روش های جالب چگونگی تشخیص تمام شدن صفحه کلاچ

روش های جالب چگونگی تشخیص تمام شدن صفحه کلاچ

سیستم انتقال در خودرو از اجزای بسیاری نظیر گیربکس ، دیسک و صفحه کلاچ ، دیفرانیسل و غیره تشکیل شده است . به عبارتی قدرت موتور که از حرکت طولی پیستون ایجاد شده توسط میل لنگ به حرکت دورانی تبدیل می گردد و توسط دیسک و صفحه به جعبه دنده منتقل شده و پس از اعمال ضریب دنده مناسب به دیفرانسیل منتقل می گردد و  قدرت نهایتا به چرخها خواهد رسید . اما زمان هایی وجود دارد که راننده نیاز ندارد قدرت موتور به چرخ منتقل گردد مانند وقتی پشت چراغ قرمز متوقف است و  یا در حال کاهش سرعت می باشد . اینجا است که باید ارتباط موجود میان موتور و سیستم انتقال قدرت به نحوی قطع گردد .

صفحه کلاچ

وسیله ای برای انتقال چرخش از شفتی به شفت دیگر کلاچ نام دارد . در سیستم ها و مکانیزم های انتقال نیرو برای این که نیروی تولید شده در بخش دیگری مصرف شود بهترین وسیله استفاده از کلاچ است . با استفاده از صفحه کلاچ هر زمان که نیاز به قطع انتقال نیرو باشد این کار به سادگی انجام می شود .

سیستم کلاچ خودرو از قطعاتی تشکیل شده است که عبارتند از دوشاخه کلاچ ، صفحه کلاچ ، بلبرینگ کلاچ ، اهرم ، شاخک ها ، صفحه دنده و دیسک کلاچ . همه ی خودرو هایی که گیربکس آنها دستی است دارای قطعه ای هستند به نام صفحه کلاچ که این امکان را به راننده می دهد تا خودرو را به حرکت در آورد و عمل تعویض دنده را انجام دهد . صفحه کلاچ بعد از مدتی ساییده می شود و باید تعویض شود . زمان تعویض صفحه کلاچ خودرو بستگی به نوع رانندگی دارد و معمولا هر 60 هزار کیلومتر باید عوض شود .

این وظیفه خطیر بر عهده سیستمی به نام کلاچ نهاده شده است . دیسک و صفحه نیز توسط مکانسیم خاصی در خودرهای مجهز به دنده دستی به پدال کلاچ متصل شده است . از این رو زمانی که راننده پای خودرو را روی کلاچ قرار می دهد دیسک و صفحه از فلای ویل جدا شده و ارتباط موتور با جعبه دنده بطور کامل قطع می گردد و وقتی پدال کلاچ رها می شود دوباره این ارتباط برقرار می گردد .

لذا دیسک و صفحه را باید یکی از پرکاربرد ترین و همچنین درگیر ترین قطعات مصرفی خود دانست که دارای عمر محدودی است . اما تشخیص تمام شدن دیسک و صفحه از لحاظ دیداری بسیار مشکل است چرا که این قطعات در محفظه سربسته جلوی گیربکس تعبیه شده و امکان بازدید ندارد .

چگونگی تشخیص تمام شدن دیسک و صفحه

همان طور که می دانید بدون باز کردن گیربکس امکان بازدید دیسک و صفحه امکان ندارد از همین رو برای اطلاع از تمام شدن عمر این دو قطعه حیاتی باید به نشانه ها آن توجه کرد . همچنین یک سری تست ها آسان نیز می تواند شما را از وضعیت دیسک و صفحه مطلع سازد .

اولین نشانه تمام شدن دیسک و صفحه در شتاب اولیه و شتاب های ناگهانی نمود خواهد داشت چرا که وقتی عمر این قطعات روبه پایان باشد نمی توانند به خوبی تمامی قدرت را به گیربکس انتقال دهند از همین رو بخشی از قدرت موتور بصورت هرزگردی بین فلای ویل و دیسک و صفحه به هدر می رود . این شرایط بیشر زمانی نمود دارد که راننده به صورت ناگهانی پدال گاز را می فشارد . در این حالت قدرت موتور به طور ناگهان افزایش می یابد اما بدلیل عدم درگیری کامل ، همگام با فشار پدال گاز خودرو شتاب نمی گیرد . پس  اگر زمانی که در حال حرکت هستید و متناسب با فشردن پدال گاز ، خودرو کشش نداشته باشد باید به تمام شدن دیسک و صفحه شک نمایید .

یکی دیگر از راههای تشخیص این امر زمانی است که خودرو در حالت سکون قرار دارد و راننده اهرم گیربکس را در دنده 1 قرار می دهد . در این وضعیت اگر زمانی که پدال کلاچ را رها کردید و بدنه خودرو به لرزش در آمد نشانه هایی از تمام شدن دیسک و صفحه خواهد بود چرا که قدرت موتور به طور تمام و کمال به چرخ ها منتقل نمی گردد و چرخ های توان کافی برای غلبه بر وزن خودرو را نخواهند داشت توجه داشته باشید لرزش ها کم کاملا عادی است اما اگر لرزش موتور بیش از حد انتظار بود دلیلی بر این امر است .

یکی از تست هایی که بیشتر مکانیک ها توسط آن به تمام شدن دیسک و صفحه پی مبرند حرکت خودرو با دنده 2 است . بدین ترتیب که خودرو را در زمانی که در ایست کامل است در دنده 2 قرار دهید و ناگهان پای خودرو را از روی کلاچ رها کنید ، اگر موتور خاموش نشد و ماشین حرکت کرد فاتحه دیسک و صفحه خوانده شده است اما اگر پس از این کار موتور خاموش شد دیسک و صفحه تمام نشده و نیازی به تعویض ندارد .

همچنین وقتی که  صفحه و کلاچ به طور کامل روبه اتمام باشد دنده های خودرو علی الخصوص دنده 1 و دنده عقب به خوبی جا نمی رود . در این حالت دیگر نباید زیاد با خودرو رانندگی کرد چرا که قطعا دیسک و صفحه آخرین روزهای خود را سپری می کند و ممکن است در بین راه شما را یاری نکند .

عواملی که باعث کاهش عمر صفحه کلاچ می‌ شود

باید توجه داشته باشید که عمر عادی دیسک و صفحه حدود 50 الی 60 هزار کیلومتر ارزیابی شده است . البته میزان عمر دیسک و صفحه کاملا با نحوه رانندگی رابطه مستقیم دارد .برای مثال خودرویی که بیشتر درون شهر مورد استفاده قرار می گیرد نیاز بیشتر به استفاده از کلاچ است اما در خودریی که بیشتر در جاده های خارج از شهری رانده می شود کمتر از کلاچ استفاده می گردد و در نتیجه شاید عمر دیسک و صفحه 80 هزار کیلومتر هم برسد .

در خودروهایی که عملکرد تعویض دنده آن ها به صورت دستی و کلاچ آن ها بصورت مکانیکی است ، در واقع به طور میانگین در هر 100 کیلو متر رانندگی در مسیرهای شهری پر ترافیک ، بیش از 700 بار عمل تعویض دنده از طریق گرفتن کلاچ صورت می ‌گیرد ، پس می توان چنین نتیجه گرفت که مجموعه کلاچ باید از مقاومت بسیار بالایی در برابر گرما و فرسایش حاصل از اصطحکاک و تنش را داشته باشد .

همچنین باید توجه داشت که برخی از عادت های غلط  در رانندگی باعث اتمام زودرس دیسک و صفحه است از همین رو باید از موارد ذیل تا حد توان بر هذر باشید .

شتاب زیاد

برای افزایش طول عمر صفحه کلاچ ، یکی از اصلی ترین فعالیت‌ هایی که باید در نظر گرفته شود رانندگی ایمن و بدون شتاب است زیرا شتاب زیاد باعث استهلاک صفحه کلاچ می ‌شود .

فشار در سر بالایی ‌ها

تمام جاده‌ های جهان دارای سر بالایی‌ها و سرازیری ‌هایی هستند و مهم‌ ترین کاری که در این پستی و بلندی‌ ها باید انجام شود حرکت با دنده مناسب و فشار نیاوردن بر روی موتور وسیله نقلیه است . با حرکت با دنده مناسب و تعویض با دقت در سر بالایی‌ها و فشار نیاوردن بر روی موتور می‌ توانید عمر صفحه کلاچ خود را افزایش دهید .

تعداد سر نشین

هر خودرو توان حمل تعداد مشخصی مسافر و ظرفیت بار معینی دارد که در صورت عدم رعایت آن بر روی تمام قطعات خودرو فشاری مضاعف ایجاد می‌ شود و باعث استهلاک بیشتر وسیله نقلیه شده و ممکن است خودرو را زودتر با مشکل مواجه کند و این اتفاق روی صفحه کلاچ نیز تاثیر مخربی دارد و با رعایت استاندارد ظرفیت خودرو ، می ‌توانید از کاهش طول عمر صفحه کلاچ خود جلوگیری کنید .

قراردادن پا بر روی کلاچ

بعد از تعویض دنده سعی کنید به سرعت پای خود را از روی کلاچ بردارید زیرا در صورت تماس بسیار ناچیز پای شما با کلاچ خودرو صفحه کلاچ وسیله نقلیه شما درگیر می‌ شود و باعث کاهش طول عمر آن می ‌شود . با برداشتن پای خود از روی کلاچ می‌ توانید سبب افزایش طول عمر صفحه کلاچ شوید .

5 علت که نشان دهنده عوض کردن دیسک و صفحه می باشد :

1- یکی از نشانه‌ های زمان تعویض دیسک و صفحه زمانی است که ما ماشین را در دنده 1 گذاشته و کلاچ را رها می ‌کنیم موتور و اتاق خودرو به لرزه می ‌افتد و البته این لرزش کاملا متفاوت است . این یک نشانه واضح و کامل برای تعویض دیسک خودرو است .

2- شاید پیش آمده باشد که نزد تعمیر کاری رفته و از او خواسته باشید تا صفحه کلاچ شما را تست کند . خب او دوری با خودرو می ‌زند و به شما می‌ گوید . آیا تا به حال فکر کرده‌اید که تعمیرکار چگونه این کار را می‌ کند .

وقتی ماشین در حال سکون است دنده را در 2 قرار داده و کلاچ را رها می ‌کنیم اگر خودرو حرکت کرد و خاموش نشد دیسک و صفحه تمام شده است . ولی اگر خودرو سریع خاموش شد ، هنوز زمان تعویض صفحه کلاچ فرا نرسیده است ؛ به همین سادگی .

3- در سر بالایی نیمه شدید ، اگر نیاز به تعویض دنده به شماره‌ های سنگین زیاد مشهود بود ، نشانه ‌ای برای تعویض صفحه کلاچ است .

4- شاید برای شما نیز پیش آمده که پشت فرمان متوجه شوید ، ماشین زیاد گاز می ‌خورد ولی حرکت و شتاب خوبی ندارد . خب ، باید دست به جیب شوید .

5- گاه پیش می‌ آید که دنده‌ های خودرو ، خصوصا دنده یک و دنده عقب خوب جا نرفته و به سختی این اتفاق می ‌افتد . این مشکل در ترافیک‌ های سنگین نیز به وضوح مشاهده می ‌شود .

چگونه می‌ توان تشخیص داد که دیسک و صفحه خودرو شما نیاز به تعویض دارد ؟

1- هنگامی که خودرو در حال سکون است ، آن را در دنده دو قرار دهیم و سپس شروع کنیم به گاز دادن ، اگر خودرو شما خاموش نشود و به راه رفتن ادامه دهد ، دیسک و صفحه شما باید تعویض شود و اگر خودرو خاموش شد یعنی در حال حاضر نیاز به تعویض ندارد . البته این روش خیلی دقیق نیست .

2- یکی دیگر از نشانه‌ های نیاز به تعویض صفحه کلاچ ، ضعف خودرو در سر بالایی‌ها است . اگر در سر بالایی‌ها خودرو شما کاهش نیروی شدید داشته باشد یعنی صفحه کلاچ شما تمام شده است .

3- بهترین راه برای تشخیص تمام شدن دیسک و صفحه این است که در حال حرکت با سرعت 20 تا 30 کیلومتر خودرو را در دنده 4 قرار دهید و پا را تا انتها بر روی پدال گاز فشاز دهید . اگر موتور خودرو شما به صدا افتاد و زوری برای شتاب گرفتن نداشت یعنی دیسک و صفحه شما سالم است ، اما اگر به طور ناگهانی شتاب گرفت و کمی پرش داشت ، این یعنی دیسک و صفحه با هم درگیر نیست و نیاز به تعویض دارد .

4- راه دیگر تشخیص این است که دنده 1 و عقب خودرو شما به سختی جا می ‌رود . اما اگر این امر برای تمامی دنده‌ ها باشد ، احتمال تمام شدن روغن گیربکس وجود دارد .

صفحه کلاچ

باید گفت که کلاچ مدل های گوناگونی دارد : یک صفحه ای ، روغنی ، دوصفحه ای ، خشک و اتوماتیک و باید گفت که قطع کردن نیرو توسط کلاچ به دلایل زیر می باشد :

1- به منظور ورود گشتاور کافی به سایر بخش های به حرکت در آورنده خودرو در همان لحظه شروع حرکت لازم است .
2-عمل تعویض دنده در زمان ارتباط پیشرانه با دستگاه انتقال نیرو ممکن نیست و کلاچ با قطع کردن از موتور به سایر بخش ها تعویض دنده را آسان می کند .
3- در لحظه راه افتادن پیشرانه باید گشتاور قسمت های دوار را به کم ترین میزان ممکن رساند .
وظیفه صفحه کلاچ به حرکت در آوردن بخش های دیگر کلاچ می باشد . صفحه کلاچ به همراه رویه هایش به یک ورق فولادی پرچ می شود و این ورق فولادی به کمک فنر پیچشی حرکت دورانی را منتقل می کند .

بیشتر بخوانید:

چطور بفهمیم کمک فنر خودرو خراب است + روش چک کردن آن

یک نظر

  1. حمیدرضا

    سلام تشکر فراوان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.