صدای گیربکس و تفاوت آن با دیفرانسیل + تصور اشتباه درباره دو دیفرانسیل
فرق گیربکس و دیفرانسیل خودرو و یا هر وسیله نقلیه چهار چرخ ، به نوع تاثیر گذاری آن ها در میزان سرعت و چرخش هر یک از چهار چرخ خودرو مربوط می شود . دیفرانسیل و گیربکس دو قطعه بسیار مهم و کاربردی در خودرو به شمار می روند و حرکت ماشین بدون آن ها ، میسر نخواهد بود .
گیربکس یا همان جعبه دنده ، قطعه ای حیاتی بوده و از انواع چرخ دنده ها در خودرو به حساب می آید . این قطعه اندازه مشخصی از دور موتور را به کمک چرخ دنده های خود ، به چرخ ها منتقل می کند . در واقع مسئولیت گیربکس به تنظیم سرعت چرخش چرخ ها مربوط می شود . گیربکس در انواع مختلفی همچون گیربکس cvt وجود دارد .
در مواقعی از رانندگی ، مانند زمان پیچیدن ، هر یک از چرخ ها به دلیل طی مسافت متفاوت ، سرعت های متفاوتی نسبت به همدیگر دارند ؛ در اینجا این دیفرانسیل است که توان لازم را به چرخ ها می رساند و اندازه چرخش آن ها را تعیین می کند . برای درک بهتر این موضوع باید توان خروجی از خودرو را مانند یک انشعاب تکی تصور کنید که به وسیله دیفرانسیل به دو بخش تقسیم شده و هر بخش برای گردش یک چرخ ، به صورت مستقل عمل می کند . در واقع این دیفرانسیل است که کمک می کند سر پیچ ها با موفقیت پیچیده و میزان چرخیدن چرخ ها ، به صورت مجزا از یکدیگر ، تنظیم شود .
فرق گیربکس با دیفرانسیل
همان طور که می دانید ، گیربکس ، نیروی موتور را به سمت چرخ ها هدایت می کند و این دیفرانسیل است که اجازه چرخش متفاوت در چرخ ها را ایجاد خواهد کرد . به بیان دیگر دیفرانسیل ها در مرحله بعد از گیربکس قرار دارند و نیروی موتور را با تنظیمات خود به پلوس چرخ های خودرو ، انتقال می دهند . بعضی از خودروها دو دیفرانسیلی بوده و برخی دیگر تک دیفرانسیل هستند . بدیهی است که خودروهای دو دیفرانسیل ، تعادل و امنیت بیشتری در پیچ ها داشته و ضریب اطمینان به آن ها به مراتب بالاتر است.
1- هر خودرو دارای یک جعبه دنده یا گیربکس است ، اما یک خودرو ، دو دیفرانسیل ، یکی برای چرخ های جلو و یکی برای چرخ های عقب ، می تواند داشته باشد .
2- گیربکس به هر چهار چرخ مربوط شده و انتقال قدرت را به طور مساوی برای هر چهار چرخ انجام می دهد ؛ اما دیفرانسیل یا برای چرخ های جلو و یا چرخ های عقب عمل خواهد کرد . ( بسته به این که خودروی مورد نظر دیفرانسیل جلو بوده یا از نوع دیفرانسیل عقب باشد ؛ البته در برخی از خودروها نیز دو دیفرانسیل جلو و عقب را به طور همزمان داریم . )
3- گیربکس سرعت و توان دور موتور را با سرعت و گشتاور متغیر به میل گردان ، منتقل می کند ؛ اما دیفرانسیل در زمانی که شکل حرکت خودرو از مسیر صاف تغییر کند ، توان را به صورت نامساوی به چرخ ها می رساند . ( در زمانی که خودرو در مسیر صاف حرکت کند ، دیفرانسیل توان مساوی به چرخ ها خواهد رساند . )
4- در دیفرانسیل جلو و عقب ، تفاوت هایی را در سرعت و ایمنی شاهد هستیم ؛ اما این موضوع در خصوص گیربکس صدق نمی کند و ماهیت عملکرد آن در تمام خودروها یکسان است . در خودروهای با دیفرانسیل عقب ، شتاب بالاتری را شاهد هستیم ؛ اما در ماشین های با دیفرانسیل جلو ، سطح و ضریب ایمنی بالاتر بوده و شتاب پائین است .
نکته: لازم به ذکر است که در زمان کاهش دنده ، دیفرانسیل آخرین قطعه ای است که در کم کردن دنده ، نقش آفرینی می کند .
دیفرانسیل جلوها برترنـد یـا دیفرانسیل عقب ها ؟
همواره برای کسانی که در زمینه خودرو فعالیت داشته یـا بـه دنیـای اتومبیل ها علاقه منـد هستنـد ، این مشغولیت ذهنی وجود دارد که آیـا خودرو های دیفرانسل جلو (FWD) نسبت بـه خودرو های دیفرانسیل عقب (RWD) برتری دارنـد ؟ یـا برعکس ؟ در پاسخ بـاید گفت : هرکدام از این دو نوع خودرو مزایـا و معایبی دارنـد که متناسب بـا کاربرد و ترجیحات شما نسبت بـه دیگری برتری می یـابنـد .
