مجله تخصصی خودرو اخبار خودرو , قیمت خودرو , خرید و فروش خودرو , قیمت ماشین , قیمت اتومبیل
بررسی عمده ترین تفاوت‌های میان ترمزهای جلو و عقب خودرو
بسیاری از مواقع پیش آمده که به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده باشیم و از خرابی ترمز عقب خودرو مطلع شویم اما ندانیم که فرق ترمز عقب با جلو در چیست ؟
بسیاری در پاسخ به این سوال می گویند قطعا تنها تفاوت آنها در این است که ترمز های جلو در جلو خودرو و ترمز های عقب در عقب خودرو قرار دارند اما این پاسخ کاملاً گمراه کننده است . مقایسه ترمز های جلو و ترمز های عقب با اصطکاک و گرما ارتباط دارد .
اساس کار ترمز
برای آشنایی بیشتر با نحوه عملکرد ترمز خودرو علاوه بر آشنایی با انواع سیستم ترمز خودرو لازم است اساس کار ترمز خودرو را بدانیم . با وجود آنکه شاید اصطکاک در برخی موارد نامطلوب بوده و باعث اتلاف انرژی و خرابی قطعات شوند ولیکن اساس کار ترمزهای معمول ( به جز ترمزهای مغناطیسی و الکتریکی که چندان رایج نیستند ) بر اصطکاک تولیدی بین سطوح استوار بوده و نیروی متوقف کننده خودرو در حال حرکت ، همین نیروی اصطکاک است که انرژی جنبشی ناشی از حرکت خود را به انرژی حرارتی تبدیل نموده و در نتیجه خودرو متوقف می شود .
مقدار اصطکاک تولیدی بین دو سطح در حالت کلی به جنس سطوح ، نیروی وارد شده و زبری یا همواری سطوح بستگی دارد . هنگامی که پا را بر روی پدال ترمز می فشارید ؛ سیستم ترمز خودرو فعال شده و در نهایت فارغ از مکانیزم یا نوع ترمز ، نیرویی به چرخ ها وارد شده و موجب توقف اتومبیل می شود .
انواع سیستم ترمز خودرو :
1- ترمز مکانیکی : در ترمز مکانیکی ، نیروی ترمز از طریق قطعات مکانیکی نظیر میله های استوانه ای ، چفت و بست های مکانیکی ، فنر و به چرخ انتقال می یابد . ترمز های مکانیکی در خودروها قدیمی استفاده می شد که به دلیل اثربخشی بسیار پایین آن ها ، هم اکنون در خودروها استفاده نمی شود .
2- ترمز هیدرولیکی : در این نوع از ترمز ، با فشردن پای راننده ، نیروی ترمزی توسط سیلندر مستر ( Master ) به فشار هیدرولیکی تبدیل شده و در ادامه از طریق خطوط لوله های ترمز و سایر قطعات به چرخ ها منتقل می گردد . در این نوع به جای استفاده از لینک‌های مکانیکی ، از روغن ترمز جهت انتقال نیروی ترمزی استفاده می شود . در حال حاضر تقریبا تمامی خودروهای سواری مجهز به این نوع ترمزها هستند .
3- ترمز هوایی یا پنوماتیکی : در ترمز های هوایی از هوای فشرده که توسط کمپرسور تولید می گردد جهت انتقال نیروی ترمز استفاده می شود . این نوع ترمز بیشتر در اتوبوس ها و کامیون های بزرگ استفاده می گردد چرا که ترمز هیدرولیکی نمی تواند نیروهای ترمزی بالا را انتقال دهد ؛ همچنین نیروی ترمزی تولید شده توسط ترمز هوایی بیشتر از ترمز هیدرولیکی است .
4- ترمز خلا : در این نوع ترمز ، ایجاد خلا در لوله های ترمزی موجب حرکت لنت ها شده و در نهایت باعث توقف می شود . این سیستم ها در قطارها بیشتر استفاده می شوند .
5- ترمز مغناطیسی : یک آهنربای دائمی وظیفه تولید میدان مغناطیسی را بر عهده دارد و در نهایت با استفاده از اصول الکترومغناطیسی ، نیروی ترمزی به چرخ ها اعمال می شود . در این سیستم خبری از اصطکاک نیست و در نتیجه سایش و فرسودگی به شدت کاهش می یابد . این نوع ترمزها دارای تکنولوژی فوق العاده بالایی بوده و هنوز به صورت کاملا محدود در خودروها نصب می شوند . شایان ذکر است که این ترمزها عملکرد بسیار سریع تری دارند و این امر نیز از ماهیت مغناطیسی بودن سرچشمه می گیرد .
ترمز های جلو در مقابل ترمزهای عقب
از دیدگاه فیزیک ، ترمز های اتومبیل برای تبدیل انرژی جنبشی وسیله نقلیه در حال حرکت به انرژی گرمایی ، از طریق اصطکاک طراحی شده اند . نتیجه این تبدیل انرژی ، باعث توقف ماشین و گرمای حاصل به محیط منتقل می شود . اینجاست که تفاوت عمده این 2 ترمز خود را نشان می دهد که آن مقدار گرمای تولید شده است .
با نگاهی به ترمزهای جلو و ترمزهای عقب ، به ویژه اندازه و وزن روتور‌های ترمز ، کولیس های ترمز و سطح لنت ترمز متوجه می شویم که ترمز های جلو نسبت به ترمز های عقب بسیار سنگین تر هستند و این باعث می شود بتوانند ترمزهای عقب را بگیرند .
اما چرا ترمزهای جلو نیاز به کنترل گرمای بسیار بیشتری دارند ؟ هنگامی که به جلو حرکت می کنید و ترمز می گیرید ، مرکز ثقل خودرو به جلو حرکت می کند و وزن و حرکت بیشتری را بر روی لاستیک های جلو می گذارد ؛ بنابراین لاستیک های جلو کشش بیشتری پیدا می کنند و می توانند نیروی ترمز بیشتری را متوقف کنند تا ماشین متوقف شود . از آنجا که ترمزهای جلویی تا 75 درصد نیروی توقف خودرو را ایجاد می کنند ، در ترمزگیری شدید بیش از 500 درجه فارنهایت گرما تولید می کنند .
این امر توسعه چند ویژگی مشترک طراحی را ضروری کرده است . فشار هیدرولیکی بالا ، تقسیم شده توسط سیلندر اصلی ، نیروی توقف بیشتری را ایجاد می کند . از طرفی کولیس های ترمز بزرگتر و چند پیستونی نیروی توقف بیشتری را نیز ایجاد می کنند . سطح لنت ترمز بیشتر باعث افزایش اصطکاک می شود و مواد لنت ترمز نیز اصطکاک را افزایش می دهد .
روتور های ترمز با قطر بزرگ تر برای گشتاور توقف بیشتر ، روتور های ترمز ضخیم تر در دما‌های بالا شکل خود را حفظ می کنند . روتور های ترمز هواکش سریع تر گرما را پراکنده می کنند . ویژگی های آیرودینامیکی در بدنه و زیر ماشین باعث عبور هوا از طریق ترمز می شود و به اتلاف گرما کمک می کند .
اکثر ترمزهای عقب هرگز نباید بیش از 40 درصد قدرت توقف خودرو را در هر زمان مشخص تأمین کنند . ترمز های عقب تقریباً به اندازه ترمز های جلو گرما تولید نمی کنند . اگر اینگونه طراحی نشده بودند ، هر بار که پدال ترمز را می گیرید ، ترمزهای عقب قفل می‌کرد و یا سیستم ضد قفل ترمز (ABS) دائماً فعال می شود .
علائم خرابی ترمز خودرو
خرابی ترمز دلایل زیادی دارد اما شایع ترین ایراد ها در خرابی یا ضعیف شدن ترمز خودرو و در ارتباط با تمام شدن لنت ها ، خرابی پمپ روغن ، ایراد در بوستر و یا وجود هوا در روغن موتور است .
سیستم ترمز خودرو دارای قطعات و بخش های مختلفی می باشد که کوچیک ترین خرابی در هر یک از آن می تواند منجر به صدماتی شود که قابل درست کردن نباشد . زمانی که پای خود را بر روی پدال ترمز خودرو فشار می دهیم ، تمامی قطعات خود پدال ، لنت ها ، لاستیک ، لوله های انتقال رروغن موتور و دیگر قعطات در کیت ترمز درگیر می شوند .
عملکرد ترمز دیسکی :
در طراحی و مهندسی ترمز دیسکی سعی شده تا ایرادات موجود در نوع کاسه ای تا حد زیادی برطرف شود . موارد زیر ویژگی های ترمز دیسکی می باشد :
1- قابلیت بالای انتقال گرمای ترمز
2- کاهش میزان افت عملکرد ترمز
3- وزن کمتر نسبت به نوع کاسه‌ای
4- توانایی کنار زدن سریع آب از روی دیسک
5- قدرت بالای ترمزگیری
سیستم کمک ترمز سروو چیست ؟
پس از سال ها تحقیق توسط مهندسان و کارشناسان طراح ، کمک ترمزی تحت عنوان سروو با هدف بهتر کردن عملکرد قطعه و افزایش قدرت وارده به پدال ، پا به دنیای خودروسازی گذاشت . این سیستم از سه قطعه شیر هوا ، دیافراگم پلاستیکی و یک فنر ساخته شده و در بین سیلندر ترمز و پدال مربوطه قرار می گیرد .
این قطعه به صورت مستقیم با کمک یک لوله میانی به منیفولد ورودی هوای موتور متصل می شود تا با هدف اعمال خلا نسبی ، هوای میان دو سمت دیافراگم را بگیرد.
قفل کردن ترمز چیست ؟
ممکن است هنگام رانندگی پیش آمده باشد که پس از ترمز گرفتن احساس کنید همچنان لنت های ترمز با دیسک خودرو درگیر است و صدای خش خش زیادی شنیده می شود و یا عملاً سیستم ترمز خودرو باعث می شود که خودرو نتواند با سرعت و شتاب مناسب به راه خود ادامه دهد . در صورتی که درگیر شدن و یا قفل شدن ترمز در یکی از چرخ ها اتفاق افتاده باشد خواهید دید که تعادل خودرو نیز به خوبی قبل نخواهد بود و اصطلاحاً خودرو به یک سمت جاده متمایل خواهد شد .
در این حالت مسائل و مشکلات زیادی ممکن است برای سیستم ترمز خودروی شما اتفاق افتاده باشد . برای مثال می تواند اهرم پدال ترمز دچار مشکل شده باشد و عملکرد سیستم ترمز همچنان در گیر مانده باشد . یک احتمال رایج دیگر نیز جام کردن و یا گیر کردن لنت های ترمز در قسمت داخلی کاسه چرخ و یا بر روی دیسک ها است که باعث می شود به لنت ترمز و همچنین قسمت نگهدارنده که شامل کاسه چرخ و یا دیسک می باشد آسیب جدی وارد گردد .
در صورتی که مشکل از گیر کردن لنت بر روی دیسک خودرو ایجاد شده باشد بایستی سیستم چرخ خودرو باز شده و ترمز رفع گیر شود .
دلایل قفل کردن ترمز خودرو
1- سنگین بودن بیش از حد خودرو و ترمز های پیاپی در سرازیری های جاده که می تواند باعث قفل کردن ترمز نیز گردد .
2- ممکن است خودروی شما دچار مشکلی در سیستم بوستر ترمز شده باشد که نتواند روغن ترمز را تخلیه نماید و عملاً فشار وارد شده بر روی دیسک های خودرو همچنان به قوت خود باقی بماند ؛ که در این حالت نیز قفل کردن ترمز اتفاق خواهد افتاد . در این حالت معمولاً پیستون موجود در بوستر ترمز دچار اختلال در عملکرد شده و نمی تواند به خوبی عمل کند که بایستی برای رفع عیب و تعمیر آن حتماً به تعمیرگاه های مجاز مراجعه نمایید .
3- خراب بودن نگهدارنده و پین های گیره ترمز که پیستون ها بر روی آن قرار گرفته اند نیز در نوع ترمز کاسه ای می تواند مشکل ساز باشد . در نوع ترمز کاسه ای که مدل قدیمی سیستم ترمز خودروها می باشد شکستگی فنر کفشک ها نیز می تواند باعث ایجاد چنین مشکلی گردد .
دنده سنگین و دنده سبک چیست ؟
اول از همه باید بدانیم که منظور از دنده سبک و دنده سنگین چیست . دنده سبک به دنده هایی گفته می شود که برای گاز دادن و سرعت گرفتن از آنها استفاده می کنیم ؛ همان دنده هایی که در جاده های بین شهری ، اتوبان ها و آزاد راه ها به کار می گیریم . دنده های سبک قدرت زیادی ندارند و تنها برای افزایش سرعت به کار می روند . در مقابل ، دنده سنگین را داریم که شامل دنده های 1 و 2 است .
این دنده ها قدرت زیادی دارند و معمولا در جاده های شیب دار استفاده می شوند . البته هنگام شروع به حرکت هم ناچار به استفاده از این دنده ها هستیم . دنده های سنگین با قدرت زیادی که دارند ، امکان بالا رفتن خودرو از جاده های سربالایی را فراهم می کنند و در جاده های سر پایینی ، مانع از شتاب گرفتن بیش از حد خودرو می شوند . دنده های سنگین قدرت زیادی دارند و معمولا در جاده‌های شیب دار استفاده می شوند .
نکات کلیدی برای استفاده از ترمز دستی
1- گاهی اوقات دستی را بیش از حد بالا می کشیم و هنگام پایین دادن آن با مشکل مواجه می شویم . در این موارد ابتدا باید ترمز دستی را کمی به سمت بالا بکشیم سپس دکمه ترمز دستی را فشار دهیم . با این کار ترمز دستی به راحتی پایین می رود .
2- در برخی موارد به اشتباه ترمز دستی را به صورت کامل پایین نمی دهیم که این امر طولانی مدت موجب آسیب رسیدن جدی به آن و همچنین افزایش مصرف سوخت می شود .
3- اگر برای مدت طولانی از ترمز دستی استفاده نکنیم ممکن است در برخی موارد گیر کند ؛ بنابراین توصیه می شود که هر چند وقت یک بار ترمز دستی خودرو را غیر فعال و دوباره فعال کنید تا از این امر جلوگیری کند .
4- به ترمز دستی ، ترمز اضطراری هم گفته می شود . در موقعی که برای نگه داشتن خودرو تنها نیروی ترمزها کافی نیست ، می توان از ترمز دستی استفاده کرد ، اما نکته این است که حتما اول باید ترمز دستی را بکشیم و بعد از آن پا را بر روی ترمز بگذاریم . در غیر این صورت تعادل خودرو از دست می رود .
بیشتر بخوانید:
