایی جاری شدن دارد و خاصیت سیال بودن خود را حفظ می کند . هم چنین نقطه اشتعال ، حداقل درجه حرارتی است که بخار های روغن با هوا ، در اثر تماس شعله آتش ، اشتعال لحظه ای بوجود می آورد  .

علاوه بر مشخصات ذکر شده ، دانسیته یا چگالی ، نقطه احتراق ، نقطه ابری شدن و عدد TBN نیز از جمله خصوصیات روغن موتور محسوب می شود که بعضاً توسط برخی تولید کنندگان ذکر می شود  .

فقدان روانکار مناسب ، باعث می‌شود تمام اجزاء فلزی که در حال مالش با هم هستند به سرعت و به طور باورنکردنی­ ای سایش یابند . اگر موتور بدون روغن برای مدت زمان طولانی‌ تری کار کند پدیده جوش اصطکاکی باعث می ‌شود موتور از کار بایستد و اولین قطع های که آسیب می بیند یاتاقان و میل لنگ می باشد  .

زمان مناسب جهت تعویض روغن خودرو

توصیه اغلب سازندگان خودرو در مورد زمان و کیلومتر تعویض روغن موتور در خودروهای بنزینی با تکنولوژی روز دنیا هر 12000 هزار کیلومتر ( 7500 مایل ) ، یا هر یک سال یک بار می باشد . با این حال شرایط ذکر شده در مورد کارکرد خودرو در حالت معمولی می ‌باشد بنابراین در شرایط سخت کارکرد .
توجه کنید که هنگام تعویض روغن موتور و فیلتر روغن ، زمان تعویض روغن موتور به مسافت طی شده خودرو و مدت زمان ماندن روغن در داخل کارتر موتور بستگی دارد . زیرا تغییرات خواص روغن موتور هم بستگی به مقدار کارکرد موتور دارد و هم بستگی به مدت زمانی که روغن در موتور بوده است . موارد استثنایی مثلا استارت زدن زیاد در هوای سرد یا حرکت زیاد در مسیرهای پر ترافیک ، مدت زمان تعویض روغن موتور و فیلتر روغن را جلو می ‌اندازد .

توصیه شرکت های نفتی در مورد زمان تعویض روغن جهت محافظت بیشتر موتور خودرو 3 تا 6 ماه ، بدون هیچ کارکردی و حداکثر کیلومتر 4800 ( 300 مایل ) درهر شرایط کارکرد می ‌باشد .

از روغن های موتور استاندارد خودرور خود استفاده کنید

بهتر است هر وقت که روغن موتور را عوض می کنید فیلتر روغن را هم تعویض کنید . روغن موتور نباید از علامت های روی گیج ( گژ ) بالاتر و یا پایین تر باشد زیادی روغن موتور باعث افزایش مصرف بنزین شده و علاوه بر تشکیل لایه رسوب کربنی به شمع های موتور آسیب می‌ زند .

در شرایط کارکرد سخت مثل طی مسافت های کوتاه ، در جا کار کردن زیاد ، ترافیک و یا حرکت در محیط های با گرد و غبار زیاد ، شرایط آب و هوایی نامناسب ( مناطق سرد سیر ) ، ( مناطق گرم سیر ) ، روغن موتور را هر 5000 هزار کیلومتر تعویض کنید .

البته روغن برخی خودرو های جدید را می توان تا 12000 کیلومتر تعویض نمود اما باید توجه داشته باشیم افزایش کیلومتر تعویض موجب افزایش صدمات ناشی از تجمع رسوبات به صورت لجن و کاهش کارایی و آلودگی بیشتر محیط زیست می‌ گردد .

انواع روغن‌ موتور

1- مینرال : روغنی است که بر پایه نفت خام ساخته می ‌شود و سال ‌هاست در خودروها به کار می ‌رود .

2- سنتتیک : روغنی است که از ترکیبات شیمیایی یا پلیمراسیون هیدروکربن‌ ها تولید می ‌شود ، نه از تصفیه نفت خام . این نوع روغن اولین بار در موتورهای جت به کار گرفته شد و به دلیل مزایایی که نسبت به نوع مینرال داراست ، در سالیان اخیر مصرف آن در خودروها نیز فزونی یافته است .

برخی مزایای این روغن عبارت است از : کاهش مصرف روغن به دلیل عمر بیشتر آن ، غیر خورنده و غیر سمی بودن ، تبخیر شوندگی پایین ، دمای سوختن بالا ، مقاومت در برابر اکسیداسیون بالا ، دارا بودن شاخص ویسکوزیته بالا به صورت طبیعی ( عکس ‌العمل سریع در مقابل تغییرات دما ) ، کاهش مصرف سوخت تا 2.4 درصد و نقطه روان شدن پایین . با این وجود ، یکی از معایب این نوع روغن را می‌ توان قیمت بالای آنها و عدم تطابق کامل با موتور های دارای تکنولوژی قدیمی دانست .

3- نیمه سنتتیک : مخلوطی است از روغن سنتتیک و مینرال ( ارگانیک ) . این نوع روغن کیفیت روغن‌ های سنتتیک را ندارد ، اما در شرایط سخت نظیر دما های بالا یا بار زیاد ، عملکرد بهتری نسبت به نوع مینرال از خود نشان می ‌دهد و بیشتر در وانت‌ ها و SUV ها مصرف می‌ شود و قیمت آن نیز کمی بیشتر از مینرال ‌هاست .

موارد مهم در انتخاب روغن موتور

1- از روغن فله به هیچ وجه استفاده نکنیم .

2- گرانروی آن را مد نظر داشته باشیم .

3- کیفیت مناسب خودرو را انتخاب کنیم .

4- مهم ‌تر از همه این ‌که همیشه از یک نوع روغن موتور و یک شرکت معتبر استفاده شود ، چون فرمول شیمیایی مواد افزودنی شرکت ‌ها متفاوت بوده و در تخلیه روغن کهنه مقداری از آن داخل موتور باقی می ‌ماند اگر نوع روغن تغییر کند تاثیر نامطلوبی بر روغن ( از نظر انجام وظایف ) خواهد داشت .

روغن موتور

روغن موتور چه نقشی در خودرو شما دارد ؟

مهم ترین کارکرد روغن موتور در خودرو این است که از تماس فلز به فلز در داخل موتور جلوگیری ‌کند . پمپ‌ ها با فشار بالا روغن موتور را به یاتاقان اصلی ، میل لنگ می ‌فرستند . با گذشت زمان ، گرما و فشاری که از انجام این کار تکراری به روغن موتور وارد می ‌شود موجب پایین آمدن کارایی آن و از دست دادن خاصیت‌ روغن موتور می‌ شود . این زمانی است که باید به تعویض روغن موتور خود بپردازید تا موجب ایجاد مشکلات حاد در خودرو نشود .

یکی از قطعاتی که روغن موتور می‌ تواند از تماس فلز به فلز جلوگیری کند ، رینگ است . احتراق سیلندر گرمایی بسیار شدید در موتور ایجاد می‌ کند . این گرما  راه خود را از میان رینگ به سمت روغن موتور باز می‌ کند و مقدار زیادی هیدروکربن سوخته را به آن وارد می ‌کند . رینگ به دیواره ‌های سیلندر ساییده می ‌شوند و این اتصال فلز به فلز باعث ایجاد ذره‌ های میکروسکوپی فلز می ‌شود .

خوشبختانه فیلتر‌ روغن موتور برای این هستند که تمام آلودگی ‌ها را تصفیه کنند تا روغن موتور به خوبی به کار خود ادامه دهد . اما در نهایت مقدار این آلاینده ‌ها چنان زیاد می ‌شود که فیلتر روغن نیز کارآیی خود را از دست می‌ دهد . در این زمان پمپ روغن دیگر نمی ‌تواند مقدار کافی روغن را به نقاط مختلف موتور بفرستد و همین باعث تماس مستقیم بیشتر قطعات فلزی در موتور با هم می‌ شود و آلودگی ‌های بیشتری تولید می ‌شود . این روند می ‌تواند موجب مشکلات بسیار حادی در خودروی شما شود . هرچه دیرتر روغن موتور تعویض شود کارایی آن کمتر و خطراتی که خودروی شما را تهدید می ‌کنند بیشتر می ‌شود .

تعویض روغن موتور به طور مرتب که شامل جایگزینی فیلتر روغن نیز می ‌شود ، منبع کافی و سالم روغن برای موتور را تضمین می ‌‌کند . در این صورت روغن موتور که خالی از آلاینده‌ هایی چون کربن ‌ها ، فلز است می ‌تواند به درستی وظیفه خود را به انجام رساند و از موتور خودرو محافظت کند .

بیشتر بخوانید:

آیا صحت دارد که گیربکس می تواند در شتاب خودرو تاثیر گذار باشد ؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.