تفاوت ساختاری :
در خودروهای دیفرانسل جلو مجموعه محرک موتور ، جعبـه دنـده ، دیفرانسیل و چرخ های محرک تماما در جلوی خودرو قرار دارنـد . در مقابل ، در خودروهای دیفرانسیل عقب نیروی موتور بواسطه ی محور انقال نیرو ( میل گاردان ) بـه دیفرانسیل چرخ های عقب منتقل می شود .
تفاوت های مکانیکی و دینامیکی :
امروزه خودروهای دیفرانسیل جلو سهم بیشتری از بـازار را بـه خود اختصاص داده انـد ، اما این امر دلیل بر برتری آنها نیست . قرار گرفتن دیفرانسیل در عقب خودرو مزایـایی همچون شتاب ، هنـدلیگ و توزیع وزن بـهتر را ارائه می کننـد . شتاب بـهتر در این خودروها ناشی از آن اسـت که انتقال وزن بـه چرخ های عقب در شروع حرکت ، بـاعث چسبنـدگی بیشتر آنها شـده و بـا توجه بـه محرک بـودن چرخ های عقب در این خودروها کشش بیشتری از تایرها دریـافت می شود .
همچنین خودروهای دیفرانسل عقب در جلوی خودرو از پیچیدگی کمتری برخوردارنـد ، در نتیجه زاویه فرمان گیری بیشتر بـوده و در محیط کوچک تری می تواننـد دور بزننـد و بخاطر تقسیم وزن بـهتر و فرمان پذیری بیشتر ، دارای خوش دستی بـالاتری خواهنـد بـود . تقسیم وزن بـهتر در این خودروها بـاعث می شود وزن موجود بر روی چرخ های عقب بیشتر بـوده و از قفل شـدن سریع چرخ ها جلوگیری شود . در نتیجه بـا نصب ترمزهای قوی بر روی چرخ های عقب ، کمک شایـانی بـه توقف سریع خودرو خواهد شـد . این نوع خودروها برای کاربری بعنوان ماشین های حمل بـار که وزن زیـادی بر روی چرخ های عقب قرار می گیرد بسیـار مناسب هستنـد .
در مقابل ، سیستم انقال قدرت این خودروها بدلیل وجود میل گاردان در وسط ماشین بـاعث کاهش فضای داخلی اتاق شـده و نیز بـه وزن خودرو می افزاید که این امر بـاعث افزایش میزان مصرف سوخت نیز می شود . علاوه بر این ، بدلیل انتقال نیروی موتور بـه میل گاردان و سپس بـه دیفرانسیل عقب ، در این خودروها شاهد میزان هدر رفت بیشتر انرژی هستیم . نکته منفی دیگر برای خودروهای دیفرانسیل عقب این اسـت که بدلیل کاهش وزن بر روی چرخ محرک ، در مقایسه بـا خودروهای دیفرانسیل جلو ، در مسیرهای لغزنـده دچار بکسوات شـدید و بیش فرمانی می شونـد . در سوی دیگر همین معایب بـاعث برتری خودرو های دیفرانسیل جلو خواهنـد شـد .
مزیت عمده اتومبیل های دیفرانسیل جلو تولید ارزان قیمت تر آنهاسـت . منسجم بـودن موتور ، جعبـه دنـده ، فرمان و سایر اجزا در جلوی خودرو سبب می شود که این بخش بشکل یک واحد منفرد در کارخانه ساخته شود . در نتیجه ، کار کمتر در فراینـد ساخت و همچنین نیـاز بـه قطعات کمتر ، موجب کاهش هزینه ها می شود . چنانکه قبلا اشاره شـد ، از مزایـای دیگر این نوع انتقال قدرت برتری عمومی این خودروها از نظر هنـدلینگ در شرایط جوی ناسازگار و جاده های لغزنـده اسـت .
مزایای سیستم دیفرانسیل جلو
1- خودروهای دیفرانسیل جلو به طور کلی سبک تر هستند و بیشتر میزان وزن آن ها روی چرخ های جلو قرار گرفته است . نتیجه ، یک بالانس خوب برای خودرو و چسبندگی بهتر روی زمین است . این ترکیب همچنین مزایای زیادی برای سیستم ترمز خودرو دارد .
2- مصرف سوخت کم تر یکی دیگر از مزایای اصلی برای خودروهایی با این نوع سیستم انتقال قدرت محسوب می شود . در حالی که چسبندگی و کشش بالا روی زمین موجب می شود بدون توجه به اندازه موتور ، راندمان سوخت خودرو بالاتر برود ، استفاده از موتورهای کوچک تر سبب کاهش مصرف سوخت خودرو شده و وزن کلی کم تر خودرو ، در این بخش اوضاع را بسیار بهتر هم می کند .
3- کشش و چسبندگی چرخ های عقب ، زمانی که نیرویی به زمین منتقل نمی کنند بسیار بهتر می شود . سر پیچ ها ، فشار زیادی روی خودرو وارد می شود و در نتیجه ، چرخ های عقب برای حفظ چسبندگی خودرو روی زمین ، تلاش زیاد می کنند . زمانی که چرخ های عقب نتوانند در حفظ چسبندگی موفق عمل کنند ، بیش فرمانی اتفاق می افتد . ( بیش فرمانی زمانی اتفاق می افتد که چرخ های عقب دچار لغزش شده و چسبندگی خود را از دست می دهند ، این موضوع می تواند منجر به از دست دادن کنترل خودرو توسط راننده شود . )
4- عدم وجود قطعات مختلف سیستم انتقال قدرت که فضای زیادی را زیر خودرو اشغال می کنند . در نتیجه فضای سرنشین و همچنین بار در این خودروها بیشتر است .
5- در مقایسه با دیگر انواع سیستم های انتقال قدرت ، در خودروهای دیفرانسیل جلو هندلینگ خودرو قابل پیش بینی تر بوده و مانند دیگر خودروها ، کم تر تهاجمی می باشد . این مورد برای رانندگان تازه کار یا کسانی که محتاطانه رانندگی می کنند می تواند بسیار خوب باشد .
معایب سیستم دیفرانسیل جلو
1- در خودروهای دیفرانسیل جلو ، چرخ های جلوی خودرو وظایف زیادی روی دوش خود دارند . آن ها وظیفه تغییر جهت و فرمان خودرو ، بخش اعظم ترمزگیری و همچنین انتقال نیرو از موتور به زمین را بر عهده دارند . این موضوع می تواند مشکلات چسبندگی و کشش و موردی به نام کم فرمانی ایجاد کند . ( کم فرمانی زمانی رخ می دهد که چرخ های جلو دچار لغزش می شوند و خودرو به سمت بیرون پیچ دریفت می کند .)
2- چرخ های چلو می توانند تا میزان مشخصی نیرو را تحمل کنند و اگر بیش از حد تحت فشار قرار بگیرند ، ممکن است نتواند سر پیچ عملکرد خوبی از خود نشان دهند . در حالی که همه علاقه زیادی به خودروهای سریع و قدرتمند دارند ، نیروی بیش از حد می تواند موجب لغزش چرخ های جلو شود . این اتفاق می تواند یک جاده آسفالت را مانند یک جاده یخی برای خودرو بکند .
تک دیفرانسیل ها (2WD) چگونه کار می کنند ؟
خودروهایی که تک دیفرانسیل هستند ، وزن سبک تری نسبت به خودروهای دو دیفرانسیل دارند . طراحی دیفرانسیل این خودروها به گونه ای است که باید فقط به دو چرخ جلو یا عقب نیرو وارد کنند . تک دیفرانسیل ها با توجه به وزن پایین تری که دارند و میزان انرژی ای که برای انتقال نیرو صرف می کنند ، میزان مصرف سوخت را هم کاهش می دهند . تک دیفرانسیل ها دو دسته اند : دیفرانسیل جلو و دیفرانسیل عقب .
دیفرانسیل جلو: این مدل بیشتر در خودروهای سواری کاربرد دارد . در چنین خودروهایی ، وزن سیستم دیفرانسیل و موتور در قسمت فوقانی چرخ ها تقسیم می شود . این موضوع باعث می شود خودرویی که دیفرانسیل جلو است ، کشش بهتری ، به ویژه در مسیرهای شیب دار و لغزنده نسبت به دیفرانسیل عقب داشته باشد . این ویژگی ، مختص این سیستم است .
دیفرانسیل عقب: این مدل بیشتر در خودروهای سنگین تر چون شاسی بلند ، اسپرت ، باربری و لوکس استفاده می شود . توانایی این نوع خودروها ، ایجاد شتاب اولیه مناسب است ؛ به این صورت که با حرکت خودرو ، نیروی اولیه به انتهای خودرو وارد شده و منجر به شتاب اولیه و هندلینگ بیشتر و بهتر نسبت به سایر خودروها می شود . ویژگی بارز این نوع خودروها ، تعادل بیشتر در توزیع وزن خودرو است .
ویژگی های خودروهای دو دیفرانسیل چیست ؟
خودروهای دو دیفرانسیل در جاده های یخبندان ، ناهموار ، پر پیچ و خم ، لغزنده و به طور کلی ، نامتعادل ، ویژگی های خود را نشان می دهند . شاید شما در مسیرهای عادی و بدون خطر ، سال های سال رفت و آمد کنید و هیچ وقت متوجه نشوید که خودروی دو دیفرانسیل شما چه خصوصیات ویژه ای دارد . این خودروها به محض تشخیص مشکل در هر یک از چرخ ها در شرایط نامساعد ، نیروی لازم را به سمت آن می فرستند و کشش لازم را ایجاد می کنند .
سیستم انتقال قدرت دو دیفرانسیل ، علاوه بر ایمن کردن خودرو و افزایش پایداری در شرایط نامساعد جوی ، باعث شتاب گیری بیشتر و هندلینگ مناسب می شود .
بیشتر بخوانید